«Ο κύριος Μιχαλάκης Μαραθεύτης, για μισό σχεδόν αιώνα, με την ακάματη πνευματική δραστηριότητά που τον διακρίνει, ευρίσκεται στις επάλξεις ενός ωραίου και θελκτικού πνευματικού Αγώνα. Ο αγώνας αυτός είναι πέραν από τα όρια τής μικρής του πατρίδας. Αγκαλιάζει τον Άνθρωπο. Τον όπου Γης Άνθρωπο».
Αυτό ανέφερε στο χαιρετισμό του ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος κατά τη διάρκεια της τιμητικής εκδήλωσης που διοργάνωσε ο Όμιλος Πνευματικής Ανανεώσεως Κύπρου προχθές Πέμπτη 16 Μαΐου 2013 για τον επίτιμο πρόεδρό του και πρώην Διευθυντή της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Κύπρου Μιχαλάκη Ι. Μαραθεύτη.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Αρχιεπισκόπου στην εκδήλωση:
"Πολυσέβαστέ μας κύριε Μαραθεύτη, Αγαπητοί Συνδαιτυμόνες,
Ο μεγάλος αοιδός τής Ελευθερίας και λυράρης τής Εθνεγερσίας των Ελλήνων, Διονύσιος Σολωμός εξωτερικεύοντας τον ιδεατό κόσμο τής ψυχής του και το μεγάλο όραμα τής ζωής του, είπε επιγραμματικά.
«Μήγαρις έχω τίποτε άλλο στο νου μου
πάρεξ ελευθερία και γλώσσα».
Ο ρηξικέλευθος καινοτόμος τής γλωσσολογίας Γιάννης Ψυχάρης εξωτερικεύοντας και αυτός τους δικούς του οραματισμούς διακήρυξε εμφαντικά.
«Παιδεία και Πατρίδα είναι το ίδιο.
Να πολεμά κανείς για την Πατρίδα του
ή την Εθνική του Παιδεία ένας είναι ο Αγώνας.
Πάντα αμύνεται και υπερμαχεί περί Πάτρης».
Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι, όλοι όσοι ευρισκόμεθα απόψε εδώ, στη χρεωστική αυτή εκδήλωση προς τιμή τού σεμνού αγωνιστή τής ελευθερίας τής Πατρίδας μας και τού μεγάλου οραματιστή τής ελληνικής μας Παιδείας κυρίου Μιχαλάκη Μαραθεύτη, οι ανωτέρω οραματισμοί βρίσκουν την πλήρη και ιδεατή εφαρμογή τους στο σεπτό πρόσωπο τού τιμώμενού μας!
Και τούτο διότι ολόκληρη η ζωή του κυρίου Μαραθεύτη ταυτίστηκε όντως με την Παιδαγωγική Επιστήμη, με τη γλωσσική καλλιέργεια των φοιτητών του, με τους αγώνες του για την πνευματική Ελευθερία τού Ανθρώπου και για την Ελευθερία τής Πατρίδας του.
Για τον μεγάλο μας Δάσκαλο και Παιδαγωγό, Γλωσσική και Πνευματική Αγωγή, Πνευματική και Πολιτική Ελευθερία είναι έννοιες αλληλένδετες που συμπορεύονται. Η ελληνική γλώσσα, ως ο κατ’ εξοχήν φορέας των διαχρονικών και ανθρωπιστικών αξιών τής ζωής, είναι το άροτρο που καλλιεργεί την ελευθερία στις ψυχές των ανθρώπων και την μετουσιώνει από ιδεατή έννοια σε βίωμα. Αλλά γίνεται ταυτόχρονα και το σπαθί που την διεκδικεί στην πράξη. Συνεπώς από το επίπεδο τής γλώσσας και από την εκφραστική της δύναμη και στοχοθεσία, είμαστε σε θέση να αντιληφθούμε τη δυνατότητα ενός λαού να βιώσει το θελκτικό της κάλλος και να διεξέλθει επιτυχώς το άκρως επίπονο πνευματικό της στάδιο.
Μέσα από τα βιβλία του, «Ακτινοβολίες τού ’55», «Ηρωικοί απόηχοι τού έπους τής ΕΟΚΑ», «Μνήμες και Δάφνες» « Η φυλάκιση τής Ελευθερίας» και δεκάδες άλλα που αποτελούν τα βιωματικά απανθίσματα τής ψυχής του, οι πιο πάνω σκέψεις βιώνονται από τον μελετητή τού έργου του με τρόπο απόλυτα φυσιολογικό.
Ο κύριος Μιχαλάκης Μαραθεύτης, για μισό σχεδόν αιώνα, με την ακάματη πνευματική δραστηριότητά που τον διακρίνει, ευρίσκεται στις επάλξεις ενός ωραίου και θελκτικού πνευματικού Αγώνα. Ο αγώνας αυτός είναι πέραν από τα όρια τής μικρής του πατρίδας. Αγκαλιάζει τον Άνθρωπο. Τον όπου Γης Άνθρωπο.
Ο πόθος του και η αγωνία του, για έναν κόσμο καλύτερο, για ένα κόσμο ελευθερίας και αγάπης όπου το Εγώ θα συναντά το Εσύ, σ’ ένα δημιουργικό διάλογο αλληλοσεβασμού και ελευθερίας, όπου το άτομο, μετά από την κατάλληλη παιδαγωγική καλλιέργεια, θα μεθίσταται σε Πρόσωπο, τον οδήγησαν στη φιλοσοφία τού ΠΡΟΣΩΠΙΣΜΟΥ!
Η φιλοσοφία αυτή άρχισε βέβαια να αναπτύσσεται μετά τις οδυνηρές εμπειρίες τού Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από διάφορους φιλοσόφους. Ο κύριος Μαραθεύτης όμως, πιστεύω ότι τής έδωσε και μία χριστιανική υποδομή και χροιά. Γράφει συγκεκριμένα στο βιβλίο του «Η Αυτοπραγμάτωση τού Προσώπου».
«Η αγάπη είναι κάτι πέραν από την κοινωνική αρετή… η αγάπη προχωρεί πέρα από τα έσχατα όρια τής Δικαιοσύνης, όπως πολύ παραστατικά διαγράφεται στις παραβολές τού Ασώτου Υιού και τού Καλού Σαμαρείτη. Στην παραβολή τού Ασώτου Υιού δίδεται η ουσία τής αγάπης… Αντικείμενο τής αγάπης είναι ο οποιοσδήποτε άνθρωπος, γνωστός ή άγνωστος, φίλος ή εχθρός, αφανής ή διάσημος» (σελ. 105+ 106).
Συνεπώς στη φιλοσοφία τού Προσωπισμού, παρ’ όλον ότι πρόκειται για φιλοσοφική βιοθεωρία που αφορά στον άνθρωπο, στη κοινωνία και στη παιδεία, η χριστιανική έννοια τής αγάπης έρχεται να καταλάβει την πρώτη θέση. Ο κ. Μαραθεύτης γράφει χαρακτηριστικά: « Η αγάπη προσφέρει τη δυνατότητα για την τελείωση και την ολοκλήρωση… η θυσιαστική αγάπη σώζει την ανθρωπότητα από την ηθική στασιμότητα και δίδει τη γεύση τής πνευματικότητας στον πολιτισμό… με την αγάπη η ανθρωπιά φτάνει στην ολοκλήρωσή της. Με την αγάπη επιτυγχάνει ο άνθρωπος την τελείωση τής υπόστασής του, επιτυγχάνει την πλήρη αυτοπραγμάτωσή του. Συνδέει το αιώνιο με το πρόσκαιρο και ανοίγει το πρόσκαιρο στο αιώνιο… στο τέλος αυτού τού αγώνα βρίσκεται το μέγιστο έπαθλο, η θέωση τού ανθρώπου» ( ένθα ανωτέρω σελ. 107+108).
Είμαι βέβαιος ότι η περίοδος τής φυλάκισης τού κυρίου Μαραθεύτη, κατά τον ένδοξο απελευθερωτικό μας Αγώνα επηρέασε βαθύτατα τη ψυχοσύνθεσή του. Τα βιώματα τής χριστιανικής εγκαρτέρησης που επέδειξαν οι συναγωνιστές του, το πνεύμα τής αλληλεγγύης και η υπέρβαση από το εγώ στο εσύ και αντίστροφα, που τους βοήθησε να αντέξουν τα φρικτά βασανιστήρια, μέχρι θανάτου, εξωτερικεύονται τώρα και διατυπώνονται ως μία νέα φιλοσοφική θεώρηση τού ανθρώπου, τής κοινωνίας και τής παιδείας, στα βιβλία «Η αυτοπραγμάτωση τού προσώπου» (1994), «Προσωπισμός και Παιδεία» (2011) « Από το άτομο στο πρόσωπο» (2011) και στα Δοκίμιά του «Ένας κόσμος που μεταβάλλεται»(2011).
Γι’ αυτό και στον Προσωπισμό τού κυρίου Μαραθεύτη η διέπουσα έννοια είναι η ελευθερία τής Αγάπης! Ο άνθρωπος εμφορείται από το χρέος που « επέβαλε η συνείδησή του… Είναι η απάντηση των μαρτύρων και των ηρώων που πεθαίνουν για την πατρίδα, τον άνθρωπο, την αρετή» (Αυτοπραγμάτωση τού προσώπου σελ. 41).
Συνεπώς η φιλοσοφία τού Προσωπισμού τού κυρίου Μαραθεύτη έρχεται και ενώνεται κατά ένα αρμονικότατο τρόπο με τον Χριστιανισμό• με το κήρυγμα τού Αποστόλου Παύλου. « …εγενόμην τοις ασθενέσιν ως ασθενής, ίνα τους ασθενείς κερδήσω• τοις πάσι γέγονα τα πάντα, ίνα πάντως τινάς σώσω»( Κορ. Α΄9,22).
Πολυσέβαστέ μας κύριε Μαραθεύτη,
Η Εκκλησία Κύπρου αισθάνεται υπερήφανη για Σάς γιατί Σάς θεωρεί εκλεκτό τέκνο της, που εκδαπανήσατε τον εαυτό Σας για τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη, για την Ελευθερία τής Κύπρου μας, για την Αγωγή των Νέων μας και για την εικόνα τού Θεού, τον Άνθρωπο. Για όλους εμάς αποτελείτε ένα φωτεινό παράδειγμα προς μίμηση!
Σάς συγχαίρω από τα βάθη τής ψυχής μου γιατί αγωνίζεσθε ακόμα με εφηβικό παλμό, για μια κοινωνία ποιοτικά ανώτερη, μέσα στην οποία θα διαλάμπει το πνεύμα της προσφοράς και τής ΘΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, όπως την βιώσατε στην πράξη και όπως τόσο υπέροχα την καλλιεργείτε και την διαλαλείτε στα βαθυστόχαστα βιβλία Σας!
Ως κατακλείδα, αισθάνομαι ότι η ωραιότερη ευχή που επιθυμώ να Σάς εκφράσω και η οποία συνάδει απόλυτα προς τη σεπτή προσωπικότητά Σας είναι αυτή που διατυπώνει η γλαφυρή γραφίδα τού προφητάνακτος Δαυΐδ: « Δώη σοι Κύριος κατά την καρδίαν Σου και πάσαν την βουλή Σου πληρώσαι». ( Ψαλμ. 19, 5)".
