Κυκλοφόρησε πρόσφατα ο 4ος τόμος του Journal of Critical Studies in Business and Society με θέμα “Visual forms of power in the era of crisis”.
Το Journal of Critical Studies in Business & Society είναι ετήσιο διεθνές επιστημονικό περιοδικό που στελεχώνεται από μια διεθνή ομάδα κορυφαίων ακαδημαϊκών και διανοητών της εποχής μας. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα ονόματα των Ulrich Beck, Fredric Jameson, Ernesto Laclau, RickWolff, Martin Jay, Douglas Kellner, Henry Giroux, Stanley Aronowitz, MarkPoster κλπ. Σε κάθε τεύχος του προσεγγίζει κριτικά, ερευνά και αναλύει ειδικά θέματα κοινωνικής και πολιτισμικής υφής της τρέχουσας πραγματικότητας.
Ο καθηγητής Κώστας Γουλιάμος, Αντιπρύτανης Ερευνών & Διεθνών Σχέσεων του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου έχει τη Διεύθυνση Σύνταξης του περιοδικού.
Προσκεκλημένη συντάκτης του 4ου τόμου είναι η Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Βίκυ Καραΐσκου. Ο τόμος συγκεντρώνει κείμενα διακεκριμένων ακαδημαϊκών που πραγματεύονται το θέμα της ‘εξουσίας’ και τους τρόπους με τους οποίους αυτή γίνεται απτή και αντιληπτή στο κοινωνικό σώμα.
Η έννοια της ‘εξουσίας’ στη θεωρία του Foucault αντιμετωπίζεται όχι ως αντικείμενο, αλλά ως σχέση. Η εξουσία ασκείται στο κοινωνικό σώμα μέσω της εικόνας και η πολιτισμική παραγωγή αποτελεί το κατ’ εξοχήν πεδίο ‘δράσης’ της. Τα πολιτικά καθεστώτα, και όχι μόνο αυτά, στρέφονται συχνά στην καλλιτεχνική παραγωγή για να διαδώσουν την ιδεολογία τους, να εδραιώσουν την εξουσία τους και να εμπλέξουν το κοινό σε πράξεις και συμπεριφορές με συμβολικές και υλικές συνέπειες.
Η παρούσα και εν εξελίξει κρίση του νεοφιλελεύθερου συστήματος αναπόφευκτα θέτει υπό αμφισβήτηση θεμελιώδεις πεποιθήσεις. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η φωτογραφία, ο κινηματογράφος, οι εικαστικές τέχνες, η διαφήμιση συγκαταλέγονται μεταξύ των κύριων ‘φορέων’ που αντανακλούν τις ριζικές αλλαγές οι οποίες συντελούνται γύρω μας τα τελευταία χρόνια. Ταυτόχρονα, όμως, διατηρούν και μεταφέρουν τις ιδεολογικές δομές του παρελθόντος μαζί με τη συμβολική τους αξία.
Πως βλέπουμε και πως κτίζουμε οπτικά στερεότυπα;
Ο καθηγητής Greg Elmer (Ryerson University) σχολιάζει τη δύναμη της δημοσιοποίησης και της δημοσιότητας σε σχέση με την έκρηξη των socialmedia και εστιάζει στον αντίκτυπο που έχουν στην καθημερινότητα.
Ο Mike Featherstone, καθηγητής κοινωνιολογίας (Goldsmiths University of London), εστιάζει στις έννοιες του ορατού και της προβολής, οι οποίες αποτελούν κύρια συστατικά της σημερινής κοινωνικής ζωής και των ταυτοτήτων της, και σχολιάζει τους μηχανισμούς που τις τροφοδοτούν.
Ο William Anselmi, καθηγητής πολιτισμικών σπουδών (University of Alberta), και η Lise Hogan, ανεξάρτητη ερευνήτρια στο Μεξικό, σε θέματα οπτικών μέσων, πραγματεύονται τη δύναμη του λόγου και της εικόνας μέσα από τις κινηματογραφικές ταινίες Orphée του Jean Cocteau (1950), 2001: A Space Odyssey του Stanley Kibrick (1968) και Hugo του Martin Scorsese (2011).
Η Ιφιγένεια Βαμβακίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια νεότερης ελληνικής ιστορίας και πολιτισμού (Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας), εστιάζει στη δομή και στην αισθητική των ταινιών με θέμα τον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο που γύρισαν έλληνες σκηνοθέτες.
Η Ειρήνη Στάθη, αναπληρώτρια καθηγήτρια θεωρίας του κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών μέσων (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), σχολιάζει την αισθητική και πολιτική διάσταση του ορατού και του ‘βλέπειν’ και αναλύει τη συμβολική αξία του πρώτου.
Η Βίκυ Καραΐσκου, επίκουρη καθηγήτρια ιστορίας της τέχνης (Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου), αποδομεί αισθητικά και σημειολογικά τις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας 2004.
