Η κρίση στον τόπο μας… κρίση πρωτίστως πνευματική!


ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΙΚΕΛΛΙΔΗ*

   Πολλές φορές μιλάμε για την «κρίση» που έπληξε τον τόπο μας τα τελευταία χρόνια, εννοώντας κάθε φορά που λέμε τη λέξη «κρίση», την οικονομική κρίση. Το κούρεμα καταθέσεων, η κατάρρευση μεγάλης εμπορικής τράπεζας, η πώληση του συνεργατισμού, η πτώση των μισθών, η αύξηση των ενοικίων, η ανεργία ήταν τα φαινόμενα που οδήγησαν όλους μας να μιλάμε για οικονομική κρίση.

   Η κρίση όμως που έπληξε τον τόπο και που πέρα από τα πιο πάνω οικονομικά προβλήματα έφερε και μετανάστευση νέων επιστημόνων, αλλά και μια ψυχολογική κατάπτωση στις πλατιές μάζες του λαού - και κυρίως στους ελεύθερα σκεπτόμενους ανθρώπους αυτού του τόπου – υπήρχε πολύ πριν ξεσπάσει ως οικονομική πανωλεθρία, αλλά η φιλαυτία μας δεν επέτρεπε να την δούμε. Ο ναρκισσισμός που μας είχε καταβάλει δεν μας άφηνε περιθώρια να δούμε πως η πνευματική ένδεια, η καταναλωτική μανία, ο πιθηκισμός κάθε τι ξένου προς τις δικές μας πολιτισμικές καταβολές, οι φαντασιώσεις γκλαμουριάς που μας επέβαλλε το lifestyle που εισέβαλε στη ζωή μας μέσα από τους τηλεοπτικούς μας δέκτες και τα περιοδικά πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, οδηγούσε σε μια πλάνη που δεν μας επέτρεπε να ψηλαφήσουμε την καταστροφή που ήδη ήταν εντός των τειχών.

   Σήμερα στεναχωριόμαστε, θυμώνουμε, απογοητευόμαστε όταν ένα μετά το άλλο τα «κάστρα της εντιμότητας και της προστασίας του πολίτη» καταρρέουν το ένα μετά το άλλο. Η πολιτική και οι πολιτικοί με τις διαπλοκές και τον λαϊκισμό αποδομήθηκαν στα μάτια του λαού εδώ και κάποια χρόνια. Η Εκκλησία με την έλλειψη πνευματικού λόγου και την αντικατάστασή του με λεξιλόγιο οικονομικών συνδιαλλαγών ήταν ένα ακόμη κάστρο που κατάρρευσε. Παρηγοριά εδώ και αποκούμπι παρέμειναν για το λαό κάποιοι εμπνευσμένοι επίσκοποι και κάποια μοναστήρια ή απλοί, ταπεινοί παπάδες που συνεχίζουν να κρατούν την Ορθοδοξία όρθια όταν άλλοι αναλώνονται σε ίντριγκες, οικονομικές συνδιαλλαγές και ενασχολήσεις που παραπέμπουν στην κοσμικότητα, μακριά από την ένθεη ζωή. Όπως είπε κάποτε ο Διονύσης Σαββόπουλος η μοναστική παράδοση και ο απλός λαός κράτησε το βήμα ενός χαμένου χορού.  Κατάρρευσε ακόμη  με εκκωφαντικό τρόπο και το κάστρο της δικαιοσύνης. Η Θέμιδα δεν είναι πια μαζί μας, αναχώρησε για τον Όλυμπο αφήνοντάς μας αποκαϊδια και μια χούφτα εκπροσώπων που αναλώνονται σε προσωπικές κόντρες και διαπλοκές που κάνουν τον λαό να αηδιάζει και να ντρέπεται. Οι διάφοροι Ανεξάρτητοι (;) Επίτροποι συχνά πυκνά αναλώνονται σε μεταξύ τους κόντρες λες και ο κόσμος είναι υποχρεωμένος να καταπίνει τις προσωπικές μονομαχίες και κονταροκτυπήματα ανθρώπων που μοσχοπληρώνονται κάθε μήνα, για να προστατεύουν τον δημόσιο βίο από τη διαπλοκή, τις υπεξαιρέσεις, τα σκάνδαλα, τις σπατάλες…   Στο δημόσιο βίο, ότι αγγίξεις σε πονά.

    Τι είναι όμως εκείνο που εξέλιπε και βλέπει κανείς σχεδόν παντού σκάνδαλα, εμπλεκόμενα συμφέροντα, εξαπάτηση των συμπολιτών;

    Η βασική απάντηση στο πιο πάνω ερώτημα είναι η απλή λέξη ανιδιοτέλεια. Η απουσία δηλαδή ιδιοτέλειας, χαρακτηριστικό του ανθρώπου του οποίου οι πράξεις του δεν υπαγορεύονται από το συμφέρον ή το προσωπικό όφελος. Οι άνθρωποι που υπηρετούν με ανιδιοτέλεια ενδιαφέρονται περισσότερο για το τι μπορούν να δώσουν παρά για το τι ελπίζουν να λάβουν. Οι άνθρωποι αυτοί, οι ανιδιοτελείς, είναι αναπόδραστα οι τίμιοι άνθρωποι. Μόνον οι τίμιοι άνθρωποι μπορεί να είναι και ανιδιοτελείς. Αυτοί οι άνθρωποι, πίσω από το ενδιαφέρον και τη φροντίδα για τα κοινά, δεν κρύβουν το οποιοδήποτε προσωπικό όφελος, δεν προσβλέπουν στην οποιαδήποτε προσωπική ωφέλεια. Η τιμιότητά τους, εκπορευόμενη από την ανιδιοτέλειά τους, είναι εκείνη που τους αναδεικνύει σε χαριτωμένους ανθρώπους, σε πρόσωπα  που έχουν πνευματική χαρά, που τους την προσφέρει η υπηρεσία και η φροντίδα της ανθρώπινης κοινότητας.

    Ο ανιδιοτελής άνθρωπος είναι το είδος που εξέλιπε ή καλύτερα μειώθηκε δραματικά στο δημόσιο βίο μας. Προς τούτο ευθύνη έχει και η έλλειψη αναστοχασμού από μέρους του ατόμου. Τι σημαίνει όμως αναστοχάζομαι; Σημαίνει τη δυνατότητα να σκεφθώ και να κρίνω την ίδια τη σκέψη μου, να διαλεχθώ με τον εαυτό μου και να είμαι έτοιμος να αναλάβω την ηθική ευθύνη των πράξεων μου. Αλήθεια, ποιος και πότε στον δικό μας τόπο ανάλαβε τις ηθικές ευθύνες των οποιονδήποτε πράξεων του ή παραλείψεων του; Ποιος υπεύθυνος σε ένα χώρο – είτε πολιτικός είτε άλλος πολιτειακός ή δικαστικός ή ανεξάρτητος αξιωματούχος – ένιωσε την ανάγκη της ανάληψης της οποιασδήποτε ηθικής ευθύνης; Τι δείχνει αυτό το έλλειμμα στον τόπο μας;  Τι άλλο πως στις θέσεις ευθύνης συχνά πυκνά έχουμε άτομα χωρίς εσωτερικό χώρο αναφοράς και χωρίς αίσθημα προσωπικής ευθύνης. Και τούτο είναι απότοκο της απουσίας πνευματικότητας σ’ αυτά τα άτομα, που όμως δεν δυσκολεύονται να αναρριχηθούν σε θέσεις κλειδιά του δημόσιου βίου, καθώς η ίδια η κοινωνία έμαθε να αποδέχεται παθητικά και να αποθεώνει τους προβεβλημένους των ΜΜΕ, τους έχοντες εξουσία, τους λαοπλάνους και τους δημοκόπους. Όταν η ίδια η κοινωνία νοσεί πνευματικά και όταν το lifestyle γίνεται ένα βασικό μέσο καθημερινής ενασχόλησης του λαού τα αποτελέσματα δεν μπορεί να είναι διαφορετικά. Η πορεία της κοινωνίας είναι καθρέφτης του τρόπου ζωής και σκέψης των ανθρώπων της. Σ’ αυτή την παρακμιακή κατάσταση η παιδεία είναι το τελευταίο οχυρό ελπίδας. Γι’ αυτό το οχυρό όμως σ’ επόμενο άρθρο.  

*Εκπαιδευτικός




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










297