ΤΟΥ ΔΡΟΣ ΑΔΩΝΗ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ*
Α. Επιπτώσεις στους φοιτητές
Αναμφίβολα οι επιπτώσεις από ένα πιθανό BREXIT θα είναι αρνητικές για τους Κύπριους φοιτητές που σπουδάζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ) για τους πιο κάτω λόγους:
Οι σοβαρότερες επιπτώσεις θα είναι βεβαίως οικονομικές αφού οι Κύπριοι φοιτητές , όπως επίσης και οιυπόλοιποι φοιτητές από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), δεν θα δικαιούνται να αιτηθούν τουΕυρωπαϊκού Φοιτητικού Δανείουπου δίδεται από την κυβέρνηση του ΗΒτο οποίο καλύπτει τα δίδακτρα των πανεπιστημίων για πτυχιακές σπουδές μέχρι και για 4 χρόνια φοίτησης και το οποίο από φέτος θα καλύπτει και τις μεταπτυχιακές σπουδές. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση του ΗΒ (μέσω του οργανισμούStudentFinanceUK - SFUK) δίδει το ΕΦΔ σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες με πολύ καλούς όρους αποπληρωμήςγια αυτό και η συντριπτική πλειοψηφία των φοιτητών το επιλέγει για την κάλυψη των διδάκτρων της. Ενδεικτικά, η αποπληρωμή ξεκινά αφού ο φοιτητής αποφοιτήσει, εργοδοτηθεί και αμείβεται με ετήσιο μισθό πέραν των £21,000 (στερλινών)ή €26,000 (ευρώ)περίπου ( €2,170 μηνιαίως). Επίσης, η ετήσια δόση είναι πολύ χαμηλή και υπολογίζεται στο 9% του ποσού που υπερβαίνει τις €26,000.Για παράδειγμα,η δόση φοιτητή στο SFUKμε ετήσιο εισόδημα €27,000 υπολογίζεται σε €1,000@ 9% = €90 ετησίως ή €10.80 μηνιαίως!Το επιτόκιο είναι επίσης πολύ ανταγωνιστικό και υπολογίζεται στο 3% συν το ποσοστό του πληθωρισμού στο ΗΒ που σήμερα κυμαίνεται γύρω στο 1%.
Εκτός από την επίδραση στο ΕΦΔ, ίσως παρατηρηθεί αύξησητων διδάκτρων στα ίδια επίπεδα με τα δίδακτρα που ισχύουν για φοιτητές εκτός της ΕΕ.Ενδεικτικά, τα δίδακτρα των Βρετανών φοιτητών όπωςεπίσης και των φοιτητών με υπηκοότητα χώρας μέλους της ΕΕ κυμαίνονται μεταξύ £7,000- £9,000 ενώ για τους φοιτητές από τρίτες χώρες στις£12,000 –£17,000.
Β. Επιπτώσεις στο ΗΒ
Ακαδημαϊκά ιδρύματα
Οι αρνητικές έως και καταστροφικές για μερικούς επιπτώσεις από το BREXITεπεκτείνονται και στην κυβέρνηση του ΗΒ μέσω των άμεσα επηρεαζόμενων οργανισμών που είναι τα πανεπιστήμια. Αυτό κατ’ επέκταση θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις στις χιλιάδες των εργαζομένων που αναμένεται να επηρεαστούν έμμεσα από την έξοδο της χώρας από την ΕΕ. Συγκεκριμένα, σύμφωναμεέρευνατωνΠανεπιστημίων τουΗΒ,όσον αφορά την επίδραση που έχει ο τομέας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην οικονομία του ΗΒ, κατά την ακαδημαϊκή χρονιά 2011-12,ταακαδημαϊκά ιδρύματα προσέφερανπερισσότερες από 750,000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης και συνεισέφερανπερισσότερα από £73δις στα έσοδα της χώρας. Αυτό αντιστοιχούσε στο 2.8% του ΑΕΠ της χώρας, τέσσερις φορές περισσότερο από τον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα!Ενδεικτικό της σημασίας αλλά και τουρυθμού ανάπτυξης του τομέα αυτού, είναι το γεγονός ότι το ποσοστόαυτό κυμαινόταν στο 2.3% το 2007-2008 αλλά και το ότι το ποσοστό συνεχίζει να ανεβαίνει μέχρι και σήμερα.
http://www.universitiesuk.ac.uk/facts-and-stats/Pages/impact-of-higher-education.aspx
Οι προβλεπόμενες επιπτώσεις στα οικονομικά δεδομένα των πανεπιστημίων από την μειωμένη προσέλευση Ευρωπαίων φοιτητών θα είναι πιθανόν τεράστιες και πολύ πιο σοβαρές από αυτές που αναμένονται.Συνεπώς, η κυβέρνηση τουΗΒ θα θέλει να θεσπίσει ένα νέο καθεστώς που να συνεχίζει τις όποιες διευκολύνσεις έχουν σήμερα οι Ευρωπαίοι φοιτητές, παρόμοιο με το ισχύον καθεστώς για τουςΕλβετούς φοιτητές.Εν όψει τούτου, αν τελικά επέρθει το BREXIT, ίσως θεσμοθετηθεί ένα καινούργιο καθεστώς για τους φοιτητές της Ευρωπαϊκής Ένωσης ώστε να τους παρέχει τη δυνατότητα σύναψης κάποιου καινούργιου δανείου στα επίπεδα των διδάκτρων που είναι σήμερα.
Μεταβατική περίοδος
Εάν τοBREXITυπερισχύσει,θα χρειαστεί καιρό η ΕΕ αλλά και το ΗΒ να υλοποιήσουν τις αναγκαίες διαδικασίες για την έξοδο της χώρας από την ΕΕ.ΗΒουλή του ΗΒ πιθανώς να χρειαστεί να νομοθετήσει νέους νόμουςγια να αντικαταστήσει τους νόμους της ΕΕ πουθα παύσουν να ισχύουνή τους νόμους που δεν θα θέλουν να ‘κρατήσουν’. Η εφημερίδα Guardianεπιχειρεί να σκιαγραφήσει το BREXITκαι τα διάφορα στάδια μέχρι την πλήρη έξοδο του ΗΒ από την ΕΕ στο πιο κάτω πολύ ενδιαφέρον άρθρο.
http://www.theguardian.com/politics/2016/may/31/what-happens-next-if-britain-votes-to-leave-the-eu
Αυτό που μπορεί να καθησυχάσει τους γονείς και φοιτητές που ενδιαφέρονται για σπουδές στο ΗΒ είναι ότι και αν ακόμη το BREXIT υπερισχύσει στο δημοψήφισμα, αυτό δεν θα λάβει χώρα από τη μια στιγμή στην άλλη αλλά θα χρειαστεί αρκετό χρόνο (ίσως και 2 χρόνια) για τα διαδικαστικά. Επίσης, οι αναγκαίες αλλαγές που χρειάζονται να γίνουν δεν θα επηρεάσουν καθοριστικά και άμεσα τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα. Πιθανότατα μέχρι να βγει το ΗΒ από την ΕΕ, η κυβέρνηση του θα βρει τους τρόπους να καλύψει το κενό για να μην χάσει την πολύ σημαντική αγορά των Ευρωπαίων φοιτητών. Ένα άλλο ενθαρρυντικό αλλά και καθησυχαστικό στοιχείο για τους φοιτητές μας που θα εγγραφούν το Σεμπτέβριο του 2016 είναι και η ενέργεια ορισμένων πανεπιστημίων να ανακοινώσουν ότι θα κρατήσουν τα δίδακτρα στα ίδια επίπεδα με σήμερα και δεν θα τα αυξήσουν στα επίπεδα που ισχύουν για φοιτητές εκτός ΕΕ, μέχρι και τον Ιούνιο του 2019.
Γ. Αποτελέσματα δημοσκοπήσεων
Δυστυχώς, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν ένα ελαφρύ προβάδισμα στηνέξοδο του ΗΒ από την ΕΕ (με το ποσοστό των αναποφάσιστων να κυμαίνεται στο 10-15%).Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διακύμανση των ποσοστών όλων των μέχρι σήμερα δημοσκοπήσεων όπως τις παρουσιάζει ηεφημερίδαFinancialTimesστον πιο κάτω σύνδεσμο: https://ig.ft.com/sites/brexit-polling/
Παρόλο που οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στο BREXIT, αξίζει αναφοράς ο τρόπος που διενεργούνται οι δημοσκοπήσεις αυτές καθώς είναι καθοριστικός στο αποτέλεσμα. Στις δημοσκοπήσεις διαδικτύου, τα ποσοστά των δύο αντίπαλων στρατοπέδων κυμαίνονται περίπου στα ίδια επίπεδα για το 2016. Στις τηλεφωνικές όμως δημοσκοπήσεις το στρατόπεδο υπέρ της παραμονής διατηρεί ένα σοβαρό προβάδισμα καθ’ όλη τηδιάρκεια του 2016 το οποίο παρουσιάζει μια σταθερότητα από τον Απρίλη και μετά.
Αυτή η σημαντική επισήμανση δίνει ένα τόνο αισιοδοξίας στο πολύ σημαντικό δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου. Η μεγάλη ανασφάλεια που νιώθουν σήμερα οι Βρετανοί και η αβεβαιότητα για το τι θα φέρει ένα ενδεχόμενο BREXIT, μπορεί να γείρουν την πλάστιγγα υπέρ της παραμονής του ΗΒ στην ΕΕ.Πρόβλεψη μου είναι ότι τελικά οι πολίτες του ΗΒ θα ψηφίσουν υπέρ της παραμονής της χώρας στην Ευρωπαϊκή οικογένεια και θα πρυτανέψει η λογική.
*Διευθύνων Σύμβουλος
TCS Educational Consultants
info@tcs.com.cy
