ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ*
Είναι με ιδιαίτερο ενδιαφέρον που παρακολουθούμε το τελευταίο χρονικό διάστημα το δημόσιο διάλογο που έχει αναπτυχθεί γύρω από το θέμα της παροχής προγεύματος στους μαθητές των σχολείων. Είναι πραγματικά για να απορεί κάποιος με τις αφορμές που μπορεί να ανακαλύπτει ο καθένας για να δικαιολογεί τις απόψεις του. Όλοι οι αρμόδιοι επίσημοι και ανεπίσημοι θα έπρεπε να φρόντιζαν για τη σίτιση των μαθητών, με τη συνεργασία, βέβαια, του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού. Ας δεχτούμε, όμως, για χάρη της συζήτησης ότι υπεύθυνο για το θέμα αυτό είναι το Υπουργείο.
Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι σήμερα στα δημόσια σχολεία της Κύπρου υπάρχουν μαθητές οι οποίοι προέρχονται από οικογένειες με οικονομικές δυσκολίες, o αριθμός των οποίων αυξήθηκε σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας, αλλά και της αύξησης των μονογονεϊκών οικογενειών. Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς 2012-2013, το Υπουργείο μας, με τη συνεργασία διάφορων φορέων, εξασφάλισε πρόγευμα για 10 500 μαθητές που το είχαν ανάγκη, ένα ποσοστό γύρω στο 10% του μαθητικού πληθυσμού. Σε σειρά συσκέψεων που έγιναν στο Υπουργείο με τους εμπλεκόμενους φορείς εξετάστηκε η εφαρμογή του μέτρου και τονίστηκε ότι φέτος αναμένεται να υπάρξει αύξηση των παιδιών που θα χρειάζονται βοήθεια. Αν ο αριθμός αυτός φτάσει μέχρι και 15% του συνόλου του μαθητικού πληθυσμού, τότε σημαίνει ότι μέχρι και 15 000 μαθητές πιθανόν να χρειάζονται βοήθεια. Σε εκείνες τις περιπτώσεις που οι φορείς δεν μπορούν να καλύψουν όλες τις ανάγκες, τότε το Υπουργείο θα προσφέρει την επιχορήγηση του προγεύματος. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίστηκε ότι το πρόγευμα θα παρέχεται σε όλους τους μαθητές που το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Με τις διαθέσιμες πιστώσεις που έχει το Υπουργείο μπορεί να ικανοποιήσει τους μισούς περίπου μαθητές που έχουν ανάγκη, γι’ αυτό και ζήτησε από τους φορείς να συνεχίσουν την προσφορά τους καλύπτοντας τις ανάγκες των υπόλοιπων μαθητών. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν η τιμή παρέμενε στο €1,60 την ημέρα, που ήταν πέρσι, τότε θα απαιτούνταν €2,1 εκατομμύρια για να καλυφθούν οι μισοί μαθητές, ποσό που αυτή τη στιγμή δεν είναι διαθέσιμο. Αν, λοιπόν, φέτος υπάρξει η αύξηση που αναμένεται, μπορεί κάποιος να αντιληφθεί την τεράστια οικονομική διάσταση που παίρνει το θέμα αν το κόστος του προγεύματος παρέμενε στο €1,60 ευρώ για κάθε μαθητή ανά σχολική ημέρα. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη τις οικονομικές δυνατότητες όλων, συμφωνήθηκε ότι για αντιμετώπιση της πιθανής αύξησης του αριθμού των μαθητών, στους οποίους οφείλουμε να εξασφαλίσουμε τουλάχιστον ένα αξιοπρεπές πρόγευμα, θα έπρεπε το κόστος σε σχέση με πέρσι να μειωθεί. Γι’ αυτό και υπήρξε συμφωνία στο σάντουιτς του €1.
Είναι γνωστές σε όλους οι δημόσιες τοποθετήσεις του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού προς όλους όσοι έχουν τις οικονομικές δυνατότητες να στηρίξουν αυτή την προσπάθεια να το πράξουν, με οποιοδήποτε τρόπο μπορούν. Η κάθε προσφορά από όπου και αν προέρχεται είναι αξιέπαινη, ευπρόσδεκτη και καλοδεχούμενη και ασφαλώς χρειάζεται. Πού είναι λοιπόν όλοι αυτοί που κρίνουν και επικρίνουν από καθέδρας χωρίς να έχουν υπόψη τους τα πραγματικά δεδομένα και τις δυνατότητες ενός εκάστου; Αφού θεωρούν ότι το θέμα είναι τόσο απλό γιατί δε δίνουν και τη λύση με μια γενναιόδωρη χορηγία; Γιατί δεν προσφέρουν το επιπρόσθετο ποσό του €1,15 ή €1,4 εκατομμυρίων για να καλυφθούν όλοι οι μαθητές ολόχρονα για δωρεάν χυμό ή γάλα, αντίστοιχα; Τι θα προτιμούσαν δηλαδή; Να δίνεται σάντουιτς και χυμός σε ορισμένα παιδιά και σε άλλα που χρειάζεται να μη δίνεται τίποτα; Τι θα πάθουν τα παιδιά αν πιουν νερό από τη βρύση του σχολείου τους, αντί να πιουν χυμό; Όταν μάλιστα, το Υπουργείο Υγείας, σε συνεργασία με τις Σχολικές Εφορείες, έχουν προβεί στους νενομισμένους ελέγχους για διασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου νερού σε όλες τις σχολικές μονάδες; Είναι προτιμότερο να δίνουμε το χυμό και οι μαθητές να μην τον πίνουν, απλά για να λέμε ότι δίνουμε και χυμό; Όλοι οι υπόλοιποι μαθητές που δεν παίρνουν δωρεάν πρόγευμα και πίνουν νερό από τις βρύσες θεωρούνται δεύτερης κατηγορίας;Πέρσι δε δινόταν χυμός ή νερό σε όλους τους μαθητές. Γιατί, λοιπόν, αυτοί που διαμαρτύρονται τώρα δε διαμαρτυρήθηκαν και πέρσι όταν ένα ποσοστό μαθητών που έχρηζαν στήριξης της τάξης του 25% δεν έπαιρναν χυμό; Γιατί το θυμήθηκαν τώρα αυτό το θέμα;
Με βάση τα πιο πάνω δεδομένα είναι φανερό ότι οι έντονες αντιδράσεις που είδαμε τις τελευταίες μέρες είναι υπερβολικές και περιέχουν ένα βαθμό υποκρισίας. Έχω την αίσθηση ότι οι ευαισθησίες και οι ανησυχίες για το λεπτό αυτό θέμα είναι κοινές και τις συμμερίζονται πλήρως όλοι όσοι εμπλέκονται. Για αυτό το λόγο είμαι σίγουρος ότι όλοι θα καταβάλουν κάθε προσπάθεια, ώστε να εξευρεθεί μια λύση προς όφελος των παιδιών, πάντοτε σε συνεργασία και με σεβασμό προς όλους τους φορείς που συμμετέχουν σε αυτή την προσπάθεια. Μακρυά από τυμπανοκρουσίες και σκοπιμότητες.
Αντί να αναγνωριστούν οι προσπάθειες που καταβάλλονται, επικρίνεται ο Υπουργός επειδή προσπαθεί να ικανοποιήσει όσο το δυνατό περισσότερα παιδιά που έχουν ανάγκη. Μακάρι να υπήρχε η δυνατότητα να προσφέρεται και πλήρες πρόγευμα και γεύμα και δείπνο στα παιδιά που χρήζουν οικονομικής στήριξης.Tο θέμα λοιπόν δεν προσφέρεται για την όποια εκμετάλλευση.
Η πρόσκληση και και πρόκληση είναι ενώπιον όλων μας.Μπορούμε όλοι μαζί να γίνουμε πολλαπλασιαστές αυτής της προσπάθειας;