ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΧΑΤΖΗΛΟΪΖΟΥ*
Τις τελευταίες μέρες, βγήκε στη δημοσιότητα μια είδηση σχετικά με το «βόλεμα» δασκάλας με απόσπαση στις Βρυξέλλες[i]. Εκτός από το περιεχόμενο της είδησης, εξίσου ανησυχητικό είναι και το γεγονός πως η κοινωνία δε φάνηκε να ξαφνιάζεται από αυτήν. Δυστυχώς, οι πολίτες έχουν συνηθίσει σε τέτοιες ειδήσεις, έχουν πάθει «ανοσία» και έχουν χαμηλώσει τις προσδοκίες τους από το κράτος.
Σκοπός του παρόντος άρθρου δεν είναι ούτε η εξακρίβωση της αλήθειας, ούτε η άσκηση κριτικής, αλλά η κατάθεση συγκεκριμένων εισηγήσεων. Εισηγήσεων που αν υιοθετηθούν μπορούν να εξασφαλίσουν πως οι συγκεκριμένες διαδικασίες θα γίνονται με περισσότερη διαφάνεια.
Αποσπάσεις: Αφού οι αποσπάσεις είναι και το φλέγον θέμα των ημερών θα αρχίσω από αυτές. Εκτός από την ύπαρξη αντικειμενικών και μετρήσιμων κριτηρίων για την κάθε θέση, η βαθμολογία που έχει επιτύχει ο καθένας που έχει κάνει αίτηση για την εκάστοτε θέση, πρέπει να του κοινοποιείται. Επίσης, το Υπουργείο πρέπει να δημοσιοποιεί για κάθε θέση απόσπασης: α. Τους υποψήφιους που διεκδίκησαν τη θέση, β. Τη βαθμολογία που έχουν πετύχει σε κάθε κριτήριο, γ. Τη συνολική τους βαθμολογία και δ. Ποιος έχει επιλεγεί για τη θέση.
Επιτροπές: Τον τελευταίο καιρό είναι συνήθης πρακτική του Υπουργείου Παιδείας η δημιουργία επιτροπών για διάφορα θέματα. Ακόμη και στην επίμαχη υπόθεση εμπλέκεται μία επιτροπή. Αρκετές φορές το Υπουργείο επικαλείται τα πορίσματα αυτών των επιτροπών αλλά τις πλείστες φορές δε δημοσιοποιούνται τα ονόματα των ατόμων που συμμετέχουν στις επιτροπές, ούτε τα κριτήρια με τα οποία έχουν επιλεγεί.
Αναπληρώσεις εκπαιδευτικών: Αν και έχουν γίνει κάποια θετικά βήματα, αφού η Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ) τα τελευταία χρόνια δημοσιοποιεί λίστα με τις αντικαταστάσεις που γίνονται ανά τρίμηνο, αυτό δεν είναι αρκετό αφού οι αντικαταστάτες δε γνωρίζουν ανά πάσα στιγμή ούτε τις αντικαταστάσεις που είναι διαθέσιμες, ούτε μέχρι ποιο αριθμό έχει καλέσει η ΕΕΥ. Είναι αρκετά απλό να υπάρχει σε πραγματικό χρόνο (real time) ο κατάλογος με τους αντικαταστάτες κάθε βαθμίδας, οι επαρχίες που έχουν επιλέξει να εργάζονται και να είναι ορατό μέχρι ποιο αριθμό έχει καλέσει η ΕΕΥ. Παράλληλα, εκεί θα αναρτώνται και οι διαθέσιμες αντικαταστάσεις της ημέρας. Έτσι, ανά πάσα στιγμή θα μπορεί να γίνει επιβεβαίωση και από τις σχολικές μονάδες πως έχει κοινοποιηθεί η συγκεκριμένη αντικατάσταση αλλά και από τους αντικαταστάτες μέχρι ποιον έχει καλέσει η ΕΕΥ.
Τοποθετήσεις εκπαιδευτικών: Το Υπουργείο Παιδείας μπορεί να διατηρεί στην ιστοσελίδα του μια λίστα, η οποία να αναφέρει για κάθε σχολείο, τους εκπαιδευτικούς που είναι τοποθετημένοι εκεί, τις μονάδες μετάθεσης του καθενός, αν έχει ειδικούς λόγους και τα χρόνια που βρίσκεται στο συγκεκριμένο σχολείο αλλά και στη συγκεκριμένη θέση. Κάθε φορά που ανακοινώνονται τοποθετήσεις/μετακινήσεις, αυτή η λίστα θα επικαιροποιείται. Αν και οι μονάδες μετάθεσης υπάρχουν ήδη αναρτημένες στη σελίδα της ΕΕΥ και οι ειδικοί λόγοι φαίνονται στις μεταθέσεις που ανακοινώνονται, με αυτό τον τρόπο η πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα γίνεται πιο εύκολη έτσι ώστε να μην υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως οι ενδεδειγμένες διαδικασίες τηρούνται.
Η ύπαρξη διαφάνειας είναι υψίστης σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία ενός κράτους. O Δαλάι Λάμα είπε: «Η έλλειψη διαφάνειας οδηγεί σε έλλειψη εμπιστοσύνης και σε μία αίσθηση ανασφάλειας». Εξάλλου και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με την εκλογή του στο ύπατο αξίωμα έδωσε μεγάλη έμφαση στη διαφάνεια και στην αξιοκρατία και ζήτησε από τους Υπουργούς του να υπογράψουν μία «χάρτα δεοντολογίας»[ii]. Ανάμεσα σε άλλα η χάρτα έλεγε: «Υποχρέωση της κυβέρνησης είναι η διαφάνεια, ο απόλυτος σεβασμός στον πολίτη και η αξιοκρατική λειτουργία του κράτους». Εκτός από τις εισηγήσεις που αναφέρθηκαν πιο πάνω σίγουρα υπάρχουν και άλλες. Παράλληλα υπάρχουν και άλλοι τομείς που χρήζουν εκσυγχρονισμού και βελτίωσης. Το θέμα είναι να βρεθεί η βούληση να εφαρμοστούν οι κατάλληλες εισηγήσεις από τους εμπλεκόμενους φορείς οι οποίες να διασφαλίζουν την ύπαρξη διαφάνειας, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Εισηγήσεις υπάρχουν, βούληση υπάρχει;
*Γενικός Οργανωτικός Γραμματέας Α.Κί.Δα
