«Δεν γίνεται ο πολιτισμός να είναι ο μόνιμος στόχος αφαίρεσης κονδυλίων»
Η οντότητα ενός κράτους δεν θωρακίζεται μόνο με ισχυρή οικονομία ή με τη δύναμη των όπλων, αλλά με την επένδυση στον πολιτισμό, ο οποίος αποτελεί την εύκολη λεία όταν μελετούνται περικοπές δαπανών, όπως συμβαίνει και με το Διεθνές Πολιτιστικό Φεστιβάλ “Κύπρια” που στηρίζεται πλέον σε δεκανίκια, έχοντας απολέσει εξαιτίας της οικονομικής κρίσης πέραν του μισού από τον προϋπολογισμό του, σύμφωνα με τον επί τέσσερα χρόνια Καλλιτεχνικό του Διευθυντή, Άντη Παρτζίλη.
Τα «Κύπρια» πρέπει να αποκτήσουν μια αυτόνομη προσωπικότητα
Ο κ. Παρτζίλης παραχώρησε συνέντευξη στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), που είναι ένας εκ των χορηγών επικοινωνίας της φετινής διοργάνωσης του φεστιβάλ, σημειώνοντας πως τα “Κύπρια” πρέπει να αποκτήσουν μια αυτόνομη προσωπικότητα, να μην είναι ένα κομμάτι των δραστηριοτήτων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.
Όπως είπε ο κ. Παρτζίλης, θα πρέπει “να δημιουργηθεί ένα ίδρυμα το οποίο να έχει το δικό του Διοικητικό Συμβούλιο, τη δική του οργανωτική ομάδα, με ένα Καλλιτεχνικό Διευθυντή και ελάχιστα άτομα ως υποστηρικτική ομάδα, κάτι το οποίο θα ανοίξει και τις δυνατότητες του Διεθνούς αυτού Φεστιβάλ να διεκδικήσει ευρωπαϊκά κονδύλια που διατίθενται για το σκοπό παρόμοιας πολιτιστικής ανάπτυξης, κάτι το οποίο, αντί να στοιχίζει περισσότερα στο κράτος, θα στοιχίζει λιγότερα”.
Σημείωσε ωστόσο ότι αυτή η αυτονομία “για το Υπουργείο Οικονομικών φαντάζει κάτι πολυδάπανο, για αυτό και νομίζω ότι πρέπει να ασχοληθούν, να κάνουν μελέτες και να διαπιστώσουν με εύκολο τρόπο ότι δεν είναι τόσο δαπανηρό το να έχει μια αυτονόμηση το φεστιβάλ”.
«Δεν γίνεται ο πολιτισμός να είναι ο μόνιμος στόχος αφαίρεσης κονδυλίων»
“Δεν γίνεται ο πολιτισμός να είναι ο μόνιμος στόχος αφαίρεσης κονδυλίων”, υπέδειξε ο κ. Παρτζίλης, λέγοντας πως τα “Κύπρια” πριν την οικονομική κρίση είχαν ένα προϋπολογισμό 1 εκατομμύριο και 100 χιλιάδες και αυτή τη στιγμή μειώθηκε στις 450 χιλιάδες ευρώ “που είναι πολύ κάτω από το μισό και, αντί να βλέπουμε παράλληλα με τις ανακοινώσεις ότι η οικονομία μας πάει καλύτερα και ότι η ανεργία πέφτει, να αυξάνονται και τα ποσά για πολιτιστική δημιουργία, αυτά πέφτουν”.
Ειδικά για τα “Κύπρια”, ο κ. Παρτζίλης είπε ότι “εάν θέλουμε πραγματικά να κάνουμε ένα φεστιβάλ το οποίο να τυγχάνει πανευρωπαϊκής αποδοχής, πρέπει να επενδύσουμε και σε χρήμα και σε ανθρώπινο δυναμικό".
Ανέφερε πως “το μειωμένο ποσό του προϋπολογισμού για τα `Κύπρια` μειώνει την πιθανότητα της καθόδου στην Κύπρο, παραστάσεων μεγάλου βεληνεκούς, δηλαδή βάζουμε πάντα κάποιο όριο στα χρήματα που μπορούμε να δαπανήσουμε ανά παραγωγή την οποία θα φιλοξενήσουμε και αυτό αποκλείει μεγάλες ορχήστρες, σημαντικές θεατρικές ομάδες του εξωτερικού ή χορευτικές ομάδες σύγχρονου ή κλασσικού χορού από το εξωτερικό γιατί οι δαπάνες είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που μπορούμε να διαθέσουμε”.
Εξήγησε πως “ο μέσος όρος για κάθε παραγωγή είναι πολύ χαμηλός, άρα δεν μπορούμε να φέρουμε ότι θα έπρεπε να φέρουμε για να προσφέρουμε στον Κύπριο πολίτη, ο οποίος φορολογείται, ποιοτική ψυχαγωγία”.
Αναφορικά με το ενδιαφέρον για συμμετοχή στη φετινή διοργάνωση, ο κ. Παρτζίλης είπε ότι “είχαμε προτάσεις που είναι άνω των 80 χιλιάδων ευρώ, και εμείς είχαμε ένα όριο 60 χιλιάδων ευρώ, ανά παραγωγή, άρα τις απορρίπταμε χωρίς καν συζήτηση, όχι γιατί κρίθηκαν αρνητικά ως πρόταση, αλλά γιατί δεν μπορούσαμε να ανταποκριθούμε οικονομικά”.
«Χρονοβόρα και ψυχοφθόρα» διαδικασία»
Ο κ. Παρτζίλης είπε ότι ο τελικός καθορισμός του προγράμματος αποτελεί μια διαδικασία “και χρονοβόρα και ψυχοφθόρα” για τον ίδιο ως Καλλιτεχνικό Διευθυντή του φεστιβάλ.
Χρονοβόρα, εξήγησε, “γιατί πρέπει να μελετήσεις εις βάθος την κάθε πρόταση, να δεις ή να ακούσεις τα επισυναπτόμενα, να μελετήσεις τον προϋπολογισμό και να βαθμολογήσεις το κάθε ένα κριτήριο κάτω από το οποίο διέπεται η διαδικασία επιλογής και με βάση τη βαθμολογία να κάνεις τις επιλογές σου, και αυτή είναι η χρονοβόρα διαδικασία”.
Η ψυχοφθόρα πλευρά της διαδικασίας έγκειται στο γεγονός ότι “κρίνεις ένα καλλιτεχνικό προϊόν και αντιλαμβάνεστε ότι στο χώρο των τεχνών υπάρχουν ιδιαίτερες ευαισθησίες και είναι πάρα πολύ δύσκολο για μένα που είμαι αναμεμειγμένος ενεργά στο πολιτιστικό γίγνεσθαι του τόπου για σχεδόν 50 χρόνια να κρίνω ανθρώπους με τους οποίους συνεργάστηκα ή έχουμε κάνει πράγματα και ξαφνικά να τους κρίνω και να τους βαθμολογώ, αισθάνομαι πολύ άβολα”.
Ο Άντης Παρτζίλης είπε ότι “είναι στις παρατηρήσεις, εισηγήσεις και προτάσεις μου, τις οποίες υπέβαλα και πέρσι, θα υποβάλω και φέτος πιο έντονα, ότι αυτή η διαδικασία πρέπει να καταργηθεί και να είναι μια απλούστερη διαδικασία”.
Πρόσθεσε ότι “το να βαθμολογείς καλλιτέχνες μεγάλου βεληνεκούς και να σκέφτεσαι ότι η πρότασή τους, αν και είναι μεγάλου βεληνεκούς καλλιτέχνες, είναι λιγότερο καλή από μια άλλη πρόταση κάποιου άλλου καλλιτέχνη ο οποίος μπορεί να μην βαθμολογείται τόσο ψηλά, τότε μπαίνουν διλήμματα τα οποία πραγματικά σε τρώνε για αυτό και είναι και ψυχοφθόρα η διαδικασία”.
Να σημειωθεί ότι όλες οι εισηγήσεις του Καλλιτεχνικού Διευθυντή επικυρώνονται από τον εκάστοτε Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού.
Είχε γίνει μελέτη για αυτονόμηση
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο αυτονόμησης των “Κυπρίων” από τον κρατικό μανδύα, ο κ. Παρτζίλης είπε ότι η μελέτη για αυτονόμηση του φεστιβάλ από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες είχε γίνει από παλιά και μάλιστα από τον Διευθυντή των Πολιτιστικών Υπηρεσιών, Παύλο Παρασκευά.
Αυτός, όπως είπε ο κ. Παρτζίλης, “ετοίμασε μια μελέτη και είχε κάνει μια εισήγηση όπως το Διεθνές Φεστιβάλ `Κύπρια` γίνει ένα ίδρυμα, να αυτονομηθεί και ανεξαρτητοποιηθεί από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, και να απολαμβάνει μιας χορηγίας, όπως συμβαίνει και με το Ίδρυμα Συμφωνικής Ορχήστρας Κύπρου, και να έχει μια αυτονομία”.
“Όλοι συζητούμε θετικά για αυτή την εισήγηση, με εξαίρεση το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο πάντα νομίζει και πιστεύει ότι κάθε πρόταση είναι και δαπανηρή”, ανέφερε.
Ο κ. Παρτζίλης είπε ότι “φέτος αποφασίσαμε και αλλάξαμε τον τρόπο λειτουργίας του Φεστιβάλ σε ό,τι αφορά τη σχέση μας με τους παραγωγούς, στους οποίους μέχρι πρότινος δίναμε ένα ποσοστό επί του ποσού το οποίο απαιτούσαν και τους λέγαμε να βρουν το υπόλοιπο μόνοι τους”.
Τα δεδομένα για φέτος
Συνέχισε λέγοντας ότι “φέτος μετά από διαπραγμάτευση με κάθε ένα παραγωγό θα του αποδώσουμε το σύνολο του ποσού το οποίο χρειάζεται για να εκτελέσει την παραγωγή και να την παρουσιάσει στο ύψιστο δυνατό επίπεδο στις παραστάσεις μας και εμείς αναλαμβάνουμε να τους εξασφαλίσουμε τα χρήματα”.
Ο κ. Παρτζίλης είπε πως “είναι δεδομένο ότι οι παραστάσεις μας χωρίζονται σε κατηγορίες, μέχρι πέρσι είχαμε τη μουσική, τον χορό, το θέατρο και την όπερα, ή και συνδυασμό αυτών, αλλά από φέτος έχουμε προσθέσει και παραστάσεις για παιδιά γιατί θεωρήσαμε και πιστέψαμε ότι πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στις πιο μικρές και τρυφερές ηλικίες για να δημιουργήσουμε και το αυριανό μας ακροατήριο”.
Επίσης, “έχουμε και φέτος τις Ανοικτές Παραστάσεις, οι οποίες είναι σε χώρους αστικού περιβάλλοντος, σε πλατείες, σε δρόμους ή σε μη συμβατικούς χώρους, όπου παρουσιάζουμε διάφορες δράσεις με είσοδο ελεύθερη για το κοινό”, είπε ο κ. Παρτζίλης.
Για τα κριτήρια επιλογής του προγράμματος, είπε ότι “είναι πάντα συγκριτικά και ανά τομέα και έχουν να κάνουν με την ποιότητα, τον προϋπολογισμό, την απήχηση που θα έχει στον κόσμο, με την πιο σύγχρονη αντίληψη κάποιων πραγμάτων, με τις καινοτομίες που μπορεί να έχει μια παραγωγή και η σοβαρότητα του παραγωγού”.
Πρόσθεσε ότι “κρίνονται βεβαίως και όλα τα καλλιτεχνικά, η πρόταση ως πρόταση, το σκεπτικό της πρότασης, η σκηνοθετική άποψη εάν μιλούμε για θέατρο και οι συντελεστές που είναι εκείνοι που στηρίζουν με την ποιότητά τους την πρόταση ώστε να συγκεντρώσει όσο το δυνατό μεγαλύτερη βαθμολογία και έτσι προκρίνονται για συμμετοχή στο φεστιβάλ”.
Απαντώντας σε ερώτηση για αντιδράσεις καλλιτεχνών που τελικά δεν έχουν συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα του φεστιβάλ, ο κ. Παρτζίλης είπε ότι “πάντα έχουμε αντιδράσεις, είτε ήπιες είτε έντονες, είτε γραπτές είτε και πολλές φορές με απαξιωτικό τρόπο, κάτι που είναι αναμενόμενο, και ένα στοιχείο ενόχλησης από τα αποτελέσματα είναι και η βαθμολογία η οποία είναι πάρα πολύ συγκεκριμένη και κρίνεται σε μια κλωστή η διαφορά και η πρόκριση ή όχι της κάθε παράστασης”.
Για την παρουσία του φεστιβάλ “Κύπρια” εκτός αστικών κέντρων, ο κ. Παρτζίλης είπε ότι “ήταν μια συνειδητή απόφαση, γιατί θέλαμε να δώσουμε έμφαση σε όλους τους γεωγραφικούς χώρους της Κύπρου, να γίνει δηλαδή μια αποκέντρωση ουσιαστική, έτσι ώστε να δώσουμε τη δυνατότητα και σε ανθρώπους που ζουν σε μικρότερες κοινότητες να έχουν το δικαίωμα στην ποιοτική ψυχαγωγία με την ίδια ευκολία που την έχουν οι κάτοικοι των μεγάλων αστικών κέντρων, έτσι είμαστε και Δερύνεια, και Παραλίμινι, και Αραδίππου, Δάλι, Γεροσκήπου και Χλώρακα και αλλού”.
Ανέφερε ότι “στην Πάφο δόθηκε φέτος μια μεγαλύτερη έμφαση επειδή είναι οι παραμονές της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης `Πάφος 2017` και θεωρούμε καθήκον μας να βοηθήσουμε αυτή την προσπάθεια της Πάφου γιατί δεν είναι προσπάθεια μόνο της Πάφου, είναι της Κύπρου και πρέπει να την στηρίξουμε ποικιλότροπα και του χρόνου θα έχουμε ακόμη μεγαλύτερη παρουσία στην Πάφο”.
Οι παραστάσεις του φεστιβάλ θα δοθούν κατά τους μήνες Σεπτέμβριο και Οκτώβριο.
