Περί δικαίου (2)

ΤΗΣ ΔΕΣΠΩΣ ΓΙΑΝΝΑΚΗ*

 Οι αρμόδιοι εξακολουθούν να ακρωτηριάζουν την Παιδεία σε μια προσπάθεια ‘‘νοικοκυρέματος’’ από τη μια και ενός παρεξηγημένου ‘‘εκσυγχρονισμού’’ από την άλλη. Οι όροι αλλάζουν όμως η ουσία παραμένει η ίδια: Αβεβαιότητα, αδικία, πειραματισμοί, εκπτώσεις στην Παιδεία. Όλα γίνονται θυσία στο βωμό άλλων ‘αξιών’ και εντολών της Τρόικας, της Παγκόσμιας Τράπεζας ή άλλων που καμία σχέση δεν θα έπρεπε να επιτρέψουμε να έχουν με τη διαχείριση της παιδείας και του πολιτισμού μας.

Τον Οκτώβριο του 2013 το Υπουργείο Παιδείας στα πλαίσια ‘εκσυγχρονισμού’ παρουσίασε μια νέα πολυδάπανη πρόταση πρόσληψης εκπαιδευτικών με στενά χρονοδιαγράμματα που προνοεί εξετάσεις ως βασικό κριτήριο επιλογής των ικανοτέρων, σε ένα χρόνο λιτότητας και σε μια περίοδο μηδαμινών διορισμών. Αυτό δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά για το ‘όφελος’ που αναμένουν να ‘εισπραχθεί’ από τις εξετάσεις εις βάρος των νέων άνεργων επιστημόνων. Σίγουρα το όφελος δεν θα είναι θέσεις για άνεργους επιστήμονες διότι τέτοιες δε θα είναι διαθέσιμες τα επόμενα πέντε χρόνια, σε αριθμό που να δικαιολογεί τόση βιασύνη. Βάσει των στοιχείων της ΕΕΥ στον πιο κάτω πίνακα φαίνονται οι θέσεις που αναμένεται να διατεθούν, εκτός άλλου απρόοπτου αρνητικού μέτρου, μέχρι το 2020 και που με τη νέα πρόταση θα διεκδικήσουν 40,000 και πλέον υποψήφιοι.

Οι αριθμοί δείχνουν το άτοπο της βιαστικής εφαρμογής μιας νέας πρότασης και αποδεικνύουν ότι ένα μεταβατικό στάδιο μέχρι το 2019, έτος που σύμφωνα με τη νέα πρόταση θα καταργηθεί ο υφιστάμενος κατάλογος διοριστέων, είναι αρκετό ΜΟΝΟ για να θυματοποιήσει και να στερήσει την καριέρα χιλίων και πλέον εκπαιδευτικών που ήδη εργάζονται ή εργάζονταν στα δημόσια σχολεία επί σειρά ετών και έχουν ήδη περάσει εξετάσεις, έχουν αξιολογηθεί και κριθεί ικανοί. Είναι τουλάχιστον ΑΝΗΘΙΚΟ και ΑΔΙΚΟ να σταλούν στην ανεργία, για να πάρουν τη θέση τους νέοι υποψήφιοι.

Σκοπός λένε οι εισηγητές της νέας πρότασης είναι η ανάγκη να δοθεί η ελπίδα στην κοινωνία καθώς και η επιλογή των ικανότερων υποψηφίων. Ευχή όλων μας είναι να επιτύχει ένα τέτοιο εγχείρημα, στο σωστό χρόνο και μέσα από επιστημονικά τεκμηριωμένες και δίκαιες διαδικασίες. Αυτό μαθαίνουμε και στους μαθητές και στα παιδιά μας στα πλαίσια της παροχής παιδείας και εκπαίδευσης. Να υπερασπίζονται το δίκαιο και να το έχουν ως γνώμονα στη ζωή τους.

Οι αποφάσεις του Υπουργείου, αναφέρει η νέα πρόταση, θα έχουν «απώτερο στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας της δημόσιας εκπαίδευσης. Το όφελος των παιδιών και της  εκπαίδευσης πρέπει να τεθούν πάνω από οποιοδήποτε άλλο όφελος.»

Παρόλα αυτά φαίνεται ότι ‘’αδυνατούν’’ να καταλάβουν κάποιες πραγματικές ανάγκες που αφορούν την ποιότητα και το όφελος της εκπαίδευσης στην Κύπρο, όπως οι πιο κάτω:

• Η εργαστηριοποίηση μαθημάτων για πιο αποτελεσματική διδασκαλία και εμπλοκή ΟΛΩΝ των μαθητών στη διαδικασία έρευνας και μάθησης. Για παράδειγμα στο μάθημα Νεοελληνικής Γλώσσας η εργαστηριοποίηση είναι επιτακτική ανάγκη. Οι στατιστικές των αποτελεσμάτων τελικών εξετάσεων αυτό υποδεικνύουν. Οι επιμορφωμένοι εκπαιδευτικοί έχουν την εμπειρία και την κατάρτιση μέσα από σύγχρονες μεθόδους, προσεγγίσεις και νέες τεχνολογικές διαδραστικές εφαρμογές να βελτιώσουν την κατάσταση.
• Η δημιουργία τμημάτων στήριξης και αλφαβητισμού με ελάχιστο αριθμό μαθητών είναι πραγματική ανάγκη αν θέλουμε όλοι οι μαθητές να έχουν ίσες ευκαιρίες μάθησης. Οι μάχιμοι εκπαιδευτικοί και οι γονείς το γνωρίζουν καλά.
• Η αύξηση των μαθητών στα τμήματα δεν βελτιώνει ούτε διασφαλίζει την ποιότητα της παιδείας.
• Διαφάνεια στις αρχικές δηλώσεις μαθημάτων επιλογής ή κατεύθυνσης στα Λύκεια. Έχουν καταγραφεί αδυναμίες στο σύστημα όπου ενώ μαθητές δηλώνουν ένα μάθημα, διοχετεύονται σε κάποιο άλλο μάθημα είτε επειδή δεν έχει δημιουργηθεί τμήμα λόγου μειωμένου αριθμού μαθητών-κάτι που σε πολλές περιπτώσεις δεν ισχύει αν κοιτάξουμε τις αρχικές δηλώσεις των μαθητών- είτε λόγω δυσκολίας των προγραμματιστών, είτε λόγω εντολής του Υπουργείου για σύμπτυξη τμημάτων. Αυτό σιγά σιγά μπορεί να οδηγήσει σε κακή ποιότητα παροχής επαγγελματικού προσανατολισμού, μη στοχευμένη και αναποτελεσματική εκπαίδευση καθώς και στον κίνδυνο συμβασιούχοι ή μόνιμοι εκπαιδευτικοί κάποιων ειδικοτήτων να παραμείνουν εκτός σχολείων.
• Βελτιώσεις στο αναλυτικό πρόγραμμα
• Η στελέχωση του Υπουργείου με ικανοποιητικό αριθμό ψυχολόγων ώστε να καλύπτουν άμεσα και έγκαιρα τις ανάγκες για διερεύνηση καταστάσεων και στήριξη μαθητών σε όλες τις επαρχίες.
• Η επαρκής στελέχωση των σχολικών μονάδων με διοικητικό προσωπικό-Βοηθούς Διευθυντές Α’ και Βοηθούς Διευθυντές- είναι αναντίρρητη ανάγκη. Η αποπαγοποίηση προαγωγών επιβάλλεται για την εύρυθμη λειτουργία των σχολικών μονάδων. Δεν είναι σωστό και ίσως ούτε νόμιμο να αναλαμβάνουν απλοί καθηγητές τέτοιες θέσεις ευθύνης χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία και στήριξη και χωρίς να κατέχουν τη θέση.
• Η έγκαιρη στελέχωση των σχολικών μονάδων με εκπαιδευτικό προσωπικό. Είναι σημαντικός παράγοντας για την εύρυθμη λειτουργία τους και τη διαμόρφωση σταθερού περιβάλλοντος για τους μαθητές από την πρώτη μέρα έναρξης της σχολικής χρονιάς.
• Να γίνει αναβάθμιση της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών με πιο ενεργό ρόλο των επιθεωρητών στη στήριξη και βελτίωση του κάθε εκπαιδευτικού και κατ’ επέκταση του εκπαιδευτικού συστήματος. Όχι να θυματοποιούνται όλοι για μερικούς που πιθανό να εκτελούν πλημμελώς τα καθήκοντα τους.
• Να καθοριστεί ποσοστό στην πρόσληψη κοινοτικών για να μην υπάρχει δυσαναλογία σε σχέση με το σύνολο των κύπριων εκπαιδευτικών. Δε χωράει η θάλασσα στη λίμνη.
• Να δημιουργηθεί παράλληλα με τον υφιστάμενο κατάλογο διοριστέων ένας νέος κατάλογος διορισίμων εκπαιδευτικών, που κατέχουν μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους, οι οποίοι θα έχουν αποκλειστική ευθύνη για  την επιμόρφωση των μόνιμων και συμβασιούχων εκπαιδευτικών στα πλαίσια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Τα δίδακτρα να τα επωμίζονται οι εργαζόμενοι εκπαιδευτικοί συμβάλλοντας παράλληλα στη μείωση της ανεργίας νέων επιστημόνων.

Υπάρχουν πολλά που μπορεί να γίνουν για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Όλοι έχουν ρόλο να διαδραματίσουν σε ένα εποικοδομητικό πλαίσιο αλληλεπίδρασης. Οι διαμορφωτές του συστήματος, οι μαθητές, οι γονείς, η κοινωνία και οι εκπαιδευτικοί∙ παλιοί, νέοι και επόμενοι.

Οι μάχιμοι εκπαιδευτικοί, μπορούν να προσφέρουν με τις γνώσεις, την εμπειρία, τις δεξιότητες,την αγάπη προς τα παιδιά και τη συνεχή προσφορά τους στην κοινωνία. Δεν τους αξίζει η υποκινούμενη από κρατικούς και άλλους παράγοντες και ΜΜΕ απαξίωση που βιώνουν τα τελευταία χρόνια και που στόχο έχουν την αρνητική προδιάθεση της κοινής γνώμης για να αποδεχτεί αδιαμαρτύρητα - και ίσως με χειροκροτήματα - πιθανές επερχόμενες περικοπές σε μισθούς ή αύξηση ωρών εργασίας ή ακόμα και άρση της μονιμότητας. Εμείς, ως μη μόνιμοι αλλά ενεργοί εκπαιδευτικοί, ήδη βιώσαμε τις περικοπές θέσεων και εκατοντάδες από εμάς την ανεργία. Δεν είμαστε ‘υποψήφιοι’ εκπαιδευτικοί. Είμαστε και λειτουργούμε ως εκπαιδευτικοί.

*Γραμματέας Σ.Ε.Π.ΚΑ –Σύνδεσμος Εκπαιδευτικών Προϋπηρεσιακής Κατάρτισης