Το εντατικό πρόγραμμα Sustainable Design in Coastal Areas – SUDESCO 2013 διοργανώθηκε στο διάστημα 22/7/13-3/8/13 από το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Frederick σε συνεργασία με πέντε άλλα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια (Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Politecnico di Milano, Universitat Politècnica de Catalunya, University of Brighton, University of Applied Sciences Leipzig), με τη χρηματοδότηση του προγράμματος δια βίου μάθησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Για την προετοιμασία του προγράμματος εργάστηκε μεθοδικά μια διευρυμένη ομάδα καθηγητών και φοιτητών από το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου Frederick σε συνεργασία με τα ξένα πανεπιστήμια.
Το πρόγραμμα περιλάμβανε διαλέξεις ανοικτές στο κοινό με θέματα σχετικά με: το ρόλο των ακτών στην ανάπτυξη των κυπριακών πόλεων, τον πολεοδομικό και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό στις παράκτιες περιοχές, την αρχιτεκτονική κληρονομιά και τις κατασκευές στο θαλάσσιο περιβάλλον, όπως επίσης και με ειδικευμένα θέματα ακτομηχανικής, περιβαλλοντικής μηχανικής και διαχείρισης του τοπίου. Παράλληλα, οι συμμετέχοντες επικεντρώθηκαν σε μια σειρά από εργαστήρια σχεδιασμού που διερεύνησαν τις δυνατότητες περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής αειφορίας στην παράκτια ζώνης της Λεμεσού.
Τα εργαστήρια σχεδιάστηκαν ώστε οι συμμετέχοντες να ασχοληθούν με τις πραγματικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Λεμεσός στο δυτικό παραλιακό της μέτωπο. Οι ιδέες και οι προτάσεις που παράχθηκαν αποτελούν μια ανταπόδοση της φιλοξενίας προς την πόλη και την τοπική κοινωνία από τους συμμετέχοντες του SUDESCO 2013.
Με βάση αυτό το σκεπτικό, οι πενήντα μεταπτυχιακοί και προπτυχιακοί φοιτητές αρχιτεκτονικής, πολεοδομίας και αρχιτεκτονικής τοπίου, μαζί με 17 καθηγητές και άλλους ειδικούς σε θέματα σχεδιασμού στις ακτές, εργάστηκαν για δύο εβδομάδες στις εγκαταστάσεις του Frederick Λεμεσού. Στο διάστημα αυτό, οι φιλοξενούμενοι, που διέμεναν στο ιστορικό κέντρο της πόλης, περπάτησαν, ποδηλάτησαν, κολύμπησαν, έζησαν για αρκετές μέρες την πόλη και την ακτή της, ενώ έρχονταν συχνά σε επαφή με κατοίκους και με τοπικούς φορείς προσπαθώντας να πιάσουν το σφυγμό της πόλης.
To SUDESCO 2013 επικεντρώθηκε στον σχεδιασμό στην περιοχή μεταξύ του νέου λιμανιού και της μαρίνας, που χαρακτηρίζεται από απομόνωση και υποβάθμιση. Παρόλα αυτά η περιοχή βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής των λεμεσιανών όσον αφορά τη μελλοντική της ανάπτυξη, λόγω της μετακίνησης των ιστορικών βιομηχανιών, αλλά και των δυνατοτήτων που δίνουν οι μεγάλες κενές επιφάνειες δίπλα στη θάλασσα.
Οι συμμετέχοντες, μέσα από οργανωμένες επισκέψεις, κατέγραψαν και αξιολόγησαν την αξία και το δυναμικό της περιοχής, τόσο όσον αφορά στην ιδιαίτερη ταυτότητα και στα περιβαλλοντικά της χαρακτηριστικά, όσο και στις δυνατότητες αξιοποίησής της προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
Ο χώρος του καρνάγιου, τα ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής κτήρια βιομηχανικής κληρονομιάς, οι εκβολές του Γαρύλλη, το διάσπαρτο πράσινο, καθώς και οι κάτοικοι και οι χρήστες της παράκτιας ζώνης, δημιουργούν ένα ιδιαίτερα μοναδικό σκηνικό, η ανάδειξη του οποίου μπορεί να άρει την απομόνωση της συγκεκριμένης περιοχής και να τη μετατρέψει σε ένα νέο πόλο έλξης της πόλης.
Η διαδικασία επεξεργασίας προτάσεων και ιδεών αφορούσε πέντε παράλληλα εργαστήρια σχεδιασμού (studio): (α) το συνολικό όραμα για την περιοχή (β) τον σχεδιασμό στην παράκτια ζώνη και το καρνάγιο (γ) την ανάπλαση του χείμαρρου Γαρύλλη (δ) το σχεδιασμό ενός μουσείου ναυτικής κληρονομιάς (ε) την ανάπλαση ενός διατηρητέου κελύφους επί της ακτής. Το κάθε εργαστήριο περιλάμβανε φοιτητές από όλα τα ιδρύματα που συμμετείχαν στο SUDESCO, ενώ μέσα από τις διαφορετικές κλίμακες σχεδιασμού και τη θεματολογία ενθαρρύνθηκε η διεπιστημονικότητα και η ανταλλαγή γνώσης και εμπειρίας.
Η παρουσίαση των προτάσεων έγινε στις 3 Αυγούστου 2013 σε ανοικτή εκδήλωση στο Δημαρχείο Λεμεσού στην παρουσία του Δημάρχου Ανδρέα Χρίστου, δημοτικών συμβούλων και κοινού.
Ο συντονιστής του προγράμματος Επίκουρος Καθηγητής Βύρων Ιωάννου αναφέρει ότι οι προτάσεις του εργαστηρίου αντιμετωπίζουν την περιοχή με ιδιαίτερη ευαισθησία, διατηρώντας την ταυτότητα και τις αξίες της, μεγιστοποιώντας τη θέαση, την πρόσβαση και τη χρήση της ακτής και της θάλασσας από τον κάτοικο και τον επισκέπτη. Στο εργαστήριο αναπτύχθηκε μια ιδιαίτερη κουλτούρα για τα ζητήματα τις αειφορίας στις παράκτιες αστικές περιοχές και αυτό αντανακλάται στο αποτέλεσμα. Οι προτάσεις είναι ήπιες, εύκολα αναστρέψιμες, έχουν ιδιαίτερα χαμηλό κόστος, πράγμα ιδιαίτερα σημαντικό στις περιόδους κρίσης που διανύουμε, ενώ πολλαπλασιάζουν άμεσα το όφελος για την πόλη, τους κατοίκους της και τις διαφορετικές κατηγορίες των επισκεπτών της.
Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα:
www.frederick.ac.cy/sudesco2013
