«Πρέπει κανείς να γνωρίζει τέλεια τη μητρική του γλώσσα γιατί έτσι σημαίνει ότι ξέρει τέλεια και την ιστορία του τόπου του και να γνωρίζει τέλεια και μια ξένη γλώσσα ώστε να μην νομίζει ότι είναι ο καλύτερος της παρέας και ότι οι άλλοι δεν έχουνε κάνει τίποτα»
Ένας από τους βασικούς στόχους της εκπαίδευσης είναι ο πολιτισμός, ενώ εάν κάνουμε τη διάκριση μεταξύ παιδείας και εκπαίδευσης, ίσως η εκπαίδευση διδάσκει την παιδεία και πολιτισμός και παιδεία διδάσκουν την ανθρωπιά, δήλωσε η Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, Βυζαντινολόγος - Ιστορικός και πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Σορβόνης.
Η κ. Αρβελέρ βρέθηκε το βράδυ της Τετάρτης στη Λευκωσία σε δημόσια συζήτηση που διοργάνωσε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Oxygono, με θέμα το ρόλο της εκπαίδευσης στην κυπριακή και ευρωπαϊκή κοινωνία και μαζί με τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητή, Κωνσταντίνο Χριστοφίδη, απάντησε σε ερωτήματα γύρω από έξι θεματικές ενότητες.
Στα 90 της χρόνια σήμερα, η ακαδημαϊκός, δηλώνει ότι το πρώτο το οποίο θα πρέπει να διδάξει το σχολείο είναι τη δυνατότητα προσαρμογής στην αλλαγή της κοινωνίας κάτι το οποίο γίνεται μόνο με το μαθαίνεις στο παιδί να μαθαίνει γιατί μόνο τότε μπορεί ακριβώς και να προσαρμοστεί σε όλες τις αλλαγές και προκλήσεις που δεν είναι κυπριακές, ούτε ευρωπαϊκές αλλά παγκόσμιες.
Η κ. Αρβελέρ είπε ότι εάν δεν υπάρχει συμπλήρωμα ιδιωτικής παιδείας, η δημόσια πρέπει να είναι οπωσδήποτε μια παιδεία δημοκρατική, με την παιδεία να αποτελεί μια σημαντική υποχρέωση της πολιτείας, όπως είναι η ασφάλεια και η υγεία, τρεις τομείς για τους οποίους στη Γαλλία απαιτείται η συναίνεση όλου του κοινοβουλίου για να προχωρήσουν οι οποιεσδήποτε αποφάσεις.
Ανέφερε πως όταν ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο Κύπρου, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Γιώργος Βασιλείου, την προσκάλεσε στο νησί για να εκφράσει την άποψη της. “Η αντίρρηση μου τότε ήταν για το πώς μπορείτε στην Κύπρο να έχετε Μέση Παιδεία ελληνική και να μην έχετε και Ανώτερη και Ανώτατη Παιδεία Ελληνική”, είπε η κ. Αρβελέρ.
Συνέχισε λέγοντας ότι η παιδεία έπρεπε πάντοτε να είναι κρατικοδίαιτη για να μπορεί ο δάσκαλος να ξέρει ότι δεν εξαρτάται από μία επιχείρηση, αλλά εξαρτάται από την πολιτεία ολόκληρη και βεβαίως να έχει κάποιο έλεγχο, πράγμα το οποίο, ωστόσο, δεν μπορεί να γίνει ποτέ.
Η κ. Αρβελέρ αναφέρθηκε στα ποσοστά αναλφάβητων ανά τον κόσμο και είπε ότι στη Γαλλία, όπως και στην Κύπρο το ποσοστό αυτό είναι της τάξης περίπου του 13%, ένα πρόβλημα το οποίο δεν μπορούμε να λύσουμε, ενώ σημαντικός παράγοντας για αυτό το ποσοστό είναι η ύπαρξη σε ένα σχολείο, όπως για παράδειγμα στο Παρίσι, γαλλόφωνων και μη γαλλόφωνων με αποτέλεσμα το επίπεδο να πέφτει κατακόρυφα.
Σε άλλο σημείο της συζήτησης σημείωσε τη σημασία που έχει να γνωρίζει κανείς τέλεια τη μητρική του γλώσσα γιατί έτσι σημαίνει ότι ξέρει τέλεια και την ιστορία του τόπου του και να γνωρίζει τέλεια και μια ξένη γλώσσα “ώστε να μην νομίζει ότι είναι ο καλύτερος της παρέας και ότι οι άλλοι δεν έχουνε κάνει τίποτα”.
Η κ. Αρβελέρ απαντώντας στο ερώτημα για τη διασύνδεση της παιδείας με την εθνική ταυτότητα, είπε ότι “το παρελθόν δεν είναι ολότελα παρελθόν αλλά εάν δεν καταφέρουμε αυτό το παρελθόν να γίνει μια βεβαιότητα για ένα καλύτερο αύριο, δεν θα μπορέσουμε ακριβώς να γίνουμε κληρονόμοι των πατροπαράδοτων”.
Αναφέρθηκε και στο πρόβλημα της ανισότητας με την επισήμανση ακριβώς ότι δεν υπάρχει ισότητα σε τίποτα, ούτε οικογενειακά, ούτε γεωγραφικά, ούτε πολιτειακά, ούτε οικονομικά, ενώ το μεγάλο πρόβλημα είναι το να δίνεις ίσες ευκαιρίες στους, ανθρώπους, στα παιδιά, κάτι που σημαίνει ότι έχεις τη διάθεση σου μεγάλο φάσμα ευκαιριών και αυτό σημαίνει από την άλλη μεριά ότι η πολιτεία πρέπει να δίνει αυτές τις ευκαιρίες για όλους.
Για το θέμα της αριστείας, η κ. Αρβελέρ είπε ότι δεν πρέπει να λησμονείται το ότι το άριστος είναι το υπερθετικό του αγαθός και όποιος μάθει στα παιδιά του να υπερβαίνουν τον εαυτό τους κατά κάποιο τρόπο, κάνουν τα παιδιά τους να είναι περισσότερο άριστα άρα αριστεία χωρίς άμυνα δεν υπάρχει.
Ανέφερε ότι στην ακαδημαϊκή της σταδιοδρομία υπήρξε περίπτωση που μαθήτρια της ζήτησε να μεσολαβήσει ώστε να εγγραφεί σε άλλο σχολείο γιατί σε εκείνο στο οποίο φοιτούσε την έμαθαν να μην είναι ηθικό ον και όταν η κ. Αλβελέρ ζήτησε εξήγηση η μαθήτρια της απάντησε ότι “όταν γινόντουσαν εξετάσεις παρακαλούσα να αποτύχει ο άλλος για να πετύχω εγώ κι αυτό δεν μπορώ να το ανεχτώ”.
“Για αυτό και πρέπει ακριβώς να προσέξουμε μέχρι που είναι φτάνει η αριστεία, ώστε αντί τελικά να είναι αρετή γίνεται πνευματική βία εναντίον του άλλου”, σημείωσε.
Αν και το χειροκρότημα κατά τη διάρκεια της συζήτησης απαγορευόταν από τους διοργανωτές της εκδήλωσης πολλές φορές το κοινό, που γέμισε ασφυκτικά το αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Κύπρου, χειροκροτούσε θερμά την ακαδημαϊκό.
Απαντώντας στα ίδια ερωτήματα, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου ζήτησε ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για τη λειτουργία των πανεπιστημίων και είπε ότι δεν θέλουμε ούτε τους πολιτικούς ούτε τα κόμματα, ούτε τις συντεχνίες να ανακατεύονται στη δουλειά μας ενώ αναφέρθηκε στη μεγάλη στήριξη που τυγχάνει το Πανεπιστήμιο Κύπρου από την πολιτεία η οποία σε μεγάλα δάνεια που συνήψε το πανεπιστήμιο αποδέχθηκε να είναι εγγυητής.
Τη συζήτηση συντόνιζε ο Λοϊζος Συμεού, Αναπληρωτής Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Kύπρου.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ
