ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗ*
΄Εχει πρωταρχική σημασία αν η κακοδαιμονία οφείλεται στην έλλειψη πνευματικής δράσης και ευθύνης ή του παραγοντισμού που καθηλώνει τη σκέψη, την ελεύθερη βούληση, με αποτέλεσμα η κοινωνία μας να κινείται στις ράγες ενός ανεπαρκούς συστήματος αξιών και μιας ανύπαρκτης αξιότητας.
Βρισκόμαστε συνεχώς αντιμέτωποι με ψευδείς παραστάσεις, φρούδες υποσχέσεις και ανειλικρινείς δηλώσεις.
Παντού δείγματα αναλήθειας, εμπορευματοποίησης και εκπόρνευσης της συμπεριφοράς μας για να αντιπαραβάλουμε τη φύση και τη νοοτροπία μας με δραστηριότητες που ούτε μας τιμούν ούτε εμφανίζουν μια μελλοντική προοπτική.
Παραβιάζουμε την ιστορία και την παράδοσή μας προκειμένου να γίνουμε παίκτες ενός παιγνιδιού που βασίζεται σε ψεύτικους κανόνες, πιστεύοντας έτσι ότι θα κερδίσουμε αγαθά.
Κι όμως το μόνο που καταφέρνουμε είναι να δημιουργούμε στον εαυτό μας ψευδαισθήσεις, να τον τροφοδοτούμε με φαντασιώσεις και παράνοιες, αναληθείς και ελλιπείς ιδεοληψίες που μας εκτρέπουν και μας διασπούν.
Ταυτόχρονα γεννιέται το ερώτημα: είναι δυνατόν σήμερα και κάτω από τις συνθήκες που ζούμε η συλλογιστική μας να αποδεκτεί την πραγματικότητα και την αλήθεια στα μεγέθη που της δίνουν τη δυνατότητα ν’ αρθρώσει λόγο ειλικρινή χωρίς εξωτερικές επεμβάσεις ή παρεμβάσεις;
Πολύ αμφιβάλλω. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να προηγηθούν καθαρτικές προσπάθειες οι οποίες θα ενεργοποιήσουν το συνειδησιακό αξίωμα και αυτό με τη σειρά του να προσδιορίσει τα όρια της διαλεκτικής σχέσης αλήθειας και ψεύδους, ειλικρίνειας και ανειλικρίνειας, ιδιοτέλειας και ανιδιοτέλειας, συνέπειας και ασυνέπειας.
Δύσκολο εγχείρημα γιατί πολλοί στους αναχωρητικούς καιρούς που διαβαίνουμε, είναι εγκλωβισμένοι και εξαρτημένοι στο βόλεμα, στο ρουσφέτι, στον εύκολο συμβιβασμό και στην προσαρμοστικότητα χωρίς αντίδραση.
Όλοι τα γνωρίζουν αυτά. Πόσοι όμως αντιδρούν; Πολύ λίγοι και αυτοί σιγά σιγά φιμώνονται ή αδειάζει η ψυχή τους από την πυρηνική ουσία της ελεύθερης βούλησης.
Αισθάνονται ότι η μόλυνση είναι αναπόφευκτη γιατί έπεσαν οι αντιστάσεις του πνεύματος.
Διαπιστώνουν με λύπη τους ότι η αλήθεια ως φυσικό δεδομένο, ως αναμφισβήτητη αξία δεν βρίσκει υπερασπιστές και συνοδοιπόρους. Την εγκαταλείπουν για να έχουν προσωπικό όφελος και να τύχουν μεγαλύτερης "κοινωνικής αποδοχής".
Το ψεύδος, η απάτη και η διαστρέβλωση είναι καθημερινά φαινόμενα που εν τέλει ο οργανισμός μας τα αναλύει ως επακόλουθα μιας άρρωστης κοινωνίας και ως εκ τούτου είναι επακόλουθα. Αυτή η νοσηρή αποδοχή δεν βρίσκει αντιστάσεις. Ούτε μηχανισμούς να την αποτρέψουν και έτσι η φθορά και η σήψη εισβάλουν μέχρι το μεδούλι της ύπαρξής μας, σε βαθμό που μας αναισθητοποιεί και μας κάνει συνεργούς.
Η αλήθεια που κάποτε βρισκόταν στην κορυφή της αξιολογικής κλίμακας και δημιουργούσε το μεγαλείο της έκφρασης, το ελεύθερο πνεύμα, το ελεύθερο φρόνημα σήμερα θεωρείται ως δογματική, διαλεκτική και ρομαντική σκέψη αν όχι μεταφυσικός στοχασμός.
Σε τέτοιο βαθμό οδηγεί η κατάντια μας και η απανθρωποποίησή μας. Κι όμως με τέτοια συμπεριφορά προσκαλούμε τις Ερινύες. Αν δεκτούμε τη θεωρία ότι ιστορικό είναι το αληθινό το οποίο καθορίζει την ανθρώπινη τροχιά δια μέσου του χρόνου και διέπεται από τον κοσμογονικό νόμο, τότε οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι εδώ στον τόπο μας η ιστορία παραχαράσσεται και η ανειλικρίνεια κατέχει δεσπόζουσα θέση. Δεν εξηγείται αλλιώς ότι η ασυδοσία, η παρακμή και οι προεκτάσεις της που παραβιάζουν τη φυσική αλήθεια με αποτέλεσμα ο κόσμος μας να κινείται μέσα στην αμφιβολία, το ψέμα.
Η αλήθεια και η ειλικρίνεια, οι αξίες αυτές που αποκαλύπτουν τις πιο μεγάλες ομορφιές του κόσμου έχουν γίνει σήμερα θύματα του άφατου και πολύμορφου κομφορμισμού, του πνευματικού ευνουχισμού και των ανίερων πράξεων μας.
Και δεν φτάνει μόνο αυτό. Αντιστρέψαμε τον όρο ότι είναι ιστορικό είναι αληθινό με έναν άλλο όρο. ΄Ο,τι είναι σήμερα αληθινό είναι ιστορικό.
Τόσο το μέγεθος της κατάντιάς μας. Γράψαμε όμως και το επαναλαμβάνουμε και τώρα ότι, ναι υπάρχει ελπίδα. Το πιστεύουμε.
*Εκπαιδευτικός
