ΤΟΥ ΒΑΪΟΥ ΛΙΑΠΗ*
Πότε χρεωκοπεί ηθικά ένα έθνος, ή έστω οι εκλεγμένοι εκπρόσωποί του; Φυσικά, όταν εσκεμμένα υπονομεύει την παιδεία του, υποθηκεύοντάς την με ανταλλάγματα αβέβαια ή και ύποπτα.
Η απάντηση μοιάζει απλή, αλλά δυστυχώς δεν είναι καθόλου αυτονόητη.Τα τελευταία χρόνια, και ακόμη περισσότερο τις τελευταίες ημέρες, παρακολουθούμε κατάπληκτοι μιανεκστρατεία δυσφήμησης κατά των πανεπιστημιακών δασκάλων, η οποία αποσκοπεί όχι μόνο στη σπίλωσή τους αλλά και τώρα πλέον σε μια πρωτοφανή καταστρατήγηση θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων τους. Η εκστρατεία αυτή μοιάζει αιφνιδιαστική και απρόκλητη, αλλά στην πραγματικότητα είναι μεθοδευμένη (εκδηλώθηκε, άλλωστε, σκόπιμα το μεσοκαλόκαιρο) και τεκταίνεται εδώ και πολύ καιρό.
Το εν λόγω νομοσχέδιο επιχειρεί να εξομοιώσει τους πανεπιστημιακούς δασκάλους που υπηρετούν στη βαθμίδα του Λέκτορα και του Επίκουρου Καθηγητή με τους … συμβασιούχους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα. Αυτό σημαίνει, πρακτικά, τα εξής δύο:
(1) Καταργούνται συνταξιοδοτικά δικαιώματα που απορρέουν από σειρά δεδουλευμένωνετών (τριών, επτά, συχνά δέκα, κάποτε και περισσότερων), για τα οποία έχουν καταβληθεί από τους εργαζόμενους οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές. Με απλά λόγια: απασχολείσαι στο Πανεπιστήμιο για τρία, επτά, δέκα ή και παραπάνω χρόνια, πληρώνεις κανονικά τις ασφαλιστικές εισφορές σου, και η κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων έρχεται και τα πετάει όλα αυτά στον κάλαθο των αχρήστων, κατά παράβαση της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας.
(2) Καταλύεται κάθε έννοια ασφάλειας δικαίου και κυρίως η αρχή της μη αναδρομικής εφαρμογής του νόμου. Οι Λέκτορες και οι Επίκουροι Καθηγητές έχουν προσληφθεί με το καθεστώς του μονίμου υπαλλήλου, σύμφωνα με νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος ισχύει από το 2001 και του οποίου η ερμηνεία έχει επιβεβαιωθεί πρόσφατα με γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα. Το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιτρέπει την παράνομη μονομερή τροποποίηση των σχετικών συμβάσεων και την εξίσου παράνομη αναδρομική ισχύ της. Με απλά λόγια: όταν υπογράφεις μια σύμβαση, όταν αποδέχεσαι ένα διορισμό κτλ, οι όροι της σχέσης εργασίας δεν μπορεί να τροποποιηθούν μονομερώς,ούτε και η τροποποίηση να έχει αναδρομική ισχύ.Κάτι τέτοιο είναι αδιανόητο και ισοδυναμεί με επίσημη υιοθέτηση του νόμου της εργασιακής ζούγκλας.
Επί της ουσίας, άλλωστε, ενεργεί καταχρηστικά καιεκ του πονηρού όποιος εξισώνει τους Λέκτορες και τους Επίκουρους Καθηγητές με τους συμβασιούχους του δημόσιου τομέα. Οι λόγοι είναι οι εξής:
(1)Για να διοριστείς ως Λέκτορας, πρέπει να διαθέτεις απαραιτήτως διδακτορικό τίτλο, δηλαδή να έχεις σπουδάσει τουλάχιστον 7 με 10 χρόνια, και να έχεις ικανό ερευνητικό έργο.
(2) Για να περάσεις στην επόμενη βαθμίδα, του Επίκουρου Καθηγητή, πρέπει να έχεις υπηρετήσει τουλάχιστον τρία, κάποτε και έξι, χρόνιακαι να έχεις στο μεταξύ παραγάγει ακόμη περισσότερο και καλύτερο ερευνητικό έργο
(3) Για να περάσεις στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή, πρέπει να έχεις υπηρετήσει τουλάχιστον επτά χρόνια (συχνά περισσότερα) και να έχεις στο μεταξύ καθιερωθεί στο διεθνές ακαδημαϊκό, ερευνητικό και επιστημονικό στάδιο
(4) Για καθεμία από τις παραπάνω ανελίξεις, πρέπει:
(α) να υποστείςισάριθμες εξονυχιστικές κρίσεις από διεθνείς επιτροπές κριτών, αλλά και από τους συναδέλφους σου εντός του ιδρύματος·
(β) να έχεις δημοσιεύσει μεγάλο αριθμό πρωτότυπων εργασιών (άρθρων και βιβλίων) σε έντυπα διεθνούς κύρους·
(γ) να έχεις εποπτεύσει διδακτορικές και μεταπτυχιακές διατριβές·
(δ) να έχεις δώσει τεκμήρια διεθνούς καταξίωσης του έργου σου·
(ε) να έχεις διευθύνει ή συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα και έργα·
(στ) να έχεις καταναλώσει ανυπολόγιστο αριθμό ωρών σε διδακτικό και διοικητικό έργο· και άλλα πολλά.
Καλούμε οποιονδήποτε καλοπροαίρετο βουλευτή ή απλό πολίτη να μας υποδείξει σε ποια άλλη υπηρεσία του δημόσιου τομέα εξαρτώνται ο διορισμός ή η προαγωγή από τόσους και τόσο απαιτητικούς όρους και προϋποθέσεις. Η απάντηση είναι απλή: σε ΚΑΜΙΑ.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο είναι αντίθετο προς κάθε έννοια εργασιακού δικαίου, καταχρηστικό και, εντέλει, καταστροφικό. Είναι βέβαιο ότι, αν ψηφιστεί (πράγμα που όλοι απευχόμαστε), θα καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος με την πρώτη προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο.
*Αναπληρωτής Καθηγητής στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου
