Στη σημερινή μας συνομιλία ο κ. Χατζηττοφής μιλά για τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζουν τα αμερικάνικα πανεπιστήμια έναντι των πανεπιστημίων των άλλων χωρών.
Το δίλημμα μεταξύ Αμερικής και Βρετανίας
ΕΡ: Υπάρχει η εντύπωση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βρετανία διεκδικούν τους καλύτερους φοιτητές στον κόσμο. Γιατί ένας φοιτητής να επιλέξει ένα αμερικάνικο πανεπιστήμιο και όχι σε ένα βρετανικό;
ΑΠ: Είναι πολύ απλό. Τα αμερικάνικα πανεπιστήμια είναι τα πιο προικισμένα (σε χρήμα) στον κόσμο. Για παράδειγμα: Να πάρουμε ένα πανεπιστήμιο που δεν είναι πολύ γνωστό στην Κύπρο. Το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Austin. Έχει προϋπολογισμό, μεγαλύτερο από αυτό της Κύπρου. Έχει καθηγητές που έχουν κερδίσει βραβεία Νόμπελ, έχει εργαστήρια που δεν έχει χώρο που να τα βάλει, έχει τις μεγαλύτερες βιβλιοθήκες του πλανήτη, με το μεγαλύτερο αριθμό βιβλίων και περιοδικών. Αυτό το Πανεπιστήμιο δίνει στο φοιτητή, τα πάντα που χρειάζεται. Μεταξύ αυτών και η ευελιξία που είναι πολύ σημαντικό στοιχείο. Μπορώ με ένα μικρό ποσό χρημάτων να κάνω κάποιον δικηγόρο. Αρκεί να του πω να διαβάσει λίγα βιβλία. Θα παρακαθίσει σε εξετάσεις, θα περάσει και θα γίνει δικηγόρος. Η αμερικάνικη εκπαίδευση βασίζεται στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Δηλαδή: «Πρέπει να κάνω κάποιον πρώτα άνθρωπο και μετά να το μάθω μια τέχνη». Για να τον κάνεις άνθρωπο, όμως, πρέπει να του διδάξεις Κοινωνιολογία, Ανθρωπολογία, Βιολογία. Μετά θα τον κάνεις να είναι καλός δικηγόρος.
Να σας πω ένα παράδειγμα. Όταν έγινε το ατύχημα στις Ινδίες, σε μια αμερικάνικη εταιρία που κατασκευάζει μπαταρίες, πέθαναν από χημικά αρκετοί Ινδοί. Η εταιρία έψαξε και βρήκε δικηγόρους που γνώριζαν και Χημεία. Δεν θα μπορούσε να διεκδικήσει τα συμφέροντά της στο δικαστήριο, αν ένας δικηγόρος γνώριζε μόνο, τα λιγοστά βιβλία της Νομικής. Επειδή είναι τόσο συμπλεγματοποιημένος ο πλανήτης αυτή τη στιγμή, είναι αδύνατο να γνωρίζεις ένα μόνο πράγμα και να επιβιώσεις. Πρέπει να ξέρεις και να έχεις κρίση στο κατάλληλο σημείο. Η αμερικάνικη εκπαίδευση, σου δίνει αυτή τη δυνατότητα. Σε κάνει να έχεις κρίση.
Το κόστος είναι ψηλό όμως…
ΕΡ: Αναφορικά με το κόστος. Στην Αμερική, οι σπουδές είναι ακριβότερες σε σύγκριση με την Βρετανία. Πως απαντάτε σε αυτή τη διαπίστωση;
ΑΠ: Το κόστος της αμερικάνικης εκπαίδευσης είναι αρκετά ψηλό. Επειδή όπως είπα και προηγουμένως, πρώτα θα σε κάνει άνθρωπο. Για να σε κάνει άνθρωπο, πρέπει να έχει Τμήματα για να πάρεις Ανθρωπολογία, Κοινωνιολογία, Ψυχολογία, Βιολογία, Χημεία, Φυσική. Για να γίνεις δικηγόρος, πρέπει να σου προσφέρει αυτά τα Τμήματα. Αυτά κοστίζουν. Ας πάρουμε το παράδειγμα του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Austin. Μπορεί στο Τέξας ολόκληρο το πακέτο (δίδακτρα, φαγητό διαμονή να κοστίζει γύρω στις 43.000 δολάρια (25-26.000 ευρώ). Από αυτά, το κόστος των διδάκτρων είναι γύρω στις 30.000 δολάρια. Αυτό όμως αντιπροσωπεύει μόνο το 5% των εξόδων του πανεπιστημίου για κάθε φοιτητή. Το πανεπιστήμιο ξοδεύει πολύ περισσότερα χρήματα για κάθε φοιτητή, σε σύγκριση με το ποσό που πληρώνει ο φοιτητής υπό μορφή διδάκτρων. Τα υπόλοιπα τα πληρώνει η προίκα του Πανεπιστημίου. Αλλιώς, δεν θα μπορούσε να τα βγάλει πέρα το Πανεπιστήμιο. Επίσης, ναι μεν, τα πανεπιστήμια είναι ακριβά και με όσα πληρώνει η προίκα τους, αλλά έρχονται και τα ίδια (τα πανεπιστήμια) είτε όταν έχεις οικονομική ανάγκη, είτε όταν είσαι καλός στις επιδόσεις σου και σου δίνουν τα ίδια υποτροφία. Δηλαδή, αν τώρα γίνεις δεκτός στο ΜΙΤ και είσαι πάμφτωχος, θα έλθει το ΜΙΤ και θα σου καλύψει όλα τα έξοδα.
Όταν εμένα με πήραν από το αντίσκηνο το 1974 και με πήραν στην Αμερική μέσω υποτροφίας Fulbright, το Fulbright πλήρωσε μόνο τα δίδακτρα. Το πανεπιστήμιο πλήρωσε όλα μου τα έξοδα για να πάω εκεί. Μου έδωσαν μάλιστα και εργασία στο πανεπιστήμιο για να βγάλω πέρα τα προσωπικά μου έξοδα.
Άρα, υπάρχουν ευκαιρίες υποτροφιών. Όταν είσαι καλός, δεν χάνεσαι.
ΑΥΡΙΟ ΣΤΟ Γ΄ ΜΕΡΟΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ: (Πόσα χρήματα κοστίζει το χρόνο, σε ένα Κύπριο φοιτητή να σπουδάζει σε κρατικό και πόσα σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο της Αμερικής).
