ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΣΕΡΑΦΕΙΜ*
Ανήμερα των εκδηλώσεων καταδίκης της ανακήρυξης του ψευδοκράτους, ας ασχοληθούμε με τον «λατρεμένο» μας γείτονα! «Δεν υπάρχει χώρα που να ονομάζεται Κύπρος», λέει. Η δήλωση αυτή έγινε πρωτίστως για να την ακούσουν οι Τούρκοι και λιγότερο εμείς ή η Ε.Ε. Ο Ερντογάν έχει να αντιμετωπίσει πολλά ανοικτά μέτωπα στην Τουρκία – ακόμα και γκρίνια στο δικό του κόμμα εξαιτιας του δογματικού ηθικισμού του και των ακραίων τοποθετήσεών του. Στο θέμα, για παράδειγμα, της απαγόρευσης συγκατοίκησης φοιτητών και φοιτητριών σε κοινές εστίες (άκουσον, άκουσον!) κατεγράφη έντονη δημόσια αντίδραση από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και κυβερνητικό εκπρόσωπο, Μπουλέντ Αρίντς, εκ των ιδρυτικών στελεχών του AKP. Και ποιος είναι ο πιο βολικός τρόπος για να ξεχαστεί η αντιπαράθεση; Μία εθνικιστική δήλωση για την Κύπρο.
Αλλά την εμπρηστική αυτή δήλωση δεν την άκουσαν μόνο οι Τούρκοι. Την ακούσαμε και εμείς. Όλοι μας έχουμε θυμώσει. Έχουμε αγανακτήσει. Την καλύτερη απάντηση στον Ερντογάν τη δίνει, όμως, η αρθρογράφος Τουμάι Τουγιάν, στην εφημερίδα Yeni Duzen: «σε μια χώρα που λέγεται Κύπρος τι δουλειά έχουν 40 χιλιάδες δικοί σου στρατιώτες; Γιατί η σημαία σου κυματίζει σε κάθε γωνιά; Ποιος είσαι εσύ και όταν το θέμα των Βαρωσίων έρχεται στην ημερήσια διάταξη, μπορείς να πεις σαν να ήταν ιδιοκτησία σου ότι «εγώ δεν θα δώσω σπιθαμή γης στην Κύπρο ακόμη και για την πλήρη ένταξη;»
Κρατήστε την τελευταία φράση που αποδίδεται στο Τούρκο πρωθυπουργό: «εγώ δεν θα δώσω σπιθαμή γης στην Κύπρο ακόμη και για την πλήρη ένταξη». Δεν είναι καιρός οι κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας να αναγνωρίσουν τις πραγματικές προθέσεις των Τούρκων και να συνειδητοποιήσουν επιτέλους ότι πρέπει να ξανασκεφτούν την όλη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού; Δηλαδή, ποια είναι η βάση, ποιοι είναι οι παίκτες, ποιος ο ρόλος της ΕΕ, ποια η μορφή της επιδιωκόμενης λύσης. Η επιμονή σε «στρατηγικές» που δοκίμαστηκαν στον χρόνο και απέτυχαν δίνει οξύγονο νίκης στο τουρκικό θράσος με αποτέλεσμα ολοένα και περισσότερες δηλώσεις τέτοιου ύφους και ήθους να ακούμε και να διαβάζουμε.
Ένα τρανταχτό παράδειγμα πολιτικής που δοκιμάστηκε και απέτυχε στη μέχρι τώρα πορεία πραγμάτωσής της είναι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Έχει περίτρανα αποδειχτεί ότι κανένα όφελος δεν προκύπτει από αυτήν για την Ελλάδα και την Κύπρο. Η Τουρκία συνεχίζει να αρνείται να συνεργαστεί με την Ελλάδα σε θέματα διμερούς ενδιαφέροντος (ΑΟΖ, για παράδειγμα, το Αίγαιο κλπ) και επίσης να αρνείται να αναγνωρίσει κράτος-μέλος της ΕΕ, την Κύπρο.
Ακούγεται το «αντεπιχείρημα» ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας μπορεί να μην έχει δώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα μέχρι στιγμής, αλλά η αναθεώρησή της θα έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Το «επιχείρημα» αυτό στηρίζεται πάνω σε πιθανότητες και εικασίες. Δηλαδή, πόσο χειρότερα θα γίνουν τα πράγματα; Θα αρνηθεί η Τουρκία να αναγνωρίσει την Κύπρο; Και τώρα αρνείται. Θα σκληρύνει τη στάση της στο κυπριακό; Και τώρα το κάνει. Θα έχει παράλογες απαιτήσεις; Γιατί η τωρινή απαίτησή της για λύση δύο κρατών στην Κύπρο είναι λογική; Δεν θα έχουμε μοχλό πίεσης; Και τώρα που θεωρητικά έχουμε, τι έχουμε πετύχει; Θα κάνει εισβολή η Τουρκία ξανά; Να σοβαρευτούμε!
Αν βγαίνει κάποιο συμπέρασμα από τις τελευταίες δηλώσεις Ερντογάν είναι ότι πρέπει να επανασχεδιάσουμε, από κοινού με την Ελλάδα, την εθνική μας στρατηγική χωρίς φοβικά σύνδρομα και τάσεις ραγιαδισμού, με μόνο στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των δικών μας συμφερόντων.
Υ.Γ.
Και ένα quiz για τον λατρεμένο μας γείτονα: η εφημερίδα που αναδημοσίευσε την κατάπτυστη δήλωσή σου, πώς ονομάζεται; Kibris δεν ονομάζεται; Ή μήπως δεν αναγνωρίζεις ούτε την εφημερίδα;
*Honorary Research Fellow, University College London
