ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑ Θ. ΠΕΤΑΣΗ*
Η απασχόληση είναι ένας κεντρικός δείκτης επιτευγμάτων των ενηλίκων σε κάθε κοινωνία αφού όχι μόνο παρέχει οικονομική ασφάλεια, αλλά μια σταθερή εργασία, επιτρέπει στα άτομα να είναι ανεξάρτητα ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει σε μια συνολική αίσθηση της αξίας και της ατομικής ολοκλήρωσης. Η πρόσβαση στην απασχόληση είναι από τα πιο σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία στη Κύπρο, καθώς περισσότερα από 10.000 άτομα με αναπηρία που πιθανόν κατέχουν τα κατάλληλα προσόντα, εξακολουθούν να παραμένουν άνεργοι, με αρνητικές επιπτώσεις όπως η οικονομική αστάθεια και η ψυχική οδύνη.
Τα άτομα με αναπηρία φαίνεται να αντιμετωπίζουν τις αρνητικές αντιλήψεις της κοινωνίας (συμπεριλαμβανομένων των εργοδοτών, των συναδέλφων και των συμπολιτών τους) που τους βλέπουν ως ψυχικά όσο και σωματικά ανίκανους, ασχέτως του είδους της αναπηρίας τους. Κάποιοι εργοδότες, για παράδειγμα, έχουν την άποψη ότι τα άτομα με αναπηρία δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες ικανότητες για εργασία, στερούνται της συναισθηματικής σταθερότητας και απαιτούν συνεχή επίβλεψη. Αυτό παρά το γεγονός οι περισσότερες επιστημονικές μελέτες αποκάλυψαν ότι οι εργαζόμενοι με αναπηρία είναι αξιόπιστοι, δημιουργικοί, αποτελεσματικοί και παραγωγικοί.
Σε χώρες όπου το νομικό ή το πολιτισμικό πλαίσιο συνάδει με την Κύπρο, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελλάδα, τα άτομα με αναπηρία είναι υποαπασχολούμενα και τοποθετούνται σε σημαντικά κατώτερες θέσεις με βάση τις δεξιότητες, την εκπαίδευση και τις εμπειρίες τους. Το ποσοστό απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία είναι 31,4% στο Ηνωμένο Βασίλειο συγκριτικά με 68,1% για τους μη-ανάπηρους, και στην Ελλάδα 46,3% των ατόμων με αναπηρία απασχολούνται στην αγορά εργασίας σε σύγκριση με 76,4% των μη αναπήρων.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ28) για παράδειγμα, το 2011 το ποσοστό απασχόλησης των ατόμων με αναπηρία ήταν 25% σε σύγκριση με το 47,3% των ατόμων χωρίς αναπηρία. Οι μεγαλύτερες διαφορές σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (2015) παρατηρήθηκαν στις Κάτω Χώρες (43% των ατόμων με αναπηρία απασχολούνται σε αντίθεση με το 80% των μη αναπήρων), ενώ η μικρότερη διακύμανση ήταν στο Λουξεμβούργο με διαφορά μόλις 2%.
Ανεπίσημες εκτιμήσεις για την απασχόληση στην Κύπρο που συγκεντρώθηκαν από σχετικές οργανώσεις (όπως το Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες) αναφέρουν ότι περίπου 12.000 άτομα με αναπηρίες ήταν εγγεγραμμένα ως άνεργοι (σχεδόν το 16% των 75.000 ανέργων από τα 428.000 άτομα σε ηλικία εργασίας - Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, 2013). Έτσι, επαγωγικά υποθέτουμε ότι υπάρχει μια ισοδύναμη κατάσταση στην Κύπρο όπως το εξωτερικό.
*Επίκουρος Καθηγητής
American College
