Οι ηλικιωμένοι μπορούν και θέλουν να είναι μέρος της αγοράς εργασίας. Ευρήματα από το έργο SOPHIA


Η ενεργή και υγιής πορεία στην τρίτη ηλικία αποτελεί πρόκληση για πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Ταυτόχρονα, αποτελεί και μια ευκαιρία για τη διερεύνηση νέων και πρωτοποριακών προτάσεων. Ο τομέας των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (Informationand Communication Technologies, ICT) μπορεί να παρέχει πολλές δυνατότητες στον τομέα της καλής ποιότητας ζωής για τους ηλικιωμένους. Υπάρχουν ήδη κάποιες λύσεις για την υποστήριξη των ηλικιωμένων σε διάφορους τομείς της καθημερινής τους ζωής (ενσωμάτωση στην κοινωνία, μακροπρόθεσμη φροντίδα, κλπ.). Μέσω του προγράμματος Ambient Assisted Living Joint Programme (AALJP), πολλοί οργανισμοί και εταιρίες από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες προετοιμάζουν έργα των οποίων ο κύριος στόχος είναι η χρήση ICT για ενεργή, ανεξάρτητη και υγιή πορεία στην τρίτη ηλικία.

Το έργο SOPHIA [www.sophia-aal.eu] ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2014 μέσω του προγράμματος  AAL και θα διαρκέσει 30 μήνες. Οι συνεργάτες από Κύπρο, Γερμανία, Ιρλανδία, Σλοβενία και Ισπανία στοχεύουν στην ίδρυση ενός δικτύου από ηλικιωμένους, οι οποίοι θα ενδιαφέρονται να προσφέρουν τη γνώση και τις εμπειρίες τους μετά τη συνταξιοδότησή τους, στο κοινό που θα δείξει ενδιαφέρον. Η πλατφόρμα SOPHIA θα λειτουργήσει ως διαδικτυακή και θα συνδέσει ηλικιωμένους με εργαζόμενους, εργοδότες και άλλους ενδιαφερόμενους με σκοπό να επεκταθεί η γνώση, να λυθούν προβλήματα και να ρυθμιστούν οι οποιεσδήποτε συναλλαγές με καλό, συνεργατικό και αποδοτικό τρόπο.

Κατά τη διάρκεια του έργου, διενεργήθηκαν δύο έρευνες στην Κύπρο, τη Σλοβενία και την Ισπανία. Η πρώτη περιλάμβανε ηλικιωμένους που έχουν συνταξιοδοτηθεί ή πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν σύντομα. Θέλαμε να γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό οι ηλικιωμένοι άνθρωποι θέλουν να συμπεριληφθούν σε κάποια άλλη απασχόληση, σε κάποιο εθελοντικό πρόγραμμα ή άλλες δραστηριότητες μετά τη συνταξιοδότηση. Το γεγονός είναι ότι ο αριθμός των ηλικιωμένων αυξάνεται και οι δυνατότητές τους μένουν ανεκμετάλλευτες. Η δεύτερη έρευνα διενεργήθηκε μέσω ενός διαδικτυακού ερωτηματολογίου σε εταιρείες ή ανεξάρτητους ιδιώτες. Το αποτέλεσμα μας έδωσε χρήσιμες πληροφορίες για τη στάση των τελευταίων απέναντι στους ηλικιωμένους σε σχέση με τη συμπερίληψή τους στην αγορά εργασίας και άλλες πτυχές της ζωής. Επίσης, θέλαμε να γνωρίζουμε κατά πόσο βλέπουν την πλατφόρμαSOPHIA ως ένα χρήσιμο διαδικτυακό εργαλείο για να εντοπίζει ηλικιωμένους με κάποια εξειδίκευση, οι οποίοι θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στη διαδικασία απασχόλησης ή θα μπορούσε να τους ζητηθούν συμβουλές μέσω διαδικτύου.

Η πρώτη έρευνα που διεξήχθη, περιλάμβανε στη Σλοβενία 91 ηλικιωμένους που έχουν συνταξιοδοτηθεί ή πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν σύντομα, στην Ισπανία 101 και στην Κύπρο 26. Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων ήταν ανάμεσα στα 56 και τα 65 τους χρόνια και σχεδόν τα δύο τρίτα τους ήταν γυναίκες. Το επίπεδο εκπαίδευσης των συμμετεχόντων διέφερε από χώρα σε χώρα. Στη Σλοβενία, το 80% των συμμετεχόντων είχε ανώτερη εκπαίδευση, στην Κύπρο η πλειοψηφία αποτελούνταν από εκπαίδευση δεύτερης βαθμίδας (λύκειο) ή ανώτερη εκπαίδευση, ενώ στην Ισπανία το ποσοστό ήταν αντεστραμμένο, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων είχε βασική εκπαίδευση ή δεύτερης βαθμίδας. Παρόλο που στην έρευνα συμμετείχαν Ισπανοί χαμηλότερης εκπαίδευσης, τα αποτελέσματά της εξακολουθούν να είναι χρήσιμα και σχετικά, επειδή το 30% από αυτούς δουλεύει στον τομέα της υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών, όπου η απαίτηση για εργαζόμενους αναμένεται να αυξηθεί λόγω του ότι ο μέσος όρος ηλικίας της κοινωνίας αυξάνεται.

Με τη βοήθεια των ερευνών αυτών στις τρεις χώρες, καταλήξαμε σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Κατά κανόνα οι ηλικιωμένοι είναι ικανοποιημένοι με τη ζωή τους, τις συνθήκες ζωής τους, και εργασίας, αν ακόμα αυτοί εργάζονται. Κατά πλειοψηφία είναι επίσης ικανοί να ανταπεξέλθουν στις καθημερινές τους ασχολίες, είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν σε απασχολήσεις διαφορετικών μορφών, εθελοντισμού καθώς και σε άλλες δραστηριότητες ακόμα και μετά τη συνταξιοδότησή τους. Οι ηλικιωμένοι βλέπουν ως κύρια τους προσφορά τη φροντίδα των παιδιών και στις τρεις χώρες. Στη Σλοβενία,επίσης, ανέδειξαν τον εθελοντισμό, ενώ στην Ισπανία και την Κύπρο τρεις ακόμα τομείς ήταν σημαντικοί: η οικονομική ενίσχυση των ηλικιωμένων προς τις άλλες γενιές, οι ηλικιωμένοι ως καταναλωτές και ως άτομα που προσφέρουν εργασίαεπ’ αμοιβή. Και στις τρεις χώρες, τα βασικά επιχειρήματα για να συνεχίσουν οι άνθρωποι να δουλεύουν μετά τη σύνταξή τους, είναι οικονομικοί λόγοι (ανάγκη για επιπλέον εισόδημα) και κοινωνικοί (προσωπική ολοκλήρωση). Ρωτήσαμε επίσης τους ηλικιωμένους ποια είναι τα πλεονεκτήματά τους έναντι των πιο νέων εργαζόμενων και ποιες οι αδυναμίες τους. Ακόμα μια φορά οι απαντήσεις στις τρεις χώρες ήταν κοινές: το κύριο πλεονέκτημά τους είναι η εμπειρία και η αξιοπιστία, ενώ το κύριο μειονέκτημα η μειωμένη χρήση των νέων τεχνολογιών.

Πάνω από τους μισούς ηλικιωμένους που συμμετείχαν στην έρευνα συμφωνούν ότι θα έπρεπε να υπάρχει η δυνατότητα να δουλέψουν μετά τη συνταξιοδότηση. Επίσης εξέφρασαν τη θέλησή τους να συνεχίσουν να δουλεύουν μετά τη σύνταξη (56% των συμμετεχόντων στην Κύπρο, 59% στη Σλοβενία και 45% στην Ισπανία) και ότι θα χρησιμοποιούσαν την πλατφόρμα SOPHIA για να βρουν κατάλληλες υπηρεσίες που να τους εξυπηρετούν.

Με τη δεύτερη έρευνα «χρήστες που ζητούν υπηρεσίες», θέλαμε να προσδιορίσουμε ποια είναι η γενική γνώμη όσον αφορά τους ηλικιωμένους, ποια είναι η προσφορά τους στην κοινωνία, και αν συμμετέχοντες συμφωνούν ότι θα έπρεπε να δίνεται η δυνατότητα στους ηλικιωμένους να συνεχίσουν να εργάζονται και μετά τη σύνταξή τους. Σημειώνεται ότι υπήρχαν συμμετέχοντες από όλες τις ηλικίες στη δεύτερη αυτή έρευνα. Επίσης, ρωτήσαμε ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των ηλικιωμένων και σε ποιο βαθμό είναι πρόθυμοι οι συμμετέχοντες (ή οι εταιρείες τους) να συμπεριλάβουν ηλικιωμένους στην εργασιακή τους διαδικασία, μέσω εθελοντικών δραστηριοτήτων, ή συμβουλευτικών υπηρεσιών μέσωτων ειδικά διαμορφωμένων φόρουμ στην πλατφόρμα SOPHIA.

Η έρευνα που διενεργήθηκε μέσω διαδικτυακού ερωτηματολογίου περιλάμβανε 93 άτομα στην Κύπρο, 434 άτομα στη Σλοβενία και 69 στην Ισπανία. Στην έρευνα συμμετείχαν είτε ως ανεξάρτητοι ιδιώτες είτε ως αντιπρόσωποι εταιριών (10% των συμμετεχόντων). Κατά πλειοψηφία, οι συμμετέχοντες έδειξαν ενδιαφέρον στη χρήση της πλατφόρμας. Συγκεκριμένα, 91% αυτών στην Κύπρο θα χρησιμοποιούσε την πλατφόρμα, το αντίστοιχο ποσοστό για τη Σλοβενία ανέρχεται στο 55% και φτάνει το 60% στην Ισπανία. Κάποιοι πιθανώς να τη χρησιμοποιούσαν, ενώ μόνο το 2% των συμμετεχόντων δε θα τη χρησιμοποιούσε. Υπάρχει συμφωνία σχετικά με το ότι η προσφορά των ηλικιωμένων στην κοινωνία είναι πολύ σημαντική, είτε πρόκειται για εθελοντικές δραστηριότητες, είτε για να προσέχουν τα παιδιά ή για οικονομική υποστήριξη. Πιστεύουν επίσης ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία θα έπρεπε να έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να εργάζονται και μετά τη συνταξιοδότησή τους. Σύμφωνα με την άποψή τους, το κύριο πλεονέκτημα των ηλικιωμένων ανθρώπων σε σχέση με τους νεότερους είναι οι εμπειρίες τους και η αξιοπιστία τους. Η συνεργασία μεταξύ των γενεών τονίστηκε επίσης.

Περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες που εκπροσωπούσαν εταιρείες είναι διατεθειμένοι να συμπεριλάβουν ηλικιωμένους είτε στην εργασιακή τους διαδικασία είτε μέσω διαφορετικών εθελοντικών δραστηριοτήτων. Επίσης, είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν χρηματική ανταμοιβή έναντι υπηρεσιών. Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων θα χρησιμοποιούσαν την πλατφόρμαSOPHIA για να βρουν, είτε κατάλληλους εργαζόμενους, είτε για να αναζητήσουν συμβουλές και απόψεις ειδικών ηλικιωμένων.

Και οι δύο έρευνες επιβεβαίωσαν ότι οι μεγάλες ηλικίες έχουν βασικά πλεονεκτήματα και ότι πρέπει να μη μείνουν ανεκμετάλλευτα. Η μερίδα των ηλικιωμένων που είναι έμπειροι και έτοιμοι για απασχόληση και μετά τη συνταξιοδότησή τους, αυξάνεται. Κατάλληλα μέτρα που θα επέτρεπαν την ενεργή τους συμμετοχή στην αγορά εργασίας και άλλες εθελοντικές δραστηριότητες, θα πρέπει να υιοθετηθούν άμεσα. Ένα από αυτά τα μέτρα θα ικανοποιήσει το τεχνολογικό επίτευγμα του έργου SOPHIA.

Συντονιστής του έργου SOPHIA είναι η εταιρεία GeoImaging Ltd (Κύπρος), με συνεργάτες τους εξής: Ingenieria Y Soluciones Informaticas S.L.(Ισπανία), University of Bamberg (Γερμανία), Association of Social Institutions of Slovenia (Σλοβενία), Infokom GmbH (Γερμανία), Ilumya Ltd (Ιρλανδία) and Wellness Telecom S.L. (Ισπανία). Το έργο συγχρηματοδοτείται από τους εθνικούς φορείς χρηματοδότησης των αντίστοιχων χωρών και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του προγράμματος AAL.

 



Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










250