ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΧΡΙΣΤΟΦΙΔΗ*
Ο Φιλελεύθερος δημοσίευσε το Σάββατο 2 Αυγούστου, για δεύτερη φορά, ένα πρωτοσέλιδο για την διαφορά του πενεπιστημίου με τον εργολάβο Μιλτιάδη Νεοφύτου. Το δημοσίευμα που χαρακτηρίστηκε καταπέλτης, στηρίχθηκε σε διαρροή μιάς έκθεσης του Εσωτερικού Ελεγκτή του Πανεπιστημίου που έχει λάθη, γράφτηκε χωρίς να ζητηθούν οι απόψεις όλων των ενδιαφερομένων, όπως απαιτεί η φυσική δικαιοσύνη και οι κανονισμοί του Πανεπιστημίου, και αποσπάσματά της αναδημοσιεύτηκαν χωρίς να διασταυρωθούν οι πληροφορίες και η ουσία του θέματος θάφτηκε κυριολεκτικά σε άχρηστες λεπτομέρειες.
Το κύριο ζήτημα, είναι ότι δύο ακαδημαϊκοί, μέλη του Συμβουλίου και μιας Τριμελούς Επιτροπής, έκριναν ότι έπρεπε να δοθούν στον Εργολάβο 1.050 000 ευρώ για τελική διευθέτηση της διαφοράς ενώ δήθεν, οι Τεχνικές Υπηρεσίες ή το Πανεπιστήμιο, εκτίμησαν ότι το ποσό που πρέπει να πληρωθεί είναι μόνο 83. 677 ευρώ.
Ως Διευθυντής Διοίκησης και Οικονομικών του Πανεπιστημίου, κατά το κρίσιμο διάστημα, και έχοντας πολύ καλή γνώση της υπόθεσης, έχω καθήκον να δηλώσω, προς αποκατάσταση της αλήθειας, ό,τι ο Προϊστάμενος τών Τεχνικών Υπηρεσιών και δύο άλλοι αρμόδιοι λειτουργοί, που είχαν εκ μέρους του Πανεπιστημίου την εποπτεία του έργου, εκτίμησαν και δήλωσαν προφορικά σε μένα, σε συνεδρίες που είχαμε για το θέμα, ότι το ποσό που πρέπει να καταβληθεί στον εργολάβο προς δίκαιη και τελική διευθέτηση του λογαριασμού είναι μεταξύ 350.000 και 650.000 ευρώ, εκτίμηση που ως Διευθυντής υιοθέτησα, γνωστοποποίησα και υποστήριξα στο Συμβούλιο.
Γνωρίζω ότι δόθηκαν οδηγίες στις Τεχνικές Υπηρεσίες και ετοίμασαν τέσσερα σενάρια για να εκτιμηθούν οι κίνδυνοι σε περίπτωση που η διαφορά οδηγείτο σε διαιτητή. Το ακραίο υπέρ του πανεπιστημίου σενάριο εκτιμούσε ότι αν ο διαιτητής δεχόταν όλους τους δικούς μας ισχυρισμούς, απέρριπτε τους περισσότερους ισχυρισμούς του εργολάβου και μια ευνοϊκή για τον εργολάβο επιστολή του δικού μας αρχιτέκτονα που ήταν όμως εκπρόθεσμη, το Πανεπιστήμιο θα πλήρωνε 96.000 ευρώ, ποσό πάνω κάτω ισότιμο με αυτό που δημοσιεύτηκε. Οι πιθανότητες όμως να γίνει δεκτό από διαιτητή τέτοιο σενάριο ήταν περιορισμένες. Το ακραίο υπέρ του Εργολάβου σενάριο εκτιμούσε ότι δεν υπήρχε περίπτωση ο διαιτητής να επιδικάσει στον εργολάβο 3,5 εκατομμύρια ευρώ που ζητούσε αλλά υπήρχαν πιθανότητες να επιδικάσει περίπου 1εκ. Η μεγάλη διαφορά στα σενάρια οφείλεται κυρίως στο ότι δεν είναι βέβαιο ότι υπό τις περιστάσεις ο διαιτητής θα κλείνει υπέρ του πανεπιστημίου όσον αφορά το κρίσιμο ερώτημα ποιος ευθύνεται για την καθυστέρηση του έργου. Επομένως πολύ καλώς συζητήθηκε στο Συμβούλιο το θέμα και ας γράφει Εσωτερικός Ελεγκτής ότι δεν έπρεπε να γίνει! Δεν είναι δυνατό το Συμβούλιο να κρατηθεί στο σκοτάδι για μια διαφορά 3 εκατομμυρίων ευρώ. Το Συμβούλιο είναι το νομοθετημένο όργανο να συζητεί κατ’ αποκλειστικότητα οικονομικά θέματα, Εξάλλου το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου δεν είναι ένα κομματικά ελεγχόμενο Συμβούλιο όπως άλλα. Από τα 13 μέλη του μόνο 4 διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και κάποια άλλα εκλέγονται με βοήθεια κομμάτων χάρις στη σοφία των βουλευτών μας.
Τα σενάρια αυτά, όπως συμβαίνει πάντοτε, συζητήθηκαν σε διάφορες συσκέψεις και συναντήσεις, προτού κατατεθούν στο Συμβούλιο. Ο Προϊστάμενος των Τεχνικών Υπηρεσίων και δύο τεχνοκράτες που παρακολουθούσαν το έργο εκ μέρους του Πανεπιστημίου, στη πάγια σε τέτοιες συζητήσεις ερώτησή μου, τι θεωρούν ως δίκαιη αποζημίωση του εργολάβου,ανεξάρτητα του τι αντιπαραβάλλουν στις αμετροεπείς απαιτήσεις του, απάντησαν ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να καθορίσουν ένα συγκεκριμένο ποσό. Εκτίμησαν όμως ό,τι μια δίκαιη διευθέτηση θα ήταν να του δοθεί ένα ποσό μεταξύ 350.000και 65.0000 ευρώ, ποσά που προέκυπταν από τα αλλα δύο σενάρια κινδύνου.
Στο Συμβούλιο, το ακραίο σενάριο για πληρωμή 96.000 ευρώ υιοθετήθηκεαπό τον Πρύτανη και ακόμη ένα μέλος. Τα άλλα μέλη έκριναν ότι έπρεπε να γίνει ακόμη μια προσπάθεια για να πεισθεί ο εργολάβος να δεχθεί ένα ποσό στο πλαίσιο της εκτίμησης των Τεχνικών Υπηρεσιών και με εξουσιοδότησαν να συναντηθώ με τον Εργολάβο. Η τελευταία προσπάθειά μου έγινε για 0,5 εκ. αλλά δεν έγινε δεκτή από τον εργολάβο. Το Συμβούλιο, στην συνέχεια, διόρισε τριμελή επιτροπή από μέλη του για να διαπραγματευθεί και να συμφωνήσει ¨εντός λογικών ορίων¨ με τον εργολάβο. Οι δύο ακαδημαϊκοί έκριναν ότι, υπό τις περιστάσεις, έπρεπε να δοθεί το ποσό των 960 000 ευρώ ενώ το τρίτο μέλος έκρινε και επέμενε ότι δεν πρέπει να δοθεί οτιδήποτε πέραν των 650 000.
Συνεπώς είναι ορθόν και δίκαιο οι δύο ακαδημαϊκοί να κριθούν με βάση τις πιο πάνω πληροφορίες.
Για κάποιους ίσως οι πληροφορίες αυτές να μην αλλάζουν τίποτε και να θεωρούν ότι καλώς ζητήθηκε η ποινική και πειθαρχική διερεύνηση του θέματος. Για άλλους ίσως να είναι σημαντικό που μαθαίνουν ότι οι δύο ακαδημαϊκοί δεν πρότειναν, όπως γράφει το δημοσίευμα, ποσό 12 ή έστω 10 φορές μεγαλύτερο από αυτό που εκτίμησαν οι Τεχνικές Υπηρεσίες ή το Πανεπιστήμιο αλλά μόνο 50% μεγαλύτερο από αυτό που πρόκρινε το τρίτο μέλος και πρόβλεπε η ανώτατη εκτίμηση των Τεχνικών Υπηρεσιών.
Η δική μου άποψη, που κατέθεσα και στο Συμβούλιο, είναι ότι το ποσό που πρότειναν οι δύο ακαδημαικοί είναι ψηλό για διαδικασία διαπραγμάτευσης. Δεν θεωρώ όμως ότι ή πρότασή τους είναι πειθαρχικώς ή πολύ περισσότερο ποινικώς κολάσιμη όπως εντελώς αβασάνιστα υπονοεί ο Εσωτερικός Ελεγκτή θεωρώντας ότι πρέπει να γίνει σχετικός έλεγχος διότι σ΄αυτό το δήθεν σκάνδαλο δεν υπάρχει καμία καταδολίευση του κράτους και ούτε το Πανεπιστήμιο, ούτε ο φορολογούμενος έχασαν έστω και ένα ευρώ και το Πανεπιστήμιο δεν έλαβεκαμία εκτελεστή απόφαση. Όπως θα έλεγε ο Γάλλος φιλόσοφος και ακαδημαϊκός Αντρέ Κοντ-Σπονβίλ, το ζήτημα δεν ειναι νομικοπολιτικής τάξης γιατί δεν παραβιάστηκε κανένας ουσιαστικός ποινικός νόμος. Το ζήτημα είναι ηθικής τάξης και δεν θα είχε προκύψει αν το ένα από τα δύο ακαδημαϊκά μέλη που έχει εκλεγεί στο αξίωμά του με την βοήθεια των παρατάξεων του ΑΚΕΛ δεν λάμβανε μέρος στην Τριμελή Επιτροπή και ανφήμες δεν τον ήθελαν ως υποψήφιο για τις προσεχείς Πρυτανικές εκλογές και συνεπώς εξαρτώμενο από το ΑΚΕΛ και επικίνδυνο αντίπαλο. Θεωρώ πως θα ήταν σοφότερο να μην συμμετάσχει σε μια επιτροπή που θα αποφάσιζε για την αποζημίωση ενός εργολάβου που θεωρείται ότι υποστηρίζει και υποστηρίζεται από το ΑΚΕΛ. Ουδείς νόμος του απαγορεύει να συμμετάσχει στην επιτροπή αλλά ¨αυτό που είναι νομικώς επιτρεπτό δεν πρέπει να γίνεται ντε και καλά. Υπάρχουν πράγματα που ο νόμος επιτρέπει και τα οποία οφείλουμε ωστόσο να απαγορεύομε στον εαυτό μας, άλλα που ο νόμος δεν επιβάλλει και τα οποία οφείλουμε, εντούτοις, να επιβάλλουμε στον εαυτό μας.Το άτομο έχει περισσότερα καθήκοντα από τον Πολίτη¨. Αποσπάσματα από το βιβλίο του Αντρέ Κοντ-Σπονβίλ, Είναι ηθικός ο καπιταλισμός;»
Κάποιοι,όμως, αδυνατούν ή δεν θέλουν να ξεχωρίσουν ένα ζήτημα ηθικής τάξης από ένα ζήτημα νομικοπολιτικής τάξηςκαι ζητούν την κεφαλή ατόμων επί πίνακι χωρίς βεβαίως να προσδιορίζουν τα εγκλήματά τους. Ο Γενικός Ελεγκτής ζητά την παραπομπή σε πειθαρχική διαδικασία Ανώτερου Λειτουργού του Υπουργείου Παιδείας αλλά προσδιόρισε και το παράπτωμάτου. Υποψία για καταδολίευση του κράτους με το να αγοράζει χωρίς προσφορές πιο ακριβά εισιτήρια από το ταξιδιωτικό Γραφείο του άνδρα της κλπ.,κλπ. Οι δύο ακαδημαϊκοί πιο ακριβώς ποινικό ή έστω και πειθαρχικόαδίκημα διέπραξαν; Πόσα χρήματα έχασε το Πανεπιστήμιο; Τίποτε! Μήπως τους υποψιαζόμαστε ότι ίσως σκέφτηκαν να βοηθήσουν ένα σύντροφο! Τότε η καταγγελία στον Αρχιεπίσκοπο, όχι στο Γενικό Εισαγγελέα. Μόνο η θρησκεία θεωρεί ότι ο μοιχεύσας εν τη καρδία αυτού μοιχός εστί!
Έτσι μετατράπηκε μια απλή διαφορά, που ούτως ή άλλως θα λυθεί σε διαιτητή και θα δούμε τι θα αποφασίσει, σε κομματική διαπάλη και σε δήθεν σκάνδαλο και για να τριτώσουν οι δολοφονίες προσωπικότητας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου που τείνουν να γίνουν Πανεπιστημιακό σπορ. Γι’ αυτές μια άλλη φορά.
*Τέως Διευθυντή Διοίκησης και Οικονομικών του Πανεπιστημίου Κύπρου