Αναμνήσεις τριών γενεών σε εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
Όταν ο Στέλιος Ανεμοδουράς κάθισε στη γραφομηχανή του στην αρχή του 1953 για να ξεκινήσει τη συγγραφή του «Μικρού Ήρωα», ούτε ο ίδιος δεν είχε συνειδητοποιήσει πως θα ξεκινούσε ένα αφηγηματικό έπος που θα γινόταν εμβληματικό της εποχής του και θα καλλιεργούσε ήθος, έθος και συνήθεια για τρείς γενιές εφήβων ελληνοπαίδων, λόγω της τεράστιας επιτυχίας του και των συνεχών επανεκδόσεων του.
Αυτό τονίσθηκε μεταξύ άλλων στην εκδήλωση , όπου ο φιλόλογος-ερευνητής Σάββας Παύλου αναφέρθηκε στη συμβολή του Γιώργου Θαλάσση και της παρέας του στον Κυπριακό Αγώνα. Δεκάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους ο Πρόεδρος της Βουλής Γιαννάκης Ομήρου, αλλά και αξιωματικοί και άνδρες της ΕΛΔΥΚ, που παραβρέθηκαν στην κατάμεστη αίθουσα ΟΥΝΕΣΚΟ του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, έζησαν μνήμες άλλων εποχών – στις δεκαετίες του 50 και του 60 – και με συγκίνηση ξανάφεραν στο μυαλό τους το παιδικό παραφιλολογικό ανάγνωσμα του Στέλιου Ανεμοδουρά.
«Ο εμφύλιος πόλεμος μόλις είχε τελειώσει και οι καχυποψίες ένθεν και ένθεν ήταν έντονες και συνεχείς. Όπως γράφει με παράπονο ο ίδιος ο Ανεμοδουράς για την απόρριψη του Μικρού Ήρωα από την Αριστερά, έβγαλαν οδηγία να μην αγοράζουν οι Κομμουνιστές το έντυπο του, γιατί δεν ταυτιζόταν με την παράταξη. Αλλά ο Μικρός Ήρως δεν ήταν μόνο η Αριστερά. Ήταν η ίδια η Ελλάδα», υπέδειξε ο Σάββας Παύλου. Προσθέτοντας πως οι ήρωες του Ανεμοδουρά, αγωνίζονται για την Ελλάδα και εμφορούνται από τα υψηλότερα ιδανικά, της αλληλεγγύης, της συντροφικότητας, των αξιών και των αρετών.
Ο ομιλητής επισήμανε πως το ανάγνωσμα γραφόταν και κυκλοφορούσε στη περίοδο που κορυφωνόταν η προσπάθεια του κυπριακού ελληνισμού για την εθνική του αποκατάσταση γι αυτό και υπάρχει αρκετή Κύπρος στις σελίδες του. «Ο Στέλιος Ανεμοδουράς γράφοντας για τους αντιναζιστικούς αγώνες στην περίοδο του Β Παγκόσμιου Πολέμου και της κατοχής της Ελλάδας, εκμεταλλεύεται κάθε ευκαιρία για να αναφερθεί στην Κύπρο, να την αναδείξει και να ενισχύσει τον αγώνα της» συνέχισε ο Σάββας Παύλου.
«Έτσι στέλνει τους νεαρούς Ήρωες του στην Κύπρο, όπου βρίσκουν μπροστά τους Τούρκους πράκτορες, οι οποίοι παλεύουν υπέρ της νίκης της Γερμανίας και διακηρύσσουν ότι η ναζιστική Γερμανία και ο Χίτλερ θα είναι νικητές στον Πόλεμο». Ο Ανεμοδουράς ήταν βαθύτατα επηρεασμένος από τον Δήμο Σολωμονίδη, Κύπριο γιατρό, που ζούσε στην Αθήνα και στα χρόνια της κατοχής τον είχε περιθάλψει στο σπίτι του καθώς ήταν πάμπτωχος και είχε σωθεί από τον θάνατο στο Μέτωπο χάρη στη φροντίδα του επιστήθιου φίλου του, ζωγράφου Δημοσθένη Συνοδινού.
Ο ίδιος ο Ανεμοδουράς σε κάποια συνέντευξη του ανέφερε πως σε ένα τεύχος του Μικρού Ήρωα : «Είχα βάλει τον Γιώργο Θαλάσση να σώζει τον Ουίνστον Τσώρτσιλ και αυτός να ρωτάει: ‘τι θέλεις να σου δώσω;’ Και ο Θαλάσσης να απαντάει: ‘την Κύπρο’, ενώ ο πάντα πεινασμένος Σπίθας του έλεγε να ζητήσει φαγητό».
Ο ομιλητής υπέδειξε επίσης πως «η αναδίφηση των 798 τευχών του Μικρού Ήρωα και ο εντοπισμός των καταγραφών που αναφέρονται στην Κύπρο, καθώς και της εθνικής αποκατάστασης της, θα προσφέρει σημαντικά στην ιστορική αυτογνωσία μας και θα καταδείξει την εμβέλεια του Κυπριακού αγώνα και των επιδράσεων του ακόμη και σε έντυπα και λαϊκά αναγνώσματα πλατιάς κυκλοφορίας, καθώς και τον τρόπο που αυτά, στις σελίδες τους αντιμετώπιζαν τις εξελίξεις στη νησί». Υπενθύμισε τέλος, πως οι Άγγλοι απαγόρευσαν την κυκλοφορία του Μικρού Ήρωα στην Κύπρο ως το τέλος του αγώνα.
Τον συντονισμό στην εκδήλωση είχε ο ποιητής Αναστάσιος Χαμάλης, ενώ εισηγήσεις έκαναν ο δρ. Πέτρος Παπαπολυβίου, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου ( «Ο Μικρός Ήρως ήταν λαϊκό , πρώιμο ανάγνωσμα που μαγεύει ακόμα και σήμερα) και ο δρ. Γιώργος Κέντας, επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας (« Υπάρχει σχέση βιωματική ανάμεσα στον ποιητή Σάββα Παύλου και τον Μικρό ΄Ηρωα… Χρειάζεται πάντα μια χούντα για να διακοπεί μια έκδοση»).