Έρευνα: «Η Λεμεσός σε πορεία ανάπτυξης. Κόσμημα της Μεσογείου ή …; Οι απόψεις των πολιτών για τη νέα μορφή και τις προοπτικές της πόλης»
Στα πλαίσια του προγράμματος Δημοτικά Μαθητικά Συμβούλια που διοργανώνει ο Δήμος Λεμεσού, οι μαθητές μας στις 9 Μαρτίου 2018, πήραν το ρόλο των Δημοτικών Συμβούλων.
Συγκεκριμένα μελέτησαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πόλη μας, διεξήγαγαν έρευνα και έδωσαν τις εισηγήσεις τους για μια Λεμεσό της Αειφόρου Ανάπτυξης που θα είναι βιώσιμη για τις επόμενες γενιές.
Γενικό θέμα της παρουσίασης ήταν:
«Η Λεμεσός σε πορεία ανάπτυξης. Κόσμημα της Μεσογείου ή …; Οι απόψεις των πολιτών για τη νέα μορφή και τις προοπτικές της πόλης».
Στην παρουσίαση ήταν παρόντες ο Δήμαρχος και μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου και μετά την παρουσίαση ακολούθησε εποικοδομητική συζήτηση.
Η ΕΡΕΥΝΑ
Η Λεμεσός σε πορεία ανάπτυξης. Κόσμημα της Μεσογείου ή …;
Οι απόψεις των πολιτών για τη νέα μορφή και τις προοπτικές της πόλης.
Ο γάλλος ποιητής Πωλ Βαλερύ αναφέρει ότι:
«Ο σύγχρονος άνθρωπος είναι σκλάβος της εξέλιξης. Δεν υπάρχει πρόοδος που δεν καταλήγει να τον υποδουλώσει εντελώς».
Έντονος προβληματισμός αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια γύρω από τη ξαφνική κατασκευαστική ανάπτυξη της πόλης της Λεμεσού. Η πόλη εξερχόμενη από τη δύσκολη περίοδο της οικονομικής κρίσης και πριν καλά καλά εξομαλυνθούν τα προβλήματα που ταλανίζουν τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών, εισέρχεται σε μια περίοδο ανεξέλεγκτης κατασκευαστικής φρενίτιδας.
Οι υποστηρικτές της αλλαγής αυτής βλέπουν με ιδιαίτερη χαρά να θεμελιώνονται τεράστια και πανύψηλα κτήρια που ευελπιστούν ότι θα αποτελέσουν τις «σημαίες» της οικονομικής και της κοινωνικής ανάπτυξης της πόλης.
Από την άλλη ένας μεγάλος αριθμός πολιτών αντιμετωπίζει με ιδιαίτερο σκεπτικισμό το νέο πρόσωπο της πόλης και προβάλλει πιθανά προβλήματα που θα εμφανιστούν μελλοντικά, αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα ελέγχου της πορείας αυτής.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.
Η Λεμεσός σήμερα βιώνει τις επιπτώσεις ενός καπιταλιστικού συστήματος, στο οποίο το κεφάλαιο ελέγχει άκριτα και καθορίζει τον ρυθμό ανάπτυξης.
Η Νέα Υόρκη είναι χτισμένη σε νησί και η διαθέσιμη γη είναι περιορισμένη, ο μόνος δρόμος ανάπτυξης ήταν προς τα πάνω. Η τάση αυτή εκφράστηκε με τα ψηλά κτήρια και αργότερα με τους ουρανοξύστες. Ο χρυσός γι΄ αυτήν 19ος αιώνας καθόρισε τη μορφή της πόλης και την έχει καταστήσει ως το οικονομικό κέντρο ολόκληρου του πλανήτη.
Το Ντουμπάι στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα μπήκε σε μια αντίστοιχη πορεία και μετατράπηκε σε οικονομική όαση των Αραβικών Εμιράτων αποκτώντας την εικόνα και τη φήμη του διαμαντιού της ερήμου.
Τέλος η Σιγκαπούρη με τρομερό ρυθμό ανάπτυξης τα τελευταία 20 χρόνια χαρακτηρίζεται ως το τέταρτο στη σειρά μεγαλύτερο κέντρο ανταλλαγής συναλλάγματος μετά τη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και το Τόκυο και ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά κέντρα της Ανατολής.
Μελετώντας καταρχάς τις θέσεις των υποστηρικτών της ραγδαίας ανάπτυξης της πόλης διαπιστώσαμε ότι τους διαπερνούν ρίγη χαράς και «συγκίνησης» όταν αναλογίζονται τα οικονομικά οφέλη και τις θέσεις εργασίας που πρόκειται να ανοιχτούν τα επόμενα χρόνια. Η νέα, μοντέρνα εικόνα της πόλης αναμένουν ότι θα προσελκύσει τεράστιες επενδύσεις και θα λύσει σταδιακά τα οικονομικά προβλήματα των πολιτών συμπεριλαμβανομένου και του προβλήματος της ανεργίας.
Πιστεύουν ότι η πόλη θα αναπτύξει μια πιο δυτική όψη μιας νέας εποχής, αφήνοντας πίσω φαντάσματα του παρελθόντος. Η ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων έχει εξωραΐσει το παραλιακό μέτωπο αναδεικνύοντας τη Λεμεσό ως έναν ελκυστικό προορισμό για ντόπιους και ξένους επισκέπτες, που προσφέρει πολλαπλές επιλογές για όλες τις ηλικίες, όπως ένας όμορφος περίπατος πλάι στη θάλασσα. Η νέα μορφή των παραθαλάσσιων κτηρίων, σε συνδυασμό με τις νέες τεχνολογίες κατασκευής και τα ευφάνταστα σχέδια σε ουρανοξύστες, μαρίνες, ξενοδοχεία και καζίνο θα δημιουργήσουν το «μαργαριτάρι» της ανατολικής Μεσογείου που ονειρεύονται. Οι πιο ενθουσιώδεις οραματίζονται κοινωνική και πολιτιστική άνθιση της πόλης σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον που αρμόζει σε πόλεις αυτού του επιπέδου.
Στον αντίποδα, οι πιο ρομαντικοί πολίτες της πόλης, έχουν ήδη τρομοκρατηθεί από την νέα της εικόνα. Πιστεύουν ότι η οπτική αλλοίωση της πόλης θα έχει αντίκτυπο στη ζωή του τόπου και ότι σύντομα θα εμφανιστούν οι πρώτες επιπτώσεις στην κουλτούρα και στην ποιότητα ζωής των πολιτών.
Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά στις τεράστιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Σε μια κατοικημένη περιοχή με ψηλά κτήρια η θερμοκρασία είναι πιο ψηλή το καλοκαίρι, ενώ λόγω της σκίασης που θα υπάρχει θα εκμηδενιστεί η λειτουργικότητα των ηλιακών θερμοσιφώνων και φωτοβολταϊκων.
Σοβαρή ανησυχία τους προκαλεί επίσης το κυκλοφοριακό πρόβλημα που είναι φυσικό να δημιουργηθεί από τη διακίνηση όλων αυτών των ανθρώπων. Νιώθουν επίσης ότι η νέα πόλη δε θα ναι πια δική τους αλλά κάποιων άλλων, ξένων, που ούτε θα τη σέβονται ούτε θα την αγαπούν.
Βλέπουν να χάνεται ο παραδοσιακός χαρακτήρας της παραλιακής, μεσογειακής, νησιωτικής πόλης και να τσιμεντώνεται χάριν του κέρδους. Υποστηρίζουν ότι τα οικονομικά οφέλη (αν και εφόσον υπάρξουν) δεν μπορούν να αντισταθμίσουν την οικολογική και κοινωνική καταστροφή που θα φέρει η υπέρμετρη κτηριακή ανάπτυξη.
Επιπλέον κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, λέγοντας ότι οι πλείστοι πολίτες της πόλης, μη μπορώντας να ακολουθήσουν την ραγδαία αύξηση των τιμών, που θα επακολουθήσει, θα αναγκαστούν να μετακομίσουν σε άλλες πόλεις ψάχνοντας για πιο φθηνές λύσεις διαβίωσης.
Τέλος προβληματισμό τους δημιουργεί το ότι αυτά τα πολυώροφα κτήρια και η φιλοσοφία τους είναι καθαρά μία συνέχεια των αγορών της οικονομίας. Δεν απευθύνονται στον κόσμο, αλλά σε λίγους και εύπορους.
Η άποψη 100 πολιτών
Μελετώντας λοιπόν τα πιο πάνω προχωρήσαμε στη διενέργεια έρευνας, ζητώντας την άποψη των πολιτών γύρω από το θέμα αυτό. Η έρευνα διενεργήθηκε σε 100 άτομα εκ των οποίων το 62% ήταν άνδρες ενώ το 38% ήταν γυναίκες.
Το 61% είναι κάτοικοι του κέντρου πόλης. Τα αποτελέσματα έδειξαν τα εξής:
Το 52% του δείγματος πιστεύει ότι τα ψηλά κτήρια δεν θα βοηθήσουν καθόλου ή πολύ λίγο την εικόνα της πόλης.
Το 80% του δείγματος πιστεύει ότι η ανάπτυξη των κτηριακών εγκαταστάσεων θα προσελκύσει νέες επενδύσεις.
Το 58% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι ο ρυθμός ανάπτυξης είναι υπερβολικά μεγάλος, αλλά παράλληλα το 51% πιστεύει ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο ανάπτυξης και ότι η κρατική μηχανή δεν διενεργεί όλους τους κατάλληλους ελέγχους.
Το 84% πιστεύει ότι η ανάπτυξη θα επηρεάσει θετικά την κοινωνική ζωή των πολιτών της.
Το 68% πιστεύει ότι η ανάπτυξη θα φέρει οικονομικά οφέλη στους πολίτες της Λ/σου
Το 80% πιστεύει ότι η ανάπτυξη θα επηρεάσει αρκετά το περιβάλλον.
Το 73% πιστεύει ότι σε μεγάλο βαθμό θα επηρεαστεί το κυκλοφοριακό πρόβλημα αρνητικά.
Σε ερώτηση: Πόσο ικανοποιημένος νιώθεις με την εικόνα της πόλης σου σήμερα, το 46% απάντησε αρκετά καλά.
Το 47% δεν θα μετακόμιζε από την πόλη του λόγω της νέας μορφής της.
Και τέλος το 50% του δείγματος νοσταλγεί την παλιά εικόνα της Λεμεσού.
Συμπερασματικά βλέπουμε ότι οι απόψεις διίστανται και παρόλο που η πλειοψηφία των πολιτών βλέπει θετικές προεκτάσεις στην αναπτυξιακή πορεία της πόλης σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, ένα μεγάλο μέρος παρουσιάζεται να αντιμετωπίζει με ιδιαίτερο σκεπτικισμό την ανάπτυξη καθώς πιστεύουν ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο το οποίο θα διασφαλίσει τη διατήρηση του μεσογειακού νησιώτικου χαρακτήρα.
Εισηγήσεις
Αδιαμφισβήτητα, η οικονομική ανάπτυξη της πόλης γίνεται εμφανής και από τη δομική της ανάπτυξη. Όμως αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα την καταστροφή της αρχιτεκτονικής της. Το ευαίσθητο αυτό θέμα της ανάπτυξης της πόλης της Λεμεσού χρειάζεται προσοχή, για να υπάρχει μεν η οικοδομική ανάπτυξη που θα προσελκύσει τους επενδυτές και παράλληλα θα φέρει έσοδα στην πόλη και στο κράτος αλλά δεν θα αλλοιώσει τον χαρακτήρα της πόλης.
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί και επιβάλλεται να γίνει σωστή και προσεχτική διαχείριση της κατάστασης από τον Δήμο, για να μην χαθεί ο έλεγχος και οι Λεμεσιανοί να ζουν στη σκιά της πόλης τους.
Πιο συγκεκριμένα, η οικοδομική αναβάθμιση της πόλης μπορεί να συνδυαστεί με τη διατήρηση των παραδοσιακών στοιχείων της αρχιτεκτονικής της.
Σε μια πόλη, όπως η Λεμεσός, με όραμα ανάδειξης του θαλάσσιου περιβάλλοντος της, η ανάπτυξη στο παραλιακό μέτωπο θα πρέπει να γίνεται με χαμηλά κτήρια, που δεν εμποδίζουν τη θέα προς τη θάλασσα, ενώ βλέπουμε να πραγματοποιείται ακριβώς το αντίθετο.
Θα πρέπει να σταματήσει η ανεξέλεγκτη δανειοδότηση των υψηλών κτηρίων, να περιοριστεί η οικοδόμηση τους σε ένα συγκεκριμένο σημείο της πόλης. Σε αντιστάθμισμα θα μπορούσε να εξοπλιστεί άμεσα η πυροσβεστική υπηρεσία και οι άλλες υπηρεσίες του κράτους οι οποίες να είναι επιφορτισμένες με θέματα ασφάλειας, γιατί σίγουρα υπάρχουν οι πιθανότητες μιας πυρκαγιάς στον 25ον όροφο.
Επιπλέον, αυτοί οι οποίοι ανεγείρουν τα ψηλά κτήρια να δίνουν μεγάλους χώρους πρασίνου για την πόλη και τους πολίτες της.
Στην οικοδομική ανάπτυξη της πόλης θα πρέπει να συνδυάζονται οι οικονομικές επιδιώξεις με σεβασμό προς το περιβάλλον αλλά και χωρίς να διευρύνεται το κοινωνικό χάσμα.
Στόχος θα πρέπει να είναι η ‘αειφόρος ανάπτυξη’ της πόλης που σήμερα αποτελεί κλειδί για μια καλά οργανωμένη, αποδοτική και ευέλικτη οικοδομική ανάπτυξη με βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες θετικές προεκτάσεις στην οικονομία αλλά και στην κοινωνία γενικότερα.
Εργάστηκαν οι πιο κάτω μαθητές:
Γεωργίου Παύλος, Γ΄ Λυκείου
Λουκαϊδου Οριάνα, Α΄ Λυκείου
Ανδρέου Αντωνία, Β΄ Λυκείου
Αγριδιώτης Νικόλαος, Β΄ Λυκείου
Νικολάου Άντρεα, Β΄ Λυκείου
Κουμή Θάλεια, Α΄ Λυκείου
Σταυρινίδη Σεμέλη, Α΄ Λυκείου
Πετρίδου Έλλη, Α΄ Λυκείου
Ζένιου Ραφαήλια, Α΄ Λυκείου
Ιωάννου Ελένη, Α΄ Λυκείου
Γεωργίου Ναταλία, Α΄ Λυκείου
Χριστοφίδου Κατερίνα, Α΄ Λυκείου
Ομάδα καθηγητών Λυκείου Αποστόλων Πέτρου και Παύλου