*Συνέντευξη στο Paideia-news
*Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο μπορεί να βοηθήσει στην υλοποίηση της νέας πρότασης για αξιολόγηση εκπαιδευτικών, την οποία προωθεί το αρμόδιο Υπουργείο.
*Δεν είναι ό,τι καλύτερο η αντιγραφή πρακτικών από εκπαιδευτικά συστήματα χωρών με πολύ διαφορετική κουλτούρα και προτεραιότητες
*Ετοιμάζονται βιβλία για μαθήματα Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
*Να περιοριστούν οι διαφορές παιδαγωγικής πρακτικής μεταξύ βαθμίδων σχολικής εκπαίδευσης
Σε μια εποχή που η γνώση και η τεχνολογία τρέχουν με χίλια η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών είναι προαιρετική. Η Διευθύντρια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Αθηνά Μιχαηλίδου Ευριπίδου, σε συνέντευξη στο Paideia-news αναφέρει ότι η μεγαλύτερη είναι το εκπαιδευτικό μας σύστημα να καταφέρει να επικεντρωθεί στη διδασκαλία ικανοτήτων, δεξιοτήτων και σημαντικών γνώσεων.
Αναφέρεται επίσης, στη διάχυση της επιμόρφωσης ανάμεσα στους γονείς.
ΕΡ: Ποιος είναι ο ρόλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού;
ΑΠ: Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο έχει ως κύρια αποστολή την συνεχή ενδυνάμωση και επαγγελματική ανάπτυξη και μάθηση των εκπαιδευτικών, απλών και στελεχών, με στόχο τη διασφάλιση της βελτίωσης της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος.
Ως η διεύθυνση εκείνη που δρα οριζόντια στο εκπαιδευτικό σύστημα συντονίζει παιδαγωγικά θέματα «οριζόντιας πολιτικής», όπως θέματα ισότητας των φύλων στην εκπαίδευση, εκπαίδευσης μαθητών με μεταναστευτική βιογραφία, εκπαίδευσης ενάντια στο ρατσισμό κ.ά. Επίσης, το Παιδαγωγικό αναπτύσσει δράσεις στήριξης των εκπαιδευτικών στα σχολεία αλλά και κεντρικά, αξιοποιώντας σύγχρονες μορφές επιμόρφωσης (διά ζώσης και εξ’ αποστάσεως), ώστε να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα σε όλα τα παιδιά, αναφορικά με τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις στάσεις που αναπτύσσουν.
Εκπαιδευτικος και εκπαιδευτικό σύστημα
ΕΡ: Συγκεκριμένα, πώς το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο επιμορφώνει και υποβοηθά το καθημερινό έργο του εκπαιδευτικού;
ΑΠ: Με βάση την σύγχρονη παιδαγωγική και την έρευνα, ο εκπαιδευτικός παραμένει ο σημαντικότερος παράγοντας επιτυχίας ενός εκπαιδευτικού συστήματος. Η συνεχής ενδυνάμωση και επιμόρφωσή του αποτελεί ένα από τους σημαντικότερους στόχους του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο επιμορφώνει όλους τους εκπαιδευτικούς που επιθυμούν να επιμορφωθούν, αφού, δυστυχώς, η επιμόρφωση παραμένει προαιρετική. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε υιοθετήσει την πολιτική της Επαγγελματικής Μάθησης των εκπαιδευτικών, η οποία προνοεί την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών κυρίως εντός του σχολείου τους, στη βάση διαγνωσμένων αναγκών του σχολείου, αλλά και των προσωπικών τους αναγκών μάθησης. Το Παιδαγωγικό προσφέρει επιμορφώσεις κυρίως μέσω βιωματικών εργαστηρίων και σεμιναρίων.
Επιπρόσθετα, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο μελετά τη διεθνή βιβλιογραφία σε θέματα επιμόρφωσης, στηρίζεται στις προτεραιότητες του δικού μας συστήματος, του Υπουργείου Παιδείας και της Ευρώπης και στη βάση της διάγνωσης αναγκών των εκπαιδευτικών μας προχωρεί στην υλοποίηση του επιμορφωτικού του προγράμματος.
Η επιμόρφωση επιτυγχάνεται μέσω του προσωπικού του Παιδαγωγικού Ινστιτούτο το οποίο αποτελείται από εκπαιδευτικούς με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα, αλλά και μέσω συνεργασιών που έχει αναπτύξει με πανεπιστήμια και ειδικούς σε διάφορα θέματα.
Η ανταπόκριση των εκπαιδευτικών
ΕΡ: Είστε ικανοποιημένη από την ανταπόκριση των εκπαιδευτικών; Σε ποια ζητήματα εστιάζεται η προσοχή σας;
ΑΠ: Είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από την ανταπόκριση των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων, τόσο στις δράσεις που πραγματοποιούνται σε σχολικό χρόνο, όσο κυρίως στις δράσεις που υλοποιούνται εκτός σχολικού χρόνου. Η συμμετοχή είναι ικανοποιητική. Εστιάζουμε στα θέματα που οι ίδιοι συνήθως επιλέγουν ως προτίμησή τους και αυτό αποδεικνύεται τόσο από δικές μας εσωτερικές έρευνες, όσο και από διεθνείς έρευνες, όπως η TALIS.
Τα θέματα που κυρίως απασχολούν τους εκπαιδευτικούς σχετίζονται με την καθημερινότητα του σχολείου και της τάξης, όπως αντιμετώπιση της παραβατικότητας, θέματα εκπαιδευτικής ψυχολογίας, τα αναλυτικά προγράμματα και η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών στο μάθημα.
Ανεπαρκείς εκπαιδευτικοί
ΕΡ: Παρά τις κατά καιρούς παραδοχές για ανεπαρκείς εκπαιδευτικούς, εντούτοις παραμένουν στην έδρα και δεν έχει δοθεί λύση στο πρόβλημα. Ποιος ο ρόλος σας στη διαχείριση του θέματος;
ΑΠ: Δεν έχουμε ρόλο στη διαδικασία απομάκρυνσης εκπαιδευτικών από την έδρα. Έχουμε όμως, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη στήριξη και στην επιμόρφωσή τους, προσφέροντας τους γνώσεις και δεξιότητες παιδαγωγικής, αλλά και αντικειμένου, ώστε να καταστούν ικανοί να προσφέρουν όσο το δυνατόν περισσότερα στους μαθητές τους.
Θέλω όμως, να αναφέρω ότι το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο μπορεί να βοηθήσει στην υλοποίηση της νέας πρότασης για αξιολόγηση εκπαιδευτικών, την οποία προωθεί το αρμόδιο Υπουργείο. Στην οποία, κατά την εκτίμησή μου, σημαντική θέση πρέπει να κατέχει και η στήριξη των εκπαιδευτικών με παιδαγωγικές αδυναμίες και τελικά, η απομάκρυνσή τους από το σύστημα, όταν αυτό χρειάζεται.
Επιμόρφωση γονέων
ΕΡ: Επιμόρφωση χρειάζονται και οι γονείς. Πώς το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τους στηρίζει σε ζητήματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη των παιδιών τους;
ΑΠ: Το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προσφέρει σεμινάρια μέσω των συνδέσμων γονέων, σε θέματα που οι ίδιοι επιλέγουν, μέσω της ηλεκτρονικής Πλατφόρμας του Παιδαγωγικού. Επιπλέον, συνεργάζεται με άλλους φορείς, όπως η Παγκύπρια Σχολή Γονέων, προσφέροντας εμπειρογνωμοσύνη σε διάφορα θέματα.
Τα θέματα που απασχολούν τους γονείς, είναι ζητήματα επικοινωνίας με τα παιδιά, κατ’ οίκον εργασίας, διαδικτυακού εκφοβισμού κ.ά. Θεωρούμε τους γονείς σημαντικούς εταίρους στην προσπάθεια αναβάθμισης του εκπαιδευτικού μας συστήματος
Τα κυριότερα προβλήματα του Παιδαγωγικού
ΕΡ: Ποια ιεραρχείτε ως τα κυριότερα προβλήματα του Παιδαγωγικού και πώς αυτά μπορούν να βρουν τη λύση τους;
ΑΠ: Βασική πρόκληση για μας αποτελεί η διασύνδεση της θεωρίας με την πράξη, στη διδασκαλία και τη μάθηση στην τάξη. Η συνεχής ενημέρωση και η ενδυνάμωση του προσωπικού μας σε θέματα σύγχρονης παιδαγωγικής, ώστε να ανταποκρινόμαστε στο ρόλο μας που είναι η στήριξη των εκπαιδευτικών για την ανάπτυξη της καινοτομίας και την αναβάθμιση της ποιότητας στα σχολεία μας, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Μέριμνά μας είναι η αξιοποίηση σύγχρονης μεθοδολογίας, ώστε να στηρίζουμε τα σχολεία διά ζώσης αλλά και εξ’ αποστάσεως επιμορφωτικών δράσεων.
Μεγάλη πρόκληση για μας είναι η σωστή αξιοποίηση εκπαιδευτικών οι οποίοι συνδυάζουν ακαδημαϊκά προσόντα με εμπειρία στην τάξη. Μας ενδιαφέρει και έχει αποτελέσει παράδειγμα «καλής πρακτικής» ο τρόπος αυτός με τον οποίο εργαζόμαστε σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Αναφορικά με τον προϋπολογισμό και τους πόρους μας έχουμε αναπτύξει συνεργασίες και στηρίζουμε πολλά σχολεία και εκπαιδευτικούς. Μέσω ευρωπαϊκών ανταγωνιστικών προγραμμάτων έχουμε πετύχει να λειτουργούμε με το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού μας να προέρχεται από ευρωπαϊκούς πόρους. Η ενεργός συμμετοχή μας σε ευρωπαϊκά προγράμματα διασφαλίζει και την ποιότητα του έργου μας, αφού «ανοιγόμαστε», ανταλλάζουμε καλές πρακτικές με άλλες ευρωπαϊκές χώρες και δεχόμαστε συνεχή αξιολόγηση για τη δουλειά μας.
Αυξημένος όγκος ύλης
ΕΡ: Ο αυξημένος όγκος ύλης προκαλεί πίεση σε εκπαιδευτικούς και μαθητές. Οι εκπαιδευτικές οργανώσεις λένε ότι από το 2008 που άρχισε ο διάλογος μείωσης της ύλης στα ελληνικά δεν έχει τελεσφορήσει.
ΑΠ: Το Υπουργείο Παιδείας έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια στην εστίαση και έμφαση στους δείκτες επιτυχίας και επάρκειας που έχουν ετοιμαστεί για το κάθε μάθημα (συμπεριλαμβανομένου του μαθήματος της Γλώσσας) και την «αποκόλληση» των εκπαιδευτικών από την ύλη και το μονοδιάστατο βιβλίο, ώστε να προχωρούν οι εκπαιδευτικοί μας στον προγραμματισμό τους, στη διδασκαλία τους, αλλά και την αξιολόγηση του μαθητή στη βάση αυτή. Φυσικά, λόγω του ότι η αξιολόγηση του μαθητή είναι ακόμη προσκολλημένη στην ύλη, το αρμόδιο Υπουργείο έχει προτείνει αλλαγές. Υπάρχουν ακόμα προκλήσεις, ώστε το εκπαιδευτικό μας σύστημα να επικεντρωθεί στα «σημαντικά», στη διδασκαλία δηλ. ικανοτήτων και δεξιοτήτων, αλλά και των σημαντικών γνώσεων.
ΕΡ: Τα τελευταία χρόνια έγιναν βήματα για εμπλουτισμό των σχολικών βιβλίων. Γίνονται άλλοι σχεδιασμοί για τη νέα σχολική χρονιά;
ΑΠ: Έχουμε προχωρήσει πολύ, ώστε οι μαθητές να έχουν σύγχρονο εκπαιδευτικό υλικό στα περισσότερα μαθήματα. Το υλικό αυτό δεν περιορίζεται στο βιβλίο, αλλά είναι έντυπο και ηλεκτρονικό. Η σύγχρονη παιδαγωγική στηρίζει τις πολλαπλές πηγές μάθησης όχι μόνο στο ένα βιβλίο. Το 40% των βιβλίων μας, μας έρχονται από την Ελλάδα (πληρώνουμε το αντίτιμο), άλλα ετοιμάζονται στην Κύπρο από ειδικές ομάδες εκπαιδευτικών και πανεπιστημιακών και κάποια μαθήματα στηρίζονται από «ευέλικτο» υλικό, τα γνωστά φύλλα εργασίας.
Για κάποια μαθήματα όπως της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, τα βιβλία θα ετοιμαστούν στο άμεσο μέλλον στην Κύπρο.
ΕΡ: Ποια θα είναι η έμφαση του Παιδαγωγικού τη νέα σχολική χρονιά;
ΑΠ: Η έμφασή μας είναι στην αξιολόγηση μαθητή και εκπαιδευτικού, ώστε να στηρίξουμε την προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος. Μέσω της αλλαγής στις εμφάσεις μας και της ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών στα θέματα αξιολόγησης, θα επέλθει η βελτίωση στα μαθησιακά αποτελέσματα.
Σημαντικότερες προκλήσεις
ΕΡ: Τελευταία διατελέσατε αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας. Ποιες θα λέγατε είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το δημόσιο σχολείο;
ΑΠ: Θα έλεγα ότι οι σημαντικές προκλήσεις συνοψίζονται στις ακόλουθες:
-στον εκσυγχρονισμό του συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και του εκπαιδευτικού έργου. Πρόκειται για ζήτημα το οποίο παραμένει αναχρονιστικό και επηρεάζει όλο το φάσμα του εκπαιδευτικού συστήματος. Με την πρόσφατη προσπάθεια του ΥΠΠ για νέα πρόταση στο θέμα, θεωρώ πως επιχειρείται μια σωστή παιδαγωγικά αλλαγή, η οποία θα αναβαθμίσει τη διδασκαλία και τη μάθηση στην τάξη, αλλά και την ποιότητα του εκπαιδευτικού μας συστήματος, ευρύτερα.
-στην αναδόμηση του αρμόδιου Υπουργείου, ώστε να περιοριστούν οι διαφορές παιδαγωγικής πρακτικής και αντίληψης που υπάρχουν μεταξύ των βαθμίδων σχολικής εκπαίδευσης. Το «χάσμα» που βιώνει ο μαθητής όταν μεταβαίνει από τη μια βαθμίδα στην άλλη εξακολουθεί να υφίσταται και η προσπάθεια για λειτουργία οριζόντιων δομών είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.
Φινλανδικό και κυπριακό εκπαιδευτικό μοντέλο,
ΕΡ: Όλο επικαλούμαστε το φινλανδικό εκπαιδευτικό μοντέλο, γιατί δεν εμβολιάσουμε με καλές πρακτικές το κυπριακό σύστημα;
ΑΠ: Ξέρετε η αντιγραφή πρακτικών από εκπαιδευτικά συστήματα χωρών με πολύ διαφορετική κουλτούρα και προτεραιότητες δεν είναι ό,τι καλύτερο. Η μελέτη όμως, των συστημάτων που αποδεδειγμένα έχουν να δώσουν καλές πρακτικές είναι υγιής. Η αλήθεια είναι ότι το κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα έχει αρκετά θετικά στοιχεία, τα οποία δυστυχώς, δεν προβάλλονται. Η προβολή καλών πρακτικών είναι ένας τρόπος να αναβαθμιστεί το εκπαιδευτικό μας σύστημα και παράλληλα αποτελεί μια καλή μέθοδο επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών μας.
ΑΝΤΩΝΙΑ ΛΑΜΠΡΑΚΗ
