TΟΥ ΚΩΣΤΑ ΜΑΥΡΙΔΗ*
Ο πιο πάνω τίτλος είναι από αρθρογραφία μου επί Κυβέρνησης Δ. Χριστόφια για την ασυγχώρητη καθυστέρηση στη λήψη μέτρων για την οικονομία, με τα προβλήματα να υπερδιογκώνονται. Με τον ίδιο τίτλο επανήλθα μετά τα συμβάντα Μάρτιο 2013 λόγω καθυστέρησης στην υιοθέτηση ορθολογιστικών μέτρων βάσει της νέας πραγματικότητας εντός μνημονίου. Επειδή οι εκάστοτε προτάσεις πρέπει να υλοποιούνται στην ώρα τους για να φέρουν το προσδοκούμενο αποτέλεσμα, προτείναμε μέτρα που εξαρτώνται από τα χέρια μας για ενδυνάμωση της κοινωνίας και οικονομίας, με στόχο την ορθολογιστική αλλαγή της επικρατούσας αντίληψης με παράλληλη ενδυνάμωση του τραπεζικού συστήματος.
Παραθέτω συνοπτικά τις κύριες εισηγήσεις (αλληλοσυνδεόμενες και μέρος ενός συνολικού πλαισίου πολιτικής): α) Παρέμβαση για ταυτόχρονη μείωση καταθετικών και δανειστικών επιτοκίων β) Σύσταση Εξώδικου Μηχανισμού Επίλυσης Τραπεζικών Διαφορών ώστε να ομαλοποιούνται προβληματικά δάνεια (προσώπων και επιχειρήσεων) χωρίς δικηγόρους και δικαστήρια γ) Ακύρωση των καταχρηστικών προνοιών και πρακτικών (όπως επιβάλλει η σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία) που ασκούνται από το τραπεζικό σύστημα για χρόνια στην Κύπρο δ) Προώθηση της προπληρωμής μέρους των δανείων με μετρητά, έναντι αφαίρεσης τόκων για να υπάρξει εισροή χρημάτων προς το τραπεζικό σύστημα χωρίς φόβο νέου κουρέματος και ε) απονομή δικαιοσύνης. Τα πλεονεκτήματα πολλά και ουσιαστικά με μείωση επιτοκίων, αύξηση ρευστότητας, ανταγωνισμό, σταθεροποίηση τραπεζικού συστήματος, ενδυνάμωση της εμπιστοσύνης κ.ά. Παραθέτω ενδεικτικά μια πρόταση από το τότε σχετικό κείμενο: «Σε σχέση με τα προβληματικά δάνεια η αντίληψη για επικείμενη μαζική εκποίηση ακινήτων (δεν έχει σημασία αν οι εκποιήσεις θα συμβούν σε 2 ή 3 χρόνια) θα συντρίψει τις τιμές ακινήτων γενικότερα με πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις από ΤΩΡΑ, επειδή έτσι λειτουργεί η οικονομία.» Για ενάμιση χρόνο έγιναν άλλα και ΤΙΠΟΤΑ από τα πιο πάνω. Σήμερα, κάποιες εισηγήσεις μας προβάλλονται από κόμματα και φορείς αλλά και άτομα που έκαναν τα πάντα για να μην υιοθετηθούν.
Μετά τον Μάρτιο 2013 (κούρεμα καταθέσεων), μεθοδεύτηκε ο … «νέος διχασμός» με το πρώτο σχέδιο κουρέματος (που συμφώνησε και στήριζε η Κυβέρνηση αλλά απέρριψε η Βουλή) και το δεύτερο σχέδιο που υιοθετήθηκε μετά από μια βδομάδα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με δηλώσεις Μ. Ντράγκι ξεκαθάρισε ότι το πρώτο σχέδιο κουρέματος κρίθηκε λανθασμένο και ακυρώθηκε αμέσως την επόμενη μέρα σε συνεδρία του Eurogroup. Η ακύρωση ήταν γνωστή ΜΟΝΟ στην Κυβέρνηση η οποία επέτρεψε να εξελιχθεί στην Κύπρο ένα επικοινωνιακό παιγνίδι ότι υπήρχε πρώτο σχέδιο, που απορρίφθηκε από την Βουλή και έτσι καταλήξαμε στο δεύτερο. Έκτοτε, ο ίδιος ο Πρόεδρος επεσήμανε δημόσια ότι το πρώτο ήταν καλύτερο αλλά απορρίφθηκε από την Βουλή που … ευθύνεται για πολλές συμφορές. Στην πραγματικότητα, πρώτο σχέδιο ως επιλογή δεν υπήρξε. Το πρώτο σχέδιο ακυρώθηκε μερικές ώρες μετά που συμφωνήθηκε κατόπιν συνεδρίας του Eurogroup στην οποία συμμετείχε η Κυπριακή Κυβέρνηση. Βάσει των γεγονότων, η ακύρωση του πρώτου σχεδίου αποσιωπήθηκε από την Κυβέρνηση για να απορριφθεί από την Βουλή η οποία πλέον κατηγορείται ότι «αν το αποδεχόταν τα πράγματα θα ήταν καλύτερα» σύμφωνα με το Προεδρικό και διάφορους παρατρεχάμενους. Πρόκειται για επικοινωνιακό τερατούργημα στην πλάτη της κοινωνίας που ακόμη χρησιμοποιείται ενάντια στην αλήθεια. Και δεν είναι θέμα διαφορετικής άποψης.
Ενώ λοιπόν εντός Κύπρου επικρατεί η εικόνα ενάντια στην ουσία, με το επικείμενο κούρεμα ακινήτων θα έχουμε αλυσιδωτές αρνητικές επιπτώσεις. Έτσι οι σχεδιαστές «λύνουν» και το πρόβλημα των αποζημιώσεων ελληνοκυπριακών κατεχόμενων μας περιουσιών. Στο Σχ. Ανάν οι αποζημιώσεις δημιουργούσαν τεράστιο χάσμα λόγω διαφοράς στις τιμές μεταξύ ελευθέρων περιοχών και κατεχομένων, που απαιτούσε δεκάδες δις ευρώ προς τους Ε/κ ιδιοκτήτες αλλά χρήματα δεν υπήρχαν. Τότε, επινοήθηκε η αυτοαποζημίωση με παροχή «ομολόγων» του ανανικού κρατιδίου στους Ε/κ ιδιοκτήτες. Τώρα, με την συντριβή των τιμών της γης στις ελεύθερες περιοχές, το χάσμα μειώνεται δραστικά και ως πρόβλημα εξουδετερώνεται. Δεν ξέρω αν τυχαία οι εγχώριοι σχεδιαστές των πρόσφατων επικοινωνιακών τερατουργημάτων ανήκουν όλοι στην τότε πλατφόρμα του ανανικού ΝΑΙ.
*Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) - costas.mavrides@europarl.europa.eu
