ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ*
Ακούμε συχνά τελευταία για την καραμέλα των ικανότερων εκπαιδευτικών και ότι με μια αλλαγή του συστήματος πρόσληψης θα επιλέγεται και το καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό. Το λυπηρό είναι ότι αυτή την καραμέλα τη χρησιμοποιεί το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας και προωθείται -από μόνη της ή μη-σε οργανωμένα σύνολα και άτομα που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση με την εκπαίδευση. Η ιδέα της πρότασης για αλλαγή του συστήματος πρόσληψης ουσιαστικά οραματίζεται, ότι σε ένα εύλογo χρονικό διάστημα θα έχουμε σίγουρα τους ικανότερους εκπαιδευτικούς στα σχολεία μας. Η πρόταση στηρίζεται στην απλή λογική ότι εάν επιλέξω με εξετάσεις τους ικανότερους υποψηφίους τότε θα έχω και τους ικανότερους εκπαιδευτικούς. Αυτό όμως κάνει τον ικανότερο εκπαιδευτικό;
Όχι, λέει η πρόταση, είναι και τα επιπλέον προσόντα που διαθέτει. Μια αντίληψη που είναι της άποψης ότι όσα περισσότερα επιπλέον προσόντα έχει ο εκπαιδευτικός, σχετικά ή μη, τόσο ικανότερος θα είναι. Ποιος όμως είναι τελικά ο ικανότερος;
Ο ικανότερος εκπαιδευτικός εντοπίζεται στη διδακτική πράξη. Όσες γνωσιολογικές εξετάσεις και να περάσει κάποιος όσα επιπλέον προσόντα και να έχει, πάντα ο ικανότερος εκπαιδευτικός είναι αυτός που το αποδεικνύει στη διδακτική πράξη.
Πώς επηρεάζεται όμως η διδακτική του πράξη; Πρωτίστως με τις πεποιθήσεις και τις πρακτικές του. Οι πεποιθήσεις και οι πρακτικές όμως δε βρίσκονται σε σχέση αιτίας- αιτιατού, αλλά σε μια διαλεκτική σχέση που θα πρέπει να εναρμονίζεται με τη διδακτική του γνώση. Αν βρισκόταν σε σχέση αιτίας- αιτιατού με μια αλλαγή στις πεποιθήσεις θα είχαμε πάντα εξαιρετικά αποτελέσματα και τους ικανότερους εκπαιδευτικούς, άρα θα μπορούσε να αξιολογηθεί και μέσα από εξετάσεις.
Πως μπορώ όμως πραγματικά να έχω τον ικανότερο εκπαιδευτικό; Η σχολική τάξη είναι ο χώρος που μπορεί ο εκπαιδευτικός να αναδιοργανώσει τις πεποιθήσεις και τις πρακτικές του σε σχέση με τη διδακτική του πράξη για να μπορεί να είναι ο ικανότερος . Καμία εξέταση, κανένα 2ο μάστερ ή άσχετο διδακτορικό . Πού καταλήγουμε;
Με τη νέα πρόταση ή με όποια πρόταση περιλαμβάνει γνωσιολογικού τύπου εξετάσεις αποκλείεται να επιλέγεται ο ικανότερος υποψήφιος εκπαιδευτικός, γιατί ο εκπαιδευτικός ικανότερος γίνεται μέσα στη σχολική τάξη με τη σωστή στήριξη. Για να έχουμε τον ικανότερο χρειάζεται να γίνουν προγράμματα για σωστή στήριξη του εκπαιδευτικού μέσα στη τάξη, να γίνει μια σωστή και συστηματική επιμόρφωση και να βοηθηθεί ο εκπαιδευτικός με το κατάλληλο υλικό που να ανταποκρίνεται στα Α.Π.
Νομίζω είναι καιρός να αντιμετωπιστούν με σοβαρότητα και υπευθυνότητα όλα αυτά τα θέματα. Το υπουργείο πιστεύει ότι είναι ηθικά και κοινωνικά δίκαιο και συμφέρον όλο αυτό το εγχείρημα; Στηρίζει και σέβεται όπως τονίζει όλους τους εκπαιδευτικούς; Τότε να σταματήσει να πετάει φωτοβολίδες για επιλογή των ικανότερων με ένα νέο σύστημα εξετάσεων από τη στιγμή που στα επόμενα χρόνια νέες θέσεις ουσιαστικά δεν υπάρχουν, για να κρύβει τις δικές του αδυναμίες. Να επαναλειτουργήσει προγράμματα εισδοχής (νεοεισερχομένων)- σε νέα βάση και καινούργιο σχεδιασμό-να δημιουργηθούν προγράμματα στήριξης των εκπαιδευτικών στην τάξη, προγράμματα αποτροπής της σχολικής παραβατικότητας, σχολικής αποτυχίας, σχολικού αναλφαβητισμού, τμήματα υποδοχής αλλόγλωσσων, να δοθούν ώρες για ειδική εκπαίδευση, παρά να γίνονται εξετάσεις για να δημιουργούνται φροντιστήρια, σε μια περίοδο που θα διαγωνίζονται χιλιάδες για πραγματικά ελάχιστες θέσεις κάθε χρόνο. Εάν γίνουν με σοβαρότητα και σωστό σχεδιασμό όλα αυτά, ταυτόχρονα μέσα από διάλογο, μπορεί να εκσυγχρονιστεί σε εύλογο διάστημα και το σύστημα πρόσληψης με ένα τρόπο δίκαιο, αξιοκρατικό και καινοτόμο. Εάν εφαρμοστούν τελικά και αξιολογηθούν όλες αυτές οι καινοτομίες τότε θα δημιουργηθούν και νέες θέσεις για να βοηθηθεί πραγματικά η εκπαίδευση, ώστε οι ικανότεροι εκπαιδευτικοί να διδάσκουν στα παιδιά μας με τη βοήθεια και τη στήριξη των ικανότερων.
*Εκπαιδευτικός Δημοτικής
