ΤΟΥ ΜΑΡΙΟΥ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ*
«Απόν θέλει να πάει στον μύλον, 5 μέρες κοσσινίζει», έλεγαν οι παππούδες μας… Αυτό μου ήρθε αμέσως στο μυαλό, όταν είδα τις συνεχείς αναδιπλώσεις που κάνουμε ως ΠΟΕΔ σε διάφορα θέματα που απασχολούν τον διδασκαλικό κόσμο το τελευταίο διάστημα. Τη μια μέρα να εισηγείσαι απεργίες, την άλλη δίωρη απεργία, την άλλη μονόωρες και την επομένη αναστολή απεργιών! Μας χαρακτηρίζει μια ετερογλωσσία, μια συνεχής αναπλαισίωση βασικών θέσεων της οργάνωσης και μια εικόνα του «δεν ξέρω τι πραγματικά θέλω». Με προβληματίζει αφάνταστα η ταυτότητα της ΠΟΕΔ, ως ένα είδος υπαρξιακού προβληματισμού, ο οποίος αναφέρεται στα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του συνδικαλιστικού μας «είναι». Ένα είδος προβληματισμού που είναι σημαντικός και επίκαιρος, ιδίως σε περιόδους συνδικαλιστικής κρίσης που συμβαίνει αυτές τις μέρες. Μιας κρίσης η οποία είναι επικίνδυνη λόγω προοπτικής αδρανοποίησης του συνδικαλιστικού κινήματος.
Από πού πηγάζει, όμως, αυτή η προοπτική αδρανοποίησής μας; Μήπως ακολουθούμε τις θεωρητικές θέσεις του Norman Fairclough, ο οποίος υποστηρίζει πως στη σύγχρονη κοινωνία η εξουσία ασκείται με συναινετικά μέσα και αντί να εξαναγκαζόμαστε να κάνουμε πράγματα αντίθετα με το συνδικαλιστικό μας συμφέρον, πειθόμαστε να τα κάνουμε με τη θέλησή μας; Θεωρώ πως ο Λόγος που δομείται από την ΠΟΕΔ αναπαράγει την κυρίαρχη ιδεολογία. Παρά τους «ψευδοαμυντορικούς χαμαιλεοντισμούς» του τελευταίου χρονικού διαστήματος – για να ριχθεί στάχτη στα μάτια των εκπαιδευτικών πως η οργάνωση είναι διεκδικητική – ο Λόγος που δομείται ΔΕΝ έχει αλλάξει. Φρασεολογία του τύπου: «Οι στιγμές είναι κρίσιμες και όλοι πρέπει να χαμηλώσουμε τους τόνους» δε δομεί μια ταυτότητα της ΠΟΕΔ της μαχητικότητας, του πάθους και της ανατρεπτικότητας, αλλά της «συντηρητικής» οπισθοχώρησηςκαι του εκτελεστή γενικών προσταγμάτων του Υπουργείου.
Όλα αυτά οδηγούν τον εκπαιδευτικό να εμπεδώσει μια «κουλτούρα κρίσης», η οποία σε συνάφεια με μια επικοινωνιακά λανθασμένη στρατηγική της ΠΟΕΔ, τοποθετείται μπροστά στο λανθασμένο δίλημμα «συντηρητισμός ή μαχητικότητα», «δημοσιονομική πειθαρχία ή θάνατος». Πρόκειται για μια κουλτούρα της μοναδικής λύσης, του αναπόφευκτου κακού («κάποιοι συμβασιούχοι δε θα επαναδιοριστούν»), της αναγκαίας θυσίας («κάποιοι θα έχουν δεκάμηνα συμβόλαια») και του τετελεσμένου αποτελέσματος («έτσι αποφάσισε το Υπουργικό»). Παράλληλα, η τραγική αδράνεια και οι συνεχείς μεταλλάξεις της ΠΟΕΔ ευνόησαν την αδρανοποίηση των κοινωνικών αντανακλαστικών και δημιούργησαν στον διδασκαλικό κόσμο, αυτό που οι Martin Seligman& Steven Maier ονόμασαν αβοηθησία. Ο διδασκαλικός κόσμος μπήκε σε μια κατάσταση αδράνειας, μετά από τις επαναλαμβανόμενες αρνητικές καταστάσεις που βιώνει, από τις οποίες νιώθει ότι δεν μπορεί να ξεφύγει και ότι οι οποιεσδήποτε αντιδράσεις είτε σε ατομικό επίπεδο είτε σε συλλογικό δε θα έχουν κανένα αποτέλεσμα.
Επομένως, θεωρώ επιτακτική την ανάγκη για αποδόμηση των συναισθημάτων φόβου και αβοηθησίας που μας καλλιεργούν και αναπαράγει η ΠΟΕΔ με τη λανθασμένη συνδικαλιστική της πρακτική, προτάσσοντας το πρότυπο μιας διαφορετικής ΠΟΕΔ. Μιας ΠΟΕΔ με ξεκάθαρους διεκδικητικούς στόχους που θα αφουγκράζεται τις απαιτήσεις και τις ανάγκες των μελών της. Μιας ΠΟΕΔ που δε θα αναπαράγει τα συναισθήματα φόβου και αβοηθησίας, δε θα αναλώνεται στο ΤΙ διεκδικούμε, αλλά στο ΠΩΣ. Το χρωστάμε στους εαυτούς μας…
Τέλος, μέσα από την παράφραση των στίχων του γερμανού πάστορα Martin Niemöller – όχι του Bertolt Brecht όπως πολλοί πιστεύουν– στέκομαι στο γεγονός ότι ως ΠΟΕΔ δε δράσαμε σωστά όταν ήρθαν για τους συμβασιούχους, διότι οι περισσότεροι από εμάς δεν ήμασταν συμβασιούχοι. Δε διαμαρτυρηθήκαμε και ούτε διαμαρτυρόμαστε σωστά όταν ήρθαν για τους αντικαταστάτες, διότι οι περισσότεροι από εμάς δεν είμαστε αντικαταστάτες. Όταν θα έρθουν για εμάς, δε θα υπάρχει πια κανείς να αντισταθεί μαζί μας…
Υ.Γ.: Αφού δεν μπορούμε ως ΠΟΕΔ να έχουμε την πιο πάνω ταυτότητα, θα ανέμενα τουλάχιστον από την οργάνωσή μου να έχει τουλάχιστον ξεκάθαρη θέσηως προς τις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου γιαδημιουργία σχολείων στα οποία «θα βγάζουμε σωστούς ανθρώπους στην κοινωνία». Η εκκωφαντική σιωπή μας δηλώνει πολλά…
*Μέλος Δ.Σ. ΠΟΕΔ
