Mήπως κρυφός στόχος είναι να πλήξουν τη Μέση Εκπαιδευση;

Η «αναβάθμιση» της Τεχνικής Εκπαίδευσης, ο ρόλος της Διεύθυνσής της και ο κ. Χατζηγιάννης

ΤΟΥ ΘΕΜΗ ΠΟΛΥΒΙΟΥ*

Ενορχηστρωμένη επίθεση, εύστοχα καλυμμένη, εναντίον της Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης (ΔΜΕ) διακρίνουμε πίσω από τον τρόπο με τον οποίο ενεγράφη στη Βουλή το θέμα με τίτλο «Μέτρα για ενίσχυση της Τεχνικής Εκπαίδευσης». Και αυτή δεν είναι η μοναδική ενέργεια σε βάρος της ΔΜΕ.  Υπάρχουν και άλλα πολλά που θα αποκαλύψουμε την κατάλληλη στιγμή.

Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσω ότι δεν έχω τίποτε εναντίον της Τεχνικής Εκπαίδευσης και των λειτουργών της. Αντίθετα, όταν και όποτε χρειάστηκε να συνεργαστούμε, αυτή η συνεργασία, τουλάχιστον από την πλευρά μας ήταν άψογη.

Δυστυχώς, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τη Διεύθυνση Τεχνικής Εκπαίδευσης που ενεργεί παρασκηνιακά, πολλές φορές, προσπαθώντας να πλήξει τη Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης (ΔΜΕ).

Σ’ αυτή την προσπάθεια, ενεπλάκη, δυστυχώς, και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής, Κυριάκος Χατζηγιάννης, ο οποίος, μέσα από τις δηλώσεις του στο Paideia News, επειδή, θέλω να πιστεύω, δεν είναι σωστά πληροφορημένος, μετατρέπεται σε συνοδοιπόρο της Διεύθυνσης Τεχνικής Εκπαίδευσης σε βάρος της ΔΜΕ.

Με αφορμή την εγγραφή του προαναφερθέντος θέματος στη Βουλή, μεταξύ άλλων, αναφέρει ο κ. Χατζηγιάννης:

«Έχουν ωριμάσει, επιτέλους, οι συνθήκες ώστε να ετοιμασθεί ολοκληρωμένη πολιτική ενίσχυσης της Τεχνικής Εκπαίδευσης στην Κύπρο.  Η επιλογή της Τεχνικής Εκπαίδευσης από τους μαθητές μας βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα της ΕΕ και δεν ξεπερνά το 18%. Τα σχολεία μας παράγουν άνεργους επιστήμονες, ενώ η αγορά εργασίας έχει πολλές θέσεις στα τεχνικά επαγγέλματα.  Η διαπίστωση αυτή θα πρέπει να μελετηθεί περαιτέρω και θα χρειαστεί να καθοριστεί διορθωτική πολιτική, ούτως ώστε να γεφυρωθούν οι δύο αυτές παράμετροι, δηλαδή της αγοράς εργασίας και της εκπαίδευσης».

Κατ’ αρχήν να ξεκαθαρίσουμε στον κ. Χατζηγιάννη ότι άλλο πράγμα είναι η μόρφωση και άλλο η επαγγελματική αποκατάσταση.

Και αν δεχτούμε ότι τα σχολεία μας παράγουν άνεργους επιστήμονες, όπως ισχυρίζεται. Τον ερωτάμε:

Μήπως οι Τεχνικές παράγουν τους επαγγελματίες εκείνους, που κατά τον κ. Χατζηγιάννη έχει ανάγκη η αγορά εργασίας; 

Ας μας πει για παράδειγμα, πόσους μηχανικούς, υδραυλικούς, οικοδόμους, παράγουν οι Τεχνικές.

Εμείς του απαντάμε: Παράγουν μόνο ανειδίκευτους εργάτες και υπηρέτες για την ξενοδοχειακή βιομηχανία.  Αυτός πρέπει να είναι ο ρόλος των Τεχνικών;

Θα ίσχυαν τα όσα υποστηρίζει ο κ. Χατζηγιάννης, αν η Κύπρος είχε τα εργοστάσιά της, τη βιομηχανία της, ώστε να μπορούν οι απόφοιτοι των Τεχνικών να απασχολούνται.

Όλα τ’ άλλα είναι εκ του πονηρού και δυστυχώς με τη στάση του αυτή ο κ. Χατζηγιάννης εντάσσεται στο άρμα όλων εκείνων που θέλουν να αποψιλώσουν και να πλήξουν τη ΔΜΕ.

Και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από τις δυο τελευταίες γραμμές των δηλώσεών του.  Αναφέρει συγκεκριμένα:

«Παράλληλα η Επιτροπή Παιδείας θα εξετάσει αυτεπάγγελτα τη λειτουργία του επαγγελματικού προσανατολισμού και εάν χρειαστεί θα πρέπει ο υφιστάμενος μηχανισμός να αναθεωρηθεί». Βρήκαμε, με δυο λόγια, που θα ρίξουμε τις ευθύνες. Αυτό δεν έπραξαν πριν λίγες μέρες και οι γονείς Τεχνικής στην οποία εκλέγεται βουλευτής ο κ. Χατζηγιάννης;  Μήπως αυτό δεν είναι τυχαίο;

Κατ’ αρχήν, αμφιβάλλουμε αν γνωρίζει ο κ. Χατζηγιάννης τον τρόπο που λειτουργεί η Συμβουλευτική τόσο στη Μέση Γενική όσο και στην Τεχνική Εκπαίδευση και το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει.

Η αναθεώρηση, που ισχυρίζεται ο κ. Χατζηγιάννης, συνεπικουρούμενος από τη Διεύθυνση Τεχνικής Εκπαίδευσης, για μας σημαίνει κτύπημα κάτω από τη μέση σε βάρος της ΔΜΕ.

Ειδικά, για την επαγγελματική αγωγή να ενημερώσουμε τον κ. Χατζηγιάννη και τον καθένα, για κάποια σημαντικά πράγματα που είμαστε σίγουροι ότι δεν τα γνωρίζουν:

Στο πλαίσιο της συζήτησης για τη δομή του ΥΠΠ γίνεται λόγος για υπαγωγή της Υπηρεσίας Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής στην προτεινόμενη για σχηματισμό «Διεύθυνση Παιδείας».  Αυτό είναι εντελώς λανθασμένο για τους εξής λόγους:

• Οι ΣΕΑ, σύμφωνα με τα σχέδια υπηρεσίας τους, είναι καθηγητές με γνωστικό αντικείμενο που απαιτείται για εγγραφή στους καταλόγους για διορισμό στη Μέση Εκπαίδευση με επιπλέον προσόντα την κατοχή μεταπτυχιακού διπλώματος ( master ή διδακτορικού) στη Συμβουλευτική Αγωγή.
• Οι ΣΕΑ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του εκπαιδευτικού προσωπικού των σχολικών μονάδων, αφού διδάσκουν το γνωστικό αντικείμενο της Επαγγελματικής Αγωγής στη Γ’ Γυμνασίου.

• Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι ΣΕΑ, ως μέρος του προσωπικού των σχολικών μονάδων, έχουν την ευχέρεια της άμεσης και ουσιαστικής συνεργασίας με το υπόλοιπο διδακτικό προσωπικό για την αντιμετώπιση εξατομικευμένης βοήθειας στους μαθητές. Και αυτό μέσα στα σχολεία Μέσης Γενικής και Τεχνικής Εκπαίδευσης συμβαίνει άπειρες φορές.
• Για παράδειγμα, οι καθηγητές ΣΕΑ:

1. Συμμετέχουν στις παιδαγωγικές συνεδριάσεις των διδασκόντων για καθορισμό πολιτικής στην αντιμετώπιση ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των μαθητών.
2. Παρακολουθούν την πρόοδο μαθητών που εμφανίζουν μαθησιακές ή άλλες αδυναμίες και ετοιμάζουν, σε συνεργασία με τον Υπεύθυνο Τμήματος καθηγητή, έκθεση για ενδεχόμενη ένταξη των μαθητών αυτών στα προγράμματα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης.
3. Παρέχουν άμεση συμβουλευτική αγωγή σε μαθητές του σχολείου που χρήζουν ανάγκης και παραπέμπουν τις ιδιαίτερες περιπτώσεις σε σχετικές υπηρεσίες.
4. Παρέχουν, ενημέρωση, υποστηρίζουν και συμβουλεύουν τους μαθητές για επιλογή μαθημάτων κατεύθυνσης, εμπλουτισμού και ενδιαφέροντος, σύμφωνα με τις ιδιαίτερες κλίσεις τους.
5. Η ενσωμάτωσή τους στο διδακτικό προσωπικό του σχολείου διευκολύνει την απόφαση των μαθητών για συζήτηση ιδιαίτερων προβλημάτων που τους απασχολούν με τον καθηγητή ΣΕΑ, οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Ο καθηγητής ΣΕΑ είναι ένας δικός τους άνθρωπος, τον βλέπουν καθημερινά, τον γνωρίζουν, έχουν το θάρρος να συζητήσουν τα προβλήματά τους.

Να αναφέρουμε πληροφοριακά ότι οι ΣΕΑ είναι αυτή τη στιγμή 145.  Από αυτούς 11,2 εξυπηρετούν τη Μέση Τεχνική Εκπαίδευση.

Η αντιστοιχία των ΣΕΑ ως προς το σύνολο των μαθητών είναι 1/413 και 1/364 για τη Μέση Γενική και Τεχνική εκπαίδευση αντίστοιχα.

Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι δεν υπάρχει πρόβλημα ως προς τον τρόπο λειτουργίας της ΣΕΑ.  Ο στόχος είναι άλλος.  Να πληγεί η ΔΜΕ και είναι κρίμα ο Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας της Βουλής να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ αυτή την προσπάθεια ταυτιζόμενος πλήρως με τη Διεύθυνση Τεχνικής Εκπαίδευσης.

Επιπρόσθετα, για ενημέρωση του κ. Χατζηγιάννη και των άλλων ενδιαφερομένων, να παραθέσουμε κάποια αποσπάσματα από την επιστολή των συναδέλφων της ΣΕΑ, σε απάντηση επιστολής του Συνδέσμου Γονέων της Περιφερειακής Τεχνικής και Γεωργικής Σχολής Αυγόρου, με την οποία αφήνουν αιχμές κατά των συναδέλφων ΣΕΑ και τον τρόπο που εργάζονται. 

Γράφουν οι συνάδελφοι:

«Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καθηγητών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικής Αγωγής (ΟΕΛΜΕΚ) εκφράζει την έντονη διαμαρτυρία και αγανάκτηση του Κλάδου για μια ακόμα φορά,  αναφορικά με την επιστολή εκ μέρους των γονέων της Τεχνικής Σχολής Αυγόρου, που επιρρίπτει τόσο αβασάνιστα και απροκάλυπτα την ευθύνη στους καθηγητές ΣΕΑ για τους αριθμούς μαθητών που εγγράφονται στην Τεχνική Σχολή Αυγόρου, χωρίς να έχει προηγηθεί οποιαδήποτε διαβούλευση με τους καθηγητές ΣΕΑ!

Αυτή τη φορά, χωρίς να τηρούν ούτε καν τα προσχήματα, οι γονείς εισηγούνται όπως μεθοδευτεί η παρουσία καθηγητών της Σχολής Αυγόρου στα γυμνάσια της περιοχής, για να μιλήσουν στους μαθητές με σκοπό την προσέλκυσή τους στα τεχνικά επαγγέλματα και όχι απλώς να τους ενημερώσουν. Μα αν το πρόβλημα ήταν απλώς και μόνο η ελλιπής διαφώτιση, τότε αυτό θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί πολύ εύκολα, σε μια εποχή που η πληροφορία διαχέεται με χίλιους τρόπους και συνεπώς δεν εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τους Καθηγητές ΣΕΑ.  Όμως μια τέτοια «απλοϊκή» τοποθέτηση δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τα επιστημονικά ερείσματα της όλης εισηγητικής  επιστολής  και τους στόχους που αυτή τελικά θέλει να εξυπηρετήσει.

Προς αποκατάσταση της αλήθειας, νιώθουμε την ανάγκη να διευκρινίσουμε τα εξής:

• Οι αριθμοί των μαθητών που φοιτούν στις τεχνικές σχολές της περιοχής δεν έχουν μειωθεί, αντίθετα έχουν αυξηθεί. Απλώς αλλάζουν οι ισορροπίες από τη μια τεχνική σχολή στην άλλη, αφού αλλάζουν και οι διευθύνσεις των τεχνικών σχολών.
• Η ενημέρωση που έγινε στους καθηγητές ΣΕΑ για τη μεταρρύθμιση δεν ήταν πλήρης, αφού υπάρχουν ακόμα αρκετά κενά.
• Δεν δόθηκε πληροφοριακό υλικό για τα νέα προγράμματα της ΜΤΕΕ στους μαθητές των επηρεαζομένων γυμνασίων.
• Χρειάζεται συνεργασία και συντονισμός μεταξύ των δύο τεχνικών σχολών και όχι ανταγωνισμός.
• Οι μαθητές δεν είναι πρόβατα να τα προσελκύουμε, αλλά είναι ανθρώπινα όντα με το αναφαίρετο δικαίωμα της επιλογής. Οι καθηγητές ΣΕΑ θα αγωνίζονται πάντα για να διασφαλίζουν το δικαίωμα επιλογής των μαθητών τους με οποιοδήποτε κόστος, υπηρετώντας πιστά την επιστήμη τους.
• Η αποστολή των καθηγητών ΣΕΑ παραμένει η αντικειμενική ενημέρωση των μαθητών και όχι η προσέλκυσή τους σε συγκεκριμένα επαγγέλματα. Εδώ συμφωνούμε ότι αυτό είναι έργο άλλης επαγγελματικής ομάδας και όχι των καθηγητών ΣΕΑ.
• Οι αξιολογήσεις για οποιοδήποτε σχολικό πλαίσιο είναι καλό να γίνονται από αρμόδιες επιτροπές, οι οποίες να λειτουργούν σε επιστημονική βάση με την συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων.

Με πολλή αγανάκτηση δηλώνουμε ότι αν δεν οικοδομηθεί κλίμα αμοιβαίας συνεργασίας και εμπιστοσύνης, είναι αδύνατον να προχωρήσουμε σε περαιτέρω εποικοδομητική συνεργασία, είτε με την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση είτε με άλλους φορείς για την υλοποίηση οποιουδήποτε μεταρρυθμιστικού προγράμματος.

Συνοψίζοντας, επαναλαμβάνουμε εμφαντικά ότι έργο του Καθηγητή ΣΕΑ είναι κυρίως η παροχή αντικειμενικής ενημέρωσης προς τους/τις μαθητές/τριες και όχι η προώθηση οποιωνδήποτε άλλων συμφερόντων και σκοπιμοτήτων».

Με όλα αυτά επαναλαμβάνουμε το ερώτημά μας: Μήπως η περιβόητη αναβάθμιση της Τεχνικής Εκπαίδευσης αποσκοπεί απλώς στην υποβάθμιση της ΔΜΕ;  Ας έχουν το θάρρος κάποιοι να πούνε τα πράγματα με το όνομά τους.

*Πρόεδρος Νέας Κίνησης Καθηγητών

Βοηθ. Γεν. Γραμματέα ΟΕΛΜΕΚ