ΤΗΣ ΛΟΥΚΙΑΣ ΒΟΥΡΓΙΑ - ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ*
Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν! Μέρες γιορτινές, μέρες χαράς. Ανέκαθεν στα Δημόσια μας Νηπιαγωγεία (και όχι μόνο), οι μέρες αυτές είχαν ιδιαίτερη σημασία, αφού τα παιδάκια προετοιμάζονταν για τη χριστουγεννιάτική τους γιορτούλα.
Ακόμη και τα μαύρα Χριστούγεννα του 1974, πικρές μέρες πολέμου, μέρες οδύνης και προσφυγιάς, οι μικρές γιορτούλες των παιδιών για τα Χριστούγεννα, ακόμα και τότε, μέσα σε αντίσκηνα - νηπιαγωγεία, έδιναν λίγη χαρά και σκορπούσαν ρίγη συγκίνησης, μέσα στον πόνο και την προσφυγιά.
Παρόλα τα πενιχρά μέσα που διέθεταν οι νηπιαγωγοί μας, τις δύσκολες καταστάσεις που βίωνε ο τόπος ή και οι ίδιες προσωπικά, ποτέ δεν σκέφτηκαν να καταργήσουν τη χριστουγεννιάτικη γιορτή. Εργάζονταν με φιλότιμο, κόντρα στις σκληρές κακουχίες, στη φτώχεια, την ορφάνια, τον πόνο.
Η νέα τακτική όπου η νηπιαγωγός/διευθύνουσα, αποφασίζει να προσκαλέσει τους γονείς να έρθουν στο σχολείο για να φτιάξουν μαζί χριστουγεννιάτικες κατασκευές ή να συμμετέχουν σε άλλες δραστηριότητες αντί να διοργανώσει χριστουγεννιάτικη γιορτή, αποτελεί κατ΄ αρχήν προφάσεις εν αμαρτίαις και κατά δεύτερον δεν καλύπτεται νομικά.
Σύμφωνα με τον Περί Στοιχειώδους Εκπαιδεύσεως Νόμο (Κ.Δ.Π. 225/2008), (Κανονισμοί σύμφωνα με το άρθρο 5 ) για τη Δημοτική / Προδημοτική Εκπαίδευση, στο σημείο 20 , «σχολικοί εορτασμοί», αναφέρεται ότι: «Η γιορτή των Χριστουγέννων και η τελική γιορτή γίνονται και για τους γονείς σε μη εργάσιμο χρόνο……». «Γίνονται» λέει ο νόμος. Δεν εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια κανενός εκπαιδευτικού/διεύθυνσης να καταργήσει τη χριστουγεννιάτικη γιορτή ή και να την αντικαταστήσει με οτιδήποτε άλλο.
Εάν η διεύθυνση του σχολείου επιθυμεί να προσκαλέσει τους γονείς να φτιάξουν μαζί με τα παιδιά χριστουγεννιάτικες κατασκευές, ή άλλες δραστηριότητες όπως πχ να ζυμώσουν χριστουγεννιάτικα γλυκά κλπ, βεβαίως μπορεί να προβεί σε προσεκτική διοργάνωση τέτοιων δραστηριοτήτων, οι οποίες όμως εν τέλει, δεν μπορούν με βάση τον ίδιο νόμο ν΄ αντικαταστήσουν τη χριστουγεννιάτικη γιορτή.
Αποτελεί νομική υποχρέωση των σχολείων /νηπιαγωγείων Δημοτικής/ Προδημοτικής Εκπαίδευσης, η οργάνωση χριστουγεννιάτικης γιορτής για γονείς/κηδεμόνες/ άλλους προσκεκλημένους.
Οι νηπιαγωγοί να μην φοβούνται να οργανώσουν μια απλή χριστουγεννιάτικη γιορτή. Όσο μικρά κι αν είναι τα παιδάκια μας στα νηπιαγωγεία είναι πάντα τρισχαριτωμένα! Να εφαρμόσουν καλές πρακτικές ώστε κι εκείνες να περάσουν καλά κι άλλο τόσο οι μικροί μαθητές τους, τόσο κατά τη διάρκεια προετοιμασίας της γιορτής όσο και κατά την παρουσίασή της.
Να το θυμόμαστε: Δεν υπάρχει ποτέ αποτυχημένη χριστουγεννιάτικη γιορτή στο νηπιαγωγείο. Είναι πάντα επιτυχημένη, άξια συγχαρητηρίων. Υπάρχουν βέβαια τα μικρά μυστικά για μια επιτυχημένη συνταγή Χριστουγεννιάτικης γιορτής. Ακόμη κι αν δεν τα ξέρουμε, οι νεαρές συνάδελφοι, ας το μάθουν: Όλοι θα δείξουν κατανόηση και συγκατάβαση στα λαθάκια των παιδιών, στ΄ αναπάντεχα της στιγμής, ακόμη και στα ξαφνικά κλάματα επί σκηνής. Έχουν κι αυτά τη χάρη τους.
Είναι πολύ εύκολο ως εκπαιδευτικοί, να βρούμε χίλιους λόγους για να υποβάλουμε και να πείσουμε ανύποπτους γονείς /υπερπροστατευτικές μητέρες ότι είναι καλύτερα να μη γίνει γιορτή, για να μην πιεστούν, ταλαιπωρηθούν τα παιδιά. Η πολιτική αυτή παραπέμπει πάντα μόνο στις δικές μας ανασφάλειες και στη δική μας έλλειψη τεχνογνωσίας για μια καλή οργάνωση. Δική μας αποκλειστικά η ευθύνη: Ούτε να πιέσουμε τα παιδάκια μας, ούτε να τα ταλαιπωρήσουμε. Να τα οργανώσουμε όλα τέλεια! Να το απολαύσουμε μαζί με τα παιδάκια μας τόσο την όλη διαδικασία όσο και την ίδια τη γιορτή. Αυτό είναι το ζητούμενο …για μια άριστη νηπιαγωγό.
Το να ρωτώνται πάλι οι γονείς αν προτιμούν χριστουγεννιάτικες δραστηριότητες ή γιορτή, είναι ασύμβατο με τη νομοθεσία. Οι γονείς θ΄ αποφασίσουν τι θα γίνει στο σχολείο; Μήπως όλοι οι γονείς ξέρουν τα δικαιώματά τους; Ξέρουν τον Νόμο; Καθαρά τεχνοκρατικά είναι δική μας υποχρέωση ως υπάλληλοι του Δημοσίου, να τους ενημερώνουμε για τα δικαιώματά τους .
Η δικαιολογία ότι «έχουμε μικρά παιδάκια και κλαίνε ακόμη » δεν ευσταθεί επαρκώς για τη στέρηση της χριστουγεννιάτικης γιορτούλας, από το σύνολο γονιών-παιδιών.
Αν ένα παιδάκι δυσκολεύεται, βεβαίως θα το λάβουμε σοβαρά υπόψη. Ό, τι μπορεί. Από την άλλη δεν θα ακυρώσουμε το πρόγραμμα γιατί κάποιο παιδάκι, είναι πιο ευαίσθητο. Να το τονώσουμε, να το αγκαλιάσουμε με αγάπη και να πράξουμε ότι είναι δυνατόν να το βοηθήσουμε. Το να κλαίνε όμως παιδάκια αρχή της σχολικής χρονιάς μήπως είναι κάτι νέο; Αυτό συνέβαινε πάντα από τον καιρό ίδρυσης των Δημόσιων Νηπιαγωγείων, πάμε πίσω στο 1974.Τώρα το θυμηθήκαμε; Το 2018; Να προσέξουμε. Να μη βγάζουμε μόνοι μας τα μάτια μας. Γιατί στο τέλος θα το κλείσουμε το μαγαζί. Να μη δίνουμε την εντύπωση, έστω και άθελα μας, ότι βαριόμαστε να δουλέψουμε. Να βρίσκουμε οι ίδιες λύσεις στα δικά μας προβλήματα. Εύκολες και πρακτικές λύσεις. Ναι, μπορούμε. Έχουμε πχ φέτος πρόβλημα με τα λεωφορεία, λόγω της αλλαγής των σχετικών κανονισμών, για να μεταβούμε στην αίθουσα για πρόβες; Ας βρούμε μια άλλη αίθουσα, όπου θα πάμε με τα πόδια … ή στην ανάγκη ας γίνει στην τάξη μας. Αλλά δεν έχουμε το δικαίωμα, να μην κάνουμε γιορτή.
Κι αν πάλι ένα παιδάκι ανήκει σε άλλο θρήσκευμα και η οικογένεια δεν επιθυμεί να πάρει μέρος στη γιορτή ασφαλέστατα θα σεβαστούμε την επιθυμία τους. Αφετέρου δεν μπορούμε εμείς οι ίδιοι να τα ισοπεδώνουμε όλα και να αυτοακυρωνόμαστε συνεχώς με ψύλλου πήδημα!
Στο πέρασμα των χρόνων, ακόμη και μικρά μονοθέσια νηπιαγωγεία με 10- 12 -15 παιδάκια παρουσίαζαν πολύ όμορφες γιορτούλες , απλές και ωραίες. Εφαρμογή καλών πρακτικών, εκεί είναι το μυστικό.
Εάν η νηπιαγωγός/διευθύνουσα επιθυμεί να οργανώσει πέραν από την χριστουγεννιάτικη γιορτή, και άλλες χριστουγεννιάτικες δραστηριότητες, δύναται σίγουρα να το πράξει. Θα πρέπει όμως να είναι πολύ προσεκτική, όσον αφορά θέματα παιδονομίας, γιατί πολλές φορές η αλλαγή ρουτίνας στα παιδιά, τα αναστατώνει και τυχόν πλημμελής παιδονομία –λόγω και κόπωσης του προσωπικού-, πιθανόν να οδηγήσει ακόμη και σε σοβαρά ατυχήματα, όπως η εμπειρία δείχνει. Όμως, επαναλαμβάνω: Δεν μπορούν να γίνουν εις βάρος των δικαιωμάτων των παιδιών για χριστουγεννιάτικη γιορτή .
Σημειώνω ότι τα Χριστούγεννα του 2015, σε ένα νηπιαγωγείο, προγραμμάτισαν έτσι ώστε μετά τη χριστουγεννιάτικη γιορτή, οι γονείς μαζί με τα παιδάκια τους , να έχουν την ευκαιρία, όσοι ήθελαν, να περάσουν από τις τάξεις και να φτιάξουν μαζί χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις. Η γιορτή έγινε Σάββατο απόγευμα ώστε να έχουν άνετο χρόνο για να χαρούν τη γιορτή και τις λοιπές δραστηριότητες. Όπως οι νηπιαγωγοί μου ανέφεραν, πέρασαν όλοι πολύ όμορφα. Αν επιθυμούν κάποια νηπιαγωγεία, να το συνδυάσουν έτσι, βεβαίως μπορούν.
Μήπως όμως πέφτει λίγο βαρύ κάπως κουραστικό;
Αν πάλι οι νηπιαγωγοί θα προσκαλέσουν γονείς το πρωινό για διάφορες δραστηριότητες, θα πρέπει να προβούν σε πολύ προσεκτικό προγραμματισμό, γιατί τα παιδιά που οι γονείς τους λόγω εργασίας δεν μπορούν να έρθουν, πληγώνονται και ασφαλώς δεν το θέλουμε αυτό.
Σε περίπτωση που θα το πράξουμε, η καλύτερη ώρα είναι να ξεκινήσουμε στις 8.00- 8.30 μάξιμουμ ώστε ως τις 9.00-9.30 όλοι να μπορέσουν να αποχωρήσουν για τις δουλειές τους, με στόχο πάντα να τους διευκολύνουμε ώστε να καταστεί δυνατόν να πάρουν άδεια. Επειδή όμως βρισκόμαστε ακόμη σε περίοδο οικονομικής κρίσης, είναι καλύτερα ν΄ αποφεύγουμε να προσκαλούμε τους γονείς πρωινό στο σχολείο, για ευνόητους λόγους.
Και βεβαίως οι πρόβες για τη χριστουγεννιάτικη γιορτή σαφέστατα δεν αποτελούν διασπάθιση διδακτικού χρόνου, αξιοποίησή του είναι το ορθό, αφού γίνεται με σωστό προγραμματισμό και είναι μέσα στα πλαίσια του νόμου.
Πέραν από τα πιο πάνω, οφείλουμε να διευκρινίσουμε ότι: Η συντριπτική πλειοψηφία των νηπιαγωγών μας εργάζονται με πλήρη ευσυνειδησία, αυτοθυσία και αυταπάρνηση για τα παιδιά μας. Πιστώνουμε τυχόν λάθη, πάντα με καλή διάθεση, στην απειρία ή και την άγνοια των κανονισμών και της νομοθεσίας.
Ναι, θέλουμε τα νηπιαγωγεία μας να παρουσιάζουν χριστουγεννιάτικη γιορτούλα. Το χρειαζόμαστε. Να κρατούμε τις παραδόσεις μας και να΄χουμε ψηλά τις ελληνοχριστιανικές αρχές του τόπου. Είναι το μόνο που μας απέμεινε.
Εν κατακλείδι, είναι χρέος του Δημόσιου Σχολείου Δημοτικής/Προδημοτικής Εκπαίδευσης στην Κύπρο, να γαλουχήσει τα παιδιά στα νάματα της Ορθοδοξίας. Σ΄αυτό το πνεύμα και η χριστουγεννιάτικη γιορτούλα. Να το δούμε οι νηπιαγωγοί με αγάπη. Θα τα καταφέρετε. Μην σας τρομάζει τίποτα. Οι γονείς είναι μαζί με την κάθε φιλότιμη νηπιαγωγό. Μην στερήσετε τα παιδιά από τη χριστουγεννιάτικη γιορτούλα. Το δικαιούνται.
Τα εύσημα στην Αμμόχωστο. Τη μαγιά του Ελληνισμού.
* Πρώην Επιθεωρήτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης
