Αγαπητοί εκπαιδευτικοί, μαθητές και μαθήτριες, φοιτητές και φοιτήτριες,
Με αισθήματα τιμής και υπερηφάνειας γιορτάζουμε σήμερα μια από τις μεγαλύτερες εθνικές επετείους στην ιστορία του σύγχρονου ελληνισμού, την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940. Τη μέρα αυτή η Ελλάδα βροντοφώναξε το ηρωικό «ΟΧΙ» ως απάντηση στο τελεσίγραφο του δικτάτορα Μουσολίνι, που απαιτούσε να γίνει δεκτή η ελεύθερη είσοδος του ιταλικού στρατού στα αλβανικά σύνορα. Η αρνητική απάντηση της Ελλάδας σήμανε και την εμπλοκή της στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι Έλληνες περιφρόνησαν τις απειλές της φασιστικής Ιταλίας και με τις αλλεπάλληλες νίκες στα αλβανικά σύνορα τη γελοιοποίησαν. Αψηφώντας τη δύσκολη και εξαντλητική πορεία προς το μέτωπο, ο ελληνικός στρατός επιδεικνύει ηρωισμό, ακαταμάχητη δύναμη, αντοχή, θάρρος και αγωνιστικότητα. Εμπόδιο στον εχθρό και οι γυναίκες της Ηπείρου, που κουβαλούν στις πλάτες τους τα πυρομαχικά, ανεβαίνοντας ψηλά στις χιονισμένες κορυφές της Πίνδου, αγνοώντας τον άνεμο, το κρύο, ακόμα και τον θάνατο. Η αληθινά ηρωική ελληνική αντεπίθεση είχε ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση όλων των ελληνικών εδαφών που βρίσκονταν υπό ιταλικό έλεγχο, ενώ επιπλέον καταλήφθηκαν η Κορυτσά, το Αργυρόκαστρο και οι Άγιοι Σαράντα.
Στο έπος του 1940 έδωσε και η δική μας πατρίδα την πολύτιμη συνεισφορά της. Πολλοί νέοι της Κύπρου κατατάγηκαν εθελοντικά στον ελληνικό στρατό και πολέμησαν στα ελληνοαλβανικά σύνορα, υπερασπιζόμενοι την τιμή της Ελλάδας. Κάπου 650 Κύπριοι άφησαν την τελευταία τους πνοή στα πεδία των μαχών, αγωνιζόμενοι για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου.
Οι επιτυχίες των Ελλήνων είχαν τεράστια απήχηση στους φοβισμένους λαούς της Ευρώπης, που δηλώνουν τον θαυμασμό τους για τους μικρούς σε αριθμό και υλική δύναμη, αλλά μεγάλους σε δύναμη ψυχής αγωνιστές της ελευθερίας. Ο θρύλος του ακαταγώνιστου Άξονα διαλύθηκε και άρχισε να θαμποφέγγει η ελπίδα για τη νίκη κατά του ολοκληρωτισμού.
Τον Απρίλιο του 1941 όμως η ναζιστική Γερμανία εισέρχεται στην Ελλάδα και με την υπεροχή των στρατευμάτων εισβολής κάμπτει τη γενναία ελληνική αντίσταση. Ακολουθούν τα δύσκολα χρόνια της κατοχής. Πείνα, στερήσεις, βασανιστήρια μαζικές εκτελέσεις. Ο ελληνικός λαός δεν λιποψύχησε, αλλά ανυπόταχτος δόθηκε στον αγώνα της Εθνικής Αντίστασης, διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην αναπτέρωση του ηθικού των σκλαβωμένων λαών της Ευρώπης, στη συντριβή του ναζισμού και στην απελευθέρωση της Ελλάδας.
Η Ελλάδα μέσα από αυτές τις ηρωικές πράξεις των παιδιών της παραδίδει στους μεταγενέστερους μαθήματα ήθους, αγωνιστικότητας, γενναιότητας, αυταπάρνησης και προσήλωσης σε αρχές. Σήμερα οφείλουμε και εμείς, με ενότητα και πίστη αλλά και προσήλωση στις αξίες για τις οποίες αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν οι ήρωες του ’40,να συνεχίσουμε τις εντατικές μας προσπάθειες για δικαίωση και του δικού μας αγώνα και για εξεύρεση μια δίκαιης και βιώσιμης λύσης, που θα επανενώνει την πατρίδα μας και θα της διασφαλίζει συνθήκες ελευθερίας, ειρήνης και προόδου για όλους τους νόμιμους πολίτες της. Οι αρετές που επέδειξαν οι αγωνιστές του ’40 είναι απαραίτητες όχι μόνο σε καιρό πολέμου, αλλά σε κάθε εποχή και σε κάθε είδους ευγενικό αγώνα για ένα καλύτερο αύριο, ανθρώπινο και ειρηνικό.
Κώστας Καδής Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού
