ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Κ. ΠΕΡΣΙΑΝΗ*
Οι δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη στην τηλεόραση στις αρχές της πρώτης βδομάδας του Μαρτίου για ποινικά αδικήματα που εξετάζει η Νομική Υπηρεσία σε σχέση με την κατάρρευση της κυπριακής οικονομίας και η ομολογία του ότι έμεινε κατάπληκτος από την έκταση της διαφθοράς στην Κύπρο , πέραν του ότι υπογραμμίζουν το μέγεθος του προβλήματος που έχουν να αντιμετωπίσουν η πολιτεία και η κοινωνία για να την περιορίσουν και ,αν είναι δυνατό, να την εξαλείψουν, επιβεβαιώνουν αυτό που από καιρό όλοι μας υποπτευόμαστε και αυξάνουν και τη δική μας κατάπληξη . Όπως θα έλεγε ο μεγάλος ποιητής μας Κώστας Μόντης, είναι «δύσκολο να το πιστέψουμε», είναι δύσκολο να πιστέψουμε πως ο Κύπριος με τις μεγάλες αρετές της ανθρωπιάς και της τιμιότητας , ο Κύπριος τον οποίο θαύμαζε για το ήθος, την ακεραιότητα και την ευθύτητά του τόσο πολύ ο μεγάλος καλλιτέχνης μας Α. Διαμαντής, ώστε του έστησε μεγαλόπρεπο μνημείο με τον μεγάλο ζωγραφικό του πίνακα Ο Κόσμος της Κύπρου, έφτασε σ’ αυτό το χαμηλό σκαλοπάτι. Και όμως πρέπει να το πιστέψουμε , αφού επιβεβαιώνεται ήδη από ομαδικές καταδίκες πολιτών σε μακροχρόνια φυλάκιση.
Δεν νομίζω πως έχει πλέον πολύ νόημα να ψάχνουμε τα αίτια αυτής της μεγάλης κοινωνικής μετάλλαξης στον τόπο μας και της διολίσθησης στη σκάλα του κακού . Έχουν επαναληφθεί κατά κόρον πολλές φορές. Αντίθετα, πρέπει να επικεντρωθούμε στο πρόβλημα της αντιμετώπισής του, η οποία κατέστη ιδιαίτερα δύσκολη σήμερα, επειδή, λόγω της τουρκικής εισβολής , διαλύθηκε η ύπαιθρος , η αιμοδότρια των πόλεων όχι μόνο σε πληθυσμό και εργατικά χέρια αλλά και σε ανθρώπους με ήθος, ανθρωπιά και βαθιά πίστη, που συνέβαλλαν στην αυτοδιόρθωση της κοινωνίας των πόλεων. Αυτό δεν μπορεί να επιτυγχάνεται πλέον . Γι αυτό η κοινωνία πρέπει να προσφύγει σ’ εκείνους τους θεσμούς της πολιτείας οι οποίοι, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, διασώθηκαν από τη μεγάλη φθορά των τελευταίων πενήντα χρόνων, δηλαδή στο δικαστικό σώμα και στο Γενικό Εισαγγελέα.
Το έργο τους είναι βέβαια πολύ δύσκολο, σχεδόν ηράκλειο, γιατί η διαφθορά προσέλαβε τρομακτικές διαστάσεις και έχει διασυνδέσεις με τεράστια συμφέροντα. Πιστεύω, ωστόσο, ότι το κακό μπορεί όχι μόνο να ανακοπεί αλλά και να εκμηδενιστεί, αν οι δυο αυτοί θεσμοί εργασθούν με συνέπεια, επιμέλεια, μεθοδικότητα, επιστημονικότητα, επιμονή και υπομονή, όπως δεσμεύτηκε ο Γενικός Εισαγγελέας στις δηλώσεις του στην τηλεόραση, και αν βοηθηθούν επαρκώς από την κοινωνία .Ευτυχώς αυτό το τελευταίο είναι σήμερα πολύ πιο πιθανό να εκδηλωθεί λόγω της ευρείας συνειδητοποίησης από μέρους των πολιτών πως η βοήθειά τους προς την αστυνομία για καταπολέμηση του εγκλήματος είναι όχι μόνο βασικό πολιτικό καθήκον τους αλλά και πράξη αυτοπροστασίας. Η ελπίδα όλων μας είναι πως η διαφανής, σωστή και σταθερή απονομή δικαιοσύνης από το Γενικό Εισαγγελέα και το δικαστικό σώμα θα έχει τελικά αποτέλεσμα, γιατί θα υπενθυμίσει σ’όσους το ξέχασαν πως υπάρχουν ακόμα νόμοι σ’ αυτό τον τόπο, θα συμβάλει στην αποκατάσταση της νομικής και ηθικής τάξης πραγμάτων, θα δώσει σε περισσότερους πολίτες νόημα στο να προσπαθούν και οι ίδιοι για κάτι καλύτερο, και, το σπουδαιότερο, θα ενισχύσει την ελπίδα για επιβίωση αυτής της χώρας.
Στα ευεργετικά αποτελέσματα θα πρέπει να προστεθεί και η παιδευτική σημασία που μακροπρόθεσμα θα έχει για το σύνολο του πληθυσμού η ομαλή λειτουργία της δικαιοσύνης. Το κλίμα που θα δημιουργηθεί από την αυστηρή, αντικειμενική και δίκαιη απονομή της δικαιοσύνης θα βοηθήσει και στην κοινωνική παιδαγώγηση των πολιτών. Οι δυο θεσμοί του Γενικού Εισαγγελέα και του Δικαστικού σώματος θα διαδραματίσουν δηλαδή στην ουσία το σημαντικό ρόλο της παιδαγωγούσας πολιτείας, που τόσο έλειψε από την Κύπρο από την πρώτη μέρα της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν 55 χρόνια. Δυστυχώς για διάφορους λόγους ούτε η εκτελεστική ούτε η νομοθετική εξουσία διαδραμάτισαν υπεύθυνα αυτό το ρόλο , αφού δεν έδωσαν ικανοποιητικά παραδείγματα αμεροληψίας, δικαιοσύνης, τιμιότητας, σοβαρότητας και υπευθυνότητας στην άσκηση των καθηκόντων τους . Απεναντίας, ένας σημαντικός αριθμός αυτών που αναδείχθηκαν ή διορίστηκαν σε πολιτειακά αξιώματα κατέστησαν στο τέλος παραδείγματα προς αποφυγήν. Γι αυτό και φέρουν μεγάλη ευθύνη για τη σημερινή θλιβερή κατάσταση πραγμάτων. Αυτό άλλωστε εξηγεί σε μεγάλο βαθμό και τη σημερινή απαξίωση των πολιτικών από τους πολίτες, όπως δείχνουν ξανά και ξανά οι δημοσκοπήσεις. Είναι καιρός ωστόσο να προχωρήσουμε ως πολίτες από την αρνητική στη θετική αντίδραση, στην απόφαση δηλαδή όχι απλώς να περιφρονούμε τους φαύλους αλλά και να επιλέγουμε να δίνουμε την ψήφο μας σ’όσους απέδειξαν με την πολιτεία τους πως έχουν τις αρετές που πρέπει να έχει ένας αντιπρόσωπος του λαού, υπευθυνότητα, τιμιότητα, ανιδιοτέλεια και ακεραιότητα χαρακτήρα. Με τον τρόπο αυτό υπάρχει μεγάλη ελπίδα για εκλογή καλύτερων εκπροσώπων αλλά και θα μπορούνε να νιώθουμε ήσυχοι πως δεν θα είμαστε συνυπεύθυνοι για τα δεινά που θα επισωρεύονται σε βάρος της χώρας μας.
*Πρώην αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου
