ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ*
Το αγεφύρωτο χάσμα ανάμεσα στα νέα Αναλυτικά Προγράμματα Λυκείου ̸ Τεχνικής Εκπαίδευσης και το χαμηλό επίπεδο των γνώσεων αρκετών μαθητών ̸τριών, που αποφοιτούν από το Γυμνάσιο, θα συνεχίσει να αποτελεί την κύρια αιτία αποτυχίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Η πιο πάνω τοποθέτηση δεν στηρίζεται σε εκτιμήσεις που προκύπτουν αβασάνιστα και στερούνται τεκμηρίωσης, αλλά σε καθημερινές διαπιστώσεις μάχιμων εκπαιδευτικών που γνοιάζονται για τα παιδιά και η φωνή τους δεν φτάνει στις αρμόδιες Επιτροπές.
Η μάθηση αποτελεί το κύριο ζητούμενο στην εκπαίδευση και προϋποθέτει δύο βασικά συστατικά στοιχεία: α) ο δάσκαλος να εμπνέει τον διδασκόμενο και β) οι προϋπάρχουσες γνώσεις του διδασκόμενου να του επιτρέπουν να κατανοήσει και να αφομοιώσει τη νέα γνώση.
Τα προγράμματα του Λυκείου και των Τεχνικών Σχολών έχουν δομηθεί με μαθήματα, τα οποία αποτελούν την υποδομή για το Πανεπιστήμιο. Ωστόσο, δεν υπάρχει πιο σκληρή δοκιμασία για ένα παιδί 15 χρόνων που ολοκληρώνει το Γυμνάσιο και παρουσιάζει σοβαρές αδυναμίες ανάγνωσης, γραφής, κατανόησης κειμένου και αριθμητικής, να καλείται να τα παρακολουθήσει.
Τα παιδιά αυτά αποτελούν τα θύματα του εκπαιδευτικού μας συστήματος, το οποίο τα οδηγεί στην αποτυχία. Είναι αυτονόητο, ότι η αδυναμία ενός παιδιού να κατανοήσει το μάθημα θα έχει ως αποτέλεσμα είτε να παρεμποδίζει την ομαλή διεξαγωγή του ή να κάθεται αμέτοχο και να περιμένει το κτύπημα του κουδουνιού για να απαλλαγεί από τον δάσκαλο.
Ως εκ τούτου, το εκπαιδευτικό μας σύστημα τους στερεί τη χαρά της μάθησης και της δημιουργίας, ενώ θα μπορούσε να τους προσφέρει προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και δημιουργικής απασχόλησης, τα οποία συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε όλες τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρονται τέτοια προγράμματα, τα οποία στοχεύουν στην κατάρτιση των παιδιών σε διάφορα επαγγέλματα. Αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνουν μαθήματα γενικής παιδείας που στοχεύουν στην κάλυψη των κενών που μεταφέρουν τα παιδιά από το Δημοτικό. Παράλληλα, περιλαμβάνουν Τεχνολογικά και Εργαστηριακά μαθήματα διαφόρων επαγγελμάτων, με στόχο την απόκτηση βασικών γνώσεων και χειριστικών δεξιοτήτων.
Δυστυχώς η Νέα Σύγχρονη Μαθητεία δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στην κάλυψη αυτού του μεγάλου κενού, γιατί τα παιδιά που θα έπρεπε να ακολουθούν τα προγράμματά της, προτιμούν να εγγράφονται σε Λύκειο ή σε Τεχνική Σχολή και να οδηγούνται στην αποτυχία.
Εύλογα θα διερωτηθεί κάποιος, ποιο είναι το ποσοστό των μαθητών/τριών που δεν έχουν τα εφόδια να παρακολουθήσουν τα προγράμματα του Γενικού Λυκείου και της Τεχνικής Εκπαίδευσης. Αυτό το ερώτημα μπορεί να απαντηθεί σε μεγάλο βαθμό με τη διεξαγωγή εξωτερικής εξέτασης που να απευθύνεται στους μαθητές/τριες της Γ΄τάξης Γυμνασίου. Αν όμως λάβουμε υπόψη το πραγματικό ποσοστό εγκατάλειψης από τον Λυκειακό κύκλο σπουδών και αν προσθέσουμε και τα παιδιά που παρακάθονται στις Απολυτήριες/Παγκύπριες εξετάσεις και γράφουν σε όλα τα μαθήματα από 1 μέχρι 3, τότε ο ζητούμενος αριθμός δεν θα είναι μικρότερος από 1000 μαθητές/τριες ή ποσοστό 15%.
Επιλογικά θα έλεγα ότι το πιο πάνω κενό που παρουσιάζει το εκπαιδευτικό μας σύστημα, θυματοποιεί εκατοντάδες παιδιά κάθε χρόνο και ταυτόχρονα δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη διδακτική διαδικασία.
*Διευθυντής Τεχνικής Σχολής Μακάριος Γ΄
