ΤΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Κ. ΠΕΡΣΙΑΝΗ*
Όπως υποσχέθηκα στο τελευταίο μου άρθρο, δημοσιεύω σήμερα μια αναλυτική παρουσίαση των τακτικών που εφάρμοσαν οι εκπαιδευτικές οργανώσεις κατά το διάστημα της διαμάχης τους με την Κυβέρνηση από τις 2 Ιουλίου μέχρι σήμερα (10 Σεπτεμβρίου). Οι τακτικές της Κυβέρνησης/ΥΠΠ θα παρουσιαστούν στο επόμενο άρθρο.
Μπορούμε από την αρχή να κατατάξουμε τις τακτικές των εκπαιδευτικών οργανώσεων σε τέσσερεις κατηγορίες, τις επικοινωνιακές, τις αμυντικές, τις διαδικαστικές και τις πολιτικές.
Οι επικοινωνιακές είναι οι εξής:
α) Η συνεχής επανάληψη με κάθε ευκαιρία της ετοιμότητάς τους για διάλογο. Θεωρούσαν πολύ σημαντικό να μην κατηγορηθούν ως υπαίτιοι της αποτυχίας των συνομιλιών. Η μόνη εξαίρεση στην τακτική αυτή ήταν η αποχώρηση του Γενικού Γραμματέα της ΠΟΕΔ στην πρώτη συνάντηση που η οργάνωσή του είχε με τον ΥΠΠ (2 Ιουλίου) σε ένδειξη διαμαρτυρίας γι’ αυτά που τους ανακοίνωσε ο Υπουργός (Paideia-Νews, 3 Ιουλίου) .
β) Η εξαγγελία πορειών διαμαρτυρίας προς το Προεδρικό και απεργιακών μέτρων κάθε φορά που αισθάνονταν ότι τα πράγματα δεν προχωρούσαν όπως τα ήθελαν. Θεωρούσαν σημαντικό να συντηρείται συνεχής η πίεση πάνω στην Κυβέρνηση.
γ) Η αξιοποίηση των λαθών της άλλης πλευράς, ιδιαίτερα του παιδαριώδους λάθους της παραβίασης των εργασιακών θεσμίων όσον αφορά στις προνοούμενες από αυτά διαδικασίες έναρξης διαπραγματεύσεων. Ξεκινώντας από αυτά οι εκπαιδευτικοί κατηγορούσαν την Κυβέρνηση για αυθαιρεσία και δικτατορικές τάσεις.
δ) Η υποβάθμιση κατά τη διάρκεια του διαλόγου των αιτημάτων τους που δεν είχαν απήχηση στην κοινή γνώμη, όπως του αιτήματος να μην μείνει κανένας αδιόριστος. Το ίδιο έκαναν και στο θέμα της αιφνιδιαστικής ενέργειας του ΥΠΠ να αφαιρέσει όλες τις παρεχόμενες ώρες για άσκηση των συνδικαλιστικών τους καθηκόντων και την ταυτόχρονη μετάθεσή τους σε σχολεία με πλήρες ωράριο. Μόνο δυο ή τρεις αξιωματούχοι της ΠΟΕΔ μετέβησαν στον αστυνομικό σταθμό της περιοχής του σχολείου τους και κατήγγειλαν τον ΥΠΠ για παράνομη στέρηση του δικαιώματός τους να συνδικαλίζονται προκαλώντας σωρεία σκωπτικών σχολίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
ε) Κάτι για το οποίο υπάρχει ερωτηματικό είναι αν οι δυο διαφορετικές και διατυπωνόμενες σε διαφορετικό χρόνο φωνές των Προέδρων και των Αντιπροέδρων /Γενικών Γραμματέων (οι τελευταίοι έσπευδαν να κάνουν πρώτοι δηλώσεις στα ΜΜΕ για να χαράξουν γραμμή) της ΟΕΛΜΕΚ κα της ΠΟΕΔ αποτελούσαν διαφωνία/απόκλιση θέσης που οφειλόταν στη διαφορετική Κινησιακή προέλευσή τους ή μια πέμπτη επικοινωνιακή τακτική που υιοθετήθηκε σκόπιμα για να δίνεται η εντύπωση στην κοινή γνώμη ότι υπήρχαν δυο τάσεις, μια σκληρή/συγκρουσιακή και μια μαλακή/λιγότερο συγκρουσιακή, αλλά στο τέλος επιδεικνυόταν κατανόηση και γινόταν υποχώρηση.
Οι αμυντικές τακτικές ήταν:
α) Η προσπάθεια σύμπηξης και συντήρησης μέχρι τέλους συμπαγούς μετώπου των τριών οργανώσεων. Γι’ αυτό το σκοπό οι ηγεσίες των τριών οργανώσεων συμφώνησαν και τήρησαν τη συμφωνία με θρησκευτική ευλάβεια μέχρι τέλους. Η συμφωνία ετηρείτο, πρώτο, με την πραγματοποίηση, μετά τις ξεχωριστές συνεδρίες κάθε μιας οργάνωσης, και κοινής συνεδρίας των τριών οργανώσεων στην οποία αποφασιζόταν κοινή γραμμή, δεύτερο, με την απαίτηση από τον Υπουργό κάθε φορά που τους καλούσε σε ξεχωριστές συνεδρίες να τους καλεί στη συνέχεια και σε κοινή συνεδρία. Ο στόχος της δημιουργίας συμπαγούς μετώπου, όπως έδειξαν οι εξελίξεις μετά την προσφορά της τριμελούς διυπουργικής επιτροπής (6 Σεπτεμβρίου), τηρήθηκε μέχρι τέλους , αφού ο Πρόεδρος της ΠΟΕΔ, παρά τις δηλώσεις του στον Τύπο ότι ήταν εξίσου δύσκολο να δεχθεί ή να απορρίψει τις προτάσεις της Κυβέρνησης, πείστηκε τελικά να τις απορρίψει θέτοντας ψηλότερα από κάθε άλλη δέσμευσή του εκείνη προς τους συναδέλφους του.
β) Η δεύτερη αμυντική τακτική ήταν η προκήρυξη και οργάνωση δημοψηφίσματος στις 5 Σεπτεμβρίου. Το 95% που ψήφισαν υπέρ της λήψης μέτρων ενίσχυσε ακόμα περισσότερο όχι μόνο την πίεση πάνω στην κυβέρνηση αλλά και την πίεση πάνω στις οργανώσεις να μείνουν ενωμένες.
γ) Η τρίτη αμυντική τακτική ήταν να προσπαθήσουν να εμποδίσουν τη διευθέτηση που ήθελε να εφαρμόσει ο Υπουργός, να παρακάθονται δηλαδή οι γονείς στις συνομιλίες. Έθεσαν βέτο από την πρώτη συνάντηση και ύστερα από μια σύγκρουση μεταξύ Υπουργού και ΠΟΕΔ (αποχώρησε από τη συνάντηση και επανήλθε ύστερα από μερικές ώρες), το θέμα διευθετήθηκε χάρη στην ευθιξία που έδειξαν οι πρόεδροι των Συνομοσπονδιών Γονέων.
Οι διαδικαστικές τακτικές ήταν:
α) Η επιμονή στον διάλογο με γραπτά έγγραφα και ο όσο το δυνατό περιορισμός του προφορικού διαλόγου. Δεν ξέρω πώς αντέδρασε αρχικά ο ΥΠΠ σ’ αυτή την τακτική, οπωσδήποτε όμως φαίνεται πως την ακολούθησε ανυποψίαστος γράφοντας, όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο σχετικά με τις τακτικές της Κυβέρνησης, πολυσέλιδα έγγραφα στα οποία παρέθετε συγκριτικούς πίνακες των εκπαιδευτικών δεδομένων της Κύπρου με εκείνα στις ευρωπαϊκές χώρες. Ο γραπτός διάλογος εξασφάλιζε στις οργανώσεις, πρώτο, συντήρηση του συμπαγούς μετώπου, αφού οι οργανώσεις συμφωνούσαν στις κοινές συναντήσεις τι να προτείνουν και τι να απαντήσουν γραπτώς στην επίσημη πλευρά, και δεύτερο, κέρδιζαν χρόνο μέχρις ότου φτάσει η μέρα που θα άνοιγαν τα σχολεία και θα αύξανε τη δυνατότητά τους να πιέσουν ακόμα περισσότερο την κυβέρνηση.
β) Η αποφυγή συζήτησης του ουσιώδους θέματος που ήταν οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου. Αντί αυτών στις γραπτές απαντήσεις τους πρότειναν στον Υπουργό άλλους τρόπους με τους οποίους η Κυβέρνηση θα μπορούσε να εξασφαλίσει αυτά που επιδίωκε. Χαρακτηριστικό της απογοήτευσης του Υπουργού από την τακτική αυτή είναι το παράπονο που εκφράζει στο τέλος της απάντησής του με ημερ. 10 Αυγούστου προς το έγγραφο της ΟΕΛΜΕΚ ημερ.7 Αυγούστου: «Το Υπουργείο Παιδείας ανέμενε τις εισηγήσεις σας σχετικά με τις μειώσεις σε διδακτικό χρόνο και τα μέτρα του Υπουργικού Συμβουλίου, όπως αποφασίστηκε στη συνάντηση του Προεδρικού της 27ης Ιουλίου καθώς επίσης στη μεταξύ μας συνάντηση στις 5 Αυγούστου. Εν τούτοις στην επιστολή σας ημερ.7 Αυγούστου δεν περιέχονται απόψεις και αντιδράσεις επί των μέτρων του Υπουργικού Συμβουλίου και των άλλων μειώσεων που οδηγούν στον εξορθολογισμό και στην ποιοτική αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου. Όπως επίσης δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη και οι σχετικές συστάσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας»(Paideia-news 10 Αυγ).
Το παράπονο του Υπουργού δεν λήφθηκε υπόψη και οι διαδικασίες συνεχίστηκαν οι ίδιες με τα γνωστά αποτελέσματα. Για την επιτυχία των οργανώσεων στον λεγόμενο διάλογο είναι χαρακτηριστικήη εξής δήλωση του Προέδρου του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου στο Πρωινό Δρομολόγιο στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ( Δευτέρα, 10 Σεπτεμβρίου 8 πμ): «Βγάζω το καπέλο στους Συνδικαλιστές».
Η τελευταία κατηγορία τακτικών είναι η πολιτική, η ενημέρωση δηλαδή όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης για το πρόβλημα και η παράκληση τους προς αυτά να τους υποστηρίξουν πολιτικά Και η στήριξή ήλθε γενναιόδωρη (Paideia-news 7 Αυγ).
*Πρώην αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου
