ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*
H ΕΕ στην οποία δεσπόζει η Γερμανία επέβαλε στην Ελλάδα μια σκληρή λιτότητα που απειλεί να διαλύσει τον κοινωνικό ιστό της χώρας. Στα τελευταία 4 χρόνια υπολογίζεται ότι αυτοκτόνησαν εφτά χιλιάδες Έλληνες και αναρίθμητοι άλλοι πέθαναν από άγχος, καρδιακά και ελλιπή ιατρική περίθαλψη λόγω φτώχιας. Κόψετε μισθούς, επιδόματα και κοινωνικές δαπάνες αν θέλετε την επόμενη δόση, λέει με ύφος εμπόρου ναρκωτικών που εκβιάζει το εθισμένο θύμα του η τρόικα όταν έρχεται σε χώρες που είναι κάτω από μνημόνιο. Εξάλλου η σιδηρά κυρία Μέρκελ είπε ότι οι Γερμανοί δεν είναι υποχρεωμένοι να δανειοδοτούν τους Έλληνες με τα χρήματα τους. Η μνήμη της κυρίας Μέρκελ είναι όμως επιλεκτική. Γιατί η Γερμανία είναι αυτή που χρωστά στην Ελλάδα εδώ και 70 τόσα χρόνια και αρνείται να ξεπληρώσει το χρέος της. Το χρέος της Γερμανίας ανέρχεται σε 162 δις ευρώ σύμφωνα με υπολογισμούς που έγιναν από Έλληνες αλλά και ξένους οικονομολόγους. Από αυτά τα χρήματα τα 13 δισεκατομμύρια αποτελούν το ανεξόφλητο εδώ και 70 χρόνια κατοχικό δάνειο και τα υπόλοιπα τις αποζημιώσεις που ουδέποτε πλήρωσε η Γερμανία για την καταστροφή των Ελληνικών υποδομών, το θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων που είτε εκτελέστηκαν μαζικά, είτε πέθαναν σαν σκυλιά από τη πείνα, είτε έσβησαν στα εφιαλτικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, είτε έγιναν ανθρώπινα ολοκαυτώματα στα εκατοντάδες ελληνικά χωριά που οι ναζήδες και οι SS έκαναν στάχτη ως αντίποινα για την ελληνική αντίσταση. Αναφορικά με το κατοχικό δάνειο αποτελεί τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι ενώ οι δανειστές αρνούνται να κουρέψουν το Ελληνικό χρέος, κάποιοι άλλοι ξέχασαν τα δικά τους χρέη. Η εκπληκτική αυτή διαπίστωση, πέρα για πέρα αληθινή στοιχειοθετείται από τα ακλόνητα ιστορικά δεδομένα ως εξής:
Την περίοδο 1941-1943 η ναζιστική Γερμανία υποχρέωσε την Ελλάδα, όχι μόνο να συντηρεί το στρατό κατοχής που στάθμευε στη χώρα, αλλά και να χρηματοδοτεί τα στρατεύματα του Ρόμελ που με ορμητήριο τη Λιβύη προσπαθούσαν να καταλάβουν το Σουέζ και να βάλουν χέρι στα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Επιπλέον σε μια χώρα που είχε έλλειψη τροφίμων λόγω και του αποκλεισμού της από το Αγγλικό ναυτικό, όλα τα τρόφιμα κατάσχονταν για να συντηρηθούν οι κατοχικές δυνάμεις και το Africa Corps, το γερμανικό εκστρατευτικό σώμα που πολεμούσε στη Β. Αφρική. Η Γερμανία λοιπόν έκανε επεκτατική πολιτική με έξοδα των ρακένδυτων Ελλήνων που κυριολεκτικά πέθαναν από την πείνα. Η δαπάνη ήταν τόσο ψηλή που ακόμα και ο δοσίλογος πρωθυπουργός Τσολάκογλου, όργανο των Γερμανών, είχε απειλήσει να παραιτηθεί. Το Χειμώνα του 1941-42 ο λιμός σκότωνε κατά χιλιάδες τους Αθηναίους οι Γερμανοί όμως ασυγκίνητοι κυριολεκτικά έπιναν το αίμα των αποστεωμένων από την πείνα Ελλήνων…
Ο πληρεξούσιος της Γερμανίας Άλντεμπουργκ προειδοποίησε το Βερολίνο ότι λόγω του λιμού υπήρχε η περίπτωση διάλυσης της κατοχικής κυβέρνησης και συνακόλουθα της όποιας επίφασης νομιμότητας αυτή έδινε στη ναζιστική κατοχή. Ο Άλντεμπουργκ δεν έγραψε το μνημόνιο του λόγω των ανύπαρκτων ανθρωπιστικών του αισθημάτων αλλά γιατί η λιμοκτονία ωθούσε τον πληθυσμό σε αντίσταση, η οποία δυσκόλευε τον ανεφοδιασμό του Ρόμελ και των ναζιστικών στρατευμάτων που πολεμούσαν στη βόρεια Αφρική. Παρόλα αυτά η ναζιστική κυβέρνηση παρέμεινε άτεγκτη στην αξίωση της για χρηματοδότηση της Βέρμαχτ από τη λιμοκτονούσα Ελλάδα. Η μόνη «παραχώρηση» που έκαναν οι κατακτητές ήταν ότι αναγνώρισαν ότι τα χρήματα που θα έπαιρναν για τις δαπάνες που θα έκαναν για τη συντήρηση των ναζιστικών στρατευμάτων εκτός Ελλάδας θα θεωρούνταν ως αναγκαστικό άτοκο δάνειο. Η σύμβαση επεβλήθη χωρίς καν να ρωτήσουν τον Τσολάκογλου και τον υπουργό του τον οικονομικών Κοτζαμάνη που ήταν οι αχυράνθρωποι των κατακτητών στην Ελλάδα. Η σχετική δανειακή συμφωνία υπογράφηκε στις 14.3.1942 από τους πληρεξούσιους της Γερμανίας και της Ιταλίας στην Ελλάδα Άλτενμπουργκ και Γκίτζι και την ανακοίνωσε ο Άλτενμπουργκ στη δοσιλογική κυβέρνηση της Αθήνας ως υποχρεωτική [ αναγκαστική ] διευθέτηση με τη ρηματική διακοίνωση 160/23.3.1942. Η Ελληνική κυβέρνηση υποχρεώθηκε να καταβάλλει άτοκα στη Γερμανία και την Ιταλία 1,5 δις δραχμές το μήνα από 1η Ιανουαρίου 1942. Οι δραχμές όμως αυτές αντιστοιχούσαν σε εντελώς καθορισμένο ποσό μάρκων που ήδη είχαν απαιτήσει οι Γερμανοί από την Τράπεζα της Ελλάδας η οποία υποχρεώθηκε να αναπροσαρμόζει κάθε μήνα το ποσό με βάση το φοβερό πληθωρισμό της εποχής ώστε να εξασφαλισθεί μηνιαίως, για τις ανάγκες του γερμανικού στρατού, ποσόν 25 εκ. μάρκων του Ράιχ. Τα δανειακά ποσά που ήδη είχαν πάρει, όπως και αυτά που θα πάρουν μέχρι την 31.3.1943, έπρεπε να αρχίσουν να εξοφλούνται από τον Απρίλιο του 1943 με δόσεις.
Το Δεκέμβριο του 1942 η συμφωνία τροποποιήθηκε και το δάνειο από υποχρεωτικό μετατράπηκε σε συμβατικό. Επίσης η ναζιστική κυβέρνηση ρητώς επαναβεβαίωσε την υποχρέωση της να αποπληρώσει τμηματικά το δάνειο. Η πρώτη δόση του δανείου έπρεπε να πληρωθεί τον Απρίλη του 1943. Ο ίδιος ο Χίτλερ έδωσε εντολή και πληρώθηκαν οι δύο πρώτες δόσεις, η υποχώρηση όμως των Γερμανών σε όλα τα μέτωπα από το 1943 και η σταδιακή καταστροφή της Γερμανίας από τους συμμαχικούς βομβαρδισμούς όσο πλησίαζε το τέλος του πολέμου, οδήγησε στην αναστολή της αποπληρωμής του. Η μη αποπληρωμή του δανείου το μετέτρεψε σε έντοκο δάνειο με τόκους υπερημερίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας το χρωστούμενο ποσό ήταν 228 εκατομμύρια δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών του 1944 ή με την μετατροπή σε σημερινές τιμές μαζί με τους τόκους σε 13 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό θα πρέπει να συμψηφιστεί με το Ελληνικό χρέος αφού αποτελεί μια συμβατική, μη διαγραφόμενη υποχρέωση της Γερμανίας προς το Ελληνικό κράτος. Η επανένωση της Γερμανίας το 1990 αίρει τις οποιεσδήποτε αντιρρήσεις της τότε Δυτικής Γερμανίας που υποστήριζε ότι, πριν την επανένωση, δεν ήταν το διάδοχο κράτος του τρίτου Γερμανικού Ράιχ για να αναλάβει τις υποχρεώσεις του. Εξάλλου η αποπληρωμή των αντίστοιχων υποχρεωτικών δανείων προς την Πολωνία και τη Γιουγκοσλαβία πριν από την επανένωση θεμελιώνει περεταίρω την Ελληνική διεκδίκηση.
Καλούμε τον νέο Έλληνα πρωθυπουργό να θέσει επιτακτικά το θέμα της εξόφλησης του κατοχικού δανείου στη Γερμανία και σε περίπτωση συνέχισης της άτεγκτης στάσης της να διεκδικήσει με δικαστικά μέσα την αποπληρωμή του.
*Εκπαιδευτικός