ΤΩΝ ΛΕΩΝΙΔΑ ΧΑΤΖΗΛΟΪΖΟΥ*, ΜΙΧΑΛΗ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ*, ΦΡΟΣΩΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ*, ΘΕΡΑΠΩΝ ΘΕΡΑΠΟΝΤΟΣ, ΓΙΩΡΓΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ*
Ήταν αρχές του 2015 όταν βλέποντας το οργιώδες παρασκήνιο πίσω από την αλλαγή του τρόπου διορισμού των εκπαιδευτικών, μια ομάδα μη μόνιμων εκπαιδευτικών Δημοτικής, Μέσης και Τεχνικής εκπαίδευσης άρχισε μία πρωτοβουλία για να εξακριβώσει ποια ακριβώς ήταν τα δικαιώματά της. Στα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας ζητήθηκε νομική γνωμάτευση από το δικηγορικό γραφείο Μαρκίδη, Μαρκίδη & Σία Δ.Ε.Π.Ε. Την επικοινωνία με το δικηγορικό γραφείο ανέλαβαν οι υποφαινόμενοι.
Τέθηκε μία σειρά ερωτημάτων στους νομικούς συμβούλους, αρκετά από τα οποία αφορούσαν στο καθεστώς αορίστου χρόνου (το γνωστό "30μηνο"), στο αν και πώς μπορούσε να εφαρμοστεί στην εκπαίδευση και ποιες ομάδες εκπαιδευτικών θα μπορούσε να περιλαμβάνει. Μετά από αλλεπάλληλες συναντήσεις και μία αρκετά δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία που κράτησε τρεις περίπου μήνες, το δικηγορικό γραφείο παρέδωσε τη γνωμάτευση, η οποία προωθήθηκε στις εκπαιδευτικές οργανώσεις (ΠΟΕΔ, ΟΕΛΜΕΚ και ΟΛΤΕΚ) και σε όλους τους βουλευτές και τα κοινοβουλευτικά κόμματα, περί τα τέλη Απριλίου 2015.
Ένα χρόνο μετά τη γνωμάτευση Μαρκίδη, στις 15 Απριλίου 2016, ήρθε η απόφαση "σταθμός" (Υπόθεση με Αριθμό 118/2012) του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών για την υπόθεση του κ. Κούλλουρου. Μετά από μια μακροχρόνια νομική μάχη, ο αιτητής κατέστη εργοδοτούμενος Αορίστου Χρόνου, απόφαση που εφεσίβαλε το Υπουργείο Παιδείας[1]. Προηγήθηκαν εξίσου σημαντικές αποφάσεις, σχετικές με το καθεστώς αορίστου χρόνου, στις 3 Ιουλίου 2015 για εργοδοτούμενη στη στατιστική υπηρεσία[2] και στις 19 Νοεμβρίου 2015 για τους νοσηλευτές (με οριστική απόφαση στις 20 Μαΐου 2016)[3].
Αξίζει δε να σημειωθεί πως στις 28 Απριλίου 2016 (Αρ. 4565, 28.4.2016 - Ν. 70(Ι)/2016), ψηφίστηκε από τη Βουλή «Ο περί της Ρύθμισης της Απασχόλησης Εργοδοτουμένων Αορίστου και Εργοδοτουμένων Ορισμένου Χρόνου στη Δημόσια Υπηρεσία Νόμος του 2016». Η ψήφιση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου έγινε ουσιαστικά ως συμμόρφωση του κράτους στις προαναφερθείσες δικαστικές αποφάσεις και ουσιαστικά κατοχυρώνει όλους τους δημόσιους υπαλλήλους, αλλά παραδόξως αφήνει εκτός τους εκπαιδευτικούς!
Στη γνωμάτευση Μαρκίδη, ένα χρόνο πριν την απόφαση του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών, είχε περιληφθεί η εξής αναφορά, η οποία έρχεται σε συμφωνία με την απόφαση Κούλλουρου: "Έχουμε την άποψη ότι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου (αορίστου χρόνου) όσοι εκπαιδευτικοί υπηρετούν κανονικά με σύμβαση". Ταυτόχρονα, το δικηγορικό γραφείο προειδοποίησε πως: "Θεωρούμε ως σημαντικό κενό και προβληματικό σημείο του ΝΣΔΕ την μη κάλυψη όσων μη μόνιμων εκπαιδευτικών έχουν συμπληρώσει τους 30 μήνες διαδοχικών συμβάσεων, και των οποίων οι σχετικές συμβάσεις θα πρέπει να τραπούν σε συμβάσεις αορίστου χρόνου, σύμφωνα με τον Ν. 98(Ι)2003".
Ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά του δικηγορικού γραφείου στους αντικαταστάτες εκπαιδευτικούς, τους οποίους θεωρεί πως μπορεί να συμπεριλάβει ο νόμος περί Εργοδοτούμενων με Εργασία Ορισμένου Χρόνου αφού: "Όπως έχουμε ήδη αναφέρει η Οδηγία (εννοώντας την Ευρωπαϊκή οδηγία 1999/70/ΕΚ του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999 σχετικά με την συμφωνία πλαίσιο για την εργασία ορισμένου χρόνου) αφήνει στα Κράτη Μέλη τη διακριτική ευχέρεια να καθορίσουν τους αντικειμενικούς λόγους που περιλαμβάνονται στο άρθρο 7 του Ν. 98(Ι)2003. Επομένως το συγκεκριμένο άρθρο μπορεί να τροποποιηθεί ανά πάσα στιγμή όπως τροποποιείται ο κάθε νόμος που ισχύει στην Κυπριακή Δημοκρατία με την προσθήκη ή διαγραφή οποιασδήποτε πρόνοιας, όπως π.χ. με τη διαγραφή της σχετικής πρόνοιας του άρθρου 7(2) του Ν. 98(Ι)2013 που αναφέρει ότι συντρέχουν αντικειμενικοί λόγοι για την μη μετατροπή της σύμβασης σε σύμβαση αορίστου χρόνου όταν ο εργοδοτούμενος αναπληρώνει άλλο εργοδοτούμενο".
Αξίζει να αναφερθεί πως μελετώντας την απόφαση Κούλλουρου, το Δικαστήριο Εργατικών Διαφορών κατά την ανάλυση της υπόθεσης αναρωτήθηκε: "Άλλωστε, πώς είναι δυνατό να γίνεται λόγος για εργασίες μη σταθερές, όταν επί οκτώ συνεχή χρόνια δεν παρουσιάστηκε ποτέ η ανάγκη κατάργησης της θέσης για την οποία προσλήφθηκε ο Αιτητής"; Παρομοίως, υπάρχουν αντικαταστάτες που σταθερά εδώ και σχεδόν 10 χρόνια καλούνται να υπηρετήσουν για κάλυψη αναγκών, που παρουσιάζονται συνέχεια στα σχολεία, τους οποίους το κράτος οφείλει σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία να μετατρέψει σε εργοδοτούμενους Αορίστου Χρόνου αντί να τους εργοδοτεί με συμβόλαια ορισμένου χρόνου, καταχρηστικά.
Εξάλλου, αυτοί οι εκπαιδευτικοί είναι μάχιμοι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι έχουν εργαστεί στις πιο απαιτητικές εργασιακές συνθήκες και έχουν αποκτήσει τεράστιες γνώσεις και δεξιότητες όλα αυτά τα χρόνια. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού θα κάνει ένα μεγάλο σφάλμα αγνοώντας την εμπειρία και τις ικανότητες αυτών των εκπαιδευτικών. Ταυτόχρονα όμως, μεγαλύτερο σφάλμα θα είναι η παραγνώριση των δικαιωμάτων τους, τα οποία και θα διεκδικήσουν νομικά, με πιθανές οικονομικές συνέπειες για την πολιτεία και αναστάτωση στο εκπαιδευτικό σύστημα του τόπου.
Η Πολιτεία οφείλει να σεβαστεί την απόφαση του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών καθώς και τη γνωμάτευση Μαρκίδη και να εφαρμόσει και στην εκπαίδευση τον νόμο περί Εργοδοτούμενων με Εργασία Ορισμένου Χρόνου, προχωρώντας στις απαραίτητες τροποποιήσεις έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η εργασία των μάχιμων εκπαιδευτικών που υπηρετούν στα σχολεία μας εδώ και χρόνια.
*Λεωνίδας Χατζηλοΐζου, Εκπαιδευτικός Δημοτικής
Μιχάλης Αλεξόπουλος, Εκπαιδευτικός Δημοτικής
Φρόσω Αθανασίου, Εκπαιδευτικός Δημοτικής
Θεράπων Θεράποντος, Εκπαιδευτικός Μέσης
Γιώργος Χαραλάμπους, Εκπαιδευτικός Μέσης
