Διευθυντές/Διευθύντριες Δημοτικών Σχολείων και Γυμνασίων Μέσης Εκπαίδευσης
Η ομαλή μετάβαση των παιδιών από το Δημοτικό Σχολείο στο Γυμνάσιο αποτελεί ένα ζήτημα που καλούμαστε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά. Είναι παραδοχή όλων πως ανάμεσα στις δυο βαθμίδες – Δημοτική και Μέση – υπάρχει ένα σχετικό χάσμα, το οποίο επιχειρείται να γεφυρωθεί μέσα από τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα (ΝΑΠ).
Πέρα από την προσπάθεια που γίνεται μέσω των ΝΑΠ, είναι σημαντικό τα σχολεία μας να αναπτύξουν ένα θεσμοθετημένο πλαίσιο παρέμβασης το οποίο να γεφυρώνει τη μετάβαση του παιδιού από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο.
Ένα τέτοιο πλαίσιο θα μπορούσε να υποστηριχθεί από το εγχειρίδιο του παρεμβατικού προγράμματος «Ομαλή μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο», που εκδόθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και αποστάληκε ήδη στα σχολεία. Στο παρεμβατικό αυτό πρόγραμμα περιλαμβάνονται δέκα δράσεις που διευκολύνουν την ομαλή μετάβαση και που, όλες ή αρκετές από αυτές, θα μπορούσαν να υιοθετηθούν από τα σχολεία μας.
Για την οργάνωση και την υλοποίηση ενός Προγράμματος Ομαλής Μετάβασης είναι σημαντικό να συγκροτηθεί Επιτροπή Ομαλής Μετάβασης από το Δημοτικό Σχολείο στο Γυμνάσιο, στην οποία να συμμετέχουν εκπρόσωποι των Δημοτικών Σχολείων της ίδιας εκπαιδευτικής περιφέρειας (υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί των παιδιών της Στ΄ τάξης, εκπαιδευτικός ψυχολόγος κ.ά.), καθώς και εκπαιδευτικοί από το Γυμνάσιο (ο υπεύθυνος καθηγητής Επαγγελματικής και Συμβουλευτικής Αγωγής, ο αρμόδιος Βοηθός Διευθυντής και άλλοι εκπαιδευτικοί). Ευθύνη της Επιτροπής θα είναι να οργανώνει και να συντονίζει την εφαρμογή ενός παρεμβατικού προγράμματος ομαλής μετάβασης από το Δημοτικό Σχολείο στο Γυμνάσιο, το οποίο να περιλαμβάνει διάφορες ενέργειες/δράσεις όπως είναι, για παράδειγμα:
η ανταλλαγή επισκέψεων εκπαιδευτικών και μαθητών
η διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων
οι συνδιδασκαλίες
η συμμετοχή και η συνεργασία με τους γονείς
η ετοιμασία της «Ταξιδιωτικής Βαλίτσας» (περιέχει, δυνητικά, βιβλία διάφορων μαθημάτων του Γυμνασίου, κασετίνα κ.λπ.) που να «ταξιδεύει» σε όλα τα Δημοτικά Σχολεία μίας εκπαιδευτικής περιφέρειας κ.ά.
Η Επιτροπή αυτή συστήνεται να εφαρμόσει την ολότητα ή μέρος των δραστηριοτήτων που περιλαμβάνονται στο εγχειρίδιο με τίτλο «Ομαλή Μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο», το οποίο έχει εκδοθεί από το Π.Ι.Κ. για το σχετικό παρεμβατικό πρόγραμμα.
Πέρα από τα πιο πάνω, προς την κατεύθυνση της ομαλής μετάβασης θα βοηθούσαν και άλλες ενέργειες των σχολείων μας, όπως:
Η ανάπτυξη στην Στ΄ τάξη σχετικής ενότητας στα Ελληνικά με θέμα το γυμνάσιο, τις διαφορές του με το δημοτικό κλπ.
Η αξιοποίηση παλιών μαθητών του σχολείου που θα μπορούσαν να μιλήσουν στους τελειόφοιτους για τις εμπειρίες τους (παιδιά που φοιτούν στην Α΄ τάξη γυμνασίου).
Επιμορφωτικές ομιλίες ή και εργαστήρια προς τους γονείς με θέμα «Βοηθώντας στην ομαλή μετάβαση του παιδιού μου από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο» (αξιοποίηση συμβούλων που είναι πρόθυμοι, ψυχολόγων, Σχολής Γονέων, ΕΔΕ).
Ανάπτυξη δεξιοτήτων μελέτης, κάτι που θα επιτρέψει στα παιδιά να ανταποκριθούν ακόμη πιο αποτελεσματικά στις απαιτήσεις του γυμνασίου.
Καλλιέργεια θετικών στάσεων στα παιδιά σε σχέση με τη μετάβασή τους στην άλλη βαθμίδα.
Διαμόρφωση συνθηκών μάθησης, ώστε τα παιδιά να αναπτύξουν μεταγνωστικές δεξιότητες.
Έγκαιρη και σφαιρική ενημέρωση του Γυμνασίου για τα παιδιά που θα φοιτήσουν από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο σε σχέση με:
α) την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση
β) τα σοβαρά ιατρικά προβλήματα που πιθανόν να αντιμετωπίζουν
γ) την οικογενειακή τους κατάσταση και
δ) πιθανές μαθησιακές, συναισθηματικές ή και άλλες δυσκολίες κριθεί
ότι είναι προς όφελος των παιδιών να γνωρίζει ο Σύμβουλος του
Γυμνασίου, ώστε να προβεί στις δέουσες ενέργειες, με στόχο την πρόληψη οποιωνδήποτε προβλημάτων.
Η ενημέρωση αυτή πρέπει να γίνεται προφορικά σε κοινή συνάντηση του Διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου και των εκπαιδευτικών της Στ΄ τάξης με τον Καθηγητή Επαγγελματικής και Συμβουλευτικής Αγωγής του γειτονικού Γυμνασίου.
Εννοείται ότι τα σχολεία μας είναι ελεύθερα να αποφασίσουν κι άλλους τρόπους που θα μπορούσαν να διευκολύνουν την ομαλή μετάβαση του παιδιού από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο. Τονίζουμε δε, σε κάθε περίπτωση, την ανάγκη σωστής, αγαστής και σε πλαίσια αλληλοσεβασμού συνεργασίας των διευθυντικών ομάδων και των εκπαιδευτικών των δύο βαθμίδων.
(Χρίστος Χατζηαθανασίου) (Δρ Κυπριανός Δ. Λούης)
Αν. Διευθυντής Δημοτικής Διευθυντής Μέσης Εκπαίδευσης
Εκπαίδευσης
