«Αν είναι κάτι που δεν με ικανοποιεί είναι ότι για δέκα χρόνια μιλούμε για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και μεταρρύθμιση δεν έγινε στην ουσία. Άρχισε, αλλά δεν πρέπει να έχει τόση καθυστέρηση, διότι μετά όταν θα αρχίσει πρέπει να κάνεις μεταρρύθμιση πάνω στη μεταρρύθμιση. Δεν μπορεί τόσα χρόνια που συζητούμε για μεταρρύθμιση στο λύκειο και να μην έγινε. Στην Κύπρο τίποτε δεν αλλάζει εύκολα. Είναι μικρή και συντηρητική κοινωνία η Κύπρος, τίποτε δεν αλλάζει εύκολα».
Αυτό αναφέρει στο β΄ μέρος της συνέντευξής του στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα Paideia-News.com ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Διευθυντών Μέσης Εκπαίδευσης (ΣΕΔΜΕΚ) και Διευθυντής του 7ου Λυκείου Πολεμιδιών, Κυριάκος Μπαρρής.
Αλλού υπάρχει, αλλού δεν υπάρχει συνεργασία Διευθυντή-Γονέων
ΕΡ: Υπάρχει συνεργασία μεταξύ των Διευθυντών των σχολείων και των Συνδέσμων Γονέων, αλλά και σχετική ενημέρωση αναφορικά με τους άπορους μαθητές;
ΑΠ: Πρέπει να υπάρχει. Τώρα δεν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους όλων. Αλλού υπάρχει, αλλού δεν υπάρχει. Αλλού δεν υπάρχει με ευθύνη των Διευθυντών και αλλού δεν υπάρχει με ευθύνη των Συνδέσμων Γονέων. Εδώ υπάρχει. Και συνεργάζομαι με τους γονείς, ιδίως στην αντιμετώπιση των απόρων παιδιών. Η άποψή μου είναι ότι οι Σύνδεσμοι Γονέων πρέπει να έχουν όρια. Να ενδιαφέρονται για το σχολείο, να ενημερώνονται, να βοηθούν, αλλά ως εκεί. Δηλαδή να μην παρεμβαίνουν στα εκπαιδευτικά. Είναι ευθύνη και ικανότητα του Διευθυντή να βάλει τα όριά του. Από την άλλη υποχρεούται να ενημερώσει και να έχει καλή συνεργασία με τους γονείς. Δεν θα πετύχει το σύστημα αν ο γονιός δεν συνεργάζεται. Κάνουμε και σεμινάρια κοινά. Για την παραβατικότητα που είπαμε, για το κάπνισμα για τα ναρκωτικά. Όμως, είναι απογοητευτική η συμμετοχή των γονιών. Έχω εδώ εφτακόσιους γονείς και κάνω σεμινάριο για το κάπνισμα και έρχονται είκοσι. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει παντού. Υπάρχει μια αδιαφορία. Είναι γνώρισμα της κοινωνίας μας. Όμως θεωρώ ως προϋπόθεση να πάει καλά το σχολείο να υπάρχει καλή συνεργασία σχολείου – γονιών, αλλά θέλει ισορροπία.
Ο πιο σημαντικός παίκτης είναι οι μαθητές
ΕΡ: Σε ποιους πυλώνες πιστεύετε ότι πρέπει να στηριχτεί το Υπουργείο Παιδείας για να υπάρξει μια επιτυχημένη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση;
ΑΠ: Θα πρέπει να αναρωτηθούμε ποιοι είναι οι παίκτες του παιχνιδιού. Είναι πρώτα απ’ όλα το Υπουργείο Παιδείας, οι εκπαιδευτικοί μαζί με τη Διεύθυνση, οι μαθητές και οι γονείς. Αυτοί είναι οι πυλώνες. Επίσης πυλώνας μπορεί να θεωρηθεί και η ευρωπαϊκή πολιτική. Δηλαδή πρέπει το σύστημα να συνάδει με τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Δεν θα τα αντιγράψει εντελώς, αλλά δεν πρέπει το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου να έχει μεγάλη απόκλιση από τα κοινά ευρωπαϊκά δεδομένα, παρόλο που η κάθε χώρα είναι διαφορετική. Δηλαδή, για παράδειγμα, δεν μπορώ ν’ αντιγράψω εδώ το σύστημα της Φιλανδίας. Αλλά, δεν μπορείς να είσαι και εντελώς έξω. Τώρα, ο πιο σημαντικός παίκτης είναι οι μαθητές. Άρα στο μυαλό του Υπουργείου Παιδείας είναι πιο είναι το καλό για τα παιδιά, για τους αυριανούς νέους, τους αυριανούς επιστήμονες, τι αλλαγές πρέπει να κάνουν ώστε να βγάζουμε καλύτερους μαθητές, πιο ικανούς να μπουν στο Πανεπιστήμιο, αυριανούς επιστήμονες και αυριανούς ηγέτες. Άρα πρέπει να προσέξει καλά το μαθητή που είναι ο «πελάτης» όλων μας και μετά είναι οι εκπαιδευτικοί, τους οποίους δεν μπορεί να αγνοεί. Αλλά πάλι θέλεις ισορροπίες. Δεν πρέπει, ας πούμε, να δίνεται μεγάλη έμφαση στα συνδικαλιστικά ή τα εργασιακά των εκπαιδευτικών, αν αυτό δεν οδηγεί στη βελτίωση και το όφελος των παιδιών. Στο μυαλό μας είναι το καλό των παιδιών. Ο κυριότερος πυλώνας είναι αυτός.
Στην Κύπρο τίποτε δεν αλλάζει εύκολα
ΕΡ: Είστε ικανοποιημένοι από το πρόγραμμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης που εξήγγειλε η προηγούμενη κυβέρνηση, καθώς και τις αλλαγές σχετικά με το ωρολόγιο πρόγραμμα; Ποια σημεία σας ικανοποιούν και ποια όχι;.
ΑΠ: Επειδή είμαι σε λύκειο, όσες αλλαγές έγιναν, έγιναν στα γυμνάσια και ακόμα να μπουν στα λύκεια. Αν έχει κάτι που δεν με ικανοποιεί είναι ότι έχει δέκα χρόνια που μιλούμε για εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και μεταρρύθμιση δεν έγινε στην ουσία. Άρχισε, αλλά η μεταρρύθμιση δεν πρέπει να έχει τόση καθυστέρηση, διότι όταν θα αρχίσει πρέπει να κάνεις μεταρρύθμιση πάνω στη μεταρρύθμιση. Δεν μπορεί τόσα χρόνια που συζητούμε για μεταρρύθμιση στο λύκειο και να μην έγινε. Γι’ αυτό ανέφερα και πριν ότι στην Κύπρο τίποτε δεν αλλάζει εύκολα. Είναι μικρή κοινωνία η Κύπρος, είναι συντηρητική κοινωνία και τίποτε δεν αλλάζει εύκολα. Γι ‘αυτό δεν είμαι ευχαριστημένος από την ταχύτητα της μεταρρύθμισης. Όσον αφορά τα γυμνάσια δεν ξέρω πολλές λεπτομέρειες. Ακούω και παράπονα από τους εκπαιδευτικούς, υπάρχουν και σημεία που είναι ωραία, αλλά περιμένουμε ακόμα. Να γίνει νέο σύστημα αξιολόγησης για παράδειγμα, και των εκπαιδευτικών, που είναι πολύ σημαντικό και δεν έγινε ακόμα.
Στο λύκειο πρέπει να αλλάξει αυτό που ισχύει τώρα, το ενιαίο λύκειο. Υπάρχουν πάρα πολλές επιλογές των μαθητών, συνδυασμοί επιλογών. Οι μαθητές επιλέγουν και πιο εύκολα μαθήματα για να έχουν καλύτερο βαθμό και ίσως ήταν καλύτερο το περασμένο σύστημα των κλάδων που ήταν πιο συγκροτημένο και έβγαζε πιο δυνατούς μαθητές. Οι πολλοί συνδυασμοί, η ευκαιρία των μαθητών να επιλέγουν εύκολες λύσεις για να έχουν βαθμούς χάλασε την ποιότητα. Άρα στο λύκειο κάτι πρέπει να αλλάξει.
Αυξήθηκαν και οι άριστοι μαθητές, αλλά…
ΕΡ: Άρα θεωρείτε ότι οι μαθητές είδαν με επιπολαιότητα αυτή την ευκαιρία της επιλογής των μαθημάτων;
ΑΠ: Όταν σου δίνουν την ευκαιρία, και είσαι δεκαπέντε και δεκαέξι χρονών, θα κάνεις επιλογές, θα το εκμεταλλευτείς. Δεν αδικώ τους μαθητές. Αφού μπορεί να πάρει το μάθημα, που δεν του χρειάζεται, αλλά θα έχει 20’. Αυξήθηκαν και οι άριστοι μαθητές, αλλά αυτό δεν έχει αντίκρισμα στο Πανεπιστήμιο. Όταν πριν είκοσι χρόνια πήγαιναν οι κύπριοι στα Πανεπιστήμια της Ελλάδας οι μαθητές της Κύπρου των θετικών επιστημών ξεχώριζαν. Και αυτά που έκαναν στο πρώτο πανεπιστημιακό έτος τα έκαναν στην γ’ λυκείου στην Κύπρο και υπερτερούσαν των ελλαδιτών. Τώρα δεν συμβαίνει αυτό. Χαλάσαμε την ποιότητα.
Μεγάλη η ζημιά εάν ισχύσει η παγοποίηση των προαγωγών
ΕΡ: Πώς επηρεάζει τους Διευθυντές, Βοηθούς Διευθυντές και γενικά τη διοίκηση των σχολείων η εξαγγελία παγοποίησης θέσεων προαγωγών; Υπάρχει τρόπος να ανατεθούν σε άλλους οι αρμοδιότητες των Διευθυντών ή των Βοηθών;
ΑΠ: Τρόπους μπορούν να βρουν, αλλά δεν είναι η καλύτερη λύση. Θεωρώ ότι θα είναι μεγάλη η ζημιά εάν τελικά ισχύσει η παγοποίηση και τα σχολεία λειτουργήσουν με λιγότερους από όσους πρέπει, Βοηθούς Διευθυντές για παράδειγμα, τότε θα χαλάσουμε πάλι την ποιότητα. Εάν αυτοί που σκέφτονται την παιδεία σκέφτονται με οικονομικούς όρους, τότε θα χαλάσουμε τα σχολεία. Θέλει πολλή προσοχή, τώρα με την οικονομική κρίση, να μην την πληρώσουν τα σχολεία. Οι πολλές περικοπές θα διαλύσουν τα σχολεία. Απευθύνουμε έκκληση εις την πολιτεία να δει τα σχολεία με άλλους όρους, διότι, ίσως ο μόνος τρόπος να βγεις και από την κρίση, είναι η παιδεία και ο πολιτισμός. Εάν όμως παγοποιήσουμε τα πράγματα στα σχολεία θα το πληρώσει η κοινωνία. Θεωρώ ότι είναι μέγα λάθος έστω και αν έχει δικαιολογητικό οικονομικό.
Το ΥΠΠ να παραχωρήσει περισσότερη αυτονομία στον Διευθυντή
ΕΡ: Ποιες είναι οι εισηγήσεις σας προς το Υπουργείο Παιδείας σχετικά με διάφορα θέματα που αντιμετωπίζετε καθημερινά ως Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Διευθυντών;
ΑΠ: Να παραχωρήσει περισσότερη αυτονομία στον Διευθυντή του σχολείου, οικονομική και διοικητική, για να έχει ταχύτητα ο Διευθυντής και να έχει αποτελεσματικότητα. Και να εμπιστευτεί επιτέλους περισσότερο τους Διευθυντές. Δυστυχώς η πολιτεία πιο πολύ εμπιστεύεται τις Σχολικές Εφορίες, και θεωρώ ότι είναι εξευτελιστικό για τον Διευθυντή, εάν χρειαστεί να κάνει μια δαπάνη ή μια αγορά €50, να χρειάζεται έγκριση της εφορίας. Πρέπει ο ρόλος του Διευθυντή να αναβαθμιστεί και το κύρος και η αξιοπρέπειά του. Εμείς γι’ αυτό αγωνιζόμαστε. Ο συντηρητισμός και ο συγκεντρωτισμός του συστήματος είναι ανασταλτικός παράγοντας για ανέλιξη και εξέλιξη του σχολείου. Θέλουμε οι Διευθυντές να έχουμε περισσότερο λόγο στα δρώμενα τα εκπαιδευτικά, διότι είμαστε στην πρώτη γραμμή και όλα καταλήγουν στο Διευθυντή.
Για ένα σχολείο ανθρώπινο, δημοκρατικό και χαρούμενο
ΕΡ: Θέλετε να απευθύνετε κάποιο μήνυμα;
ΑΠ: Θα έλεγα στους συναδέλφους Διευθυντές ότι δεν είναι εργοδότες, οι καθηγητές είναι συνάδελφοί τους και κανείς να μη δοκιμάζει να κάνει το σχολείο του στρατόπεδο, φυλακή, ούτε εκκλησία. Αλλά όλοι πρέπει να αγωνιστούμε για ένα σχολείο ανθρώπινο, δημοκρατικό και χαρούμενο. Για να θεωρείς ότι πέτυχες, πρέπει όσοι είναι εδώ, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές, να είναι χαρούμενοι και ευτυχισμένοι. Αυτό είναι το σχολείο του μέλλοντος.