ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ Α. ΠΟΛΗ*
Ο Υπουργός Παιδείας για να δικαιολογήσει την θέση του για κατάργηση των μειώσεων διδακτικού χρόνου ανάλογα με τα χρόνια υπηρεσίας έκανε τις ακόλουθες δηλώσεις στην τηλεόραση:
«Δεν μπορούν να αυξάνονται κάθε χρόνο οι ανάγκες σε εκπαιδευτικούς, επειδή μειώνεται, στη βάση των χρόνων υπηρεσίας, ο διδακτικός χρόνος.. Δημιουργούνται ανάγκες για επιπρόσθετες θέσεις εργασίας με μηδενική αύξηση των μαθητών»
Κατά τη γνώμη μας το επιχείρημα του Υπουργού είναι λανθασμένο. Δεν αυξάνονται οι ανάγκες σε διδακτικό προσωπικό λόγω της μείωσης του διδακτικού χρόνου με τα έτη υπηρεσίας, αλλά λόγω της αύξησης της ηλικίας συνταξιοδότησης και της συνακόλουθης γήρανσης του διδασκαλικού πληθυσμού. Θα αποδείξουμε το συλλογισμό μας με το επιχείρημα της κυλιόμενης σκάλας.
Αν κοιτάξουμε μια κυλιόμενη σκάλα, θα δούμε ότι σε μια δεδομένη χρονική στιγμή κάποιοι είναι στα πρώτα σκαλοπάτια της , κάποιοι στα μεσαία και κάποιοι στα ψηλότερα. Όπως κινείται η σκάλα, κάποιοι φτάνουν στο ψηλότερο σκαλοπάτι και φεύγουν, ενώ την ίδια ώρα κάποιοι μπαίνουν στο πρώτο σκαλοπάτι και όσοι ήταν προηγουμένως στην αρχή τώρα βρίσκονται στα ενδιάμεσα σκαλοπάτια. Αν ο αριθμός των χρηστών της κυλιόμενης σκάλας είναι σταθερός, το βάρος που δέχεται ο μηχανισμός της σε κάθε χρονική στιγμή παραμένει περίπου το ίδιο. Τι θέλω να δείξω με αυτή τη μεταφορική εικόνα;
Είναι γεγονός ότι με την πάροδο των ετών υπηρεσίας ο διδακτικός χρόνος κάποιων εκπαιδευτικών μειώνεται. Όμως την ίδια ώρα κάποιοι αφυπηρετούν και αντικαθίστανται από νεότερους εκπαιδευτικούς με αυξημένο ωράριο. Στις περιπτώσεις αυτές το Υπουργείο Παιδείας εξοικονομεί χρήματα και αντισταθμίζει το κόστος των μειώσεων διδακτικού χρόνου που δίνονται σε εκπαιδευτικούς μεσαίας ηλικίας. Σε συνθήκες σταθερού μαθητικού πληθυσμού και ομαλού ρυθμού προαγωγών και αφυπηρετήσεων, η αύξηση κόστους λόγω μειώσεων διδακτικού χρόνου είναι αμελητέα.
Η πραγματική στρέβλωση
Τα τελευταία χρόνια η ηλικία υποχρεωτικής αφυπηρέτησης έχει αυξηθεί. Επιπλέον έχουν επιβληθεί χρηματικές ποινές επί των συντάξεων σε περίπτωση πρόωρων αφυπηρετήσεων. Ο αριθμός των αφυπηρετήσεων στη Δημοτική Εκπαίδευση έχει μειωθεί κάθετα. Ο αριθμός των θέσεων προαγωγής ως συνέπεια των μειωμένων αφυπηρετήσεων είναι ελάχιστος. Λόγω των ελάχιστων προαγωγών αυξάνεται κάθε χρόνο ο αριθμός των απλών δασκάλων με περισσότερα από 20 χρόνια υπηρεσίας και μειωμένο ωράριο. Ολόκληρη η πυραμίδα της Δημοτικής Εκπαίδευσης είναι μπλοκαρισμένη. Αλλά το Υπουργείο Πολιτισμού βλέπει μόνο το σύμπτωμα και αδυνατεί να κάνει τη σωστή διάγνωση.
Η λύση του προβλήματος: Κίνητρα για πρόωρες αφυπηρετήσεις
Η λύση δεν είναι να αυξήσουμε το διδακτικό χρόνο ηλικιωμένων δασκάλων για να ..πάθουν πρόωρα εγκεφαλικό και να τους ξεφορτωθούμε. Η λύση είναι να δημιουργήσουμε κίνητρα για πρόωρες αφυπηρετήσεις εκπαιδευτικών 55+ ετών για να τους αντικαταστήσουμε με νεότερους. Τα κίνητρα θα πρέπει να είναι η άρση των χρηματικών ποινών που επιβλήθηκαν στα συνταξιοδοτικά δικαιώματα των εκπαιδευτικών που επιλέγουν να αφυπηρετήσουν πρόωρα, ελαίω μνημονίου. Έτσι σημαντικός αριθμός ηλικιωμένων εκπαιδευτικών με μικρότερο ωράριο θα αντικατασταθούν με νεότερους που θα εργάζονται περισσότερο χρόνο. Επιπλέον θα δημιουργηθούν θέσεις ανέλιξης και κίνητρο για αύξηση της παραγωγικότητας, εφόσον αρκετοί δάσκαλοι θα προσπαθούν να τις διεκδικήσουν.
Η αύξηση του διδακτικού χρόνου των ηλικιωμένων δασκάλων δεν θα επιφέρει εξοικονόμηση χρημάτων γιατί θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους των αντικαταστάσεων, λόγω αύξησης των αδειών ασθενείας. Η ηλικιακή ανανέωση του διδακτικού προσωπικού της εκπαίδευσης είναι, πιστεύω, η καλύτερη λύση.
*Μέλος ΔΣ ΑΚΙΔΑ 2017-2020
