«Θα δυσκολευτείτε να βρείτε Μέσο Μαζικής Ενημέρωσης στην Κύπρο, στο οποίο να μην εργάζεται απόφοιτος του Τμήματος Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick». Αυτό αναφέρει σε συνέντευξη του στο Paideia-News ο Αναπληρωτής Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick δρ. Κωστάκης Κωνσταντίνου.
Το πρώτο Τμήμα Δημοσιογραφίας στην Κύπρο
ΕΡ: Πότε άρχισε τη λειτουργία του το Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick και ποια η μέχρι σήμερα συμβολή του στην εκπαίδευση της Κύπρου;
ΑΠ: Το Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederickέχει μια πολύχρονη θετική και επιτυχημένη παρουσία στο εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου, καθώς λειτουργεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, είναι το πρώτο και αρχαιότερο τμήμα δημοσιογραφίας στην Κύπρο.
Το Τμήμα μας έχει ουσιαστική παρέμβαση στο χώρο των ΜΜΕ πρώτα και κύρια με τους καθηγητές και τους απόφοιτους του που είναι ενεργοί στο χώρο των ΜΜΕ. Θα δυσκολευτείτε να βρείτε μέσο μαζικής επικοινωνίας στην Κύπρο, στο οποίο να μην εργάζεται απόφοιτος του Τμήματος Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick. Αρκετοί από τους απόφοιτους μας είναι σε σημαντικές θέσεις, τόσο σε δημόσιους οργανισμούς όπως το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων και το ΡΙΚ, καθώς και στα ιδιωτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, έντυπα και ηλεκτρονικά. Απόφοιτοι μας είναι επίσης εκπρόσωποι τύπου σε σημαντικούς οργανισμούς, αθλητικά και ποδοσφαιρικά σωματεία.
Η παρέμβαση του Τμήματος γίνεται και με τη διοργάνωση συνεδρίων, ημερίδων, ειδικών διαλέξεων για θέματα δημοσιογραφίας, επικοινωνίας αλλά και για επίκαιρα πολιτικά και κοινωνικά θέματα που απασχολούν την κοινωνίας μας και τους πολίτες.
ΕΡ: Η φοίτηση είναι τετραετής με σύνολο 240 ευρωπαϊκές πιστωτικές μονάδες. Ποια η δομή του προγράμματος;
ΑΠ: Το πρόγραμμα μας είναι πολυδιάστατο και παρέχει πολύπλευρες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες γιατί ο σύγχρονος δημοσιογράφος για να πετύχει πρέπει να είναι «πολυδύναμος», χρησιμοποιώ συνειδητά τον όρο αυτό που χρησιμοποιήθηκε παλαιότερα για χαρακτηρισμό των δασκάλων που είχε ανάγκη η εκπαίδευση μας.
Για υλοποίηση αυτού του στόχου το πρόγραμμα μας περιέχει μαθήματα, πέραν της Δημοσιογραφίας και Επικοινωνίας , από ένα ευρύ φάσμα των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών, πολιτική οικονομία, αντικείμενα κοινωνιολογίας, φιλοσοφίας, θέματα νομικής και δικαίου γενικά και των ΜΜΕ ειδικά. Επιπρόσθετα, γίνεται και ένας συνδυασμός της θεωρίας με τη πράξη που είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί οι φοιτητές μας μαθαίνουν να δημιουργούν εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές παραγωγές. Μαθαίνουν να δημιουργούν τα δικά τους κοινωνικά μέσα και να τα λειτουργούν.
Θεωρώ ότι είναι ένα πρόγραμμα που καλύπτει με επάρκεια και αποτελεσματικότητα τις σύγχρονες ανάγκες στο χώρο της δημοσιογραφίας και της επικοινωνίας γενικότερα.
Το πρόγραμμα είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο που οι φοιτητές μας μεθοδικά κατακτούν γνώσεις και δεξιότητες, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο που τους καθιστούν ικανούς να ανταποκριθούν στις σύγχρονες απαιτήσεις και προκλήσεις.
Έξι λόγοι
ΕΡ: Γιατί ένας φοιτητής να επιλέξει το Πανεπιστήμιο Frederick και το Τμήμα Δημοσιογραφίας;
ΑΠ: Πρώτος και πιο βασικός λόγος είναι η δομή και σύνθεση του προγράμματος που ανέπτυξα πιο πάνω. Είναι ένα πρόγραμμα που οικοδομήθηκε με πολύ προσοχή και μεθοδικότητα, στη βάση υψηλών ποιοτικών απαιτήσεων και αυστηρών ελέγχων απο επιτροπές αξιολόγησης. Είναι ένα πρόγραμμα που βρίσκεται σε μια συνεχή διαδικασία αναθεώρησης, εμπλουτισμού και ενίσχυσης ώστε να ανταποκρίνεται στα συνεχώς μεταβαλλόμενα δεδομένα στο χώρο της δημοσιογραφίας και των ΜΜΕ.
Δεύτερος εξίσου σημαντικό λόγος είναι το Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό και το Ειδικό Διδακτικό Προσωπικό του Τμήματος Δημοσιογραφίας. Η σύνθεση είναι τέτοια που συνδυάζονται η προσφορά υψηλού ακαδημαϊκού επιπέδου γνώσεων και η πρακτική εξοικείωση των φοιτητών με τα πολιτικο- κοινωνικά δρώμενα και τα ΜΜΕ. Παρέχεται καθοδήγηση και δυνατότητα απόκτησης δεξιοτήτων και ικανοτήτων στο χώρο της Δημοσιογραφίας, της Επικοινωνίας και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Τρίτος λόγος είναι η άρτια υλικο-τεχνική υποδομή που έχει στη διάθεση του το τμήμα όπως, ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εγκαταστάσεις, ειδικό χώρο εξοπλισμένο με ψηφιακή τεχνολογία για οπτικο – ακουστικές παραγωγές, εργαστήρια ηλεκτρονικών υπολογιστών για σχεδιασμό και λειτουργία μέσων στο διαδίκτυο.
Τέταρτος λόγος εξίσου σημαντικός είναι η χημεία καθηγητών και φοιτητών που συμβάλει στη δημιουργία κλίματος συνεργασίας και δημιουργικότητας που οδηγούν στα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τους φοιτητές μας. Ξέρετε είναι μια ιδιόμορφη σχέση, όπου διατηρούνται οι ξεχωριστοί ρόλοι καθηγητή – φοιτητή σε ένα πνεύμα φιλίας και συνεργασίας, αφού οι φοιτητές μας είναι και αυριανοί συνάδελφοι για τους καθηγητές που έχουν σχέση και με ΜΜΕ.
Πέμπτος λόγος είναι οι πολύ καλές σχέσεις που έχει αναπτύξει το Τμήμα μας με τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στην Κύπρο. Έχουμε μνημόνια συνεργασίας με το ΡΙΚ, το ΚΥΠΕ και με ιδιωτικά ΜΜΕ. Επίσης δημιουργήσαμε ένα δίκτυο συνεργασίας με Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα στο εξωτερικό που βοηθούν τους φοιτητές μας να αποκτήσουν διεθνή όσμωση και εμπειρία.
Εκτός λόγος, είναι πλέον η ιστορία, η παρουσία, η εμπειρία και οι επιτυχίες του Τμήματος Δημοσιογραφίας. Το να έχεις απόφοιτους σε όλα τα ΜΜΕ της Κύπρου είναι από μόνο του ένα επιπρόσθετο θετικό στοιχείο και επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας του Τμήματος.
Οι πιο πάνω παράγοντες σε συνδυασμό με την σκληρή δουλειά, την αφοσίωση και μεθοδικότητα οδηγούν σε σημαντικές επιτυχίες για τους φοιτητές μας και το τμήμα μας.
ΕΡ: Ποιο είναι για σας το μετρίσιμο κριτήριο επιτυχίας;
ΑΠ: Πολύ καλή η ερώτηση. Τα πιο πάνω που ανέφερα οδηγούν και καθορίζουν και το μετρίσιμο κριτήριο επιτυχίας ή αποτυχίας. Για μας σίγουρα είναι οι γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες που αποκτούν οι φοιτητές μας. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό αν δεν συνοδεύεται από την επαγγελματική αποκατάσταση και τη συνεχή ανοδική επαγγελματική τους πορεία και κοινωνική καταξίωση. Αυτό είναι και κατά την άποψη μου το πιο σημαντικό κριτήριο. Η πράξη ή ίδια ζωή άλλωστε είναι το κριτήριο αλλά και ο χώρος για την εφαρμογή της γνώσης, για τον εμπλουτισμό και ανάπτυξης της, για τη δημιουργία, την ανάπτυξη, την πρόοδο.
Δεν θεωρώ ορθό να αναφερθώ ονομαστικά στους απόφοιτους μας που στελεχώνουν τα ΜΜΕ και άλλους οργανισμούς γιατί είναι μεγάλος ο κατάλογος και σίγουρα θα αδικήσω αρκετούς, όμως δηλώνω με κάθε υπευθυνότητα ότι είμαστε περήφανοι για τα αποτελέσματα του τμήματος μας που μας επιφορτίζουν με μεγαλύτερη ευθύνη στις σημερινές συνθήκες.
ΕΡ: Ποια είναι η άποψη σας για τη δημοσιογραφία της εποχής μας, εξακολουθεί να διαδραματίζει σημαντικό και χρήσιμο για την κοινωνία και τους πολίτες ρόλο;
ΑΠ: Στις σημερινές συνθήκες της παγκοσμιοποίησης αλλά και της οικονομικής κρίσης, θεωρώ ότι ο τομέας της δημοσιογραφίας και γενικότερα της επικοινωνίας αποκτά ακόμα πιο σημαντικό ρόλο. Ο ρόλος της δημοσιογραφίας στην ενημέρωση, στον μορφωτικό και πολιτιστικό τομέα είναι καλά γνωστός και δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνουμε γνωστές κοινές αλήθειες για τη συμβολή των μέσων σε αυτούς τους τομείς.
Στις μέρες μας τα ΜΜΕ είναι συνδιαμορφωτές της κοινωνικής πραγματικότητας, συνεπώς ο ρόλος τους είναι ακόμα πιο σημαντικός. Η δημοσιογραφία παρά τις οποιεσδήποτε αδυναμίες, λάθη, παραλείψεις και σκοπιμότητες συγκεκριμένων ΜΜΕ, εξακολουθεί να λειτουργεί και ως τέταρτη εξουσία, εξακολουθεί να πληροφορεί, να ενημερώνει και να προσανατολίζει τους πολίτες στο σύνθετο κοινωνικο – πολιτικό γίγνεσθαι της εποχής μας..
Σήμερα πέρα από τους οργανισμούς των ΜΜΕ ,τις κυβερνήσεις, τα κόμματα, θεωρώ αναγκαίο για κάθε εταιρεία, για τον κάθε οργανισμό, να έχει το δικό του λειτουργό στα θέματα των μέσων επικοινωνίας, είτε αυτά είναι τα παραδοσιακά μέσα, έντυπα και ηλεκτρονικά, είτε τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. Αποκτούν τεράστιες δυνατότητες και πλεονεκτήματα εκείνοι οι οργανισμοί και εταιρείες που έχουν εξειδικευμένο άτομο με σπουδές στη δημοσιογραφία να χειρίζεται αυτά τα ζητήματα, τόσο για σκοπούς εσωτερικής επικοινωνίας όσο και για σκοπούς δημοσιότητας και σχέσεων με την κοινωνία. Συνεπώς, διευρύνεται και το επαγγελματικό πεδίο απασχόλησης των φοιτητών δημοσιογραφίας.
Τα κοινωνικά μέσα
ΕΡ: Υπάρχει μια εξέλιξη των κοινωνικών μέσων παγκοσμίως. Αυτό είναι θετικό ή αρνητικό;
ΑΠ: Υπάρχουν και τα θετικά και τα αρνητικά. Μπορούν να αξιοποιηθούν θετικά για την κοινωνία και τον άνθρωπο και την ενημέρωση, αλλά μπορούν να αξιοποιηθούν και αρνητικά. Αυτό είναι ένα διαχρονικό πρόβλημα το πως ο άνθρωπος αξιοποιεί την τεχνολογία. Από τον καιρό που ανακαλύψαμε το μαχαίρι το οποίο μας είναι χρήσιμο για χίλια δυο πράγματα, συνάμα μπορεί να είναι και φονικό εργαλείο, το ίδιο ισχύει και για την πυρηνική ενέργεια, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το καλό της ανθρωπότητας αλλά και για την καταστροφή της. Συνεπώς έγκειται στο πως ο άνθρωπος αξιοποιεί την οποιαδήποτε τεχνολογία. Και η τεχνολογία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν μπορεί να εξαιρείται από αυτήν την γενική προσέγγιση. Θεωρώ όμως ότι είναι το παρόν και το μέλλον όσον αφορά στη δημοσιογραφία και την επικοινωνία γενικότερα. Διανύουμε μια μεταβατική περίοδο όπου συνυπάρχουν τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης μαζί με τα κοινωνικά μέσα, περνούμε από την αναλογική τεχνολογία στην ψηφιακή τεχνολογία. Όλα αυτά θα βρουν την ισορροπία τους. Δεν ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν ότι θα εξαφανιστούν εντελώς οι έντυπες εφημερίδες, αλλά πιστεύω πως θα αλλάξει ο χαρακτήρας τους.
ΕΡ: Δηλαδή;
ΑΠ: Πέρα από ειδησεογραφικές θα έχουν ένα περισσότερο χαρακτήρα ανάλυσης, άποψης, προσανατολισμού. Ακόμα και στο παραδοσιακό σχήμα, τα πέντε w (where, when, who, what, why) και το ένα h (how), προστίθεται ακόμη ένα w (what) «τί», σε όλα αυτά: Tι σημασία έχει αυτή η είδηση, αυτή η πληροφορία, για τον άνθρωπο, για τον πολίτη, για την κοινωνία; Ο σύγχρονος δημοσιογράφος καλείται να επεξηγήσει την χρησιμότητα της είδησης. Πέρα από το παραδοσιακό σχήμα είναι αναγκαίο να επεξηγηθεί σε τι βοηθά αυτή η είδηση, αυτή η πληροφορία. Σε αυτό τον κυκεώνα των ειδήσεων και πληροφοριών τι σημαίνει αυτή η είδηση; Σε αυτό τον ωκεανό της πληροφορίας και της παραπληροφόρησης πως ξεχωρίζω εγώ ο πολίτης τι μου είναι χρήσιμο;
ΕΡ: Πέρα από τη γνώση και τις σπουδές, τι ρόλο παίζει το ήθος του δημοσιογράφου στη καριέρα του;
ΑΠ: Είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό στοιχείο. Μπορώ να πω ότι αξίζει περισσότερο και από οποιαδήποτε γνώση, ικανότητα, δεξιότητα και εμπειρία. Η ηθική της αναζήτησης της αλήθειας τόσο στη δημοσιογραφία και γενικότερα στην ενημέρωση, όσο και στην επιστήμη, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος γι αυτό που κάνει ο καθένας. Δεν είμαστε εξασφαλισμένοι σε ότι αφορά το θέμα της αλήθειας, σε φιλοσοφικό επίπεδο. Αλλά, αναζητούμε την αλήθεια, στοχεύουμε στην αλήθεια και προχωρούμε προς την αλήθεια. Συνεπώς η ηθική διάσταση και η δημοσιογραφική δεοντολογία ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες είναι σημαντικές επειδή έχουν σχέση με την ασθένεια της αξιοπιστίας. Στο Τμήμα Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου Frederick δίνεται ιδιαίτερη σημασία και σε αυτό το θέμα τόσο με τη διδασκαλία συγκεκριμένου γνωστικού αντικειμένου για την Νομοθεσία των ΜΜΕ και τη Δημοσιογραφική Δεοντολογία όσο και με την ευρύτερη ηθικο- φιλοσοφική προσέγγιση του θέματος. H αξιοπιστία για να χτιστεί χρειάζεται χρόνο και για να χαθεί χρειάζεται μόνο μια στιγμή.
Εδώ ισχύει η λαϊκή ρήση «κάλλιο να σου βγει το μάτι παρά το όνομα».
