ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Σ. ΚΟΛΟΒΟΥ*
Κακώς ο πρόεδρος της επιτροπής Παιδείας, Νίκος Τορναρίτης, ανακίνησε θέμα «ενίσχυσης» (sic) της Ομοσπονδίας στα αναλυτικά προγράμματα του Λυκείου. Η στιγμή που επιλέγηκε να γίνει κάτι τέτοιο και η ρητορική που αναπτύσσεται γύρω από το εν λόγω ζήτημα μόνο κακό μπορεί να προξενήσει και όφελος κανένα.
Η κυπριακή κοινωνία διαβιοί επί των διαιρετικών τομών που οι πολιτικοί ταγοί φροντίζουν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπον, να αναγάγουν σε πολιτική πράξη. Από τους γριβικούς-μακαριακούς, στους ενωτικούς-ανθενωτικούς, από τους ευρωπαϊστές-ευρωσκεπτικιστές στους μνημονιακούς-αντιμνημονιακούς και από τους λυσοφοβικούς-ενδοτικούς στους ομοσπονδιακούς-αντιομοσπονδιακούς. Ιστορικά, οι ρίζες των αντιθετικών δίπολων αυτής της κοινωνίας εντοπίζονται στα τέλη του 19ου αιώνα. Όταν η Κύπρος περιήλθε στην κατοχή της Βρετανίας, για πρώτη ίσως φορά, η πολιτική ελίτ των Ελλήνων του νησιού διαχωρίστηκε στους φανατικούς της ενώσεως, με το όποιο κόστος, και στους υποστηρικτές του διαλόγου με σκοπό τον εξευμενισμό των αποικιοκρατών.
Συνεπώς, έτσι λειτουργούσε και έτσι θα λειτουργεί ο κυπριακός τρόπος αντίληψης: Στη βάση της ταυτότητας και της ετερότητας· στη βάση του «εμείς» και οι «άλλοι». Στο «εμείς» θα ανήκουν όλοι όσοι θέλουν να λειτουργήσουν ομαδοεξυπηρετικά σε πράξεις αυτo-εξύψωσης και προώθησης των ημέτερων πολιτικών στοχεύσεων, ενώ στους «άλλους» θα βρίσκονται όσοι εξυπηρετούν αλλότριους, ως προς τους ημέτερους, στόχους.
Το 2004 υπήρξε κομβικό σημείο για την ανανέωση των «ταυτοτήτων», τον επανακαθορισμό των συντεταγμένων των κομμάτων στον πολιτικό χάρτη και τον επαναπροσδιορισμό των θέσεων ενός εκάστου. Η έκτοτε σύμπλευση των ηγεσιών της αριστεράς, με κύριο εκφραστή το ΑΚΕΛ, και της δεξιάς, με κύριο εκπρόσωπό της τον ΔΗΣΥ, στο Κυπριακό, έχουν δημιουργήσει μια ταυτότητα στην οποία περιλαμβάνονται, κατά τη ρητορική τους, οι «οπαδοί της λύσης». Κατά το πρότυπο της συνεργασίας Κληρίδη-Παπαϊωάννου της δεκαετίας του 1980, απότοκο της οποίας ήταν η πρόκληση πρόωρων βουλευτικών εκλογών το 1985, οι νυν κομματικές ηγεσίες συμπορεύονται με τον ίδιο σκοπό. Δεν είναι τυχαίο ότι η πρόταση Τορναρίτη, όπως ενισχυθεί η «ομοσπονδιολογία» στη Γ’ Λυκείου, τυγχάνει της στήριξης των εκπαιδευτικών οργανώσεων που πρόσκεινται στο ΑΚΕΛ. Γιατί όμως η πρόταση Τορναρίτη, εκτός από υποβολιμαία εμπεριέχει κινδύνους ενέχοντας υψηλή διακύβευση στην παρούσα φάση;
Δεν είναι μυστικό ότι ο κ. Τορναρίτης υποστηρίζει, παντί σθένει και δυνάμει, τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Προβάλλοντας ως η νέα τάση του νέου ΔΗΣΥ, που κυριάρχησε και σε επίπεδο κομματικής νεολαίας, εμφανίζεται ως η τελευταία λέξη της δεξιάς, μεταμοντέρνας, προσέγγισης στο Κυπριακό. Στα πλαίσια του «διεκδικητικού ρεαλισμού», της ρητορικής προσέγγισης που εγκαινιάστηκε πριν τις προεδρικές του 2013, ο κ. Τορναρίτης κάλεσε πριν μερικούς μήνες του Κερυνειώτες να αποδεχθούν, εν ολίγοις, το γεγονός ότι δεν μπορούν να επιστρέψουν στην Κερύνεια στα πλαίσια της ΔΔΟ. Φυσικά, η διαλεκτική του οργανώνεται και στην οικονομική κρίση καθώς και στις συνέπειες που πιθανόν να έχει μια «ασύγγνωστη», «αντιδραστική» πολιτική διά της άρνησης εφαρμογής προνοιών του μνημονίου.
Η μετατροπή της Παιδείας σε πεδίο σύγκρουσης, προς εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί σοφή. Πρωτοβουλίες αντίστοιχες με τις ως άνω χαρακτηρίζονται σε επίπεδο πολιτικής επικοινωνίας ως ψευδογεγονότα. Η κατασκευή τους αποσκοπεί στην εστίαση της προσοχής της κοινής γνώμης σε θέματα άσχετα με τα κυρίαρχα ώστε τα αρχικά να ατονήσουν και να ξεχαστούν. Ανάλογη μέθοδο χρησιμοποιούν οι ειδικοί στη δασοπυρόσβεση με το «αντιπύρ», προκαλώντας ελεγχόμενη φωτιά, μπροστά από την κύρια εστία της πυρκαγιάς, ώστε η καμένη γη να αποτρέψει την επέκτασή της. Επειδή ο Σεπτέμβριος πλησιάζει και η επιτροπή Παιδείας πρέπει να λειτουργεί προληπτικά και πυροσβεστικά καλό θα ήταν η Παιδεία να χρησιμοποιηθεί ως χώρος σύμπνοιας και συνεργασίας παρά διαχωρισμού και αντιπαράθεσης.
