Έρευνα του Ινστιτούτου Κύπρου της για την κλιματική αλλαγή κάνει το γύρο του κόσμου


Μέρος της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής μπορεί να καταστεί μη κατοικήσιμο

Ο αριθμός των κλιματικών προσφύγων θα μπορούσε να αυξηθεί δραματικά στο μέλλον καταδεικνύει έρευνα του Ινστιτούτου Κύπρου και του Ινστιτούτου Max Planck, η οποία κάνει τις τελευταίες μέρες το γύρο του κόσμου λαμβάνοντας ευρεία δημοσιότητα και προβολή σε μεγάλα διεθνή ειδησεογραφικά δίκτυα και μέσα ενημέρωσης όπως CNBC, BBC, Daily Mail, Independent, VOA, Reuters. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Κύπρου στη Λευκωσία και του Ινστιτούτου Max Planck για τη Χημεία στο Μάιντζ της Γερμανίας, έχουν υπολογίσει ότι η θερμοκρασία στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική θα μπορούσε να ανέβει τόσο πολύ ώστε να απειληθεί η ανθρώπινη κατοικησιμότητα. Ο στόχος του περιορισμού της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου, που συμφωνήθηκε στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στο Παρίσι, δεν θα είναι ικανός για να αποφευχθεί αυτό το σενάριο. Η θερμοκρασία, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, στην ήδη πολύ ζεστή Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική θα αυξηθεί περισσότερο από δύο φορές πιο γρήγορα σε σύγκριση με το μέσο όρο της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια των πιο ζεστών ημερών η θερμοκρασία στα νότια της Μεσογείου θα φτάσει στους 46 βαθμούς Κελσίου περίπου (~114 βαθμούς Φαρενάιτ), ως τα μέσα του αιώνα. Τέτοιες εξαιρετικά ζεστές μέρες θα συμβούν πέντε φορές πιο συχνά από ό,τι συνέβησαν στο γύρισμα της χιλιετίας. Σε συνδυασμό με την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τη σκόνη της ερήμου, οι περιβαλλοντικές συνθήκες θα μπορούσαν να γίνουν ανυπόφορες και μπορεί να αναγκάσουν τους ανθρώπους να μεταναστεύσουν.
Περισσότεροι από 500 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική - μια περιοχή η οποία είναι πολύ ζεστή το καλοκαίρι και όπου η κλιματική αλλαγή είναι ήδη εμφανής. Ο αριθμός των εξαιρετικά ζεστών ημερών έχει διπλασιαστεί από το 1970. «Στο μέλλον, το κλίμα σε μεγάλα τμήματα της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής θα μπορούσε να αλλάξει με τέτοιο τρόπο ώστε η ίδια η ύπαρξη των κατοίκων της να τεθεί σε κίνδυνο», τονίζει ο Jos Lelieveld, Διευθυντής στο Ινστιτούτο Max Planck για τη Χημεία και Καθηγητής στο Ινστιτούτο Κύπρου. Ο Καθ. Lelieveld και οι συνεργάτες του στο Ινστιτούτο Κύπρου έχουν διερευνήσει το πώς οι θερμοκρασίες θα εξελιχθούν στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική κατά τη διάρκεια του 21ου αιώνα. Το αποτέλεσμα είναι βαθύτατα ανησυχητικό: Ακόμα και αν η θερμοκρασία της Γης επρόκειτο να αυξηθεί κατά μέσο όρο μόνο κατά δύο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή, η θερμοκρασία το καλοκαίρι σε αυτές τις περιοχές θα αυξηθεί περισσότερο από το διπλάσιο. Μέχρι τα μέσα του αιώνα, κατά τη διάρκεια των θερμότερων περιόδων, οι θερμοκρασίες δεν θα πέσουν κάτω από τους 30 βαθμούς τη νύχτα, και κατά τη διάρκεια της ημέρας θα μπορούσαν να φτάσουν τους 46 βαθμούς Κελσίου (περίπου 114 βαθμούς Φαρενάιτ). Μέχρι το τέλος του αιώνα, η θερμοκρασία το μεσημέρι, για τις ζεστές μέρες, θα μπορούσε ακόμη και να αναρριχηθεί στους 50 βαθμούς Κελσίου (περίπου 122 βαθμοί Φαρενάιτ). Σύμφωνα με ένα ακόμη εύρημα, οι καύσωνες θα μπορούσαν να συμβούν δέκα φορές συχνότερα.
80 αντί για 16 εξαιρετικά ζεστές μέρες μέχρι τα μέσα του αιώνα
Η διάρκεια των καυσώνων στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή θα παραταθεί δραματικά. Μεταξύ 1986 και 2005, οι ακραία θερμές περίοδοι διαρκούσαν περίπου 16 ημέρες. Από τα μέσα του αιώνα θα είναι ασυνήθιστα ζεστά για 80 ημέρες κατ' έτος, ενώ στο τέλος του αιώνα θα μπορούσε να είναι μέχρι και 118 ημέρες, ακόμη και αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειώνονταν μετά το 2040. «Αν η ανθρωπότητα συνεχίζει να απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα όπως κάνει τώρα, οι άνθρωποι που ζουν στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική θα πρέπει να περιμένουν περίπου 200 ασυνήθιστα ζεστές ημέρες, σύμφωνα με τις προβλέψεις των μοντέλων», επισημαίνει ο Πάνος Χατζηνικολάου, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Ινστιτούτο Κύπρου και ειδικός στην κλιματική αλλαγή.
Ο ειδήμων της Ατμοσφαιρικής Έρευνας Καθ. Jos Lelieveld είναι πεπεισμένος ότι η κλιματική αλλαγή θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων σε αυτές τις περιοχές. «Η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσει σημαντικά τις συνθήκες διαβίωσης στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική. Οι παρατεταμένοι καύσωνες και οι θύελλες σκόνης των ερήμων μπορούν να καταστήσουν κάποιες περιοχές ακατοίκητες, γεγονός που σίγουρα θα συμβάλει στην πίεση για μετανάστευση», αναφέρει ο Jos Lelieveld.
Η ερευνητική ομάδα δημοσίευσε επίσης πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Atmospheric Chemistry and Physics, συμπεράσματα σχετικά και με την αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λεπτών σωματιδίων στη Μέση Ανατολή. Διαπιστώθηκε ότι η σκόνη της ερήμου στην ατμόσφαιρα πάνω από τη Σαουδική Αραβία, το Ιράκ και τη Συρία έχει αυξηθεί έως και 70 τοις εκατό από την αρχή αυτού του αιώνα. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καταιγίδων άμμου ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης ξηρασίας. Αναμένεται ότι η κλιματική αλλαγή θα συμβάλει σε περαιτέρω αυξήσεις, οι οποίες θα επιδεινώσουν τις περιβαλλοντικές συνθήκες της περιοχής.
Μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας στα ήδη ζεστά καλοκαίρια
Στη μελέτη της μελλοντικής θέρμανσης στη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, που δημοσιεύτηκε στις 23/04/2016 στο επιστημονικό περιοδικό Climatic Change, ο Καθ. Lelieveld και οι συνεργάτες του, αρχικά σύγκριναν κλιματικές μετρήσεις της περιόδου 1986-2005 με τις προβλέψεις από 26 μοντέλα του κλίματος για την ίδια χρονική περίοδο. Αποδείχθηκε ότι τα δεδομένα των μετρήσεων και τα μοντέλα συμφωνούν εξαιρετικά καλά, γι' αυτό οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τα ίδια μοντέλα για να προβάλλουν τις κλιματικές συνθήκες για την περίοδο από το 2046 ως το 2065 και για την περίοδο από το 2081 ως το 2100.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Κύπρου στήριξαν τους υπολογισμούς τους σε δύο μελλοντικά σενάρια: Το πρώτο σενάριο, που ονομάζεται RCP4.5, προϋποθέτει ότι οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου θα αρχίσουν να μειώνονται από το 2040 και ότι η Γη θα υποβληθεί σε αύξηση της θερμικής ακτινοβολίας κατά 4,5 Watt ανά τετραγωνικό μέτρο μέχρι το τέλος του αιώνα. Το σενάριο RCP4.5 αντιστοιχεί περίπου στο στόχο που είχε τεθεί
στην πρόσφατη διάσκεψη για το κλίμα του ΟΗΕ, το οποίο σημαίνει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα πρέπει να περιορίζεται σε λιγότερο από δύο βαθμούς Κελσίου. Το δεύτερο σενάριο (RCP8.5) βασίζεται στην υπόθεση, ότι τα αέρια του θερμοκηπίου θα συνεχίσουν να αυξάνονται, χωρίς περαιτέρω περιορισμούς. Ως εκ τούτου, καλείται το “business-as-usual σενάριο". Σύμφωνα με αυτό, η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της Γης θα αυξηθεί κατά περισσότερο από τέσσερις βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή.
Και στα δύο σενάρια, η ισχυρότερη αύξηση της θερμοκρασίας στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, αναμένεται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν είναι ήδη πολύ ζεστά, και όχι κατά τη διάρκεια του χειμώνα, που είναι συχνότερο σε άλλα μέρη του πλανήτη. Αυτό οφείλεται κυρίως σε μια ενίσχυση της θέρμανσης πάνω από τις ερήμους, όπως η Σαχάρα. Στις ερήμους, οι ζεστές και ξηρές επιφάνειες δεν μπορούν να κρυώσουν μέσω της εξάτμισης των επιφανειακών υδάτων. Δεδομένου ότι το ισοζύγιο της επιφανειακής ενέργειας ελέγχεται από τη θερμική ακτινοβολία, το φαινόμενο του θερμοκηπίου εξ' αιτίας αερίων όπως το διοξείδιο του άνθρακα και τους υδρατμούς, θα αυξηθεί δυσανάλογα.
Ανεξάρτητα από το ποιο σενάριο κλιματικής αλλαγής θα γίνει πραγματικότητα, οι ερευνητές του Ινστιτούτου Κύπρου Lelieveld και Χατζηνικολάου συμφωνούν ότι η κλιματική αλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης για τους ανθρώπους που ζουν στη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, και κατά συνέπεια, αργά ή γρήγορα, πολλοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να εγκαταλείψουν την περιοχή.

Δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά:
J. Lelieveld, Y. Proestos, P. Hadjinicolaou, M. Tanarhte, E. Tyrlis, G. Zittis: Strongly increasing heat extremes in the Middle East and North Africa (MENA) in the 21st century. Climatic Change, doi:10.1007/s10584-016-1665-6, 2016, http://link.springer.com/article/10.1007/s10584-016-1665-6.
K. Klingmüller, A. Pozzer, S. Metzger, G. Stenchikov, and J. Lelieveld: Aerosol optical depth trend over the Middle East; Atmospheric Chemistry and Physics, 16, 5063-5073, 2016, http://www.atmos-chem-phys.net/16/5063/2016/.
Πληροφορίες:
Prof. Dr. Jos Lelieveld                                                            Dr. Panos Hadjinicolaou
The Cyprus Institute and                                                      The Cyprus Institute
Max Planck Institute for Chemistry                                    Nicosia, Cyprus
Mainz, Germany                                                                    Telephone: +357 22 208627                                                          
Telephone: +49 (0) 6131-3053000                                     E-mail: p.hadjinicolaou@cyi.ac.cy
 E-mail: jos.lelieveld@mpic.de                       
Μάστιγα ζέστης και σκόνης: Οι θύελλες σκόνης της ερήμου, όπως εδώ στο Κουβέιτ, θα μπορούσαν να συμβαίνουν πιο συχνά στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, οι θερμοκρασίες κατά τις πολύ ζεστές μέρες θα μπορούσαν να φτάσουν έως τους 50 βαθμούς Κελσίου κατά μέσο όρο στην περιοχή (περίπου 122 βαθμοί Φαρενάιτ) μέχρι το τέλος του αιώνα. Εικόνα: Molly John, Flickr, Creative Commons.
Αφόρητη ζέστη: Στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, η μέση θερμοκρασία το χειμώνα θα αυξηθεί κατά περίπου 2,5 βαθμούς Κελσίου (αριστερά) από τα μέσα του αιώνα, και το καλοκαίρι κατά περίπου πέντε βαθμούς Κελσίου (δεξιά), αν οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχίσουν να αυξάνονται σύμφωνα με το σενάριο business-as-usual (RCP8.5). Η διαγράμμιση υποδεικνύει ότι τα 26 κλιματικά μοντέλα που χρησιμοποιούνται είναι σε μεγάλο βαθμό σε συμφωνία μεταξύ τους, και η διάστιξη δείχνει μια σχεδόν πλήρη αντιστοιχία.
Έως τώρα κάλυψη από διεθνή μέσα:
http://www.cnbc.com/2016/05/04/climate-change-could-make-north-africa-and-middle-east-uninhabitable.html
http://www.huffingtonpost.com/entry/extreme-heat-middle-east-africa-uninhabitable_us_572a3c16e4b096e9f0900487
http://www.upi.com/Science_News/2016/05/02/Climate-to-inspire-exodus-from-Middle-East-North-Africa-in-coming-decades/8031462194956/
http://www.thenational.ae/uae/hotter-summers-in-store-for-uae-study-predicts
https://weather.com/science/environment/news/climate-refugees-from-middle-east-study
Αναλυτική λίστα: https://springerlink.altmetric.com/details/6929223/news
Σχετικές ιστοσελίδες:
C8 project: Consistent Computation of the Chemistry-Cloud Continuum and Climate Change in Cyprus:
http://www.cyi.ac.cy/index.php/completed-research-projects-clima/c8-consistent-computation-of-the-chemistry-cloud-continuum-and-climate-change-in-cyprus.html
CIVMME project: Climate impacts on vector-borne diseases in the Eastern Mediterranean and the Middle East: http://vbd.cyi.ac.cy
Άλλα πρόσφατα άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά:
K. Constantinidou, P. Hadjinicolaou, G. Zittis, J. Lelieveld (2016) Effects of climate change on the yield of winter wheat in the eastern Mediterranean and Middle East, Climate Research, in press, http://www.intres.com/prepress/c01395.html
Proestos Y, Christophides G, Ergüler K, Tanarhte M, Waldock J, Lelieveld J (2015) Climate model projections of vector-borne disease transmission by the Asian Tiger Mosquito (Aedes albopictus). Philosophical Transactions Royal Society B 370:20130554, http://rstb.royalsocietypublishing.org/content/370/1665/20130554
Zittis G, Hadjinicolaou P, Fnais M, Lelieveld J (2015) Projected changes of heat wave characteristics in the Eastern Mediterranean and the Middle East. Regional Environmental Change, http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs10113-014-0753-2
Tanarhte M, Hadjinicolaou P, Lelieveld J (2015) Heat wave characteristics in the Eastern Mediterranean and Middle East using extreme value theory. Climate Research 63:99–113, http://www.int-res.com/abstracts/cr/v63/n2/p99-113/




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










179