Πανεπιστήμια και Εκπαίδευση το 2040


ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΓΡΗΓΟΡΗ Α. ΜΑΚΡΙΔΗ*

Τα περισσότερα παιδιά που αρχίζουν σχολείο σήμερα θα εργαστούν σε θέσεις εργασίας που δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί ή προσδιορισθεί. Υπάρχει ήδη μεγάλο κενό στις ψηφιακές τεχνικές δεξιότητες στις περισσότερες επιχειρήσεις.

Θεωρούμε ότι τα πανεπιστήμια καθορίζουν το μέλλον: Το διαμορφώνουν μέσω της έρευνάς τους και προετοιμάζουν τους μαθητές για τις εργασίες του αύριο. Βρισκόμαστε όμως στο μέσο της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης (Industry 4.0) και είναι αδύνατο να γνωρίζουμε ποιο θα είναι το μέλλον. Οι τεχνολογικές αλλαγές όπως η αυτοματοποίηση και η τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να καθορίσουν το μέλλον της απασχόλησης. Το ερώτημα που τίθεται από τους ειδικούς είναι: θα μπορέσει το εκπαιδευτικό μας σύστημα να ακολουθήσει τις εξελίξεις;
Η απάντηση είναι σημαντική επειδή εκτιμάται ότι πέραν του 50% των παιδιών που εισέρχονται σήμερα σε δημοτικά σχολεία θα εργάζονται σε θέσεις εργασίας και λειτουργίες που δεν υπάρχουν σήμερα. Έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των πανεπιστημίων του Ηνωμένου Βασιλείου με τίτλο “Solving Future Skills Challenges” και δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο 2018 ερεύνησε τον «ταχύ ρυθμό της αλλαγής και την αυξανόμενη πολυπλοκότητα της εργασίας», σημειώνει μεταξύ άλλων ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο το ποσοστό αυτών που θα εργάζονται σε θέσεις εργασίας το 2050 που δεν υπάρχουν σήμερα μπορεί να φτάνει το 65%. Προειδοποιεί επίσης ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν δημιουργεί σήμερα καθόλου εργαζόμενους που θα χρειαστούν για τις θέσεις εργασίας που είναι τουλάχιστο προβλέψιμες. Μέχρι το 2030, θα υπάρχει έλλειμμα ταλέντων μεταξύ 600.000 και 1.2 εκατομμυρίων εργαζομένων στον οικονομικό και επιχειρηματικό τομέα και στον τομέα της τεχνολογίας, των μέσων ενημέρωσης και των τηλεπικοινωνιών.

Ο διαχωρισμός ακαδημαϊκών και επαγγελματικών προγραμμάτων σπουδών προφανώς θα πρέπει να παύσει να υπάρχει και υπάρχει ανάγκη σχεδιασμού ενός δυναμικού και αποτελεσματικού μοντέλου «ολιστικών προγραμμάτων» σπουδών μέσω των οποίων ο σπουδαστής να αναπτύσσει περισσότερες ικανότητες και δεξιότητες παρά γνώσεις τις οποίες μπορεί να ξεχνά μετά από λίγο καιρό ή να είναι ξεπερασμένες λόγω ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας.

Δυστυχώς τα σχολεία και τα πανεπιστήμια συνεχίζουν να έχουν αίθουσες διδασκαλίας που μοιάζουν με αυτές που είχαμε πριν 100 χρόνια με πολύ λίγες αλλαγές. Αυτό σημαίνει ότι συνεχίζουμε την εστίαση στη διδασκαλία αντί στην μάθηση.

Οι αλλαγές πρέπει να γίνουν μέρος στρατηγικής και πολιτικής αλλά η πιο σημαντική παράμετρος είναι οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων, μη εξαιρουμένων των ακαδημαϊκών, να πιστέψουν ότι η συνήθεις μέθοδοι απλής μεταφοράς γνώσης στους μαθητές τους πρέπει να αλλάξει. Η οποιαδήποτε αλλαγή στο σύστημα μάθησης θα πρέπει να περάσει μέσα από τους εκπαιδευτικούς. Οι νέες τεχνολογίες και η εξέλιξη χρειάζεται να δώσει επιμόρφωση στους εκπαιδευτικούς και ίσως να είναι ο μόνος επαγγελματικός τομέας που λόγω εξέλιξης της τεχνολογίας δεν θα επηρεαστεί αρνητικά σε θέσεις εργασίας, δηλαδή δεν πρόκειται να μειωθούν οι θέσεις εργασίας εκπαιδευτικών λόγω τεχνολογίας αλλά απλά θα αλλάξουν μορφή. Μπορεί στο μέλλον να μην λέγονται πλέον εκπαιδευτικοί/καθηγητές διότι θα υπάρξουν νέοι ρόλοι στη διαδικασία της μάθησης, όπως διευκολυντής(facilitator), συν-δημιουργός(co-creator) κοκ.

Στην Κύπρο είναι καιρός να εκσυγχρονιστεί η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και να δοθούν κίνητρα στα Πανεπιστήμια και Κολλέγια να εργαστούν μαζί για να δημιουργήσουν τα «ολιστικά προγράμματα μάθησης» μέσω των οποίων οι μαθητές και φοιτητές να αναπτύσσουν ικανότητες και δεξιότητες καθώς και εμπειρίες όπως αυτές χρειάζονται στους χώρους εργασίας. Τα Πανεπιστήμια να συνεχίσουν την αναβάθμιση της έρευνας με έμφαση στις επιστήμες και τις ανερχόμενες εφαρμοσμένες τεχνολογίες και στήριξη κολλεγίων ώστε να αναβαθμιστούν προσφέροντας εφαρμοσμένα πανεπιστημιακά προγράμματα που να συμπληρώνουν τις ανάγκες της αγοράς με εφαρμοσμένες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες.

*Πρόεδρος του European Association of Career Guidance και Πρόεδρος του European Association of ERASMUS Coordinators. Είναι ακαδημαϊκός συνεργάτης με πανεπιστήμια και σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο, Βουλγαρία, Ρουμανία, ΠΓΔΜ, και Γερμανία. Ενεργεί επίσης ως ελεύθερος ερευνητής στο τομέα του εκσυγχρονισμού και εξέλιξης της εκπαίδευσης με διαλέξεις και συζητήσεις στο διεθνή χώρο.

makrides.g@eaecnet.com




Comments (0)


This thread has been closed from taking new comments.





Newsletter










205