ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ*
Πριν από μερικές μέρες, δόθηκεστις εκπαιδευτικές οργανώσεις η πρόταση της Επιτροπής Αναδόμησης/Αναδιαμόρφωσης του Ωρολογίου Προγράμματος Σπουδών των Σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης. Μια πρόταση που θα έπρεπε να στηρίζεται και να τεκμηριώνεται με αδιάσειστα επιστημονικά δεδομένα. Αντί αυτού, παρατηρούμε μια ολιγοσέλιδητεκμηρίωση έξι σελίδων, περιορισμένη επιστημονικά, αφούπαραπέμπει κυρίως στους μέσους όρους του ΟΟΣΑ, παραλείποντας παραπομπές που σχετίζονται με εκπαιδευτικά προηγμένες χώρες. Επιπλέον,στο επεξηγηματικό κείμενο της Επιτροπής,καταγράφονται αρκετά αμφιλεγόμενα σημεία.
Δε θα ασχοληθώ, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, με την κατακρεούργηση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Αγωγής Υγείας, θέματα τα οποία θα έπρεπε να αποτελούν βασικά στοιχεία κάθε σύγχρονουΩρολογίου Προγράμματος, αφού στο δημόσιο διάλογο που ακολούθησε τη δημοσιοποίηση της συγκεκριμένης Πρότασης, αρκετοί συνάδελφοι επιχειρηματολόγησαν για τις αδυναμίες τηςπου σχετίζονται με τα συγκεκριμένα θέματα και για την αναγκαιότητα διαφοροποίησής της.
Ειδικότερα, θα αναφερθώ σε μερικά σημεία πού καταγράφονται στο επεξηγηματικό κείμενο που συνοδεύει την Πρόταση. Συγκεκριμένα, ηΕπιτροπήστο κείμενό της αναφέρει ότι «έλαβε υπόψητην ιδιαιτερότητα της Κύπρου, ως ημικατεχόμενης χώρας». Επειδή δε θα ήθελα να με στείλουν στο «πυρ το εξώτερο», ούτε σε εκτελεστικό απόσπασμα, αλλά ούτε σε κανένα ερημονήσι χαρακτηρίζοντάς με ως «προδότη» ή οτιδήποτε άλλο σχετικό, τονίζω ότιη συγκεκριμένη επιτροπή ασχολήθηκε με αλλαγές στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα, δηλαδή πόσες ώρες θα διδάσκεται η Φυσική Αγωγή, τα Μαθηματικά, η Μουσική και όχι ΤΙ θα περιέχεται στο Αναλυτικό ΠρόγραμμακαιΤΙ θα διδάσκεται. Οι στόχοι και το περιεχόμενο του κάθε μαθήματος, εάν για παράδειγμα θα έχουμε ως στόχο να γνωρίσουν τα παιδιά τα κατεχόμενα εδάφη μας, τα χωριά και τις πόλεις μας και για ό,τι άλλο αφορά την Εισβολή και την Κατοχή, αποτελούν στοιχεία που καταγράφονται στο Αναλυτικό Πρόγραμμα και η συγκεκριμένη Επιτροπή δεν είχε καμία απολύτως σχετική αρμοδιότητα. Να υποθέσουμε δηλαδή, ότι όταν με το καλό λυθεί το κυπριακό πρόβλημα, θα μειωθούν οι ώρες της Μουσικής ή θα αυξηθούν οι ώρες των Μαθηματικών;
Το δεύτερο σημείοτο οποίο θα ήθελα να σχολιάσω αφορά την Εμπέδωση, η οποίαστο επεξηγηματικό κείμενο της Επιτροπής καταγράφεται ως ενότητα «Εμπέδωση της ύλης»,μια αναφορά που υποδηλώνει την περιορισμένη βιβλιογραφική ανασκόπηση. Επιπλέον, εντύπωση προκαλεί και η τοποθέτηση του προέδρου της υποεπιτροπής για το Ωρολόγιο Πρόγραμμα της Δημοτικής, στο Συμβούλιο Δημοτικής και Μέσης, Λεωνίδα Κυριακίδη, ο οποίος ανέφερε ότι δε βρήκαν πουθενά με τι πραγματεύεται η Εμπέδωση και ποια ήταν η φιλοσοφία της.Ανατρέχονταςστις εγκυκλίους του ΥΠΠ με αριθμό 2926 και 3117, μπορεί ο καθένας να βρει επεξηγηματικά κείμενα, τα οποία αναφέρονται στην εισαγωγή της ζώνης της Εμπέδωσης, τίτλους βιβλίων που προσεγγίσουν παρεμφερή θέματα, διευκρινήσεις αλλά και ερωτοαπαντήσεις σχετικές με την εισαγωγή της. Επιπρόσθετα,στις οδηγίες της ΠΟΕΔ (ημ. 22/9/12),οι οποίες θέλω να πιστεύω ότι κατατέθηκαν στην Επιτροπή μέσω του Προέδρου της που συμμετείχε στη διαδικασία, πολύ εύστοχα σημειώνεται ότι «ο χρόνος της Εμπέδωσης παρέχεται στους εκπαιδευτικούς ως η δυνατότητα τακτικής συνάντησης αγωγής του δασκάλου με τους μαθητές, σε μια διαδικασία εμβάθυνσης της παιδαγωγικής σχέσης και ενσυναίσθησης των ιδιαίτερων γνωρισμάτων της προσωπικότητας κάθε μαθητή» και ότι «δεν αποτελεί ένα ακόμα μάθημα με τη συμβατική έννοια». Ακόμη, αναφέρεται στις οδηγίες της ΠΟΕΔ ότι, «η Εμπέδωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες εξατομίκευσης, συναισθηματικής στήριξης, μαθησιακής υποστήριξης, προετοιμασίας σχολικών δραστηριοτήτων, εκπόνησης σχολικών σχεδίων δράσης (projects), επίλυσης συλλογικών προβλημάτων».
Δυστυχώς, η πρόχειρηαντιμετώπιση της όλης διαδικασία δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστη, εάν αναλογιστεί κανείς ότι εισηγούνται επέκταση και διαφοροποίηση μαθημάτων (Ιστορία, Οικιακή Οικονομία),χωρίς να υπάρχειΑναλυτικό Πρόγραμμα για τα συγκεκριμένα μαθήματα (δεν υπάρχει Αναλυτικό Πρόγραμμα Ιστορίας Α΄ και Β΄ τάξης και Αναλυτικό ΠρόγραμμαΟικιακής Οικονομίας), αλλά ούτε αναφέρεταιη έλλειψή τους στο επεξηγηματικό κείμενο της Επιτροπής.
Εν κατακλείδι, θα έπρεπε ο κύριος Υπουργός, να μην κρύβεται πίσω από την Επιτροπή Αναδόμησης/Αναδιαμόρφωσης του Ωρολογίου Προγράμματος Σπουδών Δημοτικής Εκπαίδευσης. Όφειλε πρώτα να αξιολογήσει την Πρόταση, να τηδιαφοροποιήσειεάν δεν τονικανοποιούσεκαι μετά να την παραδώσειστις εκπαιδευτικές οργανώσεις.Ένας πετυχημένος Υπουργός χρειάζεται από τη μια να επιδιώκει την συναίνεση, αλλά από την άλλη να μην αποφεύγει τησύγκρουση και τη διαφοροποίησημε ότι διαφωνεί. Τελικά, θα πρέπει να μας ξεκαθαρίσει ο Υπουργός εάν τον ικανοποιεί η Πρόταση. Ναι ή Όχι. Εκτός πάλι, και εάν θέλειφεύγοντας από το Υπουργείο, το μόνο που θα αφήσει πίσω του να είναι η φωτογραφία του στο ισόγειο, όπως έπραξαν κάποιοι προκάτοχοι του.. Η επιλογή είναι αποκλειστικά δική του.
Αντιπρόεδρος ΠΟΕΔ
Πρόεδρος Προοδευτικής Κίνησης Δασκάλων και Νηπιαγωγών
