ΤΗΣ ΛΙΑΝΑΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ*
Αποτελεί κοινή παραδοχή πως το Δημόσιο Σχολείο χρειάζεται να μεταποιηθεί από Τόπο σε Τρόπο που πρέπει να μάθουν τα παιδιά να ζουν. Παρέχω ως Λειτουργικό Ορισμό για τη «ζωή»,την άρμοση της σχέσης με την ενέργεια όπου οι συντελεστέςβιώνουν την ομαδικότητα μέσα στην ανομοιότητα της δημιουργικής ποικιλίας. Σε επίπεδο γενικής διδακτικής, ο καθορισμόςΔεικτών Επάρκειας Πεδίων κρίνεται καθοριστικός ως η αποτίμηση της λογοδοσίας της εργασίας που γίνεται σε επίπεδοαληθινής σχολικής τάξης. Από τον καθορισμό αυτό ο εκπαιδευτικόςδύναται να ξεκαθαρίσει, να αντλήσει και να στρατολογήσει μηχανισμούς αναστοχαστικής ανάδρασης,με στόχο την διατήρηση της αποτελεσματικής μαθησιακήςως διαδικασίας, στην υπηρεσία πάντα της Ιστορίας των Ιδεών που κατευθύνουν το συγκείμενο Εκπαιδευτικό Σύστημα που αυτός υπηρετεί.
Το διακριτό Πεδίο Θρησκευτικάείναι εστιασμένο σε προσεγμένα στοχευμένες στρατηγικές πουυπηρετούν ταυτόχρονατον Αναδομητισμό, τον Ανθρωπισμό και το Τεχνοκρατικό Είδος ανάπτυξης Αναλυτικού Προγράμματος. Η σύζευξη τριών ειδών Α.Π. αναπαράγει τη ζεύξη: το Πρόσωπο(1) + το Παράγωγο (2) -όπου παράγωγο, ο Τύποςμαθητή της φιλοσοφίας Πεδίου+ η προστιθέμενη προσφορά του Πεδίου στην Ιστορία της Κυπριακής Εκπαίδευσης για τον 21ου αιώνα (3). Απότοκο, η εκπαιδευτική Ιδεολογία Πεδίου.Στην υπηρεσία αυτής της κατεύθυνσηςθεωρώ απαραίτητη τη κατάθεση, πως το Μάθημα των Θρησκευτικών είναι φυσιογνωμικά καθορισμένο ως μάθημα ανθρωποπολιτισμούτο οποίουπηρετεί τις ανάγκες των ίδιων των παιδιών[1].Η ηλεκτρονική θεολογία σήμερα (e-theology)[2] μπορεί να δώσει πολλά φέρνοντας κοντά παλιά και νέα θεολογικά ερωτήματα, εμπλουτίζοντάς τα με παιδαγωγικές ιδέες (Hanson 2004, Mertin 2004). Η ομαδικότητα προάγεται μέσα από τον κοινωνικό χαρακτήρα της γνώσης, που δεν μπορεί να υποκαταστήσει κανένα διδακτικό εγχειρίδιο (Luodeslampi[3]).Συνδέει τη ζωή με την ουσιαστική προσφορά της θρησκείας, που δεν αγνοεί στην αρωγή της μέσα τη σχέση προς τις ιδιαίτερες ανάγκες που επιβάλλει το συγκείμενο[4] μάθησης για το Πεδίο. Στο Μάθημα των Θρησκευτικών αποτιμώνται[5], αναγνωρίζονται και προσαρμόζονται τα μορφωτικά ιδεώδη και οι αξίες από το παγκόσμιο γίγνεσθαι στην τοπική εκπαιδευτική πράξη του τύπου, «σκέψου παγκόσμια και δράσε τοπικά» (Leganger, n.d.)[6] μέσα από τη διαλογική σχέση των αρχών της ανεκτικότητας, της συγχώρεσης[7], της ισοτιμίας και της πολυπρισματικής θεώρησης της Ιστορίας με έμφαση, ναι, την εθνική Ιστορία που συνυφαίνεται με την Ορθόδοξη ταυτότητα και όχημα έκφρασης την ελληνική γλώσσα. Κοντά στα προλεγόμενα στοιχεία ταυτότητας, η Συγχώρεση ως αλληλοπεριχώρηση. Στο μάθημα των Θρησκευτικών τα παιδιά διδάσκονται να δίνουν χώρο και θέση στον άλλο, τον εταίρο, να αλληλοπεριχωρούνται. Θεολογικός ο τελευταίος όρος, δηλωτικός του περιγραφικού τρόπου της ισότιμης συνύπαρξης της αδιαίρετης Τριαδικής Ουσίας. Τα Πρόσωπα δηλαδή, διατηρώντας τα υποστατικά τους ιδιώματα, την ταυτότητα και ετερότητα, χωρίς να συνθλίβονται και να συγχέουν τους ρόλους τους, επικοινωνούν ισότιμα, αγαπητικά, ελεύθερα. Συνεπαγωγή η κοινωνική αλληλο-περι-χώρηση. Εκ των δεδομένων, όμως, θα ήταν αφελές ατόπημα τονα μην παύει να υφίσταται η ανάγκη αναπροσαρμογής ψυχολογικών μηχανισμών άμυνας του Πεδίου, ως ετοιμότητα σε καθημερινές προκλήσεις απερισκεψίας,σε μια διαπολιτισμική (επιλεκτικά;) παγκόσμια πραγματικότητα. Η Διαπολιτισμικότητα ως ιδεώδες, προϋποθέτει τη στρατηγική διατήρηση ενός κράματος λεπτών χειρισμών ασφαλούς αποστασιοποίησης από και προς τη θρησκευτική Ζώνη, που είναι από τη φύση της, απόλυτα προσωπική και απαραβίαστη.
*Μ.Εd. of Curriculum, Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Αναθεώρησης Αναλυτικού Προγράμματος Θρησκευτικών, Υ.Π.Π.Κ.
[1]Schreiner P., Pollard G., Sagberg S. (2006). Religious Education and Christian Theologies.Ν.Υ./Munchen/Berlin.
[2]Παράδειγμα η Ορθόδοξη Εκκλησία της Φιλανδίας (www.ortoweb.fi). Η ηλεκτρονική διδασκαλία περιλαμβάνει θέματα ορθόδοξης λειτουργικής ζωής και σύγχρονου θεολογικού προβληματισμού.
[3]Luodeslampi, J. (2006). Computer and Theology in the Classroom guided by Experiment. Στο Screiner P., Pollard G., Sagberg S. Religious Education and Christian Theologies, some European Perspectives.Waxmann, Gemany.pp92-106.
[4] Στη Φιλανδία το παιδαγωγικό υπόβαθρο της ηλεκτρονικής θεολογίας έχει βασιστεί στο δίπολο: παιδαγωγική του καταπιεζόμενου του Paulo Freire (1996) ως διαλόγου με τον κόσμο και την αλλαγή και τη θεωρία του Jerome Berryman (1995) για τον ουσιαστικό ρόλο του παιγνιδιού στην ανάπτυξη της προσωπικότητας. Πηγή: Shreiner,Polard. G., Saberg, S.(2006) Religious Education and Christian Theologies, pp.92-106
[5]Grimmit, M. (2000).Pedagogies of Religious Education: Great Wakering, Mc Crimmons, pp.88
[6]Krogstad H. Leganger (n.d). Religious Education in a Global Perspective. Towards Religious Competence: Diversity as a challenge for Education in Europe. Ν.Υ. & U.K.: Transaction Publishers.
[7]Διευκρινίζω πως η έννοια της συγχώρεσης στην ορθόδοξη θεολογία δεν έχει καμία σχέση με ερμηνευτικές προσεγγίσεις φιλοσόφων, όπως :
