ΤΟΥ ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ*
Με την κατάθεση των τριών προτάσεων εκ μέρους του ΥΠΠ, της επιμόρφωσης, των ωρολογίων προγραμμάτων και ιδιαίτερα της πρότασης για αλλαγή του τρόπου διορισμού, βρισκόμαστε μπροστά σε μια σειρά αλλαγών που η υλοποίηση τους θα καθορίσει μια γενικευμένη αλλαγή στην Δημοτική Εκπαίδευση και την Παιδεία ευρύτερα. Επιπρόσθετα, αν συνυπολογίσουμε και την επικείμενη παράδοση νέου σχεδίου αξιολόγησης τότε τεκμαίρεται να μιλούμε για καθολική μεταβολή στα χαρακτηριστικά του δημόσιου σχολείου.
Στον τόπο μας έχουμε συνηθίσει η εξαγγελία αλλαγών και η πραγμάτωση τους συχνά να γίνονται σε ένα ευκαιριακό και συγκυριακό σημείο, ενώ σπάνια αποτελεί την απόληξη μιας ορθόδοξης ανάλυσης και μελέτης που να την συνοδεύει πραγματικά η βούληση της μακροπρόθεσμης βελτίωσης. Συνήθως οι αλλαγές στην Παιδεία του τόπου και ανεξάρτητα από τη θεωρητική τους τεκμηρίωση, αποτελούν παραμέτρους της ερμηνείας συγκεκριμένων ατόμων ή κύκλων σκέψης που στη δεδομένη στιγμή έχουν την εξουσία και τη δύναμη της μεταβολής. Τα παραδείγματα πολλά και σε πολλές περιπτώσεις άστοχα αφού αρκετές απόπειρες αγνόησαν βασικές αρχές στην εφαρμογή μεταρρύθμισης.
Η πρόταση για αλλαγή στα ωρολόγια - αναλυτικά προγράμματα γίνεται ενώ δεν έχουν συμπληρωθεί ούτε τρία χρόνια από την προηγούμενη αλλαγή στα αναλυτικά και ωρολόγια. Στο σημείο που αρκετές διαστάσεις του τρέχοντός και πρόσφατα διαμορφωμένου αναλυτικού προγράμματος είχαν αρχίσει να εμπεδώνονται και να αναπτύσσονται, προέκυψε η κατάθεση μιας νέας κάθετης αλλαγής η οποία θα διακόψει την συνέχεια για να πάμε ξανά σε άλλη αφετηρία.
Η δεύτερη πρόταση με το αιτιολογικό της βελτίωσης φιλοδοξεί να καθιερώσει ένα νέο τρόπο διορισμού εκπαιδευτικών, ο οποίος σύμφωνα με τις επίσημες διακηρύξεις, θα επιλέγει με κριτήριο τις εξετάσεις και τα ακαδημαϊκά προσόντα, τους άριστους και πλέον άξιους για το λειτούργημα του εκπαιδευτικού. Πέραν των συνθημάτων πρέπει να καταγραφεί πως η διδακτική επάρκεια, απόδοση, επίδοση δεν μετριέται απλά με τη διαδικασία εξετάσεων, αφού ο εκπαιδευτικός πρέπει να παρουσιάζει και άλλα ποιοτικά χαρακτηριστικά τα οποία δεν είναι γνωσιολογικό θέμα ούτε περιγραφικό ζήτημα διδασκαλίας. Αυτά τα χαρακτηριστικά που κάποια είναι θέματα ευρύτερης αγωγής όπως η προθυμία, η προσαρμοστικότητα, η αυτοβελτίωση, η σχέση με τα παιδιά, η ροπή και το ταλέντο προς τη διδασκαλία – μάθηση δεν μπορεί ουσιαστικά να τα μετρήσει καμιά εξέταση.
Τα ακαδημαϊκά πρόσθετα προσόντα, τα οποία κανείς δεν αμφισβητεί την αξία τους, δεν ταυτίζονται με το είδος του καλύτερου δασκάλου. Παρά τις πολλές υπεραπλουστεύσεις που γίνονται, δεν έχει αποδειχθεί στο δικό μας σύστημα ότι τα μεταπτυχιακά και διδακτορικά προσόντα κάνουν, κατά κανόνα, έναν καλύτερο εκπαιδευτικό μπροστά στην τάξη. Η σχολική ζωή και η εκπαιδευτική εμπειρία δεν συνηγορούν σε μια τέτοια απόλυτη θέση.
Οι προϋποθέσεις του άξιου δασκάλου είναι κατά πολύ υπέρτερες απ’ όσα μπορούν να ορίσουν οι εξετάσεις και τα ακαδημαϊκά προσόντα. Σκοπός αυτού του σημειώματος δεν είναι η τεχνική παράθεση όλων των ανησυχητικών στοιχείων του σχεδίου όμως υπάρχουν εξ αρχής σαφές διαπιστώσεις για την αμφίβολη κατάληξη στη βελτίωση, όπως το ίδιο προσδοκεί.
Αυτές τις ώρες, με διάφορες εξελίξεις και μεθοδεύσεις, να περισφίγγουν τη δημόσια εκπαίδευση, είναι σημαντικός και σπουδαίος ο ρόλος της οργάνωσης ΠΟΕΔ για εξορθολογισμένη και συλλογική αντιμετώπιση των ζητημάτων ερμηνεύοντας μακρόπνοα τις εξελίξεις και εξετάζοντας την μεγάλη εικόνα. Η ενότητα και η συνοχή του κλάδου, ο αλτρουισμός και η φωτισμένη ηγεσία επιβάλλονται σ’ αυτή την καμπή όπου ο συνδικαλισμός έχει σοβαρά προσβληθεί σε ένα Πολιτειακό περιβάλλον σήψης.
Έτσι, μέσα σε ξεκάθαρα πλαίσια, μακριά από συγκαλυμμένες εξυπηρετήσεις και εξαρτήσεις, χωρίς θλιβερές παραπομπές σε αποφάσεις πλειοψηφίας και έντεχνες υπονομεύσεις κάθε δυναμικού και αποφασιστικού στοιχείου, πρέπει να οργανώσουμε ένα συγκροτημένο λόγο προάσπισης του αγαθού της Παιδείας.
*Μέλος Δ.Σ. ΠΟΕΔ
