Η αλήθεια για τους μισθούς και τις άδειες ασθενείας των εκπαιδευτικών

ΤΟΥ ΘΕΜΗ ΠΟΛΥΒΙΟΥ*

Την ημερομηνία που τιμάται η Παγκόσμια Μέρα Εκπαιδευτικού, δηλαδή η 5^η Οκτωβρίου κάθε έτους, επέλεξε μερίδα του τύπου και γενικά των ΜΜΕ, για να εκτοξεύσουν και πάλι μύδρους και αβάσιμες καταγγελίες για τους μισθούς των εκπαιδευτικών και για τις άδειες ασθενείας.

Δεν αναμέναμε φυσικά, ειδικά από κάποια ΜΜΕ που εδώ και χρόνια έχουν στοχιοποιήσει τους εκπαιδευτικούς, να δημοσίευαν διθύραμβους για μας τη μέρα που παγκόσμια τιμάται ο εκπαιδευτικός.

Όμως το να επιμένουν σε ψεύδη και ατεκμηρίωτα συμπεράσματα του τύπου: «Η Κύπρος κρατά ακόμη τα σκήπτρα των ψηλότερων μισθών εκπαιδευτικών» ή «Οι Κύπριοι εκπαιδευτικοί έχουν τη μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη, ή ότι η «εκπαίδευση οικουρεί», αυτό πάει πολύ.

Αν διαβάσει προσεκτικά κάποιος την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο: «Μισθοί και επιδόματα των εκπαιδευτικών και των Διευθυντών σχολείων στην Ευρώπη» θα διαπιστώσει ότι η μερίδα του τύπου απομόνωσε κάποια στοιχεία και προχώρησε στην εξαγωγή αυθαίρετων συμπερασμάτων με μοναδικό σκοπό και στόχο να πλήξει τους εκπαιδευτικούς.

Ορθά η ΠΟΕΔ επισημαίνει στην ανακοίνωσή της ότι «στα δημοσιεύματα εσκεμμένα παραλείπεται να γίνει αναφορά στα επιδόματα που δίνονται σε εκπαιδευτικούς άλλων χωρών και τα οποία δεν υπολογίζονται στο σύνολο του μισθού τους, ενώ παραλείπεται να λεχθεί πως «στα δεδομένα της Κύπρου δεν υπολογίστηκαν όλες οι περικοπές που επιβλήθηκαν, πως τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο υπάρχει δραματική μείωση του ΑΕΠ, γεγονότα που υποδεικνύουν την αυξανόμενη φτωχοποίηση στην κυπριακή κοινωνία, και πως στην έρευνα παρουσιάζεται ο μέσος ετήσιος μισθός, αλλά ο μέγιστος μισθός στο ανώτατο επίπεδο της ιεραρχίας, που δεν αντικατοπτρίζει τα πραγματικά δεδομένα».

Το ίδιο και η ΟΕΛΜΕΚ υπογραμμίζει ότι «δυστυχώς φαίνεται να μην έχουν δοθεί από τους αρμόδιους φορείς τα ακριβή στοιχεία αναφορικά με τις αποκοπές που έγιναν μέχρι σήμερα στους μισθούς των Κύπριων εκπαιδευτικών και οι οποίες περιόρισαν την αγοραστική τους δύναμη σε μεγάλο βαθμό».

Ακριβώς αυτό το τελευταίο που επισημαίνει η ΟΕΛΜΕΚ είναι η ουσία του θέματος.  Γιατί στην Κύπρο δεν μειώθηκε μόνο 10% ο μισθός των νεοεισερχόμενων από 1/1/2013 στην εκπαίδευση.

Ο μισθός των εκπαιδευτικών, όπως και όλων των κρατικών υπαλλήλων, από το 2011 μέχρι σήμερα έχει μειωθεί, εκτός του 10% για τους νεοεισερχόμενους, επιπρόσθετα, από 21% για όσους βρίσκονται στην κλίμακα Α8 μέχρι και 38% για όσους βρίσκονται στην κλίμακα Α13.  Ο μέσος όρος, δηλαδή, των μειώσεων είναι 29.5%,

Εκτός αυτού έχουν παγοποιηθεί όλα τα άλλα ωφελήματα, τη στιγμή που σε 16 χώρες της Ευρώπης έχουν δοθεί αυξήσεις, ενώ σε πολλές άλλες χώρες παραχωρούνται ένα σωρό επιδόματα  και υπερωρίες που δεν υπολογίζονται στους μισθούς των εκπαιδευτικών.

Τεράστια σημασία φυσικά έχουν και οι συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών κάθε χώρας.  Η Κύπρος στον τομέα αυτό βρίσκεται στον πάτο. Σημασία έχει ακόμη και το ωράριο εργασίας.  Για παράδειγμα, σε πολλές χώρες οι εκπαιδευτικοί είναι στο σχολείο μόνο, όταν διδάσκουν και όχι σε συνεχόμενο ωράριο, όπως οι εκπαιδευτικοί της Κύπρου.

Πολλά από τα καθήκοντα με τα οποία είναι επιφορτισμένοι οι εκπαιδευτικοί της Κύπρου, εκτός από τις διδακτικές τους ώρες, δεν τα έχουν οι εκπαιδευτικοί των άλλων χωρών.

Παραθέτουμε μερικά:

• Η κοινή κενή για συντονισμό μια φορά τη βδομάδα.
• Η ώρα για να δέχονται γονείς μια φορά τη βδομάδα.
• Οι συνεδρίες της διευθυντικής ομάδας δύο ώρες, μια φορά τη βδομάδα.
• Οι συνεδρίες των επιτροπών των σχολείων και των ομίλων.
• Η συνεδρία της Παιδαγωγικής Ομάδας δυο ή τρεις φορές το κάθε τετράμηνο.
• Η συνεδρία του καθηγητικού συλλόγου μια φορά το μήνα από τις 1.35μμ μέχρι τις 3μμ (εκτός από τις έκτακτες συνεδρίες).
• Οι συνεδρίες με ψυχολόγους και άλλους λειτουργούς του ΥΠΠ, όταν υπάρχουν προβλήματα.
• Οι πρόβες για τις γιορτές και εκδηλώσεις που γίνονται εκτός των ωρών εργασίας.
• Οι συνεδρίες με το σύμβολο καθηγητή για ενημέρωση για την οικογενειακή κατάσταση των μαθητών κάθε τμήματος
• Οι εφημερεύσεις όλα τα διαλείμματα μια φορά τη βδομάδα.
• Οι εφτά αναπληρώσεις που είναι υποχρεωμένος να εκτελεί ο εκπαιδευτικός.
• Οι συνεδρίες του Πειθαρχικού Συμβουλίου.
• Η κατ’ οίκον εργασία που δεν έχει κανένας άλλος εργαζόμενος.  Μάλιστα επιστημονικές μελέτες, που δεν έγιναν από εκπαιδευτικούς και άρα δεν μπορούν να μας πουν κάποιοι ότι ευλογούμε τα γένια μας, απέδειξαν ότι οι πλείστες ειδικότητες (π.χ. Φιλόλογοι, Μαθηματικοί, Φυσικοί, κ.α.) εργάζονται απόγευμα στο σπίτι τους πέραν των 30 ωρών τη βδομάδα.

Σ’ ό, τι αφορά τα στοιχεία για τη μισθοδοσία να αναφέρουμε ότι ο μέσος όρος των ετήσιων αποδοχών του αρχικού μισθού των καθηγητών για τις χώρες του ΟΟΣΑ, με βάση στοιχεία του Οργανισμού, ήταν €29,472 και ο αντίστοιχος μέσος όρος για της χώρες της Ε.Ε. €29.459.

Ο μέσος όρος για τις χώρες του ΟΟΣΑ των ετήσιων μεικτών αποδοχών του τελικού μισθού των εκπαιδευτικών Μέσης ήταν €47.740 και ο αντίστοιχος μέσος όρος για τις χώρες της Ε.Ε. €47.374.

Να αναφέρουμε ότι ο ακαθάριστος μισθός για τους νεοεισερχόμενους εκπαιδευτικούς στην Κύπρο μειώθηκε από 2.000 ευρώ σε 1.800 ευρώ μηνιαίως, δηλαδή, ο ετήσιος ακαθάριστος μισθός ανέρχεται σε 23.400, δηλαδή πιο κάτω και από τους δυο μέσους όρους αρχικής μισθοδοσίας.

Εξάλλου, να αναφέρουμε ότι ένας εκπαιδευτικός στην Κύπρο με 22 χρόνια υπηρεσία, που προήχθη στη θέση Β.Δ. παίρνει καθαρά 40.000 ευρώ το χρόνο.  Κατά συνέπεια, και άλλη προαγωγή να πάρει πριν αφυπηρετήσει απλούστατα θα βρίσκεται κοντά στο μέσο όρο μισθών τόσο του ΟΟΣΑ όσο και της ΕΕ.

Και σ’ αυτά δεν υπολογίζεται το γεγονός ότι το 25% της υπηρεσίας του ο Κύπριος εκπαιδευτικός το υπηρετεί εκτός έδρας και είναι υποχρεωμένος να πληρώνει για τη μετακίνηση, ανάλογα με την περιοχή που υπηρετεί από 300 μέχρι 500 ευρώ το μήνα.

Εκτός αυτών όμως, πρέπει να ληφθεί υπόψιν πόσο χρονικό διάστημα υπηρετεί στην υψηλότερη βαθμίδα ένας Κύπριος και ένας Ευρωπαίος εκπαιδευτικός.

Στην Κύπρο είναι για πολύ λίγα χρόνια, αφού λόγω του αναχρονιστικού συστήματος αξιολόγησης και προαγωγών, ο εκπαιδευτικός προάγεται στη θέση του Διευθυντή ή του Β.Δ.Α. λίγο πριν την αφυπηρέτησή του, σ’ αντίθεση με τους Ευρωπαίους συναδέλφους του, που παίρνουν τις διευθυντικές θέσεις σε πολύ πιο μικρή ηλικία.

Άρα είναι παραπλανητικό να υπολογίζεται για τους σκοπούς της έρευνας που επικαλούνται τα ΜΜΕ, ο μισθός του Διευθυντή.

Σ’ ό, τι αφορά τον κατώτατο μισθό, ως ποσοστό του κατά κεφαλή ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), με βάση στοιχεία του ΟΟΣΑ είναι για την Κύπρο 72.7% σ ό, τι αφορά τον αρχικό μισθό και σ’ ό, τι αφορά τον ανώτατο 159.2%.  Όμως και πάλι δεν μπορούμε με απλούς αριθμούς ή ποσοστά να εξαγάγουμε συμπεράσματα, χωρίς να λαμβάνουμε υπόψιν και πολλές άλλες συνιστώσες που προαναφέραμε.

Εδώ να πούμε ότι οι εκπαιδευτικοί άλλων χωρών δικαιούνται άδεια επί πληρωμή για μεταπτυχιακά, ενώ ο Κύπριος πληρώνει από 15000 μέχρι και 20,000 ευρώ, για να αποκτήσει επιπρόσθετα προσόντα.

ΑΔΕΙΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΑΣ

Δυστυχώς ο στόχος της εφημερίδας «ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ» όπως το επισημαίνουν τόσο η ΟΕΛΜΕΚ όσο και η ΠΟΕΔ ήταν να διασύρει τους εκπαιδευτικούς σ’ ό,τι αφορά τις άδειες ασθενείας.

Γιατί δε μας λένε τι γίνεται με τις άλλες υπηρεσίες και γιατί το συγκεκριμένο δημοσίευμα αποκρύβει από τους τίτλους του άρθρου το γεγονός ότι 40% δεν πήρε καθόλου άδεια ή το 20% πήρε άδεια μόνο μέχρι δυο μέρες;

Ακόμη το γεγονός, σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, ότι το 90% των περιπτώσεων άδειας ασθενείας, πέραν των 34 ημερών, αφορούσε γυναίκες αποδεικνύει περίτρανα ότι είναι συναδέλφισσες που είτε έμειναν έγκυες και είχαν προβλήματα είτε είχαν βρέφη και μικρά παιδιά.  Από τη μια όλοι φωνάζουν ότι πρέπει να κτυπηθεί το πρόβλημα της υπογεννητικότητας και από την άλλη ασκούν αστήρικτη και αβάσιμη κριτική.  Ας ψάξουν να δουν τι συμβαίνει σε άλλες χώρες και ξαναμιλάμε. 

Το κράτος θα έπρεπε να έρχεται χορηγός με την παραχώρηση γονικής άδειας επί πληρωμή και όχι να κατηγορούνται με τέτοιο αχαρακτήριστο τρόπο οι συναδέλφισσες που παίρνουν τη σχετική άδεια.

Και σε τελευταία ανάλυση, δηλαδή, οι εκπαιδευτικοί είναι ρομπότ, έχουν ανοσία και δεν πρέπει να αρρωστούν;

Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εργαζόμαστε, σε πολλές περιπτώσεις, είναι άθλιες και τραγικές, οπόταν είναι άθλος για ένα συνάδελφο ή συναδέλφισσα να μην αρρωστήσει.  Άσε που αν αρρωστήσει και απουσιάσει ο συνάδελφος, τις πλείστες φορές, όταν επιστρέψει στο σχολείο, παίρνει επιπρόσθετες ώρες και αναπληρώνει τα μαθήματα που έχασαν τα παιδιά.

Θα μπορούσα να αναφέρω και πολλά άλλα.  Θα τελειώσω με τα εξής, που περιλαμβάνονται και στην ανακοίνωση του Υπουργού Παιδείας για την Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικού.

«Το εκπαιδευτικό σύστημα μιας χώρας στηρίζεται πρωτίστως στο ανθρώπινο δυναμικό της.  Καμία μεταρρύθμιση και κανένα αναλυτικό πρόγραμμα δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί, αν δεν στηριζόταν στην επιμονή και το ζήλο των εκπαιδευτικών.  Αυτοί είναι οι θεματοφύλακες της μάθησης, αυτοί μεταδίδουν γνώσεις, αξίες, ιδανικά και δεξιότητες.  Γίνονται παράδειγμα και εμπνέουν τους μαθητές, για να αξιωθούν και να διεκδικήσουν ένα καλύτερο αύριο.  Τα παιδιά εναποθέτουν στους «δασκάλους» τους τις ελπίδες, τα ταλέντα, τις ευαισθησίες τους και περιμένουν από εκείνους την καθοδήγηση και τη στήριξή τους.  Γι’ αυτό και η ευθύνη των εκπαιδευτικών είναι πολύ μεγάλη.

Το πολύπλευρο έργο των εκπαιδευτικών συμβάλλει καταλυτικά και στην ποιοτική αναβάθμιση του πολιτισμού, της ενεργού πολιτότητας και της προόδου γενικότερα».

Αυτά προς απάντηση και γνώση και συμμόρφωση των άσπονδων φίλων μας, για να αντιληφθούν, επιτέλους, ότι το μέλλον του τόπου είναι η παιδεία του.  Χωρίς όμως ελεύθερους εκπαιδευτικούς, τους οποίους η κοινωνία θα ενισχύει, θα στηρίζει και θα αναγνωρίζει το έργο τους, η παιδεία και άρα και ο τόπος δεν έχουν μέλλον.

*Τέως Πρόεδρος ΟΕΛΜΕΚ

Πρόεδρος Νέας Κίνησης Καθηγητών