ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ*
Οι πρόσφατες Ευρωεκλογές χαρακτηρίστηκαν από την μεγάλη αποχή και ένα ευδιάκριτο δημοκρατικό έλλειμμα το οποίο οφείλουμε να καλύψουμε. Οι πολίτες επέδειξαν μεγάλη απαξίωση στην πολιτική ζωή θεωρώντας ότι τα κόμματα είναι κλειστοί οργανισμοί που εξυπηρετούν τα συμφέροντα του στενού κύκλου των «μυημένων».
Έχοντας συγκλονιστεί συθέμελα από την Κυπριακή τραγωδία, που κύριο γενεσιουργό της αίτιο είχε την έλλειψη δημοκρατικής παιδείας και πολλές εκπτώσεις σε ζητήματα δημοκρατίας και δικαιοσύνης, είχα ταχθεί ευθύς εξ αρχής υπέρ της απλής ανόθευτης αναλογικής. Εκ πεποιθήσεως λοιπόν, αυτήν υποστηρίζω και σήμερα και παρεμβαίνω στον δημόσιο διάλογο που εξελίσσεται επί του θέματος για να καταθέσω και πάλιν την άποψη μου. Την ίδια άποψη που εξέθεσα και προ πενταετίας κι προ δεκαετίας.
Άλλωστε, οι πολίτες ζητούν την επίλυση των προβλημάτων τους, την βελτίωση της ζωή τους, την δυνατότητα τους να ελπίζουν για μια καλύτερη ζωή, αλλά κυρίως ζητούν να ακούγεται και να γίνεται σεβαστή η άποψη τους. ΟΙ πολίτες αγωνιούν για την καθημερινή τους επιβίωση, την εργασία τους, την οικονομία, το Κυπριακό. Αλλά δεν εμπιστεύονται πια τους πολιτικούς και δεν περιμένουν λύσεις από μια πολιτεία που κωφεύει. Συνεπώς , επιζητούν να διαχειριστούν οι ίδιοι την τύχη τους.
Το πολιτικό-κομματικό μας σύστημα έμεινε απροβίβαστο από την λαϊκή ετυμηγορία, λόγω διαφθοράς και αναξιοπιστίας και ο πολίτης επιμένει να αναζητεί συνέπεια, σοβαρότητα, εντιμότητα, αξιοκρατία, δημοκρατία, ισοπολιτεία, ισότητα, ασφάλεια, σεβασμό προκειμένου να δώσει μια ευκαιρία στην πολιτική ζωή. Προσωπικά πιστεύω ότι τα πλείστα κομματικά όργανα απεδείχθησαν κατώτερα των περιστάσεων. Στον Κύπριο πολίτη δεν αρέσει να «καθοδηγείται», να απομονώνεται και δεν διακατέχεται από κανένα ιδιότυπο πολιτικό αυτισμό, και δεν κλείνεται στο καβούκι του. Επιθυμεί να συμμετάσχει, θέλει να γίνει ενεργός και συμμέτοχος αλλά τον αποτρέπει το σύστημα. Τον απογοητεύει η ανεπάρκεια των πολιτικών. Δεν του επιτρέπει ούτε η συνείδησή του ούτε η αξιοπρέπειά του να μπλέξει με τη διαφθορά. Και βεβαίως, περισσότερη δημοκρατία δεν μπορεί να σημαίνει λιγότερα δικαιώματα ή ελεγχόμενη έκφραση απόψεων. Συνεπώς, σε μια Προεδρική Δημοκρατία, όπως είναι η δική μας, δεν δικαιολογείται η αύξηση του εκλογικού μέτρου για την είσοδο στη Βουλή. Η εκπροσώπηση όσο το δυνατό μεγαλύτερων τάσεων της κοινωνίας δεν δημιουργεί Βαβυλωνία, όπως θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος, αλλά σεβασμό προς τον πολίτη και τις επιλογές του, τις ιδιαιτερότητες και τις διακυμάνσεις της πολιτικής αισθητικής. Έχω την πεποίθηση ότι τα μεγάλα ή τα παραδοσιακά κόμματα δεν κινδυνεύουν από την απλή αναλογική, αλλά από τις λανθασμένες επιλογές και τις πολιτικές των ηγετών τους. Άλλωστε, είναι αρκετά διακριτές οι τρεις βασικές εξουσίες της Δημοκρατίας μας, για να μην κινδυνεύει η πολιτική και η συνταγματική σταθερότητα. Ακόμη και αν η Βουλή ασκεί εξουσία σε σημείο που να γίνεται «κυβερνώσα» ποτέ δεν ξεπερνά τα όρια της και μάλλον βοηθά στην επίλυση λανθασμένων πολιτικών της εκτελεστικής εξουσίας. Θα τολμούσα να πω ότι, μιας και θέλουμε τον πολίτη ενεργό και μέτοχο, και συνυπεύθυνο, για τα σημαντικά θέματα θα πρέπει να διεξάγονται δημοψηφίσματα. Άμεση και απόλυτη δημοκρατία. Διότι, ναι μεν πολιτικοί δεν έχουν το αλάθητο, αλλά η ευθύνη πρέπει να κατανέμεται δίκαια σε όλους. Ο πολίτης οφείλει να αναλαμβάνει την ευθύνη της ψήφου του αφού γίνει γνώστης όλων των παραμέτρων, και ο πολιτικός την ευθύνη των αποφάσεων του. Μόνο έτσι θα ξεφύγουμε από τις άθλιες πολιτικές των μέσων όρων και του στατιστικού λάθους.
Έχω την γνώμη πως δεν πρέπει να εφαρμόσουμε στον τόπο μας την πολιτική της λίστας και την κατάργηση του σταυρού προτίμησης, όπως φημολογείται. Ούτε η λίστα βουλευτών επικρατείας που θα εκλέγονται χωρίς την λαϊκή ετυμηγορία θα συνιστά ικανοποίηση του παλλαϊκού αιτήματος της οριζόντιας ψήφου. Μάλλον θα εξοργίσει τον λαό μια τέτοια απόφαση. Η οριζόντια ψήφος μπορεί να ισχύσει «δοκιμαστικά ή πειραματικά» για βουλευτές επικρατείας που θα εκλέγονται σε Παγκύπρια κλίμακα από ενιαίο ψηφοδέλτιο και θα υποδεικνύονται από τα κόμματα τους. Δεν είμαι σίγουρη ότι αυτή είναι η καλύτερη μέθοδος για την εφαρμογή της οριζόντιας ψηφοφορίας, θα μπορούσε όμως να αποτελέσει ένα πειραματικό μοντέλο και αυτός ο πειραματισμός επιβάλλει στα κόμματα να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά στις επιλογές των αρίστων που θα μπουν στο ψηφοδέλτιο επικρατείας.
Δεν πρέπει να γίνουν εκπτώσεις με πρόθεση την αλλοίωση της θέλησης του κυρίαρχου λαού. Η λίστα νοθεύει την λαϊκή κυριαρχία και ενισχύει τα κλειστό κομματικό σύστημα στο οποίο έχει γυρίσει την πλάτη ο πολίτης. Πιστεύω όμως πως δεν είναι αυτός ο στόχος των κομματαρχών.
Το μήνυμα του πολίτη, του καλού πολίτη, είναι ξεκάθαρο: Θέλει περισσότερη συμμετοχική και αντιπροσωπευτική δημοκρατία, διαφάνεια, εντιμότητα και όχι την περιστολή της με την αύξηση του εκλογικού μέτρου, την κατάργηση της απλής αναλογική, τις κομματικές λίστες και ότι άλλο τον διώχνει από τη κάλπη υποτιμώντας τη δημοκρατική του συνείδηση και το δικαίωμα της απόφασης να ορίζει αυτός ποιους και πώς θα τους στέλνει να τον εκπροσωπούν. Ο πολίτης μας ζητά να το σεβαστούμε. Και δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά μόνο αυτήν της περισσότερης και όχι της λιγότερη δημοκρατίας για να είναι και αυτός και οι πολιτικοί υπεύθυνοι ενώπιον των εαυτών τους και της πολιτείας.
Ευρωβουλευτής ΔΗΣΥ*
