ΤΟΥ ΙΑΚΩΒΟΥ ΨΑΛΤΗ*
Εδώ και αρκετό καιρό γινόμαστε μάρτυρες μιας πρωτόγνωρης διένεξης μεταξύ των εκπαιδευτικών και του εργοδότη τους που δεν είναι άλλος από το κράτος. Πρωτοφανής εξίσου και η αφορμή για αυτή την διαμάχη, αφού αυτή είχε ως περιεχόμενο τη γνωστή μονομερή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για κατάργηση θεσμοθετημένων ρυθμίσεων για τη διάρθρωση και την κατανομή του εβδομαδιαίου ωραρίου των εκπαιδευτικών ανάμεσα σε διδακτικές και εξωδιδακτικές δραστηριότητες, τις οποίες με πολύ επάρκεια έχουν περιγράψει, τόσο εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών οργανώσεων, όσο και συνάδελφοι.
Μέσα από τις πιο πάνω περιγραφές και αναλύσεις έχει αποκαλυφθεί πλήρως ο πραγματικός λόγος για τον οποίο η εργοδοτική πλευρά έχει αποδυθεί σε αυτό το ακραίο εγχείρημα, που δεν είναι άλλος από την προσπάθεια να εξοικονομηθούν οικονομικοί πόροι για να κλείσουν τρύπες που έχουν δημιουργηθεί από οικονομικά σκάνδαλα, ανάμεσα στα οποία το πιο πρόσφατο-αυτό του Συνεργατισμού. Σε αυτή την απέλπιδα προσπάθεια έχουν επιστρατευθεί όλος ο μηχανισμός του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (ΥΠΠ), ο Γενικός Ελεγκτής, ο Αρχιεπίσκοπος και οι γνωστοί κονδυλοφόροι εκδοτικών οίκων.
Επομένως, η καταφυγή σε ευφημισμούς για «εξορθολογισμό» του εκπαιδευτικού συστήματος λίγη σχέση έχει με εκπαιδευτικούς και πολύ λιγότερη με παιδευτικούς στόχους, αφού πλήττει καίρια θεσμούς όπως αυτό του υπευθύνου τμήματος και της Ανώτερης Ομάδας Διεύθυνσης (ΑΟΔ) που είναι κομβικής σημασίας για την αποδοτικότερη λειτουργία μιας σχολικής μονάδας. Σε αυτή τη διάσταση του ζητήματος πρέπει να επιμείνουν οι εκπαιδευτικές οργανώσεις και όχι να πέσου ξανά στην παγίδα της υποβολής αντιπροτάσεων οι οποίες μόνο ως «αντίμετρα» φαντάζουν, αφού μερικές από αυτές θα είχαν παρόμοιο αρνητικό αντίκτυπο, τόσο πάνω στο εκπαιδευτικό, όσο και το παιδευτικό έργο των σχολείων, αν γίνονταν αποδεκτές.
Σε διαφορετική περίπτωση θα μοιραστούν το βάρος της ευθύνης για ενδεχόμενο μη άνοιγμα των σχολείων το Σεπτέμβρη με τον εργοδότη τους, ο οποίος φέρει ακέραια την ευθύνη, αφού είναι αυτός που δημιούργησε το πρόβλημα με τις αυθαίρετες αποφάσεις του. Ο ισχυρισμός πως δεν υπάρχει χρόνος για την Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας (ΕΕΥ) να διορθώσει τις μεταθέσεις που έχουν ανακοινωθεί μόνο θυμηδία προκαλεί, αφού είναι γνωστό πως κάθε χρόνο μεταθέσεις πραγματοποιούνται και μέχρι τον Οκτώβριο. Έτσι και αλλιώς αναπροσαρμογές είναι που απαιτούνται, ενώ από την άλλη, από τον καιρό που η διακριτική ευχέρεια της ΕΕΥ έχει περιοριστεί σε μεγάλο βαθμό όσον αφορά στην επιλογή των προαγομένων, ένα από τα κάπως πιο ουσιαστικά έργα που έχει να επιτελέσει είναι αυτό των μεταθέσεων. Στο κάτω-κάτω ας δουλέψουν μέρα και νύκτα και τα Σαββατοκύριακα για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.
Υπό την προϋπόθεση πως θα ισχύσει αυτό, θα μπορούσε, στη συνέχεια, να αρχίσει ένας νηφάλιος δομημένος διάλογος ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς στα αρμόδια όργανα με τη συμμετοχή και ειδικών επιστημόνων για μια πλήρη επανεξέταση του εκπαιδευτικού μας συστήματος και την αναμόρφωσή του εκ βάθρων. Ο Γερμανός φιλόσοφος Αντόρνο, (2017), στο βιβλίο του «Η Εκπαίδευση μετά το Άουσβιτς» τονίζει πως «η απαίτηση να μην επαναληφθεί το Άουσβιτς είναι η πρώτη και κύρια που τίθεται στην εκπαίδευση». Δικαιολογώντας την τοποθέτησή του δηλώνει πως:
(…) το γεγονός ότι έχει κανείς τόσο περιορισμένη συνείδηση αυτής της απαίτησης και των ερωτημάτων που εγείρει δείχνει ότι το τερατώδες δεν έχει γίνει κτήμα των ανθρώπων κάτι που αποτελεί σύμπτωμα το ότι, όσον αφορά την κατάσταση της συνείδησης και της ασυνειδησίας των ανθρώπων, η πιθανότητα της επανάληψης εξακολουθεί να υφίσταται (…)
Τηρουμένων των αναλογιών, η τοποθέτηση του φιλόσοφου εφαρμόζει πλήρως και στην περίπτωση του δικού μας εκπαιδευτικού συστήματος, αφού αυτό είναι ξεκομμένο, σχεδόν εξολοκλήρου, από τις συνέπειες του άλυτου εθνικού μας προβλήματος και τις επιπτώσεις των οικονομικών σκανδάλων και της διαφθοράς που διαχρονικά μαστίζει την κοινωνία μας.
Επομένως, η απαίτηση να μην επαναληφθεί ξανά το 1974 και να ξεριζωθεί το καθεστώς διαφθοράς είναι η πρώτη και κύρια που τίθεται στην Κυπριακή Εκπαίδευση. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να αντιμετωπισθούν όλες οι υπόλοιπες εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές προκλήσεις που μαστίζουν το Κυπριακό Εκπαιδευτικό Σύστημα. Ήδη μέσα από την αρθρογραφία συναδέλφων έχουν ακουστεί πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις, οι οποίες συνοπτικά, θα μπορούσαν να ενταχθούν στις εξής θεματικές ενότητες:
Αναφορές:
Ψάλτης, Ι. (2006). Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση: Θεωρία και Πράξις. Αθήνα: Εκδόσεις Πάργα.
Psaltis, I. (2007). School Transfer from Primary to Secondary Education. Limassol: Afi Publishing.
Αντόρνο, Β. Τ. (2017). Η Εκπαίδευση μετά το Άουσβιτς. Αθήνα: Νήσος
Psaltis et.al (2017). Education in a Multicultural Cyprus. London: Cambridge Scholars Publishing.
*Διδάκτορας Επαγγελματικών Σπουδών στην Εκπαιδευτική Διοίκηση
