Με ιδιαίτερη αναφορά στα ορθόδοξα θρησκευτικά
Η Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου σας προσκαλεί σε διάλεξη που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 18 Μαρτίου 2019, ώρα 13:30-14:45, στην Αίθουσα Προβολών Α´ της Σχολής (Ισοκράτους 7, 1016, Λευκωσία) με θέμα:
To Μάθημα των Θρησκευτικών στη Μέση Εκπαίδευση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, με ιδιαίτερη αναφορά στα ορθόδοξα θρησκευτικά
Ομιλητής Ανάργυρος Αναπλιώτης (Επίκουρος Καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου, Θεολογική Σχολή του Παν/μίου του Μονάχου)
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε στο τηλέφωνο 22443055 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση m.pavlou@theo.ac.cy.
Περίληψη ανακοίνωσης
Στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας το μάθημα των θρησκευτικών είναι κατά το Σύνταγμα υποχρεωτικό και ισότιμο με τα άλλα μαθήματα (άρθρο 7 παρ. 2 και 3 του Συντάγματος, ordentliches Lehrfach). H διάταξη αυτή, η οποία επαναλαμβάνει σχεδόν κατά λέξη την αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 149 παρ. 1 και 2 του προϊσχύσαντος Συντάγματος της Βαϊμάρης, ορίζει συγκεκριμένα ότι οι γονείς και οι κηδεμόνες έχουν δικαίωμα να προσδιορίζουν τη συμμετοχή ή μη του ανηλίκου τέκνου στο μάθημα των θρησκευτικών όπως επίσης και την ομολογιακή κατεύθυνση που εκφράζει καλύτερα τη θρησκευτική αγωγή που θέλουν να δώσουν στο παιδί τους (άρθρο 7 παρ. 2), δηλαδή εάν το παιδί θα παρακολουθήσει ρωμαιοκαθολικά, ευαγγελικά ή ορθόδοξα θρησκευτικά. Το μάθημα είναι υποχρεωτικό, βαθμολογείται όπως ακριβώς όλα τα άλλα μαθήματα και οι βαθμοί αναγράφονται στο απολυτήριο ή το ενδεικτικό μαζί με τους βαθμούς των άλλων μαθημάτων. Ο θεολόγος καθηγητής είναι απολύτως ισότιμος με όλους τους άλλους καθηγητές, μπορεί δε να είναι κληρικός ή λαϊκός.
Σημαντικός και καθοριστικός είναι και ο ρόλος των Εκκλησιών στη διεξαγωγή του μαθήματος εφόσον τα θρησκευτικά στη Γερμανία δεν έχουν θρησκειολογικό ή κοινωνιολογικό ενημερωτικό χαρακτήρα αλλά δογματικό - κατηχητικό τόσο στη στοιχειώδη όσο και στη μέση εκπαίδευση. Ο διορισμός των καθηγητών που θα διδάξουν το μάθημα πρέπει να εγκριθεί από την Εκκλησία ή τη θρησκευτική κοινότητα και ο διδάσκων πρέπει να είναι οπωσδήποτε πιστό μέλος της Εκκλησίας της οποίας το μάθημα διδάσκει. Για να διοριστεί π.χ. καθηγητής για ορθόδοξα θρησκευτικά στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας Βεσφαλίας πρέπει να εγκρίνει τον διορισμό του συγκεκριμένου προσώπου ο ελληνορθόδοξος μητροπολίτης Γερμανίας με την ιδιότητά του ως προέδρου της Επισκοπικής Συνέλευσης στη Γερμανία (Orthodoxe Bischofskonferenz in Deutschland- ΟΒΚD). Αντίστοιχα είναι απαραίτητη για τους ρωμαιοκαθολικούς καθηγητές η missio canonica του επιχωρίου επισκόπου κατά τις διατάξεις του άρθρου 805 του Κώδικα Κανονικού Δικαίου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και η Εξουσιοδότηση της Τοπικής Εκκλησίας («Vokation“, „Bevollmächtigung“ κτλ.) για ευαγγελικούς καθηγητές, έτσι ώστε ο διδάσκων το μάθημα να μη διδάσκει αιρετικά ή διαπράττει ενέργειες που δεν συνάδουν με το πνεύμα του μαθήματος. Σχετικά με το περιεχόμενο της διδασκαλίας την κύρια ευθύνη έχει η θρησκευτική κοινότητα, η οποία και συντάσσει τα αναλυτικά προγράμματα σε επιτροπές που συστήνει η ίδια και στις οποίες συμμετέχει και εκπρόσωπος του Κράτους. Εκπρόσωπος των Εκκλησιών μπορεί να συμμετέχει όποτε θέλει τόσο στη διεξαγωγή του μαθήματος (Visitation, Inspektion) όσο και στις εξετάσεις των μαθητών.
Σε όλα τα δημόσια σχολεία υπάρχουν καθηγητές θρησκευτικών (εκτός από το κρατίδιο της Βρέμης όπου ρητά εξαιρείται από τη συνταγματική επιταγή, ενώ ιδιορρυθμίες υπάρχουν και στα κρατίδια του ευρύτερης περιοχής του Βερολίνου). Παρ᾽ όλα αυτά αξίωση για προσφορά από το Κράτος μαθήματος θρησκευτικών δεν έχουν όλοι οι πολίτες και όλες οι θρησκευτικές κοινότητες. Κυρίως αξίωση για θρησκευτικά στο σχολείο έχουν οι μαθητές, οι γονείς και κηδεμόνες μέλη των θρησκευτικών κοινοτήτων που είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και κυρίως οι δύο μεγάλες χριστιανικές Εκκλησίες (Καθολική και Ευαγγελική), όπως και οι περισσότερες ορθόδοξες Εκκλησίες (ελληνορθόδοξη, ρωσική, ρωσική της Διασποράς και ρουμανική). Οι παραπάνω Εκκλησίες αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου δι᾽ ευθείας συνταγματικής διατάξεως (άρθρο 140 του Συντάγματος το οποίο παραπέμπει στο προϊσχύσαν σύνταγμα της Βαϊμάρης).
