«Τα προγράμματα μάστερ που προκηρύξαμε και ξεκινούν το Σεπτέμβρη, δεν εμφάνισαν μείωση στη ζήτηση, θα έλεγα είναι αυξημένη ζήτηση». Αυτό αναφέρει στο β μέρος της συνέντευξής του στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα Paideia-News.com, o Αναπληρωτής Διευθυντής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου δρ. Βασίλης Πρωτοπαπάς.
Τα σχέδιά μας για κτιριακή ανάπτυξη πρέπει να αναθεωρηθούν
ΕΡ: Από πλευράς κτιριακής ανάπτυξης θα συνεχίσετε το σχέδιο σας ή μήπως σταματά λόγω έλλειψης χρημάτων;
ΑΠ: Τα σχέδιά μας πρέπει να αναθεωρηθούν. Είναι προφανές ότι ο δεύτερος πόλος ανάπτυξης που περιλαμβάνει το Παλιό Νοσοκομείο, την παλιά Τεχνική Σχολή, την αστυνομική διεύθυνση, θα καθυστερήσουν. Καταλαβαίνουμε ότι η κυβέρνηση θα έχει μεγάλη δυσκολία να μετεγκαταστήσει αυτές τις υπηρεσίες αλλού, με το κόστος που θα χρειαστεί, και ταυτόχρονα να μας δώσει εμάς τα χρήματα για να κτίσουμε εκεί κάτι άλλο. Άρα αντιλαμβανόμαστε ότι ο σχεδιασμός πρέπει χρονικά να μετατεθεί. Επομένως, θα πρέπει να δώσουμε παραπάνω έμφαση σε ακίνητα και περιουσίες που είναι στο κέντρο της πόλης, που ήδη είναι προς απαλλοτρίωση, είτε είναι κτίρια που ενοικιάζουμε.
Θα πρέπει να δώσουμε σίγουρα έμφαση σε κτίρια που είναι ήδη δικά μας και πρέπει να τα αναπτύξουμε, είτε σε τεμάχια που ήδη είναι δικά μας και πρέπει να κτίσουμε μέσα. Θα πρέπει να δούμε και το θέμα των ενοικιάσεων κατά πόσον υπάρχει ενδιαφέρον από πλευράς και δικής μας και του κράτους και των ιδιοκτητών να συζητήσουμε το μοντέλο των ενοικιαγορών. Δηλαδή να πληρώνουμε το ποσό που πληρώνουμε, αλλά τα κτίρια κάποια στιγμή να περιέλθουν στην ιδιοκτησία μας. Το κτιριακό είναι κάτι το οποίο συζητούμε πάρα πολύ έντονα αυτή την περίοδο και ο στόχος μας είναι να μειώσουμε το κόστος, χωρίς όμως να εμποδιστεί η ανάπτυξη του πανεπιστημίου.
Να μπορέσουμε να κάνουμε την ανάπτυξη που θέλουμε, αλλά όχι ζητώντας από το κράτος περισσότερα χρήματα απ’ ότι μας δίνει τώρα. Καταλαβαίνουμε ότι δεν μπορούμε να έχουμε μέσα στον προϋπολογισμό μας, όπως είχαμε τα προηγούμενα χρόνια 10 εκατομμύρια για κτιριακή ανάπτυξη κάθε χρόνο. Ξέρουμε ότι θα έχουμε λιγότερα και ξέρουμε ότι οι προϋπολογισμοί μας θα είναι συγκρατημένοι τα επόμενα χρόνια. Το καταλαβαίνουμε και προσπαθούμε να συνεχίσουμε και να λειτουργούμε αλλά και να αναπτυσσόμαστε με λιγότερα χρήματα.
Αυξημένη ζήτηση στα μεταπτυχιακά
ΕΡ: Έχουν επηρεαστεί μήπως τα μεταπτυχιακά από την οικονομική κρίση;
ΑΠ: Συνήθως, σε περιόδους οικονομικής κρίσης και ανεργίας υπάρχουν δύο φαινόμενα. Το ένα φαινόμενο είναι οι οικογένειες να δυσκολεύονται να χρηματοδοτήσουν αυτές τις σπουδές, οπότε μειώνεται η ζήτηση, ή το ανάποδο. Επειδή τα παιδιά δεν έχουν προοπτική απασχόλησης, πάρα πολλοί απόφοιτοι επιστήμονες με πρώτο πτυχίο επιδιώκουν είτε να εξειδικευτούν στο αντικείμενό τους, είτε να κάνουν ένα μάστερ σε ένα άλλο αντικείμενο εξειδίκευσης που θα τους επιτρέψει να διεκδικήσουν καλύτερη θέση εργασίας ή να μπουν στην αγορά εργασίας. Στην Κύπρο συμβαίνει το δεύτερο. Φαίνεται ότι η ανεργία και η κρίση αυξάνει τη ζήτηση για εξειδίκευση γενικά για επαναπροσδιορισμό των προσανατολισμών των επαγγελματικών των παιδιών. Συνεπώς, τα προγράμματα μάστερ που προκηρύξαμε και ξεκινούν τον Σεπτέμβρη, δεν εμφάνισαν μείωση στη ζήτηση, θα έλεγα είναι αυξημένη ζήτηση. Ιδιαίτερα σε κάποιους κλάδους.
Για παράδειγμα στους κλάδους της ενέργειας που φυσικού αερίου, που έχουμε κάποια προγράμματα, υπάρχει τεράστια ζήτηση. Άρα, τα προγράμματά μας συνεχίζουν με την ίδια πολύ υψηλή ζήτηση που είχαν τα δύο προηγούμενα χρόνια. Όμως προσπαθούμε να προσαρμόσουμε τα προγράμματα παραπάνω στις ανάγκες της αγοράς και στις νέες τάσεις που υπάρχουν, κυρίως με τα θέματα της ενέργειας στην Κύπρο.
Μέτρα για στήριξη των φοιτητών
ΕΡ: Πόσο και πως στηρίζετε τους φοιτητές τώρα που η οικονομική τους κατάσταση χειροτερεύει; Έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές τους φοιτητές λόγω οικονομικών δυσκολιών;
ΑΠ: Στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο από την πρώτη χρονιά δώσαμε πάρα πολλή σημασία στο θέμα της φοιτητικής ευημερίας, στο να έχουν οι φοιτητές μας μιαν ενδιαφέρουσα φοιτητική ζωή, αλλά και ταυτόχρονα να μη βρεθεί οποιοσδήποτε φοιτητής σε θέση να εγκαταλείψει τις σπουδές του επειδή δεν έχει χρήματα. Πρόσφατα το Συμβούλιο, χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες, έχει πάρει μια σειρά αποφάσεων για να ενισχύσει ακριβώς τη φοιτητική πρόνοια. Ειδικότερα: έχει αποφασίσει να διπλασιάσει το ποσό που έχει στον προϋπολογισμό για εργοδότηση φοιτητών.
Είχαμε 50 χιλιάδες, θα κόψουμε από αλλού, θα γίνουν 100 χιλιάδες, έτσι ώστε να μπορούμε να εργοδοτήσουμε περισσότερους φοιτητές, οι οποίοι είναι φοιτητές άποροι συνήθως. Έχουμε αποφασίσει τα δύο πανεπιστήμια να μειώσουμε τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά κατά 20%. Έχουμε αποφασίσει, να διπλασιάσουμε τον αριθμό των φοιτητών μας, οι οποίοι σιτίζονται σε συνεργασία με την εκκλησία. Έχουμε αποφασίσει να κάνουμε έρανο ανάμεσα στο προσωπικό του Πανεπιστημίου και στα μέλη του Συμβουλίου, για να μαζέψουμε ένα ποσό, για να δώσουμε έκτακτα υποτροφίες και βοηθήματα στους φοιτητές μας.
Αυτήν την περίοδο υπάρχουν εισφορές από τους εργαζόμενους του Πανεπιστημίου για να ενισχύσουμε το ταμείο του Σωματείου Ευημερίας. Έχουμε αποφασίσει να κάνουμε εκδηλώσεις συγκέντρωσης χρημάτων για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε φοιτητές. Επίσης έχουμε αποφασίσει και στις εστίες μας, αλλά και στα διαμερίσματα που νοικιάζουν οι φοιτητές σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο μείωση ενοικίων.
Να μην ντρέπονται, να έρθουν να μιλήσουν
ΑΠ: Άρα, θέλουμε να μειώσουμε τα λεφτά που πληρώνουν οι φοιτητές μας σε ενοίκια ή σε άλλους τομείς και να ενισχύσουμε τα ταμεία που έχουμε, έτσι ώστε να μπορέσουμε να ικανοποιήσουμε περισσότερους φοιτητές, ξέροντας ότι, κάθε μέρα που θα περνά θα αυξάνονται οι φοιτητές, που προέρχονται από οικογένειες με σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Σε κάθε περίπτωση εμείς δίνουμε το μήνυμα στους φοιτητές ότι οι πόρτες μας είναι ανοιχτές. Θέλουμε να νιώσουν οι φοιτητές μας εάν φτάνουν σε ένα σημείο που οι οικογένειες δεν μπορούν να τους συντηρήσουν, να μην ντρέπονται, να έρθουν να μιλήσουν με τους αρμόδιους λειτουργούς κι’ εμείς θα βρούμε τρόπο να βοηθήσουμε. Είτε με κάποια έκτακτη βοήθεια, είτε διευθετώντας ένα πιάτο φαΐ σε ένα από τα εστιατόριά μας ή στην εκκλησία. Γενικά να βρούμε τρόπους κανένας φοιτητής να μην χρειαστεί να εγκαταλείψει λόγω της οικονομικής κατάστασης. Οι πόροι δεν είναι απεριόριστοι άρα προτεραιότητα θα έχουν οι φοιτητές, που έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα.
ΕΡ: Δεκαπλασιάστηκαν αυτοι φοιτητές που φέτος ζήτησαν βοήθεια
Υπάρχουν συγκεκριμένοι λειτουργοί που εξετάζουν αυτές τις περιπτώσεις;
ΑΠ: Ναι υπάρχει η Υπηρεσία Σπουδών και Φοιτητικής Μέριμνας. Είναι οργανωμένη κατά τρόπο που να δίνει σημασία σε αυτά. Υπάρχουν γραφεία, τομείς, υπάρχουν λειτουργοί, αλλά και οι ακαδημαϊκοί ξέρουν ότι όταν εντοπίζουν περιπτώσεις, με ανθρώπινο τρόπο να προσπαθούν να δίνουν το μήνυμα στα παιδιά ότι «ξέρετε δεν είναι ντροπή να ζητήσεις βοήθεια. Μην φτάσεις στο σημείο να εξαφανιστείς από το Πανεπιστήμιο, επειδή δεν μπορείς να ενοικιάζεις ή επειδή δεν μπορείς να ζήσεις, επειδή ντρέπεσαι να ζητήσεις βοήθεια». Δεν είναι ντροπή να ζητήσουμε βοήθεια. Υπάρχουν υποδομές, υπάρχει ανθρωπιά και υπάρχει διάθεση και μηχανισμοί να στηρίξουμε τους φοιτητές μας. Μέχρι τώρα δεν μπορώ να ξέρω αν ένας φοιτητής που εγκατέλειψε, το έκανε λόγω οικονομικών καταστάσεων. Αλλά η αίσθηση και η πληροφόρηση που έχουμε, διότι μιλούμε και με τη Φοιτητική Ένωση πάρα πολύ, που είναι πιο κοντά στους φοιτητές, είναι ότι δεν είχαμε περίπτωση που ένας φοιτητής να εγκατέλειψε τις σπουδές του λόγω του επειδή δεν μπορεί να ζήσει οικονομικά. Υπάρχει τεράστια αύξηση από πέρσι σε φέτος στους φοιτητές που ζητούν βοήθεια. Μιλούμε για 1000% αύξηση.
Αν είχαμε πέρσι 10 παιδιά που ήρθαν και μας χτύπησαν την πόρτα φέτος μπορεί να έχουμε 100. Και του χρόνου θα έχουμε πολύ περισσότερους, δυστυχώς.
ΕΡ: Παγοποιήθηκαν όλες οι θέσεις του προσωπικού
Πως επηρεάζει η οικονομική κρίση την πρόσληψη προσωπικού;
ΑΠ: Οι θέσεις όλες έχουν παγοποιηθεί. Δεν έχει προσληφθεί άνθρωπος στο Πανεπιστήμιο στο διοικητικό προσωπικό τα τελευταία δύο χρόνια. Επίσης είναι παγοποιημένες οι θέσεις ακαδημαϊκού προσωπικού και ζητήσαμε ακριβώς θέσεις που είναι εγκριμένες από παλιά, που ήρθε η ώρα να τις συμπληρώσουμε και είναι παγοποιημένες. Αυτές ειδικά παρακαλούμε την πολιτεία να μας τις απενεργοποιήσει, για να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε τα προγράμματά μας. Από εκεί και πέρα, δε θεωρώ ότι το Πανεπιστήμιο, με το προσωπικό που διαθέτει δεν μπορεί να λειτουργήσει. Σίγουρα με το διοικητικό προσωπικό που διαθέτει μπορεί να ικανοποιήσει με επάρκεια όλες του τις ανάγκες διοικητικής υποστήριξης. Υπάρχει πρόβλημα στελέχωσης στο ακαδημαϊκό προσωπικό και γι’ αυτό για μας είναι πάρα πολύ σημαντικό οι θέσεις οι οποίες είναι εγκεκριμένες, με τα χρήματα που είναι εγκεκριμένα, να δοθούν. Δε θέλουμε έξτρα χρήματα, θέλουμε να μας επιτρέψουν να προσλάβουμε γύρω στα 20-23 άτομα, για να μπορέσουμε να εξαρτόμαστε λιγότερο από εξωτερικούς διδάσκοντες. Ένα μέρος των αναγκών μας σε μαθήματα το καλύπτουμε, επειδή δεν έχουμε μόνιμες θέσεις, από ειδικούς επιστήμονες, προσοντούχους μεν, που όμως έρχονται ως επισκέπτες. Θέλουμε αυτό το ποσοστό να το μειώσουμε.
Ικανοποίηση από τα ευρωπαϊκά κονδύλια
ΕΡ: Είστε ικανοποιημένοι από τα κονδύλια που παίρνετε από ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα;
ΑΠ: Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι, διότι είμαστε ένα νέο πανεπιστήμιο, μόλις έξι ετών λειτουργίας με φοιτητές. Έχουμε περίπου 5 εκατομμύρια ευρώ εξωτερική ερευνητική χρηματοδότηση, που θεωρούμε πως είναι ένα μεγάλο ποσοστό. Σίγουρα έχουμε σημαντικές επιτυχίες σε μεγάλα προγράμματα και του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας, αλλά και ευρωπαϊκά προγράμματα. Μέσα στις άμεσες προτεραιότητές μας είναι να ενισχύσουμε πάρα πολύ τις υποδομές μας, για να μπορέσουμε να στηρίξουμε το ακαδημαϊκό μας προσωπικό, να διεκδικήσει μεγάλα ερευνητικά προγράμματα σε συνεργασία με άλλα πανεπιστήμια. Πλέον έχουμε αρκετές υποδομές, έχουμε εργαστήρια υπερσύχρονα, τα οποία μπορούν ακριβώς να στηρίξουν ερευνητικές προσπάθειες και γενικά είμαστε αισιόδοξοι ότι παρά το νεαρό της ηλικίας μας, έχουμε την ποιότητα του ακαδημαϊκού προσωπικού, διότι εκεί είναι το κλειδί. Έχουμε επίσης την επάρκεια των υποδομών για να μπορέσουμε να διεκδικήσουμε με αξιώσεις σημαντικά ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία θα φέρουν χρήματα για να χρηματοδοτήσουν υποδομές, να χρηματοδοτήσουν ερευνητικούς συνεργάτες, άρα να δώσουν την ευκαιρία σε νέους επιστήμονες ερευνητές να βρουν δουλειά, να παράξουν καινοτομία, θα παράξουν τεχνογνωσία. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό, η πολιτεία να δει τα πανεπιστήμια, ως βασικούς πυλώνες οικονομικής ανάπτυξης, διότι η έρευνα και η καινοτομία μεταφράζεται σε οικονομική ανάπτυξη.
Συνεργασία με επιχειρήσεις
ΕΡ: Έχετε ποτέ προωθήσει την συνεργασία με επιχειρήσεις σε συνδυασμό με τα ερευνητικά προγράμματα;
ΑΠ: Βεβαίως, αυτό είναι απαραίτητο. Δηλαδή, πάρα πολλά ερευνητικά προγράμματα απαιτούν, προϋποθέτουν την συνεργασία ανάμεσα στο πανεπιστήμιο, στην χρηματοδότηση και το αποτέλεσμα της έρευνας να είναι προς όφελος της επιχείρησης, της παραγωγής, να μην είναι θεωρητικά. Εμείς είμαστε ένα πανεπιστήμιο που κάνουμε εφαρμοσμένη έρευνα σε μεγάλο βαθμό. Άρα έχουμε πολύ στενές συνεργασίες με τη βιομηχανία, με την παραγωγή της Λεμεσού είτε είναι φαρμακοβιομηχανίες, είτε είναι τουριστικές μονάδες, είτε είναι βιοτεχνίες, είτε είναι γενικά η παραγωγική διαδικασία της Κύπρου. Δίνουμε πάρα πολύ μεγάλη σημασία στην διασύνδεση του πανεπιστημίου με την οικονομία, με τον παραγωγικό ιστό της χώρας.
Μήνυμα αισιοδοξίας
ΕΡ: Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε;
ΑΠ: Θέλω να δώσω ένα μήνυμα αισιοδοξίας, ότι την οικονομική δυσκολία που αντιμετωπίζουμε, θα την χειριστούμε σαν μια ευκαιρία. Σίγουρα δεν είμαστε ευτυχείς και σίγουρα σε προσωπικό επίπεδο ο καθένας θα έχει τα παράπονα και την κριτική του, αλλά τα πανεπιστήμια και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου ως θεσμός, αντιλαμβάνεται την κρίση ως ευκαιρία, έτσι ώστε να διορθώσει πράγματα που οφείλει να διορθώσει, να δώσει έμφαση στην παραγωγικότητα, να στηρίξει τομείς και δράσεις που θα βοηθήσουν στην ευρύτερη οικονομική ανάπτυξη. Το μήνυμα που πρέπει να πάει στην κοινωνία και στους φοιτητές μας, αλλά και τους υποψήφιους φοιτητές μας είναι ότι, θα βρούμε τρόπους σε συνεργασία, και εσωτερικά ως πανεπιστήμιο, και με τα άλλα πανεπιστήμια δημόσια και ιδιωτικά, και με την πολιτεία, να μην σταθεί η κρίση εμπόδιο στην ανάπτυξη της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και έρευνας στον τόπο μας. Είμαστε αισιόδοξοι προς την κατεύθυνση αυτή.
