Λανθασμένη η ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*  

Στις 27 Μαρτίου  έπρεπε να εορτάζουμε φέτος το Πάσχα αντί την 1^η Μαΐου 2016 που θα εορτασθεί λανθασμένα. Το πιο πάνω συμπέρασμα προκύπτει αν εφαρμόσουμε με το Γρηγοριανό ημερολόγιο τον Κανόνα του Πάσχα που θέσπισε  η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος  στη Νίκαια 325 το μ. Χ  . Ο Κανόνας  όρισε όπως το χριστιανικό Πάσχα εορτάζεται την Κυριακή που ακολουθεί την  Πανσέληνο που συμπίπτει ή έπεται της εαρινής ισημερίας και σε κάθε περίπτωση μετά το ιουδαϊκό Πάσχα . Αν η εαρινή Πανσέληνος συμπίπτει με Κυριακή τότε το Πάσχα εορτάζεται την Κυριακή που έπεται της Πανσελήνου.

 Η εαρινή ισημερία συμβαίνει κάθε χρόνο στις  21 Μαρτίου. Το 2016 η εαρινή Πανσέληνος είναι στις 23 Μαρτίου ημέρα Πέμπτη. Προφανώς λοιπόν το Πάσχα θα έπρεπε να εορταστεί την Κυριακή 27 Μαρτίου 2016 και όχι την 1^η Μαΐου με πέντε εβδομάδες καθυστέρηση. Ανάλογα θα έπρεπε να μετακινηθούν προς τα πίσω και όλες οι κινητές γιορτές που η ημερομηνία τους καθορίζεται από το Πάσχα.  

Ο λάθος υπολογισμός

Η ορθόδοξη εκκλησία επιμένει να υπολογίζει το Πάσχα  με βάση το Ιουλιανό ημερολόγιο που έχει δεκατρείς ημέρες καθυστέρηση από το Γρηγοριανό.  Το δεύτερο είναι ακριβέστερο εφόσον υπολογίζει τη μέση διάρκεια του έτους στις 365,2425* ημέρες αντί στις 365,25 στο Ιουλιανό.  Χρησιμοποιούμε το Γρηγοριανό ημερολόγιο στην καθημερινή μας ζωή ήδη από το 1923 όταν το αποδέχτηκε η Ελληνορθόδοξη εκκλησία και είναι απορίας άξιο γιατί η εκκλησία συνεχίζει να υπολογίζει το Πάσχα με το Ιουλιανό ημερολόγιο, εφόσον και η ίδια αποδέχτηκε ότι είναι λανθασμένο.

Η Εκκλησία  προκειμένου για τον υπολογισμό του Πάσχα  του 2016 μετρά την 23^η  Μαρτίου  ως 10^η  Μαρτίου και άρα θεωρεί λανθασμένα ως εαρινή πανσέληνο την Παρασκευή 22^α Απριλίου 2016 την οποία μετρά  λανθασμένα ως την 9^η Απριλίου. Επιπλέον το Εβραϊκό Πάσχα φέτος εορτάζεται στις 23/24* Απριλίου γεγονός που οδηγεί στην περεταίρω μετάθεση της εορτής του Πάσχα από την Κυριακή 24^η Απριλίου στην Κυριακή 1^η Μαΐου.

Δεδομένου ότι η υπεροχή του Γρηγοριανού ημερολογίου έναντι του Ιουλιανού αυξάνεται κατά 3 ημέρες κάθε τετρακόσια χρόνια θα έρθει κάποια εποχή που το Πάσχα θα εορτάζεται τους θερινούς μήνες αν δεν εγκαταλειφθεί ο υπολογισμός της μέγιστης εορτής της χριστιανοσύνης με το λανθασμένο Ιουλιανό ημερολόγιο.

 Επίδραση της  λανθασμένης ημερομηνίας του Πάσχα στη σχολική ζωή

Ο λανθασμένος τρόπος υπολογισμού του Πάσχα έχει ως αποτέλεσμα το δεύτερο τρίμηνο του σχολικού έτους 2015-2016 στα δημοτικά  να έχει υπερδιπλάσια διάρκεια από το τρίτο τρίμηνο. Η διάρκεια του δεύτερου τριμήνου φέτος είναι 15,4 εβδομάδες ( 74 εργάσιμες μέρες ) ενώ του τρίτου τριμήνου  μόνο 6 εβδομάδες ( 29 εργάσιμες ημέρες ). Αν το Πάσχα εορταζόταν στις 27 Μαρτίου τα δύο τρίμηνα θα είχαν ίση διάρκεια. Αυτό θα ήταν πλέον παραγωγικό, γιατί θα βασιζόταν στην κανονική εναλλαγή της εργάσιμης περιόδου με την ανάπαυλα των πασχαλινών διακοπών .

Σημειώσεις

• Στο εβραϊκό θρησκευτικό ημερολόγιο η μέρα αρχίζει με τη δύση του ηλίου και τελειώνει την δύση της επόμενης ημέρας.
• Η διάρκεια του έτους είναι 365,2422 ημέρες. Το λάθος του Γρηγοριανού ημερολογίου ισούται με 0,0003 μέρες κατ’ έτος ενώ του Ιουλιανού 0,0078 ημέρες ετήσια, δηλαδή 26 φορές μεγαλύτερη μέση απόκλιση από την πραγματική διάρκεια.
• Ο εξαίρετος αστρονόμος και μαθηματικός Ιωάννης Φάκας στο βιβλίο του «Πάσχα των Ορθοδόξων..Υπολογισμός με βάση την αστρονομία και μια εισήγηση για διόρθωση» εξηγεί με λεπτομέρεια και παραδείγματα το λάθος. Συστήνω το βιβλίο αυτό σε όσους θέλουν να ενδιατρίψουν σε βάθος.

*Εκπαιδευτικός