ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΙΩΣΗΦ*
Ένα από τα μόνιμα εκπαιδευτικά αιτήματα-και όχι μόνο εμάς των συνδικαλιστών-είναι και η αξιολόγηση των εφαρμοζόμενων θεσμών και δράσεων, η προσαρμοστικότητά τους στην Κυπριακή εκπαιδευτική πραγματικότητα, καθώς και η επανατροφοδότησή τους. Αυτή τη θέση στηρίξαμε διαχρονικά όλοι.
Σήμερα μετά την ολοκλήρωση της εφαρμογής των Νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων (ΝΑΠ), τουλάχιστο σε ορισμένους κύκλους εκπαίδευσης, ήταν για μας αναμενόμενο, ότι θα ακολουθούσε η αξιολόγηση του θεσμού. Πάγιο, επίσης, αίτημα όλων ήταν η αξιολόγηση αυτή να είναι εξωτερική και διαφοροποιημένη σε ομάδες και πρόσωπα (από τα αρχικά) για ευνόητους λόγους.
Δυσκολεύομαι επομένως να παρακολουθήσω τη συλλογιστική της αντίδρασης κάποιων. Ορίστηκαν συμβουλευτικές επιτροπές, οι οποίες θα συντονίσουν αυτή τη διαδικασία της αξιολόγησης. Τα άτομα που έχουν συμπεριληφθεί σε αυτές τις επιτροπές, ας μου επιτραπεί να ισχυριστώ, είναι από τις αξιολογότερες προσωπικότητες στον τομέα αυτό, που διαθέτει ο τόπος.
Εγώ προσωπικά δεν είχα κανένα δισταγμό να χαιρετήσω, τότες, την προσπάθεια εκπόνησης των Νέων Αναλυτικών με τη μαζική εμπλοκή των μάχιμων εκπαιδευτικών, παρ’ όλες τις επιφυλάξεις που είχα ως προς την ακολουθία των δράσεων (θα έπρεπε να είχαν προηγηθεί άλλες μεταρρυθμίσεις). Σήμερα θεωρώ επιβεβλημένη τη μεσο-αξιολόγηση και επανατροφοδότησή τους. Διαδικασία που θα εντοπίσει τυχόν κενά, αδυναμίες, ελλείψεις ή υπερβολές και να τις διορθώσει. Τα πάντα εξάλλου δεν είναι άσπρο-μαύρο, ή ό,τι σχεδιάζουμε (έστω και ορθά σχεδιασμένο) δεν εφαρμόζεται πάντοτε με τον ορθότερο τρόπο.
Οι αντιδράσεις πιθανόν να αφορούν την ίδια τη διαδικασία, ίσως και τις συγκεκριμένες επιλογές προσώπων. Όσον αφορά τη διαδικασία αυτή θεωρώ, ότι είναι η αναμενόμενη, ο χρόνος δε εφαρμογής της, ίσως να είναι ο καταλληλότερος, μιας και έχει ολοκληρωθεί η εφαρμογή των νέων αναλυτικών μέχρι το γυμνασιακό κύκλο. Οι επιτροπές που ορίστηκαν θα συντονίσουν την όλη διαδικασία, με την εμπλοκή των εκπαιδευτικών της πρώτης γραμμής. Δεν ξέρω αν θα μπορούσε να γίνει καλύτερη επιλογή προσώπων, όμως υποστηρίζω σθεναρά, ότι δεν είναι καθόλου τυχαία επιλογή, ούτε επιλογή σκοπιμοτήτων.
Υπάρχει όμως και μια τρίτη διάσταση. Ο πιθανός κίνδυνος διαφοροποιήσεων. Διαφοροποιήσεων τέτοιων, που θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν την όλη αρχική φιλοσοφία των ΝΑΠ. Αχρείαστος όμως είναι ο φόβος αυτός, διότι αν τα Νέα Αναλυτικά έχουν στηθεί πάνω σε στέρεα βάση, επιστημονικά υποστηριζόμενη και, αν έλαβαν υπόψη τους τις ιδιαίτερες παραμέτρους του δικού μας εκπαιδευτικού συστήματος, δε θα υπάρξει κανένα απολύτως πρόβλημα, διότι κανείς δε θα διαφοροποιήσει κάτι το οποίο υποστηρίζεται επιστημονικά και έχει τύχει αποδοχής και καταξίωσης από την εκπαιδευτική κοινότητα.
Έχουμε όμως μπουχτίσει από θεσμούς και δράσεις, αποδοτικότατους δήθεν σε άλλα εκπαιδευτικά συστήματα και καλά σχεδιασμένους (δήθεν) για το δικό μας σύστημα, που τους σέρνουμε βαρίδι στα πόδια μας. Θεσμοί και εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που δεν έχουν τύχει ποτέ ουσιαστικής αξιολόγησης και τονίζω τη λέξη ουσιαστικής, διότι κάτι ψευτο-αξιολογήσεις- στημένες - κατά καιρούς μπορεί να έγιναν.
Η αξιολόγηση είναι η παράλληλη πορεία μιας μεταρρύθμισης, είναι η δικλείδα ασφαλείας για την ορθότητα και αποτελεσματικότητα κάθε νέας πορείας. Ας αναμείνουμε όλοι με υπομονή αυτή την πορεία και ας ασκήσουμε την κριτική μας, εάν και εφόσον η αξιολόγηση αυτή εκτραπεί από την ορθολογιστική της πορείας. Η εκ των προτέρων μηδενιστική κριτική είναι αχρείαστη και μη εποικοδομητική.
*Πρόεδρος Δημοκρατικής Κίνησης Καθηγητών
