ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΑΠΟΛΗ*
Έληξε στις 31 Δεκεμβρίου του 2014 το χρονικό ορόσημο για υποβολή αίτησης επιδόματος τέκνου για το 2014¹. Τα εισοδηματικά όρια και οι προϋποθέσεις παροχής επιδόματος τέκνου είναι πολύ χαμηλά και διασφαλίζουν ότι καμιά οικογένεια της οποίας και οι δύο γονείς εργάζονται ως απλοί εκπαιδευτικοί δεν θα πάρουν το επίδομα. Από το επίδομα αποκλείεται και η οικογένεια της οποίας ο ένας γονιός είναι βοηθός διευθυντής ή διευθυντής στην κορυφή της κλίμακας, ενώ ο άλλος γονιός δεν εργάζεται.
Προϋποθέσεις καταβολής επιδόματος τέκνου για το 2014
Καμιά οικογένεια με 2 ή περισσότερα παιδιά δεν δικαιούται επίδομα τέκνου για το έτος 2014, αν το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα της το 2013 υπερέβαινε τα € 59 000. Προκειμένου για οικογένειες με ένα παιδί το εισοδηματικό όριο για καταβολή του επιδόματος πέφτει στις €49 000 ευρώ. Τα πιο πάνω ποσά περιλαμβάνουν κάθε είδος εισοδήματος που είχαν τα ενήλικα μέλη της οικογένειας κατά το 2013, όπως μισθούς, τόκους καταθέσεων, μερίσματα, ομόλογα, ενοίκια, συντάξεις κλπ. Τα εισοδηματικά όρια είναι πολύ χαμηλά, δεδομένου ότι αναφέρονται στον ακαθάριστο και όχι στον καθαρό εισόδημα της οικογένειας. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο καθαρός ετήσιος μισθός διευθυντή με μικτό ετήσιο εισόδημα εξήντα χιλιάδες ευρώ δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες ευρώ. Με τον τρόπο αυτό η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών έχει αποκλειστεί από τα επιδόματα, τη στιγμή που οι αποκοπές και οι φόροι έχουν απογειωθεί. Από την άλλη εισοδηματίες με δυνατότητα απόκρυψης εισοδήματος, όπως γιατροί, δικηγόροι και άλλοι αυτοτελώς εργαζόμενοι παίρνουν χιλιάδες ευρώ ως επιδόματα τέκνου, την ίδια στιγμή που κατηγορούν τους δημοσίους υπαλλήλους ως προνομιούχους.
Επίσης καμιά οικογένεια με περιουσία το 2013 μεγαλύτερη των € 1 200 000 δεν δικαιούται το επίδομα. Για τον υπολογισμό της περιουσίας της οικογένειας πρέπει να συνυπολογιστεί η εκτιμημένη αξία των ακινήτων, μετοχών, ομολόγων και καταθέσεων της οικογένειας στην Κύπρο και το εξωτερικό. Οι οικογένειες των οποίων η αίτηση θα εγκριθεί θα πάρουν το επίδομα τέκνου το 2015, σε μηνιαία βάση ή εφάπαξ, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών.² Το επίδομα τέκνου διαφοροποιείται προς τα πάνω για οικογένειες με μικρότερα εισοδήματα. Αναλυτική κατάσταση του επιδόματος τέκνου το 2014 σε σχέση με το ύψος του εισοδήματος και τη σύνθεση της οικογένειας παρατίθεται στον πίνακα που ακολουθεί:
Πίνακας 1: επίδομα τέκνου 2014 ανάλογα με το εισόδημα και το μέγεθος της οικογένειας³
Ετήσιο Εισόδη-μα Οικογένειας το 2013 € | Αριθμός παιδιών Οικογένειας | Μηνιαίο επίδομα για κάθε παιδί € | Συνολικό μηνιαίο επίδομα € | Συνολικό ετήσιο επίδομα € |
0 – 19 500 | 1 | 39,58 | 39,58 | 474,96 |
2 | 47,49 | 94,98 | 1139,76 | |
3 | 87,08 | 261,24 | 3134,88 | |
4 | 139,58 | 558,32 | 6699,84 | |
| ||||
19 501 – 39 000 | 1 | 35,41 | 35,41 | 424,92 |
2 | 43,33 | 86,66 | 1039,92 | |
3 | 82,91 | 248,73 | 2984,76 | |
4 | 127,08 | 508,32 | 6099,84 | |
| ||||
39 001 – 49 000 | 1 | 31,66 | 31,66 | 379,92 |
2 | 31,66 | 63,32 | 759,84 | |
3 | 63,33 | 189,99 | 2279,88 | |
4 | 105 | 420 | 5040 | |
| ||||
49 001 – 59 000 | 1 | 0 | 0 | 0 |
2 | 28,75 | 57,50 | 690 | |
3 | 57,50 | 172,50 | 2070 | |
4 | 94,58 | 378,32 | 4539,84 |
Παγίδες εισοδήματος που δημιουργεί το σύστημα επιδόματος τέκνου
Το σύστημα δημιουργεί παγίδες εισοδήματος, όπως φαίνεται στο παράδειγμα που ακολουθεί: Έστω οικογένεια με τέσσερα παιδιά και ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα το 2013 €58 999. Η οικογένεια αυτή θα πάρει εντός του 2015 συνολικό αφορολόγητο επίδομα τέκνου για τα τέσσερα παιδιά της € 4539 επειδή εμπίπτει στα εισοδηματικά όρια και έτσι το συνολικό της εισόδημα θα ανέλθει σε € 63 538. Απεναντίας δεύτερη οικογένεια με επίσης τέσσερα παιδιά και ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα το 2013 €59 001 δεν θα πάρει επίδομα τέκνου γιατί ξεπερνά ελάχιστα το εισοδηματικό όριο. Και ενώ ένας αυτοεργοδοτούμενος εύκολα μπορεί να γλυτώσει την παγίδα μαγειρεύοντας κατάλληλα τους αριθμούς, ο μισθωτός του δημοσίου όμωςδεν έχει τέτοιες ευκαιρίες και είναι καταδικασμένος να πέσει μέσα σε αυτή. Ακόμα και μια μικρή αύξηση μισθού λόγω προαγωγής το 2013, θα μπορούσε να έχει ως συνέπεια πολλαπλάσια απώλεια λόγω μη παροχής του επιδόματος, αν οι αριθμοί είναι στα όρια.
Το διόρθωμα της αδικίας του παραδείγματος που αναφέραμε, θα μπορούσε να γίνει αν αθροίσουμε το εισοδηματικό όριο και το επίδομα οικογένειας με τέσσερα παιδιά. [ 59 000 + 4539 = € 63539 ] Όσοι έχουν εισόδημα (Ε) τέτοιο ώστε €59 000 < Ε < € 63 539 θα πρέπει να πάρουν τόσο επίδομα, όσο χρειάζεται για να φτάσει το εισόδημα τους το προαναφερθέν άθροισμα. Προφανώς πολύτεκνοι με 4 παιδιά πού είχαν το 2013 ακαθάριστο εισόδημα Ε τέτοιο ώστε €59 000 < Ε < € 63 539 θα πάρουν επίδομα τέκνου ίσο με € 63 539 - Ε .
Παράδειγμα:
Πολύτεκνος με 4 παιδιά και ακαθάριστο ετήσιο εισόδημα € 62 000 το 2013 θα έπρεπε να πάρει συνολικό ετήσιο επίδομα τέκνου € 1 539 για το 2014. [ € 63 539 - € 62 000 ] . Ανάλογες ρυθμίσεις θα μπορούσαν να γίνουν σε οικογένειες με διαφορετική σύνθεση και εισοδήματα αναπροσαρμόζοντας τα σχετικά εισοδηματικά όρια με τη μεθοδολογία του παραδείγματος.
Σημειώσεις
*Μέλος ΔΣ ΑΚΙΔΑ 2014 - 2017