Κυπριακές διασημότητες


ΤΗΣ ΖΗΝΑΣ ΠΟΥΛΛΗ*

Οι επιστήμονες Donna Rockwell (Michigan School of Professional Psychology) και DavidC. Giles (University of Winchester) μελέτησαν την επίδραση του να είναι κάποιος διάσημος μέσα από τις συνεντεύξεις 15 πολύ γνωστών διάσημων Αμερικανών. Μέσα από τις συνεντεύξεις φωτίστηκαν οι υπαρξιακές παράμετροι του να είσαι διάσημος στη σύγχρονη κοινωνία. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα  ήταν όλοι διάσημοι αλλά σε διαφορετικούς τομείς: πολιτικοί, νομικοί, επιχειρηματίες, αθλητές, μουσικοί, ηθοποιοί, παρουσιαστές και κωμικοί. Όλες οι συνεντεύξεις αναλύθηκαν και ακολούθως εξήχθησαν συμπεράσματα. Σε σχέση με το άτομο, η μελέτη βρήκε τα αυτονόητα, όπως απώλεια της ιδιωτικής ζωής,  μεγάλες προσδοκίες, ικανοποίηση των αναγκών του εγώ και μια συμβολική αθανασία. Σε σχέση με τον άλλο κόσμο, η διασημότητα οδηγεί στον πλουτισμό, τους πειρασμούς, την εύκολη πρόσβαση και τις επιπτώσεις στην οικογενειακή ζωή. Περιοχές ανησυχίας στο ψυχολογικό επίπεδο είναι η διάσπαση χαρακτήρα, έλλειψη εμπιστοσύνης και απροθυμία να εγκαταλείψουν τη φήμη. 

Τα τελευταία χρόνια λόγω των μέσων μαζικής ενημέρωσης δοξάστηκαν τα «κατορθώματα» των διάσημων ανθρώπων, ώστε η αναγνωρισιμότητα έχει γίνει ένας επιθυμητός στόχος για πολλούς στη σύγχρονη κοινωνία. Προσδοκούν να μιλούν για αυτούς  εκατομμύρια άνθρωποι σε όλα τα μέρη του κόσμου. Όμως αυτό επιτυγχάνεται από πολύ λίγους στη σύγχρονη κοινωνία.

Έχει βρεθεί  ότι οι συνέπειες της φήμης βιώνονται εξελικτικά σε 4 χρονικές φάσεις: 1) περίοδος αγάπης/μίσους προς την εμπειρία (αγαπούν κάποια συνεπακόλουθα και μισούν άλλα). 2) Φάση εθισμού όπου η συμπεριφορά κατευθύνεται αποκλειστικά με στόχο τη φήμη, στο να παραμείνει διάσημος (το δέλεαρ της λατρείας είναι ελκυστικό). Κάποιος ανέφερε ότι αποτελεί τον πιο ισχυρό εθισμό («πολλοί τον πλούτο εμίσησαν αλλά την δόξα ουδείς». 3) Φάση αποδοχής που απαιτεί τη μόνιμη αλλαγή στις καθημερινές συνήθειες. 4) Και τελικά φάση προσαρμογής όπου υιοθετούνται νέες συνήθειες ως συνέπειες της διασημότητας. Προσαρμογή μπορεί να συνεπάγεται απομόνωση ή δυσπιστία. Όλοι οι συμμετέχοντες περιέγραψαν ότι περνούν από αυτές τις φάσεις στη διάρκεια της ζωής τους.

Συνήθως, όταν τα φώτα της διασημότητας ανάψουν ξαφνικά πάνω σε κάποιον, τον βρίσκουν απροετοίμαστο. Ο νεοφανής διάσημος βρίσκεται μπροστά σε έναν κόσμο παράξενο, αμήχανο, επεμβατικό και είναι γεμάτος σύγχυση. Στη ζωή του διάσημου υπάρχει κολακεία, ζεστασιά, ικανοποίηση του εγώ, λατρεία, απεριόριστη πρόσβαση,  πλούτος και συναναστροφή με άλλους διάσημους ανθρώπους. Πολλοί είναι απροετοίμαστοι με την ξαφνική σημασία που δίνεται στην κάθε τους πράξη. Παρουσιάζεται μπροστά τους ένα καινούργιος κόσμος που δεν ήξεραν καν ότι υπήρχε και μπορεί να «απογειωθούν» (γεμίζουν τα μυαλά αέρα). Ο κόσμος επιδιώκει την παρέα τους, το αυτόγραφο τους, θέλει να φωτογραφηθεί μαζί τους.  Σε αρκετές περιπτώσεις η αναγνωρισιμότητα τους βαρά κατακέφαλα.

Σε πολλά ζωντανά προγράμματα (reality shows) επιστρατεύονται σύμβουλοι ψυχολόγοι, για να βοηθούν τους διαγωνιζόμενους να μετριάζουν τις επιπτώσεις της ξαφνικής προβολής και αναγνωρισιμότητας ως τηλεοπτικοί αστέρες.

Ένας διάσημος ηθοποιός του Hollywood είπε: «όσο πιο διάσημος γίνεσαι τόσο περισσότερο πλησιάζεις προς τον Καλιγούλα ή το Νέρωνα». Χρειάζεται μια ισορροπία μεταξύ της ναρκισσιστικής ικανοποίησης και του ενδιαφέροντος και ενσυναίσθησης για τους άλλους.

Προφανώς στην Κύπρο δεν έχουμε Hollywood, για να ανησυχούμε, αλλά έχουμε πολλά κανάλια οπότε το φαινόμενο μας αγγίζει. Η δημοσιότητα μέσα από διάφορες εκπομπές και η ξαφνική επιτυχία μπορεί να «βαρέσει μερικούς στο κεφάλι», να πιστέψουν στην υπεροχή τους, να αποκτήσουν θράσος  ώστε να «βγάζουν τη γλώσσα τους περίπατο» και να επιτίθενται σε ανθρώπους που πιθανώς να τους ευεργέτησαν.  Και είναι γεγονός ότι όσο πιο γρήγορα ανεβεί κάποιος τόσο και πιο γρήγορα «απογειώνεται» αλλά τελικά καταλήγει ακόμα ένας  ... διάττων αστέρας.

*Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού  




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










243